RODZAJE KANAŁÓW W KOMINIE
Komin pełni w domu niezwykle istotną rolę. Umożliwia odprowadzenie na zewnątrz zużytego powietrza oraz dymu i spalin, powstających w różnych urządzeniach grzewczych.
Ponieważ jest stawiany raz na wiele lat, warto zadbać, by został odpowiednio zaprojektowany, wykonany i eksploatowany. Od tego zależy zdrowie i bezpieczeństwo mieszkańców.
W kominie mieszczą się różne rodzaje kanałów. Wentylacyjne przeznaczone są do odprowadzania powietrza w systemie wentylacji grawitacyjnej. Kanały dymowe służą do podłączenia kotłów węglowych, kominków, a także pieców wolno stojących (tzw. kozy). Z kolei kanały spalinowe przeznaczone są do podłączenia kotłów gazowych i olejowych oraz gazowych ogrzewaczy wody.
Niezależnie od przeznaczenia, kanały powinny być drożne i szczelne. Ich wymiary muszą być dostosowane do wymagań przyłączonego urządzenia grzewczego.
W przypadku kanałów wentylacyjnych jest to najczęściej 14 × 14 cm (lub średnica 15 cm). Kanały dymowe mają zazwyczaj średnicę 15, 18 lub 20 cm, natomiast kanały spalinowe - do 12 cm, przy czym wymagane wymiary określa producent w dokumentacji kotła.
Aby ułatwić aranżację pomieszczeń, warto zgrupować w jednym kominie kilka kanałów o różnym przeznaczeniu. Takie rozwiązanie ma też inne zalety. Wykonanie komina wiąże się z koniecznością zrobienia otworów w stropie i dachu, co podnosi koszty inwestycyjne. A więc im mniej tych elementów, tym taniej. Mniejsze jest też ryzyko powstawania przecieków na dachu - na styku komina i materiału pokryciowego.
Wreszcie względy estetyczne - najlepiej prezentuje się dach, z którego wystaje jak najmniej elementów odprowadzających zużyte powietrze i spaliny.
KOMINY MUROWANE
Tradycyjny sposób wykonania komina polega na wymurowaniu go z pełnej cegły, łączonej na pełne spoiny. W tym wariancie komin stanowi często integralną część ściany nośnej budynku.
Rozwiązanie to może być stosowane wtedy, gdy źródłem ciepła jest kominek i kocioł zasypowy bez podajnika. Nie zaleca się wznoszenia komina murowanego w przypadku urządzeń z podajnikiem, ponieważ w takich kotłach temperatura spalin jest dużo niższa i może dochodzić do kondensacji pary wodnej ze spalin, na co tego rodzaju kominy są nieodporne.
Kominy z cegły mają jeszcze inne zastosowanie - jako obudowa dla wkładów prefabrykowanych - ceramicznych bądź stalowych.
Kominy murowane - ze względu na duży ciężar - wymagają oparcia na solidnym fundamencie. Do ich wzniesienia trzeba zatrudnić doświadczoną ekipę, ponieważ wszelkie niedoróbki na etapie budowy będą skutkowały nieprawidłowościami podczas eksploatacji.
Uwaga! Do wykonania kominów murowanych należy używać wyłącznie cegieł ceramicznych bardzo dobrej jakości, klasy wytrzymałości nie niższej niż 15.
SYSTEMY KOMINOWE
Podatność na błędy wykonawcze i duża pracochłonność sprawiają, że kominy z cegły tracą na popularności - na rzecz systemów kominowych.
Określa się tak elementy składane na budowie z przygotowanych fabrycznie elementów. W tym przypadku montaż zazwyczaj nie sprawia problemów - pod warunkiem, że jest prowadzony starannie, zgodnie z instrukcją producenta.
Inną zaletą kominów prefabrykowanych jest to, że w ramach systemu danego producenta można kupić wszystkie niezbędne elementy - wyczystki, trójniki, czapy, pustaki wentylacyjne, nasady kominowe itp., a kompletny wyrób objęty jest gwarancją.
