Wykończenie ścian nie tylko tynkiem

Koszty wykończenia surowych ścian stanowią znaczącą pozycję w wydatkach poniesionych na budowę ze względu na duża ich powierzchnię, a utworzone pokrycia powinna uwzględniać nie tylko walory estetyczne, ale również ich własności użytkowe. Zależnie od warunków i sposobu użytkowania pomieszczeń oraz klimatu utrzymującego się w pomieszczeniach (temperatury, wilgotności powietrza) muszą zapewniać odporności na uszkodzenia czy zabrudzenia, a także łatwości renowacji bądź zmiany aranżacji wnętrza. Tradycyjnie surowe podłoża są tynkowane w celu wyrównania powierzchni i ukrycia, np. bruzd instalacyjnych, ale można też pokryć ściany okładzinami mocowanymi bezpośrednio na murze.

Wykończenie ścian nie tylko tynkiem

Tynki wykończeniowe i podkładowe

Klasyczny sposób wykończenia powierzchni ścian wewnętrznych to utworzenie gładkiego tynku pokrywanego białą lub barwną powłoką malarską. Przy tej technologii o estetyce powierzchni decyduje jakość nałożonego tynku, który powinien charakteryzować się równą i gładką powierzchnią. Efekt taki można uzyskać, nakładając tynk gipsowy, np. z powierzchnią filcowaną lub cementowo-wapienny z powłoką gładzi szlifowanej.

Doborowe przygotowanie takich podłoży pod powłoki malarskie jest pracochłonne, a ewentualne uszkodzenia, np. w wyniku pęknięć konstrukcyjnych czy użytkowych są dobrze widoczne i trudne do zamaskowania.

Na powierzchniach przeznaczonych do innych sposobów wykończenia, pokrycia tynkarskie mogą być traktowane jako warstwy podkładowe o różnym standardzie jakościowym uzależnionym od sposobu ostatecznego pokrycia. Tynki takie mogą być, zarówno gipsowe, jak i cementowo-wapienne, ale w warunkach podwyższonej wilgotności i przy wymaganej dużej odporności na uszkodzenia powinny być nakładane wyprawy na bazie cementu i wapna.

Powierzchnie przeznaczone do tynkowania powinny zapewniać dostateczną stabilność i sztywność i zależnie od rodzaju materiału ściennego mogą wymagać odpowiedniego przygotowania. Regułą jest oczyszczenie powierzchni z luźno przylegających cząstek, utrzymanie niskiej wilgotności podłoża, a niekiedy jego zagruntowanie lub utworzenie warstwy sczepnej.

Naciąganie gładzi gipsowej. fot. Agrekom
Naciąganie gładzi gipsowej. fot. Agrekom

Grubość tynku powinna zawierać się w granicach 1,5-2 cm, co zapewni przykrycie, np. przewodów instalacji elektrycznej, wyrównanie powierzchni na surowym murze, ale na równych podłożach dopuszczalne jest nakładanie tynków pocienionych (0,5-1,0 cm).

Wcześniejszego wypełnienia wymagają bruzdy instalacyjne, a szerokie wiązki przewodów prowadzonych po ścianie należy przykryć wstępnie zamocowaną siatką tynkarską.

W przypadku nakładania tynków gipsowych, wystające z muru elementy stalowe muszą być pokryte farbą antykorozyjną, co zapobiegnie pojawieniu się rdzawych wykwitów, gdy dojdzie do zawilgocenia ściany.

W narożnikach zewnętrznych, wokół okien, drzwi powinny być wstawione profile krawędziowe dostosowane do rodzaju tynku. Umożliwiają one uzyskanie równych krawędzi i znacząco ułatwiają ich wykończenie.

Optymalne warunki do prowadzenia prac tynkarskich to utrzymująca się temperatura w granicach 15-25°C , unikanie bezpośredniego nasłonecznienia oraz łagodna wentylacja bez występowania przeciągów.

Tynkowanie „na sucho”

Suche tynki są alternatywnym sposobem na wykończenie ścian wewnętrznych zapewniającym uzyskanie idealnej gładkości powierzchni i jednocześnie umożliwiają skrócenie prac wykończeniowych w domu.

Zamiast nakładania tynku, do surowej ściany mocowane są płyty gipsowo-kartonowe, pod którymi bez problemu ukryjemy instalacje elektryczne czy cienkie rury.

Narożniki w systemach suchej zabudowy. fot. Metpol
Narożniki w systemach suchej zabudowy. fot. Metpol

Zależnie od tego, czy konieczna będzie korekta odchyleń podłoża lub ułożenie dodatkowych warstw izolacji cieplnej czy akustycznej, płyty mocujemy bezpośrednio na pacach klejowych, na dodatkowych pasach korygujących lub na profilach montażowych.

Płyty gipsowo-kartonowe mocowane na klej kładziemy wtedy, gdy powierzchnia ściany jest względnie równa i „trzyma pion”, co pozwala na nakładanie warstwy klejowej nie grubszej niż 1,5 cm. Do przyklejania używa się wyłącznie specjalnych klejów gipsowych, a podłoże chłonne należy zagruntować.

Mocowanie  płyt gipsowo-kartonowych do ścian z pustaków ceramicznych, przy użyciu kleju gipsowego Knauf Perlfix T. fot. Knauf
Mocowanie  płyt gipsowo-kartonowych do ścian z pustaków ceramicznych, przy użyciu kleju gipsowego Knauf Perlfix T. fot. Knauf

W przypadku bardzo nierównych ścian lub konieczności korekty ich pionu płyty klejone są na podkładach kierunkowych utworzonych z pasków płyty o szerokości ok. 8 cm i przyklejonych w rozstawie 60 cm. Klej mocujący płyty nanosi się w takim przypadku pacą zębatą na pasy, co zapewnia równomierną jego grubość na całej powierzchni mocowania.

Okładziny na ruszcie wymagają zamontowania stelaża z systemowych profili stalowych lub listew drewnianych. Przy takim pokryciu płyty gipsowo-kartonowe mogą być układane jednowarstwowo lub w dwóch warstwach, zależnie od wymaganej wytrzymałości, ochrony akustycznej i poprawienia izolacyjności cieplnej.

Złączenia płyt - niezależnie od technologii układania - wymagają wzmocnienia i wygładzenia masą szpachlową. Na stykach układana jest taśma z włókna szklanego lub perforowana taśma papierowa lepiej zabezpieczająca przed ewentualnymi pęknięciami.

Po nałożeniu szpachli gipsowej w 2-3 warstwach i przeszlifowaniu uzyskujemy idealnie gładką powierzchnię do ostatecznego wykończenia farbą lub tapetą.

Powłoki dekoracyjne

Typowe sposób wykończenia ścian to malowanie, a wybór rodzaju farby powinien uwzględniać warunki użytkowania pomieszczenia i pożądaną trwałość barwy, odporność na zabrudzenia czy połysk powłoki. Otynkowane ściany mogą być też podłożem pod niestandardowe, dekoracyjne wykończenie przy użyciu farb strukturalnych, stiuku czy tzw. tynku japońskiego. Ze względu na pracochłonność i wysokie koszty w ten sposób wykańczamy najczęściej jedynie pojedyncze ściany lub ich fragmenty.

Farby strukturalne pozwalają na niemal nieograniczone kształtowanie struktury i barwy, tworzenie fantazyjnych wzorów. Decydując się na takie wykończenie, możemy zrezygnować z wygładzania podłoża, gdyż jego niedoskonałości przykryje fakturowana powłoka. Wytwarzanych jest wiele odmian farb strukturalnych pozwalających na tworzenie określonych efektów zdobniczych przy użyciu różnych narzędzi.

Wnętrze wykończone stiukiem perłowym Magnat Style. Fot. Magnat
Wnętrze wykończone stiukiem perłowym Magnat Style. fot. Magnat

Popularnym sposobem wykańczania ścian stają się też stiuki - cienkowarstwowe powłoki z gęstej masy na bazie akrylu lub wapna. Nanoszone są na równe podłoże pacą stalową w trzech warstwach, tworząc idealnie gładką, błyszczącