Montaż systemu centralnego odkurzania

Instalację taką znajdziemy w większości nowoczesnych budynków. Oczywiście jej najważniejszym elementem jest odkurzacz, czyli jednostka centralna, którą lokuje się na ogół w garażu lub kotłowni. Włączonego urządzenia domownicy więc praktycznie nie słyszą. Jego cicha praca czy niewielkie rozmiary nie muszą być zatem priorytetem. Najistotniejszy jest mocny silnik i duży wentylator ssący.

Odkurzacz łączy się z wnętrzami mieszkalnymi za pomocą rurociągu, montowanego w ścianach i podłogach. Aby wszystko działało, potrzebne są jeszcze gniazda ssące na ścianach (na zakończeniach rur) i węże z wymiennymi końcówkami (szczotkami, ssawkami itd.).

Do sprzątania używamy tylko lekkiego, giętkiego węża (nie ciągniemy za sobą odkurzacza, nie plącze nam się przewód elektryczny). W wersji tradycyjnej wąż ssący trzeba przełączać z gniazda do gniazda. Jego przepinanie i noszenie między piętrami bywa jednak uciążliwe.

W systemie z wężem chowanym w ścianie (który jest różnie nazywany przez producentów, np. Hide-A-Hose, Flex-in, Retraflex), podczas sprzątania wyciąga się go z gniazda na odpowiednią długość, dzięki czemu nie plącze się pod nogami. Ponadto jest zawsze łatwo dostępny. Po skończonej pracy chowa się on z powrotem w przystosowanym do tego rurociągu. W taki sposób można używać nawet kilkunastometrowego węża.

System z wężem wyciąganym z gniazda zapewnia jeszcze większą wygodę sprzątania. TOPVAC, SANTECH

PLAN I KOSZTY SYSTEMU CENTRALNEGO ODKURZANIA

Centralne odkurzanie to opłacalna inwestycja - pod warunkiem, że poszczególne jego elementy są właściwie dobrane i zainstalowane zgodnie z projektem. Najlepiej, gdy powstaje on równolegle z projektem domu. Dokumentację (a także wykonanie prac montażowych) można zamówić w firmie sprzedającej jednostki centralne. Powinna wyszczególniać wszystkie składowe systemu, określać trasy przebiegu rur itd.

Tradycyjne gniazda ssące muszą być tak rozplanowane, by do każdego zakamarka na danej kondygnacji dało się dotrzeć po podłączeniu standardowego 9 m węża. Na ogół wystarczy zamontować jedno lub dwa w holu bądź korytarzu. Ze względów estetycznych lokuje się je 20-30 cm nad posadzką (podobnie jak kontakty), w niezbyt eksponowanych miejscach.

W przypadku systemu z wężem chowanym w rurociągu, zazwyczaj wystarcza pojedyncze gniazdo na każdej kondygnacji. Pozwala ono bowiem obsłużyć aż 100 m² powierzchni. Takie rozwiązanie wymaga jednak większej uwagi przy montażu i wytyczaniu trasy przewodów.

Ponadto najczęściej stosowane jest w nowych domach, ze względu na specyfikę rozkładania tzw. pętli instalacyjnej przy każdym gnieździe ssącym. Oczywiście w tych już zamieszkanych też można zamontować taki system, wykorzystując np. podwieszane sufity do prowadzenia rurociągu (z pewnością nie wpływa to negatywnie na działanie układu).

W sprzedaży są kompletne zestawy instalacyjne, które można montować zarówno przed, jak i po położeniu tynków. Trzeba też wspomnieć, że tak naprawdę każdy system odkurzania najłatwiej zainstalować nowym budynku.

Biorąc pod uwagę liczne zalety centralnego odkurzania, jego koszt nie jest wygórowany - dolna granica to ok. 3000 zł wraz z jednostką centralną (najprostsze modele dostępne są już za ok. 1000 zł). Dodatkowo można go rozłożyć w czasie, wykonując w pierwszej kolejności instalację, a później po wykończeniu domu - montując gniazda ssące i odkurzacz.

System z wężem chowanym w ścianie podnosi cenę końcową całej inwestycji. Jednak możliwość zastosowania długich węży sprawia, że ilość gniazd jest mniejsza (co ogranicza koszty). Reasumując - potrzebujemy więcej materiałów na wyprowadzenie takich gniazd, ale robimy mniej punktów ssących. Przykładowe koszty i rozplanowanie systemów - tradycyjnych oraz z wężem chowanym w ścianie - przedstawiamy w ramkach.

