2024-03-19 18:27:07 
Bruzdy pod instalację elektryczną
W budynkach o konstrukcji murowanej z wykończeniem ścian standardowym tynkiem o grubości przynajmniej 1,5 cm wielożyłowe przewody instalacji elektrycznej typu YDYp z reguły są układane i mocowane na powierzchni ściany i tylko w przypadku rozprowadzania grubszych przewodów lub prowadzenia ich w rurkach instalacyjnych wykonywane są w ścianach, stropie czy podłodze bruzdy, których wymiary nie wpływają istotnie na stabilność i inne własności użytkowe takich przegród.
Jednak często główne przewody rozprowadzające, zwłaszcza w wielopiętrowych obiektach grupowane są często z innymi instalacjami i umieszczane w tzw. szachtach - pionowych wnękach tworzonych podczas budowy ścian konstrukcyjnych jak i działowych.
Bruzdowanie pod przewody elektryczne jest również zbędne w domach o konstrukcji szkieletowej, a także w przypadku pokrywania ścian okładzinami w postaci płyt gipsowo-kartonowych mocowanych na klej lub na ruszcie, paneli czy boazerii instalowanej na stelażach.
Natomiast bruzdowanie będzie konieczne w przypadku wykańczania powierzchni okładzinami ceramicznymi mocowanymi na klej cienkowarstwowy, co ze względu na konieczność precyzyjnego rozmieszczenia wyprowadzeń np. gniazd, łączników i punktów oświetleniowych wymagać będzie dokładnego ustalenia przebiegu wykonywanych bruzd z uwzględnieniem układu geometrycznego okładziny i wymiaru płytek.
Układanie przewodów wodociągowych i centralnego ogrzewania
Wykorzystywane obecnie rury w instalacjach wodnych i c.o. na odcinkach rozprowadzających mają najczęściej średnicę nie większa niż 20 mm, ale przewody do przesyłu ciepłej wody i w c.o. wymagają okrycia izolacją termiczną, co zwiększa średnicę orurowania do wartości przynajmniej 50 mm.
Ponieważ przewody te rozprowadzane są głównie parami, a nawet z towarzyszącą trzecią rurą cyrkulacyjną szerokość bruzd może sięgać wtedy nawet 200 mm, przy głębokości, która nie będzie przekraczać 60-70 mm.
Ponieważ przewody wody ciepłej i zimnej układane są głównie w łazience i kuchni, to ze względu na sposób wykończenia ścian jak i typowe wyposażenia wnętrza, najczęstszym rozwiązaniem przy rozprowadzeniu rur w łazience jest budowa tzw. ścianki instalacyjnej, pod którą można będzie schować również rury kanalizacyjne o znacznej średnicy i ułożone z odpowiednim spadkiem.
Obudowa taka może pokrywać tylko część szerokości ściany sięgać do wysokości nieco ponad 1 m, tworząc jednocześnie półkę użytkową, ale przy rozleglejszych instalacjach rozprowadzenie rur wykonuje się również w obudowanych płytkami kanałach przypodłogowych, a ich odcinki doprowadzane do przyborów umieszcza się na opłytkowanej ścianie (jeśli np. umywalka będzie spoczywać na szafce) bądź ukrywa się je w bruzdach pod okładziną, wyprowadzając końcówki do podłączenia wężyków.
Ponieważ większość montowanej obecnie armatury czerpalnej instalowana jest w wersji stojącej na przyborach, co ułatwia ukrycie rur doprowadzających, natomiast w przypadku montowania armatury naściennej konieczne będzie bruzdowanie podłoża i precyzyjne rozstawienie podłączeń z uwzględnieniem estetycznej lokalizacji względem rozmieszczenia płytek, aby np. nie znalazły na spoinach między nimi.
W instalacjach grzewczych orurowanie w nowych budynkach układane jest najczęściej w warstwie podpodłogowej, jeśli grubość izolacji cieplnej będzie dostateczna do ich przykrycia, co jednocześnie zapewnia wymaganą ochronę cieplną przed stratami przesyłu energii.