Nie bez znaczenia jest też to, że kominy systemowe zajmują w domu przeważnie mniejszą powierzchnię użytkową, niż te wykonane z cegły.
Jednak tym, co w głównej mierze przesądza o rozpowszechnianiu się systemów kominowych, jest ich odporność na działanie agresywnych substancji chemicznych, znajdujących się w kondensacie - czego nie można powiedzieć o kominach tradycyjnych. Jest to ważne nie tylko w przypadku, gdy źródłem ciepła jest wspomniany już kocioł z podajnikiem.
Dużą ilością pary wodnej i stosunkowo niską temperaturą (która sprawia, że para skrapla się w przewodzie kominowym), charakteryzują się przede wszystkim spaliny wydzielane przez kotły gazowe i olejowe. Naturalną konsekwencją upowszechniania się tego typu urządzeń, jest więc rosnąca popularność kominów systemowych.
Są one oferowane w różnych wersjach, umożliwiających dopasowanie do każdego rodzaju paliwa i kotła lub kominka. Ze względu na materiał użyty do budowy kanału, modele systemowe dzieli się na ceramiczne, stalowe i hybrydowe.
KOMINY CERAMICZNE
Wykonane są nie ze zwykłej ceramiki, która - jak wspomniano - źle reaguje na działanie agresywnych składników kondensatu, ale z nowoczesnych odmian, np. kwasoodpornej kamionki. Zaletą kominów ceramicznych jest trwałość i odporność na zmiany temperatury. Ich wadą jest stosunkowo duży ciężar. W przypadku niewystarczającej nośności podłogi na gruncie, konieczne może być wykonanie osobnego fundamentu.
KOMINY STALOWE
Są lżejsze od ceramicznych, ale również odporne na wysoką temperaturę i kondensat. W zależności od źródła ciepła, stosuje się następujące rodzaje stali:
- kominy żaroodporne - wykorzystuje się głównie na kanały dymowe do kotłów zasypowych i kominków;
- modele kwasoodporne - stosowane są przede wszystkim do odprowadzenia spalin z kotłów gazowych i olejowych oraz nowoczesnych kotłów na paliwa stałe, w których temperatura spalin nie przekracza 300°C;
- kominy emaliowane - przewidziane są do kotłów na paliwa stałe z podajnikiem oraz kominków.
KOMINY HYBRYDOWE
Ostatni typ to połączenie dwóch powyższych. W takich modelach przewód wewnętrzny jest ceramiczny, zaś obudowa stalowa. Takie rozwiązanie pozwala obniżyć wagę komina, dzięki czemu nie jest konieczne wznoszenie dodatkowego fundamentu.
DOBÓR SYSTEMU KOMINOWEGO
Każdy komin musi być dobrany do instalacji grzewczej. Informacje na ten temat znajdziemy w projekcie domu. Z kolei dane dotyczące specyfiki komina prefabrykowanego zamieszczone są w dołączonej do niego dokumentacji technicznej.
W tabeli poniżej pokazujemy, jak odczytywać kody umieszczone na etykietach tego typu produktów.
