Rodzaje kominów i ich charakterystyka

Znając położenie poszczególnych kanałów kominowych, można później prawidłowo zaprojektować wlot do nich, wygodnie zlokalizować wyczystkę, zapewnić doprowadzenie świeżego powietrza potrzebnego do spalania, ewentualnie wykonać odprowadzenie kondensatu. Architekt na ogół sugeruje również w projekcie sposób budowy kominów - najczęściej z systemowych elementów prefabrykowanych, wiedząc, że kominy murowane tradycyjnym sposobem muszą być wznoszone umiejętnie i szczególnie starannie.

Oczywiście, przeprowadzenie modernizacji istniejącego tradycyjnego komina też jest możliwe. Producenci systemów kominowych przygotowali do tego celu prefabrykowane wkłady wraz z akcesoriami. Stalowe lub ceramiczne, sztywne lub elastyczne, zgodnie z nazwą, wkłada się do starego komina (pod warunkiem, że ma kanał o pasujących rozmiarach), traktując ten ostatni jako zewnętrzną osłonę nowego systemu kominowego. Dzięki wkładom - przewód kominowy można przystosować do kondensacyjnego kotła gazowego, albo nowoczesnego kotła na paliwa stałe.

Z ODPOWIEDNIĄ LICZBĄ KANAŁÓW

W domach jednorodzinnych zazwyczaj buduje się kominy wewnętrzne, z kilkoma różnymi kanałami. Taka lokalizacja jest najkorzystniejsza, ponieważ przewody kominowe są wtedy osłonięte przed mrozem, co za tym idzie - nie wyziębiają się nadmiernie, a to z kolei przekłada się na prawidłowy ciąg kominowy. Ponadto, nagrzany komin oddaje ciepło do pomieszczeń, nie zaś do atmosfery. Zalecane usytuowanie komina blisko kalenicy sprawia natomiast, że tylko niewielki fragment wysokiego komina wystaje ponad połacią dachu i jest narażony na wychładzanie i niszczycielskie czynniki atmosferyczne. Dym rozprasza się bez przeszkód (lukarny i inne elementy dachu znajdują się niżej).

Kanały kominowe są niezbędne do odprowadzenia spalin z kotła grzewczego i kominka, zapewnienia budynkowi prawidłowej wentylacji, odpowietrzenia instalacji kanalizacyjnej, ewentualnie do przeprowadzenia przewodów antenowych i instalacji solarnej. Stąd bierze się ich podział na:

• spalinowe, służące odprowadzaniu produktów spalania paliw gazowych (gazu ziemnego i płynnego) i płynnych (oleju opałowego), inaczej mówiąc - do których podłączono kocioł gazowy lub kocioł na olej opałowy; wymiar kanału spalinowego określa producent kotła grzewczego;
  
• dymowe, przeznaczone do odpływu substancji ze spalania paliw stałych (drewna, węgla, pelletów), czyli współpracujące z kotłem na paliwa stałe lub kominkiem, muszą mieć minimalną średnicę 150 mm lub wymiar 140 x 140 mm;
  
• wentylacyjne, przeznaczone do odprowadzania powietrza w budynkach z grawitacyjnym systemem wentylacji, którymi odpływa z domowych pomieszczeń nadmiar wilgoci i powietrze, zawierające nadmiar dwutlenku węgla (każdy kanał obsługuje jedno pomieszczenie, przy czym wyloty kanałów umieszcza się na bocznych ścianach kominów, żeby zmniejszyć ryzyko zasysania do nich spalin lub dymu, kiedy ewentualnie nastąpi zjawisko odwrócenia lub osłabienia ciągu w kanale);
  
• techniczne, wykorzystywane np. do poprowadzenia pionu kanalizacji, przewodów instalacji solarnej lub antenowej.

MUROWANY CZY PREFABRYKOWANY?

Stawiając kominy, ich poszczególnym kanałom trzeba zapewnić prawidłowy przekrój i stopień szczelności oraz odporności na wysoką temperaturę i agresywne substancje chemiczne. Te czynniki sprawiają, że obecnie odchodzi się od tradycyjnego, jednowarstwowego sposobu budowania kominów, na rzecz dwu- lub trzywarstwowych systemów z elementów prefabrykowanych, które są bezpieczne i trwałe, co producenci potwierdzają wieloletnią gwarancją.

