Jak przeprowadzić remont instalacji wodno-kanalizacyjnej?

Zaplanowanie wymiany instalacji wod-kan

Podejmując się kompleksowej wymiany instalacji wodno-kanalizacyjnej, powinniśmy w pierwszej kolejności zaplanować miejsca zainstalowania umywalek, wanien, sedesów czy zlewozmywaków, jak również przewidzieć punkt wyprowadzenia dla wody i odprowadzenia ścieków z pralki, zmywarki.

Przed rozpoczęciem prac instalacyjnych trzeba wybrać typ montowanych urządzeń sanitarnych - umożliwi to wstępne rozplanowanie przyłączeń. Jako punkt odniesienia przyjmuje się z reguły pion kanalizacyjny, gdyż zmiana jego położenia może być trudna lub niemożliwa.

Remontując instalację, można też zadbać o poprawienie jakości wody i komfortu użytkowania. Oprócz standardowego wyposażenia warto rozważyć zamontowanie urządzeń uzdatniających w postaci filtru, zmiękczacza czy odżelaziacza, gdy jakość wody nie jest najlepsza, co wpłynie też na zwiększenie trwałości i niezawodności armatury oraz sprzętu AGD.

Filtr RO-101S Morion to kompaktowy system oczyszczania wody. Fot. Aquaphor.

Wymiana kanalizacji

Prace przy wymianie instalacji kanalizacyjnej rozpoczyna się od usunięcia starych rur aż do miejsca przyłączenia ich do zewnętrznego odprowadzenia ścieków do szamba czy sieci kanalizacyjnej.

Dawniej instalacje kanalizacyjne montowane były z rur żeliwnych łączonych kielichowo z uszczelnieniem nasmołowanym sznurem i zaprawą cementową. Dostęp do tych rur nie zawsze będzie możliwy na odcinkach poprowadzonych, np. pod podłogą czy w kanale kominowym.

Demontaż takiej instalacji może stwarzać problemy i niekiedy pozostawia się stary fragment, gdy nie wpływa on zasadniczo na funkcjonowanie instalacji, np. odcinek odpowietrzający. Ponieważ średnice rur żeliwnych są większe niż obecnie używanych rur, nie będzie problemów z rozprowadzeniem nowego orurowania, np. wykorzystując stare bruzdy.

Jednak niekiedy konieczne będzie wykonanie nowych przekuć przez ściany i stropy o średnicy przynajmniej 2-3 cm większej niż rury, co ułatwi dopasowanie poszczególnych odcinków instalacji i zapobiegnie naprężeniom.

W obecnie montowanych wewnętrznych instalacjach kanalizacyjnych wykorzystywane są rury plastikowe z PCW lub z polipropylenu PP. Poszczególne odcinki i kształtki łączone są kielichowo z uszczelką wargową.

Niskoszumowy system kanalizacji Comfort Plus. Fot. Pipelife.

 

Rury wielowarstwowe PEX-Al-PE stosuje się zarówno do zimnej, jak i ciepłej wody. Fot. Pipelife.

Średnice rur muszą być dostosowane do rodzaju podłączonych do nich przyborów sanitarnych i ilości odprowadzanych ścieków. Podstawowy asortyment elementów orurowania kanalizacyjnego tworzą rury i kształtki o średnicy 110 mm wykorzystywane jako piony i podejścia do misek ustępowych, a pozostałe odgałęzienia montowane są z asortymentu wyrobów o średnicy 50 mm.

Do wytyczenia przebiegu instalacji kanalizacyjnej w praktyce wykorzystuje się prowizoryczne rozstawienie przyborów sanitarnych - zwłaszcza sedesu, wanny czy brodzika. Pozwoli to na ustalenie miejsc podłączenia syfonów, odpływów i przeprowadzenie wstępnego montażu oraz doboru potrzebnego asortymentu kolanek, trójników, redukcji itp.

Ze względu na duże średnice rury instalacji kanalizacyjnej prowadzone są najczęściej po wierzchu ściany, za ekranami maskującymi bądź w ściance instalacyjnej. W razie awarii takie rozwiązanie pozwala na łatwy do nich dostęp. Jedynie cieńsze rury odprowadzające ścieki, np. z umywalek, umieszczamy w bruzdach przykrytych tynkiem.

Niekiedy nowe rozmieszczenie przyborów sanitarnych uniemożliwia zapewnienie grawitacyjnego odpływu ścieków. Problem ten rozwiązuje zainstalowanie rozdrabniającej pompy sanitarnej, do której bezpośrednio podłączane są odprowadzenia, np. z sedesu, umywalki czy wanny, a ścieki pod ciśnieniem można przesłać nawet na wyższy poziom rurą o średnicy 30-40 mm.

Rozdrabniacz do podwieszanych misek WC. Fot. SFA Poland.

