Ekspert radzi - jakie alarmy i czujniki warto zamontować?

Ochrona posesji

W pierwszym półroczu minionego roku (ostatnie udostępnione przez Policję dane) dokonano ponad 40 tys. włamań – to o niemal 3,5 tys. więcej niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Statystyki są nieubłagane. Ale i bez tych danych wiadomo, że choć w domach nie trzyma się już zazwyczaj gotówki i kosztowności, przybywa różnych elementów wyposażenia i urządzeń elektronicznych, które są łakomym kąskiem dla włamywaczy.

Newsletter

DARMOWY PORADNIK BUDOWLANY

RAZ W TYGODNIU NA TWÓJ E-MAIL

Zapisz się

Aby zapewnić sobie i bliskim bezpieczeństwo, warto zaplanować w domu instalację alarmową. Trzeba przy tym pamiętać, że nie ma zabezpieczenia, które zapewniałoby nam stuprocentową ochronę. Jednak odpowiednio dobrany i zainstalowany system może bardzo utrudnić działanie intruzowi i zniechęcić go.

Zabezpieczenie dostosowane do zagrożenia

Planując alarm, warto zacząć od wykonania profesjonalnego planu – wszak nie każdy budynek wymaga takiej samej ochrony. Zadanie to należy zlecić specjalistycznej firmie zajmującej się ochroną, która oceni poziom zagrożenia i dobierze do niego adekwatne rozwiązania. W pierwszej kolejności eksperci wezmą pod uwagę profil domowników. Osoby majętne, posiadacze luksusowych rezydencji, samochodów itp., rzucają się w oczy, przyciągając włamywaczy.

Podobnie jest z lokalizacją domu – im jest on położony bardziej na uboczu, z dala od sąsiadów, tym bardziej rozbudowanych zabezpieczeń wymaga. Znaczenie mają też cechy samego budynku, m.in. jego kształt. Im bardziej skomplikowana jest bryła – ma załamania, wykusze, w których są okna będące drogą do domu dla intruza – tym więcej potrzeba czujników alarmowych.

Tylko w pierwszym półroczu 2019 r. dokonano w Polsce ponad 40 tys. włamań. Fot. Hormann

To właśnie okna, zwłaszcza balkonowe i tarasowe, ale też drzwi wejściowe, wymagają szczególnej ochrony, bo przez nie włamywacze dostają się do domu najczęściej. Im więcej jest otworów w ścianach, tym więcej zabezpieczeń trzeba zaplanować. Elementy instalacji alarmowej umieszcza się nie tylko na obwodzie budynku i w domu, ale także na posesji.

Planując ich rozmieszczenie eksperci wezmą więc pod uwagę sposób ogrodzenia i zagospodarowania działki. Z punktu widzenia bezpieczeństwa niewskazane są masywne ogrodzenia i gęsta roślinność na posesji, ułatwiające złodziejowi ukrycie się.

Dwie opcje zabezpieczenia

Na alarm można się zdecydować zarówno podczas budowy domu, jak i w zamieszkanym już budynku. W drugim wariancie zaleca się, aby elementy instalacji alarmowej – centrala alarmowa, urządzenia sterujące, czujniki i sygnalizatory – komunikowały się ze sobą drogą radiową. Dzięki temu nie trzeba będzie prowadzić okablowania pomiędzy poszczególnymi elementami instalacji, jak ma to miejsce w systemie przewodowym.

Unikniemy się w ten sposób kłopotu, jakim bez wątpienia jest wykuwanie bruzd w ścianach, aby ukryć kable. Na etapie stanu surowego nie ma z tym problemu, bo różne instalacje ukrywa się po prostu pod tynkiem. Inna opcja to poprowadzenie przewodów w listwach elektroinstalacyjnych na powierzchni ścian i sufitów, ale nie jest ona zalecana ze względów estetycznych. Instalacja przewodowa jest tańsza i bardziej niezawodna od radiowej. Zdarza się bowiem, że czujniki porozumiewające się radiowo tracą zasięg.

Dodatkowo w urządzeniach bezprzewodowych trzeba co jakiś czas wymieniać baterie. Instalację bezprzewodową warto wybrać ze względu na to, że można ją modyfikować podczas eksploatacji. To bardzo wygodne, gdy np. zamontujemy dodatkowe czujniki albo zmienimy ich położenie, choćby po przemeblowaniu wnętrza.