Topvac - projekt standardowej instalacji centralnego odkurzania w domu z poddaszem użytkowym (proj. ARCHON+). Koszty netto: instalacja (zestaw instalacyjny, gniazda ssące Vega, szufelka automatyczna z elementami podłączeniowymi) 781 zł; jednostka centralna (GREENline 150 z zestawem do sprzątania Komfort z włącznikiem on/off na rękojeści) 2110 zł; elementy dodatkowe (Vroom, szufelka automatyczna, Wally Flex, podłączenie do szufelki automatycznej): 1066 zł. Łącznie 3957 zł.

Topvac - projekt centralnego odkurzania z wężem chowanym w ścianie, w domu z poddaszem użytkowym (proj. ARCHON+). Koszty netto: instalacja (zestawy  instalacyjne, zestaw do sprzątania HAH Husky, rękojeść do węża HAH, gniazda ssące, węże HAH, szufelka automatyczna z elementami podłączeniowymi) 3482 zł; jednostka centralna (GREENline 150) 1863 zł; elementy dodatkowe (Vroom, szufelka automatyczna, Wally Flex, podłączenie do szufelki automatycznej) 1066 zł. Łącznie 6411 zł.

Santech - projekt standardowej instalacji centralnego odkurzania w domu z poddaszem użytkowym (proj. ARCHON+). Koszty netto: instalacja (orurowanie, płytka montażowa z osłoną do tynkowania, przewody) 781 zł; jednostka centralna i urządzenia pomocnicze (AEG 860 cyklon + worek odwrócony, zestaw do sprzątania Electrocomfort 9 m, gniazda ssące, wyrzutnia powietrza) 3222 zł; elementy dodatkowe (zestaw montażowy do szufelki automatycznej, automatyczna szufelka VP) 240 zł. Łącznie 4243 zł.

Santech - projekt centralnego odkurzania z wężem chowanym w ścianie, w domu z poddaszem użytkowym (proj. ARCHON+). Koszty netto: instalacja (orurowanie, płytka montażowa z osłoną do tynkowania, przewody, zestaw instalacyjny Flex-in) 2722 zł; jednostka centralna i urządzenia pomocnicze (S2500 Split cyklon + separacja włosów, zestaw do sprzątania Electrocomfort 9 m, gniazda ssące, zestaw do sprzątania Flex-in 9 m, wąż giętki Flex-in 12 m, wyrzutnia powietrza, tłumik hałasu) 5384 zł; elementy dodatkowe (zestaw montażowy do szufelki automatycznej, automatyczna szufelka VP) 240 zł. Łącznie 8346 zł.

MONTAŻ I OBSŁUGA SYSTEMU CENTRALNEGO ODKURZANIA

Choć system jest dość łatwy do zainstalowania, usługę taką warto zamówić w firmie sprzedającej jednostki centralne. Na przeprowadzone prace zostanie nam udzielona gwarancja, możemy liczyć na wykonanie testów szczelności itp.

Montaż dzieli się na dwa etapy. Najpierw podczas prac instalacyjnych układa się rury i biegnące wzdłuż nich przewody sterujące. Planuje się też odprowadzenie powietrza (to, które jest wciągane przez odkurzacz musi być bowiem usuwane na zewnątrz budynku specjalnym przewodem). Po wykończeniu domu można przystąpić do osadzania gniazd i podłączenia odkurzacza - nie ma już ryzyka, że uszkodzi go pył budowlany.

Oferowane obecnie jednostki nie mają wiele wspólnego z prostymi układami, jakie zaczęto wprowadzać w Polsce w latach 90. – są cichsze, wydajniejsze i łatwiejsze w obsłudze. Nie kupujmy jednak sprzętu niewiadomego pochodzenia. ECOMAX

Układ z wężem chowanym wymaga montażu pętli redukcyjnej, która będzie zabezpieczać go przed wciągnięciem do rurociągu. Musi być ona poprowadzona w jednej płaszczyźnie, nieco dłuższa od węża i wykonana z łagodnych łuków - aby jego wysuwanie było łatwe. W ścianie na wysokości ok. 80 cm od posadzki osadza się specjalną puszkę (kasetę), którą łączy się z pętlą.

