2022-08-22 14:34:49 
Bez prądu ani rusz
Minimalistyczny zakres doprowadzanych instalacji na poddasze musi umożliwiać korzystania z prądu, co zapewni pokrycie podstawowych potrzeb bytowych - oświetlenie czy ogrzewanie.
Z reguły modernizacja instalacji elektrycznej zasilającej poddasze obejmuje utworzenie nowych obwodów, konieczna jest więc rozbudowa wyposażenia rozdzielnicy, ale najczęściej decydujemy się na zamontowanie niezależnej rozdzielnicy podłączonej bezpośrednio do bezpieczników głównych (zalicznikowych), a niekiedy wyposażonej w dodatkowy licznik umożliwiający wewnętrzne rozliczenie zużycia prądu.
Nową rozdzielnicę najwygodniej umieścić na poddaszu - uprości to rozprowadzenie przewodów dla poszczególnych obwodów. Jeśli stara instalacją przystosowana jest do ochrony przed porażeniem przez zerowanie, to konieczne będzie wykonanie uziomu dla rozbudowanej części instalacji.
Nowe okablowanie należy wykonać przewodami trójżyłowymi dla obwodów jednofazowych i pięciożyłowymi dla instalacji trójfazowej, co zapewni skuteczniejszą ochronę przed porażeniem poprzez wyłącznik różnicowoprądowym zamontowany w rozdzielnicy.
Wstawiamy tam również wyłączniki nadprądowe (tzw. bezpieczniki) chroniące wydzielone obwody przed zwarciem i przeciążeniem, o odpowiednio dobranym prądzie zadziałania. Przewody na poddaszu prowadzi się najczęściej wewnątrz ścianek szkieletowych oraz pod pokryciem skosów dachowych w elastycznych rurkach ochronnych tzw. peszlu.
Przy instalacjach prowadzonych w tynku, pod tynkiem bądź w ściankach szkieletowych, montowane są gniazda podtynkowe osadzane w puszkach instalacyjnych dostosowanych do rodzaju podłoża.
Zależnie od typu montowanych gniazd czy wyłączników instalowane są one w puszkach pojedynczych lub zespolonych.
Osadzenie puszki jak i zamocowanie gniazda powinno być na tyle stabilne, aby nie nastąpiło jego wyrwanie podczas wyciągania wtyczki.
W miejscach narażonych na zawilgocenie należy montować tzw. gniazda hermetyczne zabezpieczone przed wnikaniem wody.
Standardowe wysokości umieszczenia łączników oświetlenia to 1,4 m bądź 0,9 m od podłogi , a gniazd wtykowych w pokojach 0,3 m lub 1,2 m w kuchni czy łazience
Ciepło na poddaszu
Przy niewielkiej powierzchni poddasza i połączonej z dobrą izolacją cieplną, najprostszym sposobem ogrzewania będzie wykorzystanie prądu elektrycznego w postaci indywidualnych grzejników rozmieszczonych w poszczególnych pomieszczeniach lub decydujemy się na instalację elektrycznego ogrzewania podłogowego.
Jeśli jednak zamierzamy podłączyć ogrzewanie do istniejącego już centralnego, wodnego systemu grzewczego będzie wymagać to dostosowania istniejącej instalacji do nowych warunków pracy. Użytkowane dotychczas źródło ciepła (kocioł) mogą nie wystarczyć do dostatecznego ogrzewania całej domu i trzeba będzie wymienić go na wydajniejszy.
W przypadku ogrzewania domu kotłem na paliwo stałe, który pracuje w obiegu otwartym, współpraca z rozbudowanym fragmentem instalacji wymagać będzie zamontowania wymiennika ciepła, dzięki któremu utworzymy zamknięty obieg grzewczy w całej instalacji.
Pozwoli to na umieszczenie naczynia wzbiorczego bezpośrednio przy kotle (a nie na poddaszu) jak też umożliwi efektywniejsza regulację temperatury w pomieszczenia jak i korzystnie wpłynie na trwałość instalacji (mniejsze oddziaływanie korozyjne).
Alternatywnym rozwiązaniem - w przypadku doprowadzenia gazu do budynku - będzie zainstalowanie kotła gazowego na poddaszu i wykonanie niezależnej instalacji grzewczej.
Na poddaszu możemy ułożyć instalację grzewczą w grzejnikami bądź zdecydować się na ogrzewanie podłogowe.
W instalacji wodnej najczęściej montowane są grzejniki płytowe montowane najlepiej pod oknami co zapewnia równomierny rozkład temperatury w pomieszczeni i chroni okna (zwłaszcza połaciowe) przed zaparowaniem.
Grzejniki te mogą być podłączane w tradycyjny sposób (tzw. gałązkami doprowadzonymi z boku grzejnika) lub od dołu.
Rodzaj rur i sposób ich prowadzenia nie ma większego znaczenia dla funkcjonowania instalacji i przy ich wyborze kierujemy sie raczej wygodą montażu. W rozbudowanej instalacji c.o. najwygodniej wykorzystać rury z warstwowych PeX-Al-PE, poprowadzone w ściankach szkieletowych bądź w podłodze i podłączone do centralnego rozdzielacza umieszczonego na poddaszu.
Natomiast wodne ogrzewanie podłogowe tworzą pętle z rur grzewczych podłączone do rozdzielacza z pompa obiegowa i zaworem trójdrożnym.
Układ rur powinien wynikać z projektu instalacji, a długość poszczególnych pętli nie może przekraczać 100m. Obieg powinien posiadać zabezpieczenie przed nadmiernym wzrostem temperatury (dopuszczalna temperatura zasilania to 50°C) co jest istotne w przypadku instalacji mieszanej (z grzejnikami).
Rury tworzywowe - najczęściej warstwowe - układane są na izolacji cieplnej, a następnie pokrywane jastrychem cementowym lub anhydrytowym o grubości przynajmniej 35 mm ponad górna powierzchnie rura.
Trzeba pamiętać, że ten rodzaj ogrzewania charakteryzuje się duża bezwładnością cieplną i nawet przy pewnej zdolności do samoregulacji nie zawsze nadąża za szybkimi zmianami temperatury panującej w pomieszczeniach poddasza, które z reguły mają niewielką zdolność akumulacji ciepła, łatwo więc może dochodzić do przegrzania lub niedogrzania wnętrza.
Podłączenie do wody i kanalizacji
Zasilanie instalacji zimnej i ciepłej wody na poddaszu należy poprowadzić możliwie najkrótszą drogą od miejsca umożliwiającego wstawienie trójników w istniejące rury. Jeśli są one stare, o znacznie zmniejszonym osadami przekroju lepiej podłączyć je możliwie najbliżej punktu doprowadzenia wody (np. za wodomierzem, przy bojlerze).
Nowe rury wodociągowe - z reguły warstwowe lub z polipropylenu - tak do wody ciepłej jak i zimnej mają niewielkie średnice najczęściej 16-20 mm i można je łatwo ukryć w płytkich bruzdach wykutych w ścianie starej części domu i poprowadzić dalej pod pokryciem podłogowym lub w ściankach szkieletowych.
Bardziej kłopotliwe będzie wykonanie kanalizacji ze względu na duża średnicę rury odpływowej z sedesu i konieczność podłączenia się do istniejącego pionu, który na poddaszu funkcjonuje jako odpowietrzenie, często o zmniejszonej do 75 mm średnicy.
Również jego lokalizacja może uniemożliwiać wykonanie podłączeń krótkimi rurami z odpowiednim spadkiem, a wstawienie trójnika w starą żeliwną instalację będzie bardzo kłopotliwe. W przypadku grawitacyjnego odprowadzenia ścieków do pionu powinniśmy przestrzegać zasady zachowania przynajmniej 2 % nachylenia odcinków rur w kierunku odpływu (spadek 2 cm na długości 1 m) i prowadzenia instalacji z możliwie najmniejsza liczba załamań.
Długość podłączenia do pionu nie powinna przekraczać 3 m, a przy większych odległościach może być konieczne zamontowanie na końcu odgałęzienia dodatkowego zaworu napowietrzającego.
W takich sytuacjach rozwiązaniem będzie zainstalowanie kompaktowego urządzenia do przetłaczania ścieków, które może obsłużyć kilka przyborów sanitarnych (sedes, umywalkę, wannę).
Odprowadzenie ścieków odbywa się wtedy rurą o średnicy 30-40 mm prowadzoną dowolną trasą bez konieczności zachowania spadku.
Jej wylot podłącza się do istniejącego pionu w dowolnym miejscu lub sprowadza aż do głównej rury odpływowej z instalacji kanalizacyjnej.
Efektywna wentylacja poddasza
Problem z zapewnieniem skutecznej wentylacji pomieszczeń na poddaszu wynika z niewielkiej różnicy poziomów między wlotem i wylotem kanałów, co nie gwarantuje uzyskanie wystarczającego ciągu naturalnego przy zastosowaniu wentylacji grawitacyjnej.
Lepszym rozwiązaniem będzie zamontowanie wentylatora wspomagającego naturalny ciąg w postaci tzw. nasady hybrydowej. Zależnie od warunków pogodowych wentylacja taka działa jako grawitacyjna lub jeśli to nie wystarcza, ciąg wytwarza wentylator małej mocy.
Zależnie od modelu, nasady hybrydowe mogą mieć regulacje wydajności w szerokim zakresie, a także możliwość programowania w cyklu dobowym czy dostosowania intensywności wymiany powietrza do warunków panujących wewnątrz pomieszczeń (np. wilgotności).
W tym systemie wentylacja funkcjonuje jako pośrednia - odprowadzenie powietrza odbywa się np. z łazienki, a dopływ powietrza przechodzi poprzez pozostałe pomieszczenia dzięki nawiewnikom zamontowanym w oknach.
W celu zapewnienia przepływu powietrza drzwi wewnętrzne muszą mieć szczeliny (kratki), a kanał wentylacyjny trzeba ocieplić , gdyż na skutek wychłodzenia usuwanego powietrza może wykraplać się woda.
Skuteczną wentylację poddasza j zapewni oczywiście system mechanicznej wentylacji nawiewno-wywiewnej z ewentualnym odzyskiem ciepła, ale jest on dość drogi i może być źródłem uciążliwego hałasu.
autor: Redakcja BudownicwaB2B
opracowanie: Aleksander Rembisz
zdjęcia: Knauf Insulation, TV Budujemy Dom dla Frapol, Wago Elwag, Legrand, Bursa, nvent Thermal Polska, KAN, Pipelife Polska
Komentarze