Najważniejsze elementy instalacji

Charakterystyki elementów instalacji alarmowej nie sposób nie zacząć od centrali alarmowej. To najważniejsze urządzenie systemu, odpowiadające za odbieranie i przetwarzanie sygnałów z czujników alarmowych. To centrala uruchamia alarm i wysyła informację o nim do agencji ochrony w momencie, gdy nastąpi jakieś nietypowe zdarzenie.

Jednocześnie uruchamia sygnalizatory, które za pomocą sygnału dźwiękowego i błysków świetlnych zaalarmują osoby przebywające w pobliżu domu. Centralę dobiera się w zależności od liczby i rodzaju zamontowanych w domu czujek, ale zawsze warto wybrać model z większą liczbą wejść i wyjść, aby w przyszłości możliwe było rozbudowanie systemu.

Urządzenie to trzeba dobrze ukryć przed włamywaczem – np. w garderobie, szafie wnękowej, na poddaszu. Do komunikowania z centralą służą urządzenia sterujące: 

• manipulatory (klawiatury z wyświetlaczem), 
• piloty,
• karty zbliżeniowe,
• breloki.

Umożliwiają one aktywowanie i dezaktywowanie systemu oraz zaprogramowanie instalacji. Ich zadaniem jest również przekazywanie informacji o uruchomieniu alarmu i wszystkich zdarzeniach, które zarejestrował system alarmowy.

Planując system alarmowy trzeba pamiętać nie tylko o wnętrzu budynku, ale również o zabezpieczeniu posesji. Najlepiej, aby alarm spłoszył intruza zanim ten dostanie się do domu. Fot. Satel

Manipulator montuje się przeważnie w pobliżu drzwi wejściowych albo w garażu, dzięki czemu można szybko wydać polecenie centrali alarmowej. Do obsługi instalacji alarmowej wykorzystuje się też oprogramowanie komputerowe oraz aplikacje mobilne, dzięki którym można sterować systemem np. przez smartfona.

Trzy grupy czujników

Żadna instalacja alarmowa nie mogłaby się obyć bez czujników. Jak wspomniano, ich liczbę i rozmieszczenie powinni zaplanować specjaliści. Zazwyczaj nie stosuje się ich bowiem wszystkich naraz – zarówno ze względu na koszty, jak i skuteczność działania systemu. Czujniki dzieli się na trzy podstawowe grupy: ruchu, chroniące okna i drzwi oraz sygnalizujące pożar bądź awarie instalacji domowych.

Funkcje czujników ruchu

Ich zadaniem jest wykrywanie obecności intruza na chronionym obszarze. Do wyboru są różne modele – wykorzystujące mikrofale, podczerwień lub dualne, które reagują na oba rodzaje promieniowania naraz (są najbardziej skuteczne, ponieważ dzięki nim można wyeliminować fałszywe alarmy). W sprzedaży są urządzenia z regulowanym progiem czułości, które można ustawić tak, aby nie reagowały na ruch małych zwierząt.

Czujniki ruchu montuje się zazwyczaj w narożnikach pomieszczeń. Fot. Somfy

Czujniki umieszcza się przeważnie w narożnikach pomieszczeń. Należy pamiętać, aby ich pola widzenia nie ograniczać np. przez meble. Bariery mikrofalowe i podczerwieni emitujące wiązki promieniowania, których przecięcie uruchamia alarm, montuje się z kolei na ogrodzeniu, na ścianie domu przy oknach i drzwiach oraz przy bramie garażowej.

Urządzenia sterujące, takie jak manipulatory, umieszcza się w zazwyczaj w pobliżu drzwi wejściowych do domu. Fot. Bosch Security

Uwaga! Czujki zewnętrzne pracują w dużo trudniejszych warunkach, niż te używane we wnętrzach – są wszak wystawione na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Wybierając je, należy więc zwrócić uwagę, by były najwyższej jakości. W przeciwnym razie szybko się zepsują albo będą powodować fałszywe alarmy.