Wznoszenie kominów metodą tradycyjną, przy użyciu drobnowymiarowych pełnych cegieł (nie wolno używać cegieł otworowych) i odpowiedniej zaprawy murarskiej (zapewniającej pełną szczelność spoinom), nie gwarantuje w stu procentach oczekiwanej jakości i bezpieczeństwa, ponieważ zależy od fachowości i staranności wykonawcy. Jest czaso- i kosztochłonne. Klasyczne kominy dobrze sprawdzają się, jeśli obsługują kotły na paliwa stałe (starego typu) oraz kominki - wysoka temperatura spalin nie pozwala na skraplanie się pary wodnej wewnątrz przewodu dymnego (skropliny działają destrukcyjnie na ceramikę).

Najważniejszymi zaletami kominów prefabrykowanych jest przygotowanie ich z materiałów, które producenci dostosowali do specyficznych warunków, jakie powstają w warunkach spalania określonego paliwa przez dane urządzenie grzewcze. Z tego powodu w sprzedaży znajdują się liczne wersje kominów z ceramiki lub stali, przeznaczone do wszystkich rodzajów kotłów grzewczych i kominków.

Dla wykonawców pomocne jest natomiast to, że podstawowe elementy systemowego komina oferowane są razem z kompatybilnym zestawem akcesoriów, tj. kształtki wentylacyjne, drzwiczki rewizyjne, osłony wylotu komina. Rosnąca popularność systemowych rozwiązań bierze się i z tego, że prefabrykaty łatwo i szybko składa się na budowie. Wznoszenie komina trwa krócej, ponieważ jego gotowe części są większe od cegły. Ze względu na łatwiejszy montaż, koszt robocizny jest niższy. Ponadto, takie kominy zajmują mało miejsca.

PREFABRYKOWANE CERAMICZNE

Systemy prefabrykowanych kominów ceramicznych mają długą, gwarantowaną przez producentów trwałość, np. 30 lat. Liczne wersje pasujące do różnych rodzajów kotłów grzewczych (gazowych, olejowych, na paliwa stałe), różnią się właściwościami materiału, z jakiego wykonano rurę wewnętrzną - wytwarza się ją z kamionki kwasoodpornej lub ceramiki szamotowej. Obudowę komina tworzą elementy z betonu lekkiego. W zależności od wersji, między obudową a rurą pozostawia się pustkę powietrzną, albo układa ocieplenie z twardej wełny mineralnej.

Montaż ceramicznego komina prefabrykowanego (fot. Plewa)

• Zestaw standardowy do kotłów gazowych i olejowych zawiera kwasoodporne rury ceramiczne, przystosowane do odprowadzania spalin o niskiej temperaturze (od 60°C) i ewentualnie zbieracz kondensatu. Można kupić też uniwersalną wersję, przeznaczoną zarówno do kotłów gazowych, jak i nowoczesnych kotłów na paliwa stałe.
  
• Zestaw standardowy do kotłów na paliwa stałe wyposażony jest w rury ceramiczne odporne na wysoką temperaturę (do 600°C), ocieplone.
  
• Zestaw turbo przewidziany jest do kotłów gazowych z zamkniętą komorą spalania oraz kotłów kondensacyjnych.

KOMINY STALOWE

Otrzymują od producentów gwarancję tylko na 5-10 lat. Mają najczęściej jeden kanał. Wśród nich największą popularnością cieszą się przewody powietrzno-spalinowe (typu rura w rurze) i kominy dwuścienne. Pierwsze dostosowano do pracy z kotłami gazowymi z zamkniętą komorą spalania (w tym kondensacyjnymi). Ich zewnętrzna średnica wynosi 120-140 mm. Są w całości wykonane ze stali, albo ze stali (rura zewnętrzna) i polipropylenu (wewnętrzna rura spalinowa).

Kominy dwuścienne stawia się jako przyścienne na zewnątrz budynku. Tylko jeśli mają odpowiednią klasę szczelności - można je zaplanować wewnątrz. Rura osłonowa zrobiona jest z materiału odpornego na warunki atmosferyczne. Wewnętrzny przewód spalinowy dobiera się do rodzaju kotła grzewczego (może być ze stali żaro- lub kwasoodpornej). Między rurami umieszcza się izolację z wełny mineralnej.

Wkłady kominowe wykorzystuje się zarówno podczas wznoszenia nowych kominów, jak i podczas ich późniejszej modernizacji (np. po zmianie paliwa lub kotła). Wkłady dostępne są jako sztywne lub elastyczne, owalne lub okrągłe, kwasoodporne (do kotłów gazowych i olejowych) bądź żaroodporne (do kotłów na paliwo stałe i kominków).

Lilianna Jampolska
fot. otwierająca: Jawar