2022-11-10 08:48:13 
Jak uzyskać odpowiedni ciąg w kominie?
Do uzyskania wymaganego poziomu wymiany powietrza niezbędne jest zrównoważenie intensywności strumienia powietrza doprowadzanego z zewnątrz z jego poziomem odprowadzenia przez system wywiewny - grawitacyjny bądź mechaniczny.
Jego wielkość w instalacji grawitacyjnej uzależniona jest od różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz domu, wysokości kanału wentylacyjnego oraz wpływu wiatru.
W szczelnie zamkniętych pomieszczeniach oczywiście wymiana powietrza nie będzie następować - nawet jeśli umieszczony jest w nich kanał wywiewny wentylacji - bez dopływy powietrza nie wytworzy się bowiem ciąg kominowy, a wentylator wyciągowy będzie jedynie „mielił” powietrze wewnętrzne.
Sytuacja zmieni się, gdy otworzymy drzwi do innych pomieszczeń gdzie również znajdują się kanały wentylacyjne lub np. kominek. W takiej sytuacji wytworzony zostanie natychmiast ciąg wsteczny powietrza zwany też cofką, gdyż jeden z kanałów przejmie wtedy funkcję nawiewu do kominka lub do drugiego wlotu do wentylacji.
Nie jest to pożądane ze względu na zasysanie zanieczyszczeń z kanału wentylacyjnego oraz niekontrolowanego dopływu powietrza.
W praktyce wsteczny ciąg kominowy wywołuje brak zrównoważenia napływu powietrza zewnętrznego przez przewidziane do takich zadań nawiewniki występujące najczęściej w obiektach gdzie zainstalowane zostały wentylatory wyciągowe np. w okapie nadkuchennym czy w łazience a w pozostałych pomieszczeniach funkcjonuje wentylacja grawitacyjna.
Zdarzają się też sytuacje samoczynnego odwrócenia się ciągu kominowego w wyniku znacznego zróżnicowania wysokości kanałów wywiewnych w sąsiadujących pomieszczeniach bądź konfiguracji ich wylotów ponad dachem.
Trzeba też brać pod uwagę oddziaływanie nasad kominowych jak i wiatru z uwzględnieniem jego kierunku, co może okresowo powodować nawiewanie powietrza przez ten kanał. Zjawisko takie występuje głównie przy bocznych wyprowadzeniach kanałów na dachu w kominach w wewnętrzną przegrodą między wylotami.
Diagnostyka i naprawa działania wentylacji
Wpływ na funkcjonowanie wentylacji - zwłaszcza grawitacyjnej - ma wiele czynników, na które często nie mamy wpływu np. warunki pogodowe, ale sprawdzenie jej działania w różnych okresach pozwoli na wprowadzenie ewentualnych modyfikacji.
Podstawowym działaniem kontrolnym jest sprawdzenie kierunku i intensywności ciągu wentylacyjnego co w warunkach amatorskich można przeprowadzić przy użyciu zapalonej np. świeczki zamocowanej na długim wysięgniku (profesjonalnie wykorzystuje się do tego celu anemometr - wiatrak z miernikiem).
Płomień zbliżony do wlotu kanału wywiewnego powinien wychylać się w jego stronę , a na postawie stopnia jego odchylenia można szacunkowo ocenić siłę ciągu.
Jeśli płomień pozostaje nieruchomo co oznacza brak przepływu powietrza trzeba sprawdzić czy brak jest jego dopływu czy tez zatkany zostawał kanał wylotowy.
Brak reakcji na otwarcie okna wskazuje na niedrożność wywiewu natomiast wywołanie przepływu jest reakcją na szczelność pomieszczenia i brak dopływu powietrza zewnętrznego.
Zatkanie kanału łatwo wykryć posługując się lusterkiem włożonym do jego wnętrza - drożny powinien odbijać światło przechodzące prze cały jego przekrój.
Częsta przyczyną niedrożności jest wykorzystanie komina przez ptaki do budowy gniazda i jeśli nie jest to okres lęgowy można je usunąć zabezpieczając wylot np. kratką bądź nasadką.
