Odkurzanie na różne sposoby

Co decyduje o efektywności i wygodzie odkurzania?

Funkcjonowanie każdego odkurzacza polega na wytworzeniu podciśnienia w rurze ssącej, co pozwala na oderwanie zanieczyszczeń od podłoża i przemieszczenie ich do zbiornika. Na drodze przepływu powietrza umieszczone muszą być filtry zatrzymujące pyły, dzięki czemu do otoczenia powraca wglądnie czyste powietrze.

Efektywność odkurzania zależy więc od wartości wytworzonego podciśnienia, które decyduje o sile odrywania zanieczyszczeń (ale faktycznie o ich wtłaczaniu przez powietrze atmosferyczne dzięki wytworzonej różnicy ciśnień) oraz wydatkowi przepływającego powietrza. Oba te parametry wyznaczają tzw. moc powietrzną odkurzacza określającą jego efektywność.

Jednak zależnie od rodzaju sprzątanych podłoży skuteczność usuwania zanieczyszczeń zależeć będzie od wzajemnej relacji podciśnienie - wydajność. Praktycznie wysoka wartość wytwarzanego podciśnienia pozwala na skuteczne odkurzanie mebli tapicerowanych, dywanów, co przy wykorzystaniu do prac porządkowych w domu ma istotne znaczenie.

Porównanie parametrów przeciętnych odkurzaczy centralnych, przenośnych sieciowych oraz akumulatorowych

Oprócz podstawowych parametrów o własnościach odkurzacza decyduje szereg własności użytkowych i funkcjonalnych, a za najważniejsze uznawane są sposoby filtrowania i usuwania nagromadzonych zanieczyszczeń. O ich funkcjonalności decyduje też odporność na zbieranie kłopotliwych zanieczyszczeń w szczególności pyłów powstających przy szlifowaniu powierzchni gipsowych jak i włosów i sierści zwierząt domowych.

Klasyczne odkurzacze sieciowe

To najpopularniejsze urządzenia sprzątające charakteryzujące się wysoką efektywnością usuwania zanieczyszczeń jak i uniwersalnych wykorzystaniem. Dzięki zasilaniu z sieci mogą działać z dużą mocą ssania, a łatwość przemieszczania pozwala na dotarcie w dowolne miejsca w budynku jak i na zewnątrz.

Bezworkowy odkurzacz sieciowy VC 3. fot. Kärcher

W podstawowych wersjach przeznaczone są do pracy na sucho, ale wyspecjalizowane modele umożliwiają np. zbieranie rozlanej wody czy też pranie wykładzin podłogowy czy tapicerki meblowej. Najczęściej wykorzystywane są jako podstawy odkurzacz domowy, który można doposażyć w dodatkowe akcesoria ułatwiające sprzątanie i usuwanie nietypowych zanieczyszczeń.

Ze względu na relatywnie niską cenę często użytkuje się w domu 2-3 takie urządzenia i dobieramy je zależnie m.in. do rozległości budynku jak i zakresu ich wykorzystania. Oprócz podstawowego „pokojowego” odkurzacza, warto zakupić urządzenie do prac brudnych - odkurzacza z dużym zbiornikiem do pracy na mokro, usuwania popiołu z kominka czy kotła, sprzątania samochodu, garażu czy prac wokół domu.

Czy warto inwestować w odkurzacz centralny?

Główną zaletą skłaniającą do zainstalowania odkurzacza centralnego jest całkowite usuwanie zasysanego powietrza na zewnątrz domu, czego nie mogą zapewnić żadne odkurzacze przenośne. Jest to niezwykle istotne dla alergików gdyż w ten sposób znacznie większym stopniu zmniejsza się stężenie alergenów w powietrzu.

Drugą istotną zaletą odkurzacza centralnego to ograniczenia hałasu, gdyż jednostkę centralną umieszcza się z reguły piwnicy, w pomieszczeniu gospodarczym czy garażu. Jednak jego działanie nie jest pozbawione pewnych wad.

W szczelnych domach może w niesprzyjających warunkach wystąpić wsteczny ciąg, gdy powietrze zewnętrzne zasysane będzie przez kanały wentylacyjne czy przewód kominowy otwartego kominka. W efekcie do pomieszczeń przedostawać się będą nieprzyjemne zapachy, a nawet zarodniki pleśni występujące w zawilgoconych kanałach.

Instalacje centralnego odkurzania najwygodniej przeprowadzić przed prowadzeniem robót wykończeniowych w budynku, umieszczając przynajmniej rury ssące, przewody sterujące i puszki przyłączeniowe w bruzdach instalacyjnych.

Ze względów funkcjonalnych musimy tez zadbać od odpowiednie rozmieszczenie gniazd do podłączenia węża ssawnego uwzględniając przyszłe umeblowanie pomieszczeń. W praktyce promień jego działania ogranicza się do 6-7 m i taką wartość można przyjąć do wstępnej lokalizacji gniazd przyłączeniowych. Jeśli dysponujemy projektem pomieszczeń, to na rzutach poszczególnych kondygnacji możemy wyznaczyć miejsca, w których trzeba będzie zamontować gniazda ssące i przy pomocy cyrkla wyznaczymy obszary działania, które powinny na siebie zachodzić

Jak działa odkurzacz centralny?

