Sposoby na klimatyzowanie pomieszczeń

Moc urządzeń chłodniczych

Określenie zapotrzebowania na moc wymaga uwzględnienia wielu czynników zewnętrznych (ukierunkowanie względem stron świata, wielkość i rodzaj oszklenia, izolacji cieplnej ścian) oraz wewnętrznych (mocy urządzeń wytwarzających ciepło, akumulacji cieplnej przegród, czy liczby przebywających osób).

W typowych warunkach zamieszkania można przyjąć moc chłodzenia o wartości 100 - 120 W/m² klimatyzowanej powierzchni. Ponieważ główną powierzchnią nagrzewnia jest oszklenie, które może dostarczać nawet 300 - 400 W mocy cieplnej z 1 m² powierzchni okna, znaczące zmniejszenie zapotrzebowanie na moc chłodniczą można uzyskać poprzez zainstalowanie osłon przeciwsłonecznych - markiz, rolet.

Jednak przy długotrwałych upałach należy liczyć się z tym, że nie zawsze możliwe będzie uzyskanie zadowalającej temperatury wewnątrz pomieszczenia, gdyż ze wzrostem temperatury spada również efektywność pracy klimatyzatora.

Dobór klimatyzatora

Podstawowym parametrem decydującym o wyborze będzie moc chłodnicza podawana przez producentów jako moc nominalna (obliczeniowa), gdyż rzeczywista wydajność chłodzenia czy ogrzewania zmienia się zależnie od różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz domu.

Dla ułatwienia doboru urządzenia producenci często podają do jak dużego pomieszczenia o przeciętnych warunkach użytkowania przeznaczone są konkretne modele klimatyzatorów. Warto też zwrócić uwagę na efektywność pracy urządzenia określoną przez klasę energetyczną (np. A, B czy C), przy czym dokładniejsze dane znajdziemy porównując wartości wskaźników SEER (dla chłodzenia) i SCOP (dla ogrzewania).

Są to sezonowe wskaźniki efektywności pracy klimatyzatorów przy ustalonym dla określonej strefy klimatycznej przebiegu temperatur zewnętrznych w okresie użytkowania. Przykładowo urządzenia w klasie B (dla klimatu Polski) charakteryzują się wskaźnikiem SEER 4,6 - 5, 1 i wskaźnikiem SCOP 3,1 - 3,4, co określa ile razy pozyskana moc chłodnicza czy grzewcza będzie większa od mocy pobranej z sieci elektrycznej (w cyklu sezonowym).

Istotną cechą urządzeń klimatyzacyjnych jest rodzaj zainstalowanego agregatu chłodniczego sprężarki. Obecnie z reguły instalowany jest napęd inwertorowy pozwalający na płynną zmianę mocy zależnie od aktualnych potrzeb, a także wydajne sprężarki np. typu scroll lub rotacyjne - dwutłokowe.

Większość dostępnych w handlu urządzeń pozwala na wykorzystywanie ich do chłodzenia jak i ogrzewania (tzw. tryb pompy ciepła) oraz osuszania pomieszczeń. Zależnie od planowanych potrzeb schładzania pomieszczeń wykorzystać można przenośne urządzenia kompaktowe, wyposażyć pomieszczenie w klimatyzator typu split lub zamontować rozbudowaną instalację multi-split bądź z systemem klimakonwektorów.

Klimatyzatory kompaktowe

Klimatyzatory typu kompaktowego wykorzystywane są najczęściej jako urządzenia wykorzystywane do krótkotrwałego schładzania pojedynczych niewielkich pomieszczeń. W praktyce służą raczej do wytworzenia strumienia chłodnego powietrza skierowanego w miejsce przebywania ludzi, gdyż mieszanie z ciepłym powietrzem zewnętrznym nie pozwala na schłodzenie całego pomieszczenia.

Klimatyzator kompaktowy

Lepszą efektywnością charakteryzują się klimatyzatory przenośne wyposażone w dwururowy obieg powietrza schładzającego skraplacz, co eliminuje konieczność zapewnienia dopływu nagrzanego powietrza zewnętrznego i wydmuchiwania już schłodzonego. Ich funkcjonowanie wymaga wyprowadzenia na zewnątrz domu (uchylone okno, otwór w ścianie) rury odprowadzającej nagrzane powietrze.