Płomień świeczki może również odchylać się do wnętrza co z kolei świadczy o wstecznym ciągu, którego powodem może być działanie innych urządzeń wentylacyjnych czy grzewczych podłączonych do komina (kominka, kotła co lub podgrzewacza c.w.u.).
Ustalenie przyczyny takiego zjawiska polegać będzie na wyłączaniu podejrzanych urządzeń jak i bezpośrednim doprowadzeniu powietrza np. przez otwarcie okna.
Docelowo trzeba zapewnić dostateczny dopływ powietrza zewnętrznego poprzez zamontowanie nawiewników okiennych bądź na ścianie, a do urządzeń grzewczych doprowadzić nawiew odrębnym kanałem.
Ciąg kominowy w praktyce
W praktyce pomieszczenia mieszkalne użytkowane są z różną intensywnością: zależnie od pory dnia, liczby mieszkańców i ich preferencji kulinarno-higienicznych, zatem i wentylacja powinna być dostosowana do ilości wytwarzanych zanieczyszczeń.
Z badań wynika, że najważniejszym wskaźnikiem decydującym o jakości powietrza wewnętrznego jest zawartość pary wodnej. Przyjmuje się, że ilość wytwarzanej pary wodnej przy typowym użytkowaniu mieszkania zawiera się w granicach 2-4 g/m3h.
Utrzymanie optymalnej wilgotności względnej na poziomie 45-55% wymaga więc dostosowania wentylacji, co w przeciętnych warunkach wymaga intensywności wymiany powietrza na poziomie odpowiadającym 0,2-0,5 objętości wentylowanych pomieszczeń w ciągu godziny.
Dla domu o powierzchni 150 m2 średni strumień powietrza wentylacyjnego wyniesie więc 80-200 m3/h, a największe potrzeby wentylacyjne występują przy stosunkowo wysokich temperaturach zewnętrznych - nominalny poziom wymiany powietrza projektuje się dla temperatury zewnętrznej + 10°C, bowiem przy niższych strumień powietrza może być odpowiednio mniejszy np. przy - 15°C i nominalnym poziomie intensywności wentylacji, powietrze będzie miało wilgotność względną na poziomie poniżej 10 %.
Intensywność wymiany powietrza w pomieszczeniach - wymagania formalne
Intensywność wymiany powietrza w pomieszczeniach zależy od ich przeznaczenia, stopnia wytwarzania zanieczyszczeń, wymaganej czystości powietrza.
Przepisy określają jakie parametry - na etapie projektowania - powinna zapewniać wentylacja pomieszczeń mieszkalnych i pomocniczych w domach, co jednak nie oznacza, że z taką intensywnością muszą być one wentylowane przez cały czas.
W pomieszczeniach mieszkalnych nominalny, projektowany strumień powietrza wywiewanego nie powinien być mniejszy niż 20 m3/h w przeliczeniu na każdą osobę przewidzianą na pobyt stały.
Jednocześnie współczynnik infiltracji powietrza dla otwieranych okien i drzwi balkonowych powinien wynosić nie więcej niż 0,3 m3/(m×h×da Pa2/3).
W przypadku funkcjonowania w pomieszczeniach innego rodzaju wentylacji niż wentylacja mechaniczna, dopływ powietrza zewnętrznego należy zapewnić przez umieszczone w oknach, drzwiach balkonowych lub w innych częściach przegród zewnętrznych odpowiednio wydajnych nawiewników.
Powyższe wymagania dotyczą wentylacji związanej bezpośrednio z pobytem mieszkańców i nie uwzględniają potrzeb wentylacyjnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania palenisk otwartych takich jak kominki czy kotły grzewcze.
Urządzenia te powinny mieć zapewniony niezależny dopływ powietrza zewnętrznego, przy czym praca wentylacji bytowej nie może zakłócać ciągu kominowego.
Odrębnie traktowana jest też wymagana intensywność wymiany powietrza w pomieszczeniach pomocniczych - kuchniach, łazienkach, garderobach - określona szczegółowymi wielkościami.
Autor: Redakcja BudownicwaB2B
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: BudujemyDom.pl, Komin-Flex, TROREC (https://www.trotec-blog.com), Ventox, Brevis
Komentarze