Zadaniem sygnalizatora alarmowego jest powiadomienie osób przebywających w pobliżu domu o wykrytym zagrożeniu. Fot. Yale

Czujni chroniące okna i drzwi

Elementy kontaktronowe, sygnalizujące otwarcie stolarki, składają się z dwóch elementów – magnesu i kontaktronu. Ten pierwszy montuje się na skrzydle okna lub drzwi, a drugi na ościeżnicy. Oddalenie ich od siebie powoduje uruchomienie alarmu.

Producenci systemów alarmowych udostępniają aplikacje umożliwiające sterowanie instalacją za pomocą smarfona. Fot. Satel

W tych miejscach zastosowanie mają również czujki stłuczeniowe, reagujące na dźwięk rozbitego szkła w oknie bądź w drzwiach tarasowych. Wystarczy jedna taka czujka na urządzenie. Inny rodzaj to czujki wibracyjne, które uruchamiają alarm na skutek wstrząsów wywołanych przy próbie wyważania drzwi lub okien.

Bariery podczerwieni ustawia się przede wszystkim przy oknach. Jeżeli włamywacz przetnie wiązki promieniowania, uruchomi się alarm. Fot. Optex Security

Umieszcza się je nie tylko na oknach, ale również na ogrodzeniu. Wzbudzą alarm w momencie próby jego sforsowania. Producenci oferują również czujki do zamków drzwiowych, które uruchamiają alarm w momencie manipulowania w nim.

Czujki sygnalizujące pożar lub awarie instalacji domowych

Ta grupa mechanizmów nie chroni budynku przed włamywaczami, ale ma duży wpływ na bezpieczeństwo domowników. Czujniki dymu montowane w kuchni, przy kominkach i kotłach grzewczych reagują na dym i wysoką temperaturę. W razie pożaru powiadomią centralę alarmową, która wzbudzi alarm.

Zadaniem czujników jest reagowanie na nietypowe zdarzenia. W razie ich wykrycia, przekazują informację do centrali, która uruchamia alarm. Fot. Satel

Czujki czadu umieszcza się w pomieszczeniach z kominkiem albo kotłem. Ich zadaniem jest ostrzeganie o niebezpiecznym stężeniu tlenku węgla. Inny typ to czujki reagujące na wysokie stężenie gazu ziemnego i czujki zalania. Pierwsze, montowane pod sufitem, alarmują o wycieku gazu płynnego, drugie – zakładane przy podłodze – ostrzegają o wycieku wody.

Czujnik kontaktronowy składa się z dwóch elementów – magnesu, który zakłada się na skrzydle okna bądź drzwi i kontaktronu, montowanego na
ościeżnicy. Oddalenie ich od siebie skutkuje uruchomieniem się alarmu. Fot. Budvar

Alarm w smart domu

Kamery są bardzo przydatnym uzupełnieniem instalacji alarmowej. Fot. Satel

Aby poprawić bezpieczeństwo domowników, instalację alarmową można włączyć do systemu inteligentnego budynku. Ich zintegrowanie daje szerokie możliwości. Przykładowo, czujnik ruchu można połączyć z systemem monitoringu. Gdy wykryje ruch, otrzymamy powiadomienie z nagraniem, na którym będziemy mogli sprawdzić, czy jest powód do obaw.

Czujnik dymu informuje o dymie i wysokiej temperaturze. Umieszcza się go w kuchni, przy kominku i przy kotłach grzewczych. Fot. Satel

Jeżeli złodziejowi uda się wtargnąć do budynku, uruchomi się nie tylko syrena alarmowa, ale w domu zapalą się też światła, dzięki czemu sąsiedzi zorientują się, że dzieje się coś niepokojącego.

Im widniej jest w otoczeniu domu, tym trudniej dla włamywacza. Dlatego newralgiczne miejsca na posesji, takie jak furtka, drzwi wejściowe do budynku i podejście do nich, a także drzwi tarasowe, należy dobrze doświetlić, stosując specjalne oprawy oświetleniowe o zwiększonej szczelności. Fot. Philips

Instalacja inteligentna może też łączyć czujniki czadu z wentylacją – w momencie wystąpienia wysokiego stężenia tlenku węgla automatycznie uruchomi się intensywna wymiana powietrza. Inne przykłady to odcięcie gazu w razie jego wycieku czy zamknięcie dopływu wody podczas zalania.

Autor: Norbert Skupiński

Zdjęcie otwierające: Satel