2018-08-23 11:06:38 
Formalne wymagania dotyczące prac na wysokości
Formalnie wykonywanie prac na wysokości powyżej 1 m nad poziomem podłoża czy stałych powierzchni jest już "pracą na wysokości" i wymaga użycia stosownych zabezpieczeń chroniących przed upadkiem. Oczywiście skutki ewentualnego upadku będą różne zależnie od różnicy poziomów, a sposoby ochrony muszą być dostosowane do konkretnego miejsca i charakteru prowadzonych robót.
Przepisy określające wymagania odnośnie zasad BHP przy robotach budowlanych na wysokościach zawiera wiele aktów prawnych - poczynając od ustawy Prawo Budowlane, poprzez rozporządzenia i normy.
Do podstawowych uregulowań prawnych należą m.in. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie prawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U.2003 nr 47poz. 401) czy Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów BHP (Dz. U.2003 nr169 poz. 1650).
Niezależnie od obowiązujących przepisów o bezpieczeństwie prac na wysokości decyduje wybór właściwej metody i sprzętu chroniącego przed upadkiem oraz przeszkolenie pracowników i kadry kierowniczej.
Sposoby zabezpieczenia podczas prac wysokościowych
Proces budowy powinien w miarę możliwości ograniczać konieczność prowadzenia robót w warunkach szczególnie niebezpiecznych i przy opracowywaniu technologii budowy należy przewidzieć użycie sprzętu i rozwiązań, które nie stwarzają zagrożenia dla pracowników.
Zależnie od warunków technicznych prace wysokościowe powinny być prowadzone np. z podnośników koszowych, platform stałych bądź mobilnych czy choćby rusztowań. Niezależnie od tego na budowie konieczne jest utworzenie ochrony zbiorowej przed upadkiem z wysokości, gdyż przebywają tam również osoby niezwiązane bezpośrednio z prowadzeniem robót.
Podstawową ochronę zbiorową zapewniają balustrady lub osiatkowanie niebezpiecznych uskoków poziomów podłoża. Balustrady ochronne np. na krawędziach stropów czy dachów, a także od strony zewnętrznej rusztowań powinny mieć wysokość 1,1 m oraz krawężnik o wysokości 15 cm chroniący przed ześlizgnięciem się.
W połowie wysokości balustrady powinna zostać umieszczona poprzeczka lub wypełnienie uniemożliwiające wypadnięcie. Nie można też zapominać o ochronie pracowników jak również osób postronnych przed spadnięciem narzędzi czy materiałów budowlanych.
Kaski ochronne to nie tylko element identyfikacji grupy pracowników budowlanych, ale realna ochrona głowy przed spadającymi przedmiotami. Przy pracach prowadzonych na zewnątrz na otwartym placu budowy konieczne jest zamontowanie np. daszków ochronnych bądź wydzielenie strefy zagrożenia na obszarze przylegającym do budynku.
Ochrona indywidualna przed upadkiem z wysokości
Indywidualne zabezpieczenie powinno przede wszystkim chronić pracownika przed doprowadzeniem do możliwości spadnięcia wykorzystując urządzenia ograniczające zasięg przemieszczania się poza obszar stabilnego oparcia. Zabezpieczeniem takim będzie np. linka asekuracyjna o długości nie pozwalającej na zbliżenie się bardziej niż na 0,5 m do np. krawędzi dachu.
W warunkach uniemożliwiających stworzenie takiej ochrony - ze względu na umiejscowienie i rodzaj wykonywanych robót - konieczne jest wyposażenie pracownika w sprzęt ograniczający wysokość spadania i amortyzujący szarpnięcie spowodowane zahamowaniem upadku.
Przy takiej formie ochrony niezwykle ważne będzie, oprócz doboru właściwych elementów zabezpieczających, dostosowanie długości i amortyzacji zabezpieczenia, aby osiągnięty poziom po upadku nie sięgał podłoża czy innych przeszkód.
Wszystkie elementy wyposażenia pracownika służące zabezpieczeniu przed upadkiem muszą posiadać stosowne certyfikaty, a także podlegają okresowej kontroli ich stanu lub mają ograniczony okres wykorzystania. Ogólną zasadą jest wycofanie z użytkowania sprzętu ochrony osobistej, który brał udział w zdarzeniu i został awaryjnie obciążony.
Elementy ochrony indywidualnej podczas pracy na wysokości
Punkty kotwiczenia doraźne i stałe decydują o stabilności zamocowania lin asekuracyjnych w przypadku dynamicznego obciążenia, muszą więc mieć dostateczną wytrzymałość. Zależnie od rodzaju prowadzonych prac i możliwości kotwiczenia, wykorzystywane są zamocowania przyczepione do elementów konstrukcyjnych budynku lub przestawne z odpowiednim obciążeniem i oparciem.
Przy prowadzeniu robót wymagających przemieszczania się na dużej powierzchni np. przy pokryciach dachowych, kotwiczenie wykonuje się dwupunktowo i łączy liną, do której zaczepia się indywidualną asekurację pracownika. Punkt zamocowania powinien zawsze znajdować się powyżej stanowiska czy obszaru poruszania się pracownika, co ogranicza wysokość swobodnego spadku.
Kotwiczenia stałe montowane są jako zamocowanie do sprzętu ochronnego wykorzystywanego przy prowadzeniu prac remontowych i konserwacyjnych. Stosowane są głównie do obsługi elementów dachowych (kominów, anten), ale również do mocowania zawiesi dostępowych w przypadku konserwacji elewacji obiektu czy mycia szyb w budynkach wysokościowych.
Linki i zatrzaśniki to elementy łączące szelki lub pasy z kotwieniem zabezpieczenia. Zatrzaśniki pozwalają na szybkie i wygodne połączenie linki z zamocowaniem, a dodatkowe zabezpieczenie chroni przed przypadkowym rozłączeniem.
Zależnie od rodzaju prowadzonych prac i systemu zabezpieczeń elementy te wchodzą w skład zespołu łącząco-amortyzującego, który pochłania energię kinetyczną podczas upadku lub pozwala na wygodne skracanie długości zabezpieczenia zależnie od postępu prac.
Amortyzatory, dzięki elastyczności taśmy poliamidowej pozwalają na łagodne wyhamowanie spadającego pracownika ograniczając skutki przeciążenia. Ich wydłużenie pod obciążeniem (w granicach ok. 1 m) trzeba uwzględnić przy określaniu wolnej przestrzeni pod miejscem zakotwienia zabezpieczenia.
Znaczną swobodę przemieszczania się pracownika - szczególnie w pionie - zapewnia wyposażenie zespołu łączącego w amortyzator samohamowny. Działa on na podobnej zasadzie jak pasy bezpieczeństwa w samochodzie - przy gwałtownym ruchu rozwijającym następuje zahamowanie i zablokowanie linki na niewielkiej wysokości swobodnego spadku.
Szelki i pasy bezpieczeństwa stanowią "ubiór" pracownika umożliwiając połączenie ze sprzętem zabezpieczającym jak i bezpieczne dla zdrowia przeniesienie obciążeń w razie upadku. Zależnie od charakteru prowadzonych robót szelki pełnią jedynie funkcję zabezpieczenia w razie upadku lub umożliwiają ustalenie pozycji przy wykonywaniu pracy, gdy wyposażone są w pas biodrowy.
Pasy z taśmą opasującą wykorzystywane są również przy prowadzeniu robót na słupach chroniąc przed spadnięciem z drabiny.
autor: Redakcja BudownicwaB2B
oprac.: Maja Wychowaniec
zdjęcia: Protekt
Komentarze