Przykładowe oznaczenia kodowe | Znaczenie | Uwagi |
T 450 | maksymalna temperatura spalin | Liczba oznacza dopuszczalną temperaturę spalin [w °C] |
N | klasa ciśnienia | N - w kominie panuje podciśnienie w stosunku do pomieszczenia z kotłem; P - nadciśnienie do 200 Pa; H - nadciśnienie do 5000 Pa; dodatkowo stosuje się jeszcze cyfrę 1 lub 2; 2 oznacza większe dopuszczalne nieszczelności. Uwaga! Komin klasy P2 lub H2 można instalować tylko na zewnątrz budynku! |
W | odporność na działanie kondensatu | W - do instalacji, w których powstaje kondensat; D - tylko jeśli nie występuje zjawisko kondensacji; |
I | odporność na korozję | 1 - gdy spalane są paliwa gazowe i płynne o zawartości siarki do 50 mg/m³; 2 - paliwa gazowe, płynne oraz drewno; 3 - paliwa gazowe, płynne oraz stałe; |
Gxx | odporność na pożar sadzy oraz wymagana minimalna odległość (w mm) od elementów palnych | G - odporne na pożar sadzy; O - nieodporne na pożar sadzy. |
Budowa komina systemowego
Konstrukcja kominów systemowych jest warstwowa - zasadniczym elementem jest kanał wewnętrzny, przez który spaliny bądź dym wydostają się z domu. Kanał umieszczony jest w obudowie, której zadaniem jest izolowanie dymu lub spalin od otoczenia.
Pomiędzy tymi elementami znajduje się ocieplenie z wełny mineralnej, która chroni kanał kominowy przed wychłodzeniem, a obudowę przed przegrzaniem. Wełna może być też zastąpiona przez pustkę powietrzną, która służy wówczas jako kanał doprowadzający do kotła powietrze niezbędne do spalania.
SYSTEMY POWIETRZNO-SPALINOWE W KOMINACH
Innym typem kominów są tzw. systemy powietrzno- spalinowe, nazywane też rurą w rurze (oraz skrótami SPS - system powietrzno- spalinowy lub LAS - z niemieckiego Luft-Abgas System). Wykonywane są ze stali kwasoodpornej lub z tworzywa sztucznego.
Jak wskazuje jedna z ich nazw, mają postać dwóch rur. Wewnętrzną odprowadzane są spaliny, natomiast dzięki przestrzeni pomiędzy nią, a obudową, do kotłów doprowadzane jest powietrze niezbędne do spalania.
Systemy powietrzno-spalinowe stosuje się do odprowadzenia spalin z kotłów gazowych z zamkniętą komorą spalania (ich moc nie może przekraczać 21 kW), ale tylko w domach wolnostojących.
Spaliny można wyprowadzić ponad dach lub bezpośrednio przez ścianę zewnętrzną domu. Takie rozwiązanie pozwala uniknąć prowadzenia długiego komina przez kolejne kondygnacje. Jest więc tańsze i mniej pracochłonne.
GDZIE UMIEŚCIĆ KOMIN?
Kominy umieszcza się wewnątrz lub na zewnątrz budynku. Pierwszym wyborem powinna być lokalizacja wewnętrzna. Takie usytuowanie gwarantuje, że przewód będzie prawie na całej swojej długości osłonięty przed niekorzystnymi wpływami atmosferycznymi, czyli deszczem, mrozem itp. Ponadto będzie oddawał ciepło do wnętrza domu.
Dlatego też wylot komina najlepiej umieścić w najwyższej części dachu - blisko kalenicy, dzięki czemu ponad pokrycie będzie wystawała tylko jego niewielka część. Takie rozwiązanie jest bardziej estetyczne.
Komin na zewnątrz domu umieszcza się rzadko, najczęściej przy okazji remontów. Na przykład wtedy, gdy trudno przebić się przez stropy i dach lub gdy taka operacja byłaby bardzo pracochłonna i kosztowna.
Tego typu modele mają budowę warstwową. Wewnątrz znajduje się stalowy przewód, dobrany w zależności od współpracującego z nim kotła. Kolejną warstwę stanowi izolacja, której zadaniem jest ochrona przed wychłodzeniem spalin. Ostatnim elementem jest rura osłonowa.
Kominy zewnętrzne umieszcza się na konsoli wsporczej, przymocowanej do ściany lub na niewielkim fundamencie. Rura musi być też dodatkowo przytwierdzona (co kilka metrów) do muru.
Autor: Norbert Skupiński
Fot. otwierająca: SCHIEDEL
Komentarze