Jak zapewnić wymagane warunki pod ocieplenie?
Nad ocieplonym stropem powinna być zapewniona dostateczna wentylacja strychu, co umożliwi odprowadzenie wilgoci powstającej w wyniku wykraplania się pary wodnej, np. na spodniej stronie poszycia, jak i przenikania jej przez nieszczelności w warstwie izolacji paroszczelnej na stropie, której skuteczność w starszych budynkach bywa wątpliwa.
Przy pokryciach z dachówek ceramicznych lub cementowych, mocowanych na łatach nośnych i osłoniętych folią paroprzepuszczalną, wystarczającą efektywność odprowadzenia wilgoci zapewni wentylacja pod pokryciem w wyniku cyrkulacji powietrza i przenikania przez złącza dachówek. W przypadku pokryć pełnych, z deskowaniem krytym papą czy gontem bitumicznym, konieczne będzie utworzenie otworów wentylacyjnych w postaci nawiewników w ścianach szczytowych lub w przypadku dachów kopertowych - wstawienie kominków wentylacyjnych w połaci dachowej.
Wykonanie przelotowej wentylacji wskazane jest praktycznie we wszystkich rodzajach pokryć, chroni ona bowiem przed nadmiernym nagrzewaniem się stropu w upalne lato, eliminując utworzenie się gorącej „poduszki” z nieruchomego powietrza. Sposób ułożenia i rodzaj użytego materiału termoizolacyjnego układanego na stropie zależy głównie od rodzaju jego konstrukcji, która może być żelbetowa lub też drewniana.
Stare konstrukcje drewniane ocieplane były tzw. polepą, czyli sieczką zmieszaną z gliną i wapnem. Wykonując modernizację, warto ją usunąć, uzyskując tym samym miejsce na skuteczniejsze ocieplenie i jednocześnie odciążenie stropu.
Ocieplanie stropów drewnianych
Konstrukcja stropu drewnianego zbudowana jest najczęściej z belek o dużym przekroju i rozstawie co 90-120 cm albo tworzona przez żebra o przekroju 4-5 x 15 cm i rozstawie co 50-60 cm. W obu przypadkach sposób ocieplenia takiego stropu i ułożenia podłogi, umożliwiającej gospodarcze wykorzystanie strychu, będzie podobne, różni się jedynie przekrojem i odległością między legarami podtrzymującymi poszycie podłogowe na poddaszu.
Ze względu na pożądaną grubość ocieplenia, konieczne będzie odpowiednie powiększenie grubości stropu poprzez ułożenie prostopadłego do belek i żeber, rusztu. Opcjonalnie grubość ocieplenia można zwiększyć przez zamontowanie sufitu podwieszanego, co może być korzystnym rozwiązaniem w przypadku niewykończonej lub remontowanej powierzchni. Do ocieplenia stropów drewnianych wykorzystujemy przede wszystkim lekkie odmiany wełny mineralnej. Dzięki dużej sprężystości można łatwo dopasować ją do nawet niezbyt równo zmontowanej konstrukcji stropu, a niewielki ciężar nie powoduje nacisku na pokrycie sufitu.
Zależnie od rozstawu i wysokości konstrukcji stropowej, stosujemy maty rolowane układane jedno lub dwuwarstwowo. Ponieważ wełna mineralna ma bardzo wysoką paroprzepuszczalność, konieczne jest jej zabezpieczenie przed kondensacją pary wodnej poprzez ułożenie od środka pomieszczenia skutecznej izolacji paroszczelnej. Ważne, aby znalazła się ona bezpośrednio pod pokryciem sufitowym - płytami g-k lub boazerią. Natomiast od strony zewnętrznej (na strychu) wełna mineralna powinna być zabezpieczona folią paroprzepuszczalną, tzw. wiatroizolacją o wysokiej paroprzepuszczalności, na poziomie przynajmniej 3000 g/m² 24 h. Jej ułożenie chroni przede wszystkim przed zawilgoceniem wełny, jeśli wystąpią jakieś przecieki z dachu, a także zapobiega jej pyleniu na strychu.
Jak wykonać ocieplenie stropu?
Ocieplenie stropu drewnianego rozpoczynamy od ułożenia wełny mineralnej między konstrukcyjnymi, belkami lub żebrami. Na stropach z tzw. ślepym pułapem, po usunięciu polepy uzyskujemy miejsce na ocieplenie z wełny, przy czym sumaryczna grubość materiału ociepleniowego nie powinna być mniejsza niż 25 cm. Dodatkowe centymetry termoizolacji uzyskamy też po zamontowaniu sufitu podwieszanego na wieszakach z pokryciem z płyt gipsowo-kartonowych.
