Kominki wracają do łask

Wyposażenie domu w kominek daję niemal całkowitą autonomię ogrzewania, a jako opału możemy użyć wysuszonego drewna, chrustu czy brykietów drzewnych i system będzie funkcjonował nawet przy braku zasilania elektrycznego. Możemy więc wykorzystać go w sytuacjach awaryjnych, a także jako krótkotrwałe wspomaganie w okresach znacznych spadków temperatury zewnętrznej, np. systemu grzejnego zasilanego z powietrznej pompy ciepła.

Kominki wracają do łask

Przestrzeń dla kominka

Przepisy budowlane dopuszczają zainstalowanie kominka jedynie w budynkach jednorodzinnych lub zabudowie siedliskowej oraz w domach wielorodzinnych o wysokości do 4 kondygnacji. Pomieszczenie, w którym będzie stał kominek musi mieć kubaturę nie mniejszą niż 30 m3 oraz o odpowiadającej wskaźnikowi objętości 4 m3/kW mocy nominalnej kominka.

Jeden z przykładów zabudowy kominka w salonie. fot. Brunner
Jeden z przykładów zabudowy kominka w salonie. fot. Brunner

Trzeba też zapewnić dopływ powietrza zewnętrznego do spalania o wydajności nie mniejszej niż 10m3/h przypadającej na każdy kW mocy nominalnej dla kominka zamkniętego lub o minimalnej prędkości 0,2 m/s przepływu powietrza w komorze spalania dla kominka otwartego.

Kominek musi być podłączony do indywidualnego kanału dymowego, a pomieszczenie posiadać wentylację grawitacyjną. Z kominkiem mogą współpracować, zarówno kominy tradycyjne murowane z cegły, jak i prefabrykowane z wkładem ceramicznym bądź ze stali żaroodpornej.

Przekrój kanału dymowych należy dostosować do konkretnego modelu kominka z reguły nie mniejszy niż o średnicy 180 mm lub przekroju 14x27 cm w przypadku kominów murowanych. Przed paleniskiem kominka musi być ułożona podłoga z materiałów niepalnych (np. płytek ceramicznych, kamiennych) w pasie o szerokości przynajmniej 0,5 m.

Jaki wybrać kominek?

Decydujące znaczenie przy wyborze rodzaju kominka ma jego przeznaczenie - czy będzie służyć jako ogrzewanie awaryjne lub pomocnicze sposób przekazywania ciepła i współpracy z instalacją podstawową.

W funkcji ogrzewania awaryjnego działanie kominka ogranicza się do bezpośredniego przekazywania ciepła na ograniczonej powierzchni (przez promieniowanie i konwekcję), a w roli wspomagającej najczęściej włączony jest w obieg wodnej instalacji centralnego ogrzewania.

Piec (koza) Jøtul F 373 Advance - montaż krok po kroku

Natomiast popularne dotychczas ogrzewanie podstawowe w trybie nadmuchu ciepłego powietrza w systemie DGP ma obecnie ograniczone zastosowanie ze względu na istotne zanieczyszczanie powietrza przy pracy ciągłej.

Tradycyjne kominki otwarte wykorzystywane są głównie jako element wystroju wnętrza i okazjonalnie użytkowane dodatkowe, atrakcyjne źródło ciepła. Efektywność grzewcza jego typu kominków jest niewielka ze względu na znaczne straty ciepła uchodzącego wraz ze spalinami przez szeroką gardziel okapu.

Istniejący kominek otwarty można jednak dość łatwo przebudować na wersję zamkniętą za pomocą kasety kominkowej. Pod względem konstrukcyjnym kasety kominkowe tym różnią się od wkładów, że mają dodatkowy płaszcz z blachy otaczający komorę spalania oraz wylot ciepłego powietrza nad drzwiczkami wsadowymi. Część dymowa starego kominka pozostaje tak samo istotne jest dokładne uszczelnienie frontu kasety w jego otworze paleniska.

Wkłady kominkowe przystosowane są do działania przez dystrybucję ciepłego powietrza oraz bezpośrednie promieniowanie podczerwone emitowane poprzez szybę i obudowę frontową lub w wersji z płaszczem wodnym będą współpracować z wodną instalacją centralnego ogrzewania domu.

Wkłady kominkowe oferowane są w bardzo bogatym wzornictwie i funkcjonalności, umożliwiając dobranie odpowiadającego nam modelu.