Montaż ostateczny rozpoczyna się od miejsca połączenia instalacji wewnętrznej z odprowadzeniem do sieci zewnętrznej. Jeśli sieć zewnętrzna wykonana jest z rur żeliwnych, należy zastosować specjalny łącznik - traper pozwalający na połączenie różnych rodzajów rur.

Po dopasowaniu i połączeniu poziome i pionowe odcinki rur, które nie są podparte, mocuje się do podłoża za pomocą specjalnych obejm. W pionie rozmieszcza się je co ok. 3 m i w pobliżu miejsc osadzenia trójników, w poziomie co ok. 1,5 m oraz w miejscach podłączenia odpływów z przyborów sanitarnych.

Wymiana instalacji wodnej

Wymieniając instalację wodociągową, nie zawsze konieczne jest usunięcie starych rur. Te przebiegające pod tynkiem można pozostawić, jeśli nie będą kolidować z przebiegiem nowej instalacji.

Rury wodociągowe do wody ciepłej i zimnej mają niewielkie średnice, najczęściej 16-20 mm, więc można je łatwo ukryć w płytkich bruzdach wykutych w ścianie, poprowadzić pod pokryciem podłogowym lub osłonić ekranem wspólnie z rurami kanalizacyjnymi.

W remontowanych instalacjach rozprowadzenie rur przeprowadzane jest najczęściej w systemie trójnikowym - na pionie montowane są w określonych miejscach trójniki do poziomych odgałęzień z kolejnymi trójnikami, które zasilają poszczególne baterie i zawory czerpalne.

Przy możliwości wykonania rozprowadzenia podpodłogowego instalacja montowana jest w systemie rozdzielaczowym, w którym rury podłączeniowe do poszczególnych przyborów wyprowadzane są z wielosekcyjnego rozdzielacza z.w. i c.w.u. umieszczonego na poszczególnych kondygnacjach.

Ułożenie rur w systemie trójnikowym. Fot. Archiwum Budujemy Dom.

Rury ułożone w systemie rozdzielaczowym. Fot. Archiwum Budujemy Dom.

Orientacyjnie można przyjąć, że wystarczające będą średnice nominalne 20-25 mm dla pionów i doprowadzenia do rozdzielacza oraz 16 mm przy doprowadzeniu wody do nie więcej niż 3-4 zaworów. Nowe rury może poprowadzić po wierzchu ściany (np. do zlewozmywaka za szafkami kuchennymi), w bruzdach wykutych w ścianie bądź w kanałach instalacyjnych zależnie od miejsca ich przebiegu.

Przy konieczności wykonania licznych ciasnych załamań lepiej zastosować rury polipropylenowe PP ze zgrzewanymi kolankami, a w systemie rozdzielaczowym bądź przy układaniu na wierzchu lub w kanałach instalacyjnych, bardzo łatwo poprowadzić instalacje z rur warstwowych PEX.

Rury prowadzone w kanałach instalacyjnych lub po wierzchu mocujemy do ściany sprężystymi obejmami rozmieszczonymi co ok. 1,0 m. Jeśli rury będą ukryte w ścianie, to przed ich zamontowaniem należy nałożyć na nie koszulki ochronne - karbowane rury typu peszel - które umożliwią swobodne wydłużanie się instalacji przy zmianach temperatury.

Rura karbowana tzw. peszel. Fot. Kan-Therm.

Niezależnie od rodzaju rur instalacyjnych, wyprowadzenia do podłączenia baterii czerpalnych powinny być zawsze zakończone kolanem ustalonym przytwierdzonym do podłoża. Przy wyprowadzeniu podejść do baterii naściennych istotne jest też zachowanie wymaganego rozstawu rur ciepłej i zimnej wody, a także umieszczenie ich na jednym poziomie i odpowiedniej głębokości względem lica ściany.

Montaż takiego podłączenia znacznie ułatwia zastosowanie konsoli (płytki) przyłączeniowej mocowanej do ściany.

Kontrola szczelności

Po zmontowaniu całej instalacji wodociągowej należy przeprowadzić próbę szczelności. W tym celu wszystkie wyloty przyłączeniowe zamyka się specjalnymi korkami i powoli napełnia instalację, jednocześnie ją odpowietrzając.

Przy próbie szczelności ciśnienie w instalacji powinno być wyższe o 50% niż występujące podczas jej eksploatacji (praktycznie do 0,6 MPa).

Korki zaślepiające otwory przyłączeniowe należy pozostawić do czasu zakrycia bruzd, wykończenia ścian, co chroni przed przedostaniem się zanieczyszczeń do instalacji.

Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa
Zdjęcie otwierające: Kessel
Zdjęcia w tekście: Aquaphor, Pipelife, SFA Poland, Archiwum Budujemy Dom, Kan-Therm