Klimatyzatory typu split

Klimatyzatory typu split, składają się z dwóch jednostek - zewnętrznej ze sprężarką i skraplaczem oraz wewnętrznej z parownikiem i zespołem nawiewnym. Rozwiązanie takie umożliwia umieszczenie głośnej sprężarki na zewnątrz budynku, a niewielką i cichą jednostkę wewnętrzną można zamocować w optymalnym miejscu w pomieszczeniu.

Ten rodzaj klimatyzatorów najczęściej montowany jest na stałe, ale dostępne są również urządzenia przenośne szczególnie przydatne do wykorzystania w obiektach użytkowanych okresowo. Do ich instalacji wystarczą niewielkie otwory w przegrodzie zewnętrznej pozwalające na przeprowadzenie cienkich rurek z czynnikiem chłodniczym, a wyposażenie takiej instalacji w szybkozłączki pozwala na rozdzielenie (na czas montażu) jednostki zewnętrznej i wewnętrznej bez utraty czynnika chłodniczego.

W wersji stacjonarnej klimatyzatorów typu split, jednostka zewnętrzna może współpracować różnymi odmianami jednostek wewnętrznych. Najczęściej instalowane są modele podsufitowe, schładzające powietrze od góry, których lokalizacja nie koliduje z wyposażeniem pomieszczenia.

Do montażu w sufitach podwieszanych przystosowane są klimatyzatory kasetonowe o wymiarach modułowych stelaża sufitowego (60 x 60 cm) montowane w konstrukcji nośnej sufitu. Klimatyzator może stać się również elementem wystroju wnętrza, gdy płaska jednostka wewnętrzna, z dekoracyjnym panelem frontowym zawieszona będzie na ścianie.

Klimatyzatory typu split i multi split

W odmianie multi - split do jednej jednostki zewnętrznej o odpowiednio dużej mocy można podłączyć kilka jednostek wewnętrznych umieszczonych w różnych pomieszczeniach. Ich funkcjonowaniem steruje się niezależnie od pozostałych, dostosowując warunki pracy do indywidualnych potrzeb.

Klimakonwektory

Obecnie są coraz częściej montowane są w domach wyposażonych w pompy ciepła, które w sezonie zimowym ogrzewają, a latem umożliwiają schłodzenie pomieszczeń. Ich funkcjonowanie zbliżone jest do pracy klimatyzatora typu split, z tym że w obiegu wewnątrz budynku krąży woda, a nie czynnik chłodniczy zwany popularnie freonem.

Przekazywanie ciepła - w trybie grzania jaki chłodzenia - zapewnia współpracujący z jednostką wewnętrzną pompy ciepła wymiennik płytowy. Do niego podłączone są w obiegu urządzenia grzejne/chłodnicze zwane klimakonwektorami, które oddają lub przejmują energię cieplną w pomieszczeniu, dzięki nadmuchowi powietrza przez wentylator.

Montaż klimatyzatora

Ze względu na optymalną efektywność pracy klimatyzatorów należy dążyć do umieszczenia jednostki zewnętrznej w miejscu zacienionym i umożliwiającym swobodny przepływ powietrza. Najlepiej umieścić ją od strony północnej wieszając na ścianie lub postawić na gruncie.

Przy wyborze lokalizacji trzeba uwzględnić też dopuszczalną przez producenta długość rur określonego modelu jak i różnicę poziomu między jednostką wewnętrzną i zewnętrzną. Do połączenia wykorzystuje się rury miedziane przystosowane do pracy w obiegach klimatyzacyjnych. Na całej długości rury powinny mieć otuliny termoizolacyjne owinięte oplotem z taśmy chroniącej przed wilgocią.

Odprowadzenie skroplin i konserwacja klimatyzacji

Z pracą klimatyzatorów jak i klimakonwektorów wiąże się zawsze wykraplanie pary wodnej na elementach chłodzących. W urządzeniach stacjonarnych skropliny odprowadzane są grawitacyjnie na zewnątrz z jednostki wewnętrznej, ale niekiedy może zaistnieć konieczność zastosowania pompki przetłaczającej skropliny.

Oprócz bieżącej regulacji związanych z pracą klimatyzatora okresowo należy czyścić lub wymieniać filtry, a także przeprowadzać dezynfekcję wnętrza klimatyzatora, gdyż w wilgotnym środowisku rozmnażają się grzyby i bakterie.

autor: Redakcja BudownicwaB2B
oprac.: Maja Wychowaniec
zdjęcie otwierające: Zymetric
zdjęcie w tekście: Desa, Saunier Duval