W ostatnim etapie prac montuje się w tym miejscu gniazdo i instaluje wąż. Korzystanie z niego jest wyjątkowo łatwe - wysuwamy go z gniazda i blokujemy na pożądanej długości, żeby się nie cofnął. Następnie podpinamy rękojeść z rurą teleskopową i wybraną szczotką. Po zakończeniu sprzątania wystarczy odpiąć rękojeść i zwolnić blokadę - wąż zostanie samoczynnie wciągnięty do rurociągu siłą ssania jednostki centralnej.

JEDNOSTKA CENTRALNA

Odkurzacz powinien być dobrany do układu, w którym ma pracować. W przypadku systemów z wężem chowanym, stosuje się jednostki z wyższymi parametrami. Najważniejszym z nich jest siła ssania. Przy zbyt małej, sprzątanie jest niezbyt efektywne. Do wyboru są urządzenia kompaktowe, które mają wszystkie elementy we wspólnej obudowie oraz split, gdzie silnik znajduje się w jednej osłonie, zaś filtry i zbiornik na zanieczyszczenia w drugiej.

Jednostki różnią się też sposobem filtracji i gromadzenia śmieci. Filtracja służy głównie zabezpieczeniu samego silnika przed zabrudzeniem i uszkodzeniem (bo zassane powietrze nie wraca już do pomieszczenia - inaczej niż w odkurzaczu tradycyjnym).

AKCESORIA SYSTEMU CENTRALNEGO ODKURZANIA

Producenci systemów centralnych oferują rozmaite akcesoria ułatwiające sprzątanie. Do urządzeń przenośnych nie kupimy tak bogatego wyposażenia. Są to różnego typu węże, szczotki, ssawki i separatory. Dzięki użyciu odpowiednich elementów, odkurzaczem można sprzątać płyny, pyły, szczotkować ubrania i czesać zwierzaki.

Węże tradycyjne. Najdłuższe mają 15 m, najkrótsze 7,5 m, zaś standardem są 9 m. Im krótsze, tym łatwiejsze ich przenoszenie i przechowywanie. Przy dłuższych planuje się mniej gniazd ssących. W sprzedaży są też modele rozciągane, które kilkakrotnie zwiększają swoją długość, dzięki czemu bez problemu można je trzymać np. w szufladzie.

Węże chowane w ścianie. Niektóre mają nawet 18 m - taki pozwala sprzątać w zasadzie cały budynek. Trzeba jednak pamiętać, że im jest dłuższy, tym trudniej nim operować. W domu jednorodzinnym optymalne jest 12-15 m. Dostępne są wersje z gładką powierzchnią zewnętrzną lub zabezpieczone pokrowcem, zapobiegającym porysowaniu mebli czy uszkodzeniu narożników ścian podczas odkurzania.

Wąż do szybkiego sprzątania. Jego długość wynosi 5-7 m - mieści się w specjalnej kasecie, przykręcanej np. wewnątrz szafki pod zlewem. Rozwiązanie to doskonale sprawdza się w kuchni i wiatrołapie. Instalacja do podłączenia kasety przygotowywana jest analogicznie jak do gniazda.

Praktycznym rozwiązaniem są krótkie węże montowane w kasecie (a) bądź na ścianie(b), umożliwiające szybkie sprzątanie blatów, szafek itp. TOPVAC

Szufelki automatyczne. Stanowią rodzaj gniazd ssących w formie szczeliny zamykanej klapką. Montuje się je najczęściej w cokołach szafek w kuchni, jadalni, wiatrołapie. Wystarczy podmieść do szufelki śmieci (piasek, okruchy itp.) i nacisnąć nogą przycisk, aby zostały wciągnięte do systemu.

Separatory. Mają postać blaszanej puszki, wewnątrz której znajduje się łatwy do wyczyszczenia filtr. Urządzenie podłączone do węża ssącego umożliwia usuwanie zanieczyszczeń szkodliwych dla odkurzacza i rurociągu, np. rozbitego szkła, mokrych liści z tarasu czy popiołu z kominka (w małej ilości).

Separatory dostępne na rynku różnią się pojemnością i przeznaczeniem. Większość ma zastosowanie uniwersalne, ale znajdziemy są też modele do jednego typu zanieczyszczeń. BEAM, TOPVAC

Małgorzata Kolmus
Zdjęcie otwierające: TOPVAC