Silnik jednostki centralnej uruchamia się automatycznie po podłączeniu węża lub przyciskiem na jego rękojeści. Do każdego gniazda oprócz rur podciśnieniowych doprowadzane są przewody elektryczne niskonapięciowe, które umożliwiają uruchomienie turbiny. Zasysane zanieczyszczenia po odfiltrowaniu gromadzą się w zbiorniku jednostki centralnej skąd okresowo są usuwane, a oczyszczone powietrze poprzez tłumik hałasu odprowadzane jest na zewnątrz domu

Podstawowy układ filtracyjny to separator cykloniczny charakteryzujący się wysoką zdolnością do separacji zanieczyszczeń, a przy tym nie zmniejsza swojej skuteczności działania w miarę zapełniania się zbiornika kurzu. Drugi stopień filtracji, chroniący m.in. silnik turbiny uzyskuje się poprzez zatrzymywanie pozostałych zanieczyszczeń na filtrach elektrostatycznych, papierowych bądź workowych.

Akcesoria i zestawy do odkurzaczy centralnych marki aeroVac. fot. Santech

Standardowy zestaw sprzątający składa się z długiego węża z rączką, do której podłącza się sztywne rury zakończone szczotką bądź ssawką. Z odkurzaczem mogą współpracować separatory będące zbiornikiem pośrednim wykorzystywane przy usuwania dużej ilości miejscowych zanieczyszczeń np. w kominku, przy pracach stolarskich czy do zbierania rozlanej wody. Wygodnym sposobem przechowywania długiego węża będzie wykorzystanie kasety zwijającej, która na stałe można umieścić w ścianie bądź szafie.

Wygodne odkurzacze bez kabla

Upowszechnienie produkcji wydajnych i lekkich akumulatorów elektrycznych umożliwiło wykorzystanie ich do zasilania funkcjonalnych odkurzaczy. Dzięki temu podczas sprzątania nie jesteśmy „przywiązani” do gniazdka elektrycznego, co umożliwia dotarcie w dowolne miejsce. Jednak urządzenia te trzeba traktować raczej jako odkurzacze do pracy dorywczej, choć ze względu na łatwość użytkowania doskonale sprawdzają się przy codziennych porządkach, ale na ograniczonym obszarze.

Akumulatorowe odkurzacze ręczne

Pod względem funkcjonalnym można wyróżnić kilka rodzajów odkurzaczy akumulatorowych - od najmniejszych, ręcznych wykorzystywanych np. do usuwania okruszków ze stołu, po coraz modniejsze - roboty sprzątające. Odkurzacze ręczne często stanowią demontowana część większych urządzeń typu „2 w 1” w postaci bezprzewodowego odkurzacza pionowego.

Bezprzewodowy odkurzacz pionowy Athlet marki Bosch. fot. BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego

Wbudowany lub odłączalny akumulator z ogniwami Li-iron o napięciu 14,8-30,0 V pozwala na nieprzerwaną pracę przez 20-40 minut , co z reguły wystarcza do posprzątania podłogi w 1-2 pomieszczeniach. Mimo stosunkowo niewielkiej siły ssania, odkurzacz ręczny wystarczająco skutecznie zbiera powierzchniowe zanieczyszczenia, a jego efektywność zwiększa praca z elektroszczotką. W praktyce z odkurzaczy tego typu korzysta się często kilka razy dziennie, gdyż doskonale zastępują one tradycyjna szczotkę do zamiatania.

Roboty sprzątające

Niemal bezobsługowe sprzątanie zapewniają z kolei roboty sprzątające - samoczynne odkurzacze poruszające się automatycznie po zaprogramowanej powierzchni. Dzięki wbudowanym czujnikom omijają przeszkody na drodze działania i samoczynnie powracają do bazy ładującej akumulatory.

Robot sprzątający Roxxter. fot. BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego

Zależnie od wersji i oprogramowania mogą pracować o wyznaczonych porach, korygować efekty sprzątania czy sygnalizować np. zapełnienie zbiornika kurzu. Praktycznie działają na dowolnym pokryciu podłogowym z wyjątkiem wykładzin dywanowych o długim włosiu.

Niektóre modele umożliwiają również mopowanie podłogi np. w łazience ścierając powierzchnie na mokro. Efektywność ich działania jest podobna do innych odkurzaczy akumulatorowych, a praktycznie, roboty sprzątające przydatne będą w pomieszczeniach o dużej powierzchni wolnej podłogi i wykorzystywane do codziennego jej odkurzania.

autor: Redakcja BudownicwaB2B

opracowanie: Aleksander Rembisz

zdjęcia: Kärcher (zdjęcie główne), BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego (Bosch)), Santech (aeroVac)

film: Comfort System (ENKE, VENTON i DISAN)