Pasy izolacji przycinamy na szerokość ok. 2 cm większe niż rozstaw elementów konstrukcyjnych, dzięki czemu szczelnie wypełni ona wszystkie zakamarki i nie będzie się samoczynnie wysuwać. Na profilach ruszty przyklejamy taśmą dwustronną, która posłuży również do zamocowania folii paroszczelnej pod pokryciem z płyt g-k. Przechodząc do prac od strony strychu, jeśli cała grubość ocieplenia zmieściła się w przekroju stropu, folię paroprzepuszczalną (wiatroizolację) możemy przymocować bezpośrednio do belek stropowych. Po jej ułożeniu musimy utworzyć pustkę powietrzną pod pokryciem podłogowym, która powstanie dzięki listwom o grubości 2-3 cm przybitym wzdłuż belek stropowych.
Jeśli ich rozstaw nie przekracza 60-70 cm, pokrycie podłogowe będziemy mogli mocować bezpośrednio na tych listwach, ale przy większych odległościach konieczne będzie ustawienie prostopadłych do belek legarów. Takie rozwiązanie stosujemy również wtedy, gdy warstwa ocieplenia byłaby zbyt cienka i musimy w ten sposób zwiększyć grubość stropu. Na legary możemy użyć desek o grubości 4-5 cm i szerokości do 15 cm postawionych na sztorc, a mocowanie najwygodniej będzie wykonać przy użyciu stalowych łączników ciesielskich (kątowników), przybijanych naprzemiennie z jednej i drugiej strony.
Rozstaw tak utworzonych legarów nie powinien przekraczać 60 cm. Na zamocowanych legarach układamy folię paroprzepuszczalną, a na niej listwy dystansowe, podobnie jak przy mocowaniu bezpośrednio do belek. Jako poszycie podłogowe możemy użyć desek łączonych na pióro i wpust o grubości ok. 25 mm lub też płyty OSB o grubości 18-20 mm. Przy wyborze materiału na pokrycie podłogi musimy brać pod uwagę możliwość jego wniesienia na strych, przez wąski otwór w stropie.
Ocieplanie stropu żelbetonowego
Strop żelbetowy ma z reguły znacznie większą nośność niż strop drewniany, nie trzeba więc przy jego ociepleniu obawiać się przeciążenia jego konstrukcji. Termoizolację najczęściej układa się od strony strychu, ale można ją pogrubić, umieszczając dodatkową warstwę pod sufitem podwieszanym. Surową powierzchnię stropu należy z grubsza wyrównać, skuwając wystające nawisy betonu i wypełniając większe zagłębienia.
Jeśli chcemy wykorzystać strych na cele gospodarcze, ocieplenie powinniśmy przykryć trwałą podłogą drewnianą lub betonową. Do ocieplenia stropu pod podłogę drewnianą, używamy wełny mineralnej, pod którą konieczne będzie ułożenie folii paroizolacyjnej, chroniącej przed przenikaniem pary wodnej z pomieszczeń użytkowych. Folia musi szczelnie przykrywać strop, a połączenia poszczególnych pasów powinny być dodatkowo sklejone i zachodzić na siebie na około 10 cm.
Ponieważ na lekkiej odmianie wełny nie można bezpośrednio ułożyć drewnianej podłogi, konieczne będzie zamocowanie legarów o wysokości odpowiadającej grubości ocieplenia (20-25 cm). Ich stabilne zamocowanie do niezbyt równego stropu może być trudne, dlatego lepiej zastosować krzyżowy układ, złożony z desek o szerokości około 10 cm. Pierwszą warstwę mocujemy kątownikami do stropu, na kołki rozporowe i wkręty, wstępnie ją poziomując.
W miejscach większych prześwitów podbijamy kliny, a szczeliny wypełniamy pianką montażową. Drugą warstwę montujemy prostopadle, korygując ewentualnie poziom przez podkładki lub zestruganie w miejscach połączeń. Zamocowane legary powinny tworzyć dwuwarstwową kratownicę o bokach ok. 60-70 cm. Wełnę mineralna układamy również w dwóch warstwach, zwracając uwagę na staranne wypełnienie przestrzeni między legarami. Po ułożeniu ocieplenia na wierzchu legarów, układamy wiatroizolację, a następnie łaty dystansowe. Na tak przygotowanym ruszcie możemy już mocować pokrycie podłogowe, z desek lub płyt OSB.
Podłogę na strychu możemy tez wykonać jako wylewkę betonową. W takim przypadku do ocieplenia użyjemy płyt styropianowych, odmiany EPS 100, najlepiej ułożonych w dwóch warstwach z przesunięciem styków. Betonowy jastrych powinien mieć grubość co najmniej 4 cm. Zatartą na gładko powierzchnię powinniśmy pomalować przynajmniej farbą do betonu, co zapobiegnie jego pyleniu.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Klaudia Tomaszewska
Zdjęcie otwierające: Saappur
Komentarze