Pod względem użytkowym zwracamy uwagę na nominalną moc grzewczą, choć trzeba traktować ją jako orientacyjną gdyż podawana przez producentów odnosi się do tzw. mocy chwilowej, czyli takiej, przy której zapewnione jest prawidłowe odprowadzenie spalin i nie przekroczenie dopuszczalnych temperatur przy zapełnionym palenisku.

Ważny jest również sposób doprowadzenia powietrza do komory spalania. Najlepiej, jeśli można je dostarczyć wlotem umieszczonym bezpośrednio pod paleniskiem i z regulowaną intensywnością napływu.

Decydując się na kominek z płaszczem wodnym, trzeba pamiętać, że pracuje on podobnie jak kocioł na paliwo stałe i taki układ grzewczy wymaga niezależnego zabezpieczenia przed nadmiernym wzrostem ciśnienia w skutek przegrzania, a więc pracy w otwartym obiegu lub z samoczynnym systemem schładzającym, który umożliwi pracę wkładu w obiegu zamkniętym.

Niezbędne powietrze do spalania drewna w kominku

Zgodnie z wymaganiami formalnymi do kominka musi być zapewniony dopływ powietrza zewnętrznego niezbędnego do prawidłowego spalania. W praktyce bardzo często ten wymóg realizowany jest w sposób pośredni - powietrze pobierane jest z wnętrza domu, a na jego miejsce różnymi drogami napływa powietrze z zewnątrz.

Przy szczelnym pomieszczeniu może wystąpić zasysanie powietrza przez kanały wentylacyjne, trudności z rozpalenie, dymienie.

 Prawidłowy napływ zapewnimy jedynie poprzez zamontowanie oddzielnego kanału łączącego kominek z powietrzem zewnętrznym. Zależnie od typu wkładu kominkowego powietrze doprowadzane jest bezpośrednio do króćca powietrznego wkładu lub gdy nie jest on przystosowany do tego, musimy wyprowadzić wylot w pobliże otworów wlotu powietrza do komory spalania i przykryć np. ozdobną kratką.

Równie z kominkach otwartych możemy zapewnić dopływ powietrza zewnętrznego wykonując otwory nawiewne w bocznych ściankach komory spalania.

Jaki komin dla kominka?

Pod względem wymagań technicznych komin odprowadzający spaliny z kominka powinien spełniać takie same warunki jak komin do kotłów opalanych węglem. Niekiedy można wykorzystać nieużywany kanał dymowy np. po starym kotle węgłowym.

JAWAR NORD - czterowarstwowy system kominowy przeznaczony do odprowadzania spalin z urządzeń opalanych paliwami stałymi. fot. JAWAR
JAWAR NORD - czterowarstwowy system kominowy przeznaczony do odprowadzania spalin z urządzeń opalanych paliwami stałymi. fot. JAWAR

Jednak przy najczęściej spotykanej lokalizacji kominka z dala od innych kanałów spalinowych i wentylacyjnych (np. w centralnym punkcie salonu) z reguły do jego budowy wykorzystujemy prefabrykowane elementy systemowe zawierające również kanał wentylacyjny.

KINGFIRE® Lineare S - Kominek zintegrowany z kominem od Schiedel

Dzięki temu przy niewielkich rozmiarach zewnętrznych uzyskujemy pełny zestaw kominowy dostosowany do współpracy z kominkiem.

Jeśli w istniejącym domu nie ma wolnego przewodu dymowego, a chcemy wyposażyć go w kominek, rozwiązaniem jest dobudowa komina zewnętrznego, wyprowadzonego przez ścianę. fot. Komin-Flex
Jeśli w istniejącym domu nie ma wolnego przewodu dymowego, a chcemy wyposażyć go w kominek, rozwiązaniem jest dobudowa komina zewnętrznego, wyprowadzonego przez ścianę. fot. Komin-Flex

Alternatywnym rozwiązaniem będzie budowa stalowego komina zewnętrznego, gdy jest możliwość zapewnienia połączenia z kominkiem niezbyt długim odcinkiem poziomym rury dymowej.

Obudowa i montaż kominków

Obudowę wkładów kominkowych wykonujemy z materiałów niepalnych przy czym najczęściej dzieli się ona na dwie części - dolną z cokołem i ściankami bocznymi oraz okapem.

Część dolną można zrobić według własnego pomysłu lub wykorzystać gotowe elementy obudów dostosowane do konkretnych modeli kominków, dostępne w wielu formach stylistycznych i z różnych materiałów. Ze względu na znaczny ciężar samego wkładu (100-200 kg) cokół jak i podłoga na której on stanie musi mieć dostateczną wytrzymałość.

