2022-01-08 17:43:41 
Wyposażenie instalacji wodociągowej na zasilaniu
Przy zasilaniu instalacji domowej z sieci wodociągowej odcinek tzw. przyłącza od magistrali do wodomierza włącznie, z reguły jest własnością dostawcy wody, których zamontowanie oraz naprawy czy konserwacje należą do jego obowiązków i przeprowadzane są nieodpłatnie chyba, że umowa przyłączeniowa zawiera inne ustalenia. Oczywiście ingerencja w przyłącze wynikająca np. z zamiaru zmiany lokalizacji wodomierza wymaga uzgodnień z dostawcą, który m. in. założy nowe plomby.
Podstawowym elementem armatury na podłączeniu do sieci wodociągowej będzie wodomierz, który zależnie od warunków lokalnych umieszcza się w budynku, (np. w piwnicy) lub w studzience na zewnątrz.
Sposób jego wstawienia w instalację musi umożliwiać łatwą wymianę oraz założenie plomb, a także zamknięcie przepływu zaworami przelotowymi z obu stron podłączenia.
Parametry wodomierza dobierane są w zależności od przewidywanej intensywności przepływu, a w obecnie instalowanych urządzeniach odczyt wskazań przeprowadza się z reguły na drodze radiowej (bez wzrokowej kontroli wskazań liczydła).
Od strony instalacji domowej następnym elementem armatury będzie zawór antyskażeniowy chroniący przed zwrotnym przepływem wody np. w przypadku zaniku ciśnienia w sieci czy podłączenia do instalacji domowej również zasilania z własnej studni, co grozi skażeniem lokalnej sieci wodociągowej.
W niektórych rejonach np. o znacznym zróżnicowaniu wysokości terenu czy nieskompensowanym ciśnieniowo zasilaniu, może zaistnieć konieczność zamontowania zaworu redukującego ciśnienie. Przy takiej konfiguracji sieci wodociągowej, w doprowadzeniach do niżej położonych obiektów na ciśnienie nominalne sieci nałoży się bowiem hydrostatyczny napór spowodowany różnicą wysokości.
Na podłączeniu warto zamontować również filtr siatkowy, zatrzymujący zanieczyszczenia mechaniczne (piasek, osady), co zmniejsza ryzyko uszkodzenia delikatnych elementów armatury instalacji wodnej i zarastania rur.
Przy zasilaniu z własnej studni niezbędnym elementem instalacji będzie zbiornik ciśnieniowy - zintegrowany z pompą bądź ustawiony osobno. Jego pojemność dostosowuje się do wymaganej wydajności poboru wody i w przeciętnych warunkach użytkowania domów jednorodzinnych z reguły wystarczają pojemności w zakresie 50-80 litrów.
Jego wielkość wpływa na częstotliwość załączania się pompy, która nie powinna przekraczać 10-15 cykli na godzinę i w razie potrzeby do instalacji można podłączyć dodatkowych zbiornik, gdy załączenia będą zbyt częste.
W jego wietrzy utrzymywane jest tzw. ciśnienie wstępne, które powinno być nieco niższe niż załączania pompy. Pod względem budowy może on być wykonany jako przeponowy albo bez przepony, z bezpośrednim kontaktem wody i powietrza.
Najczęściej, przy małych pojemnościach instalowane są zbiorniki przeponowe, w których woda wypełnia rozciągliwą membranę naciskaną od zewnątrz prze ciśnienie powietrza w zbiorniku. W tym rozwiązaniu woda nie styka się ze ściankami zbiornika, zatem nie musi on mieć wysokiej odporności korozyjnej.
W innym rozwiązaniu wewnątrz odpornego na rdzewienie zbiornika (ze stali nierdzewnej lub kompozytu) umieszczony jest „balon” ze wstępnie sprężonym powietrzem.
Zbiorniki bezprzeponowe to z reguły urządzenia o dużej pojemności wykonane ze stali ocynkowanej, które z odpowiednim wyposażeniem mogą również funkcjonować jako wstępne odżelaziacze wytrącające rdzawy osad po napowietrzeniu wody.
Zależnie od konfiguracji odcinka instalacji do czerpania wody z własnego ujęcia, w odpowiednich miejscach na doprowadzeniu montowany jest presostat, zawór zwrotny, manometr, a także filtr wstępny.
Presostat czyli wyłącznik ciśnieniowy odpowiada za załączanie i wyłączanie pompy w ustalonym zakresie zmian ciśnienia w instalacji. Wielkość histerezy czyli różnicy między tymi stanami (wynosząca najczęściej od 0,05 MPa do 0,15 MPa) która można z regulować, przy standardowych nastawach pozwoli na utrzymanie ciśnienia poprzez załączanie pompy przy wartości 0,2 MPa i wyłączanie przy 0,3 MPa, a manometr o zakresie do 0,6-1,0 MPa posłuży do bieżącej kontroli ciśnienia wody w instalacji oraz ustawienia presostatu.
Zamontowany na zasilaniu zawór zwrotny zapobiega cofaniu się wody do studni w wyniku parcia hydrostatycznego jak i ciśnienia w zbiorniku hydroforowym.
Często zawór ten dybluje zawór stopowy zamontowany na przewodzie ssącym, co jest prawidłowym rozwiązaniem chroniącym przed zapowietrzeniem zasysania w pompie nawierzchniowej.
Wielkość zaworu dostosowuje się do średnicy przewodu ssącego aby zbytnio nie tłumił przepływu (najczęściej 1-1.5 cala).
Zawory odcinające
Podstawowy asortyment armatury hydraulicznej zwiera różne warianty z zaworów odcinających, a w instalacjach wewnątrz budynku z reguły są to przelotowe zaworów kulowych. Instalowane są wszędzie tam, gdzie istnieje konieczność czasowego zamknięcia przepływu zarówno od strony zasilania jak i odciętej części instalacji, co chroni przed jej opróżnieniem w przypadku np. podłączenia ze zbiornikiem.
Przy łączeniu z instalacją często wymagają użycia tzw. śrubunku, który pozwala na jego zamontowanie bez konieczności obracania którymkolwiek elementem. Zawory przelotowe wyposażone w filtr siatkowy powinny być instalowane na wszystkich podłączeniach do baterii czerpalnych, ograniczając możliwość uszkodzenia ich głowicy.
Przy ich lokalizacji trzeba jednak zwrócić uwagę na możliwość okresowego usuwania zanieczyszczeń nagromadzonych w filtrze. Szczególnie ważne dla bezpieczne użytkowanie instalacji w zawory odcinające warto okresowo sprawdzać pod kątem możliwości zamknięcia przepływu, gdyż nieużywane przez dłuższy czas mogą ulec zablokowaniu, co w sytuacjach awaryjnych uniemożliwi odcięcie dopływu wody, gdy np. pęknie rura czy rozszczelni się jakieś połączenie.
Rozdzielacze
Nowoczesne, zwłaszcza mocno rozbudowane instalacje domowe często wyposażane są w skrzynki rozdzielaczowe, od których wyprowadzane są rury do poszczególnych punktów czerpania wody.
Zamontowany w nich rozdzielacz postaci wielootworowej belki pozwala na zamontowanie również zaworów odcinających, co jest szczególnie korzystne, gdy dostęp do podłączenia urządzeń sanitarnych będzie utrudniony np. przez ich obudowanie.
Belki rozdzielaczowe montowane są najczęściej dwurzędowo zasilając odpowiednio przybory wodą zimną i ciepłą. Przewidując rozbudowie instalacji wodnej można zamontować „nadwymiarowy” rozdzielacz z dodatkowymi sekcjami, które czasowo można zaślepić do późniejszego wykorzystania.
Armatura w obiegach ciepłej wody
W obiegu c.w.u. oprócz typowych elementów armatury hydraulicznej niekiedy należy również zamontować naczynie rozszerzalne wraz z tzw. grupą bezpieczeństwa składającą się z zaworu ciśnieniowego, odpowietrznika i manometru.
Jest to niezbędne w instalacji z centralnym zasilaniem obiegu c.w.u. z zasobnika czy dużego podgrzewacza pojemnościowego, gdy instalacja podłączona jest do sieci wodociągowej i wyposażona w zawór antyskażeniowy.
Uniemożliwia on cofnięcie się dodatkowej, zwiększonej objętości wody w instalacji na skutek jej podgrzewania, co w efekcie doprowadza do wzrostu ciśnienia.
Oczywiście zadziała zamontowany zawór bezpieczeństwa po przekroczeniu bezpiecznej jego wartości, ale spowoduje to wypływ przez ten zawór pewnej ilości wody, co z kolei wymaga często kłopotliwego jej odprowadzenia.
W instalacjach zasilanych z własnego źródła zwiększona objętość podgrzanej wody cofnie się do zbiornika hydroforowego, który w praktyce zadziała jak naczynie wzbiorcze, nie powodując istotnych zmian ciśnienia w instalacji. Oczywiście na trasie zbiornik hydroforowy - zasobnik c.w.u. nie może być zaworu zwrotnego blokującego wsteczny przepływ.
Pojemność naczynia rozszerzalnego dostosowuje się do wielkości zbiornika z ciepła wodą i utrzymywanej w nim temperatury, który wstawia się na doprowadzeniu wody zimnej, a zamontowane urządzenie musi być przystosowane do instalowania w obiegu c.w. u. (naczynie do instalacji co. nie może być użyte).
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: forum.budujemydom (user: Rurkowiec), FERRO, L. Jampolska dla budujemydom.pl, Techniprot, ARKA Sp. z o.o. Sp.k , Dambat (IBO), AFRISO
Komentarze