Rozwiązanie takie umożliwia optymalne wykorzystanie zasilania rozdzielaczowego, co w przypadki innej lokalizacji orurowania byłoby kłopotliwe przy równoległym prowadzeniu wielu przewodów i indywidualnym zasilaniu każdego grzejnika.
Alternatywnie rury można układać w kanałach przypodłogowych (z rozprowadzeniem w układzie trójnikowym), co jest szczególnie uzasadnione, gdy przewiduje się instalacje grzejników podłączonych od dołu, ale wymaga wykorzystania specjalnych elementów kształtowych.
Natomiast w klasycznych układach zasilania bocznego gałązki podłączeniowe w bruzdach ściennych powinny być układane w bruzdach z pewnym luzem, który umożliwi ich swobodną rozszerzalność cieplną również w miejscu podłączenia armatury grzejnika np. poprzez luźną rozetkę.
Rury te muszą mieć również zapewnione swobodne przejście przez stropy, co umożliwiają rury osłonowe, które można wstawić już na etapie betonowania stropu dzięki czemu uniknie się później kłopotliwego wykonania przekucia przez podłogę.
Metody wykonywania bruzdowania
Bruzdy instalacyjne zależnie od dokładności projektu budowlanego mogą być wykonywane już na etapie robót konstrukcyjnych jak i przy pracach wykończeniowych obejmujących montaż planowanych instalacji.
W praktyce na etapie projektu uwzględniane są jedynie główne kanały instalacyjne w formie szacht skupiających piony planowanych instalacji, natomiast sposób rozprowadzenia w niewielkich obiektach pozostawia się do decyzji podejmowanej przez wykonawców poszczególnych instalacji.
Często wymaga to wzajemnych uzgodnień wynikających z wymagań technicznych jak i życzeń inwestora, który powinien również przynajmniej wskazać na rodzaj i lokalizację planowanego wyposażenia przewidzianego do połączenia z odpowiednią instalacją.
Sposób wykonywania bruzd w podłożach budowlanych zależeć będzie od rodzaju materiału, z jakiego są wykonane jak i zakresy prowadzonych prac.
Do profesjonalnego wykonania bruzdowania wykorzystuje się elektronarzędzia w postaci tarczowych bruzdownic lub frezarek natomiast dorywczo używane są ręczne dłuta, czy przecinaki albo młotowiertarki z odpowiednim osprzętem.
Bruzdownice są rodzajem szlifierki kątowej wyposażonej w dwie tarcze z nasypem diamentowym rozstawione przy użyciu tulei dystansowych na szerokość tworzonej bruzd.
Podczas pracy wycinane są dwa równolegle rowki, dzięki czemu łatwo można usunąć pozostały rdzeń przez jego wyłamanie lub skucie - zależnie od twardości i struktury materiału podłoża.
Bruzdownice te nadają się do wycinania rowków w dowolnych materiałach ścian i stopów, ale ze względu na znaczne zapylenia powinny być podłączone do odkurzacza.
Typowe wymiary tworzonych bruzd (dla tarczy i średnicy 125 mm) to głębokość do 3,5 cm i podobna szerokość, co praktycznie ogranicza ich zastosowanie do bruzdowania pod rurki elektroinstalacyjne lub wodne bez otuliny cieplnej.
Nieco większe bruzdy można tworzyć przy użyciu wielotarczowych bruzdownic o dużej mocy, które pracują w systemie nawilżania wytwarzanego pyłu dzięki drobnokroplistemu natryskowi wody.
Natomiast do tworzenia głębszych bruzd wykorzystuje się maszyny z tarczami o średnicy 180 lub 230 mm, a wymagana szerokość uzyskujecie poprze wielokrotne przejście bruzdownicy.
Ograniczone pylenia podczas bruzdowania zapewniają także frezarki do muru, w których narzędziem skrawającym jest frez z widiowym uzębieniem, który efektywnie może pracować na podłożach ceglanych, silikatowych lub z betonu komórkowego, a wymiar rowka uzależniony jest od wielkości frezu i najczęściej nie przekracza 50 x 50 mm.
Autor: Redakcja BudownicwaB2B
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: ASA PHU Instalacje Elektryczne Maciej Stachowski
Komentarze