Jeden z przykładów zabudowy kominka w centralnej części salonu. fot. JØTUL
Jeden z przykładów zabudowy kominka w centralnej części salonu. fot. JØTUL

Po wykonaniu części dolnej obudowy można przystąpić do ustawienia wkładu i montażu pozostałych elementów. W pierwszej kolejności po wypoziomowaniu wkładu wykonujemy połączenie czopucha z kominem za pomocą żaroodpornych rury stalowej i kolanka. Kolejne czynności zależeć będą od sposobu rozprowadzenia ciepła.

W przypadku bezpośredniego nawiewu do pomieszczenia możemy przystąpić do ustawienia bocznych ścianek okapu i na wysokości ok. 2 m wykonania w nich otworów pod kratki.

Wstawiamy też poziomą przegrodę nieco powyżej niż te kratki tworzącą tzw. komorę dekompresyjną, a blisko sufitu drugą parę kratek „chłodzących” szczyt okapu . Chroni to przed gromadzeniem się gorącego powietrza pod sufitem, co przy długotrwałym oddziaływaniu szkodliwie wpływa na tynki i konstrukcję domu.

Okap z pokryciem płytami gipsowo-kartonowymi wymaga ocieplenia z specjalnej wełny mineralnej z powłoką aluminiową, a płyty odmiany ognioodpornej trzeba ułożyć dwuwarstwowo.

Zapobiega to nadmiernemu nagrzewaniu się powierzchni co prowadziło by to powstawania pęknięć i intensywnego osiadania kurzu.

Kominki z płaszczem wodnym

Kominki z płaszczem wodnym wymagają wykonania podłączeń rur hydraulicznych zgodnie ze schematem instalacji , przy czym warto zapewnić sobie możliwie łatwy demontaż obudowy pozwalającej na dostęp do jej wnętrza, gdy trzeba będzie np. naprawić połączenia.

Schemat instalacji centralnego ogrzewania z kominkiem z płaszczem wodnym, kotłem gazowym i grzejnikami. fot. budujemydom.pl
Schemat instalacji centralnego ogrzewania z kominkiem z płaszczem wodnym, kotłem gazowym i grzejnikami. fot. budujemydom.pl

Inne elementy wodnego ogrzewania powinniśmy umieścić poza kominkiem np. w sąsiednim pomieszczeniu lub na strychu.

Wkłady kominkowe przystosowane są do pracy w systemie otwartej instalacji grzewczej, którą należy wyposażyć w bezciśnieniowe naczynie wzbiorcze w najwyższym punkcie instalacji, samoczynny zawór uzupełniający ubytek wody, rurę wznośną połączoną z naczyniem oraz przelewową do odprowadzenia nadmiaru wody do kanalizacji.

Komplikuje to montaż zwłaszcza, gdy trudno znaleźć miejsce do zlokalizowania tych elementów instalacji. W niekorzystnych warunkach lepiej zdecydować się na zakup wkładu wyposażonego w układ zabezpieczenia przed przegrzaniem.

Podłączenie kominka z płaszczem wodnym do instalacji c.o. pracującej w obiegu zamkniętym i zasilanej również z innego kotła powinno się wykonać za pośrednictwem płytowego wymiennika ciepła.

Bezpośrednie połączenie sprawi, że całe ogrzewanie będzie pracować w systemie otwartym, co niekorzystnie wpłynie na trwałość instalacji i problemy z funkcjonowaniem kotłów gazowych.

Palenie i regulacja ogrzewania

Kominki są urządzeniami przystosowanymi do spalania drewna, brykietów o wilgotności nie większej niż 20%. Należy wykorzystywać jedynie drewno liściaste, bo sosnowe czy świerkowe zawiera dużo żywicy przez co spala się szybko i przyczynia się do zabrudzenia szyby.

Jak palić w kominku?

Moc grzewcza zależy od ilości palącego się równocześnie paliwa, możemy więc jedynie wpływać na szybkość spalania oraz ilość załadowanego opału zatem regulacja ogrzewania odbywa się okresowo poprzez zmianę ilości doprowadzanego powietrza i uzupełnianie opału.

Dodatkowe możliwości regulacyjne zapewnia wyposażenie kominka w sterowaną elektrycznie przepustnicę dopływu powietrza do spalania połączoną z układem sterującym i termostatem

Autor: Cezary Jankowski

Opracowanie: Aleksandr Rembisz

Zdjęcia: Stalko (marka Hitze), JØTUL, budujemydom.pl, Komin-Flex, Brunner

Film: TV Budujemy Dom dla JØTUL, TV Budujemy Dom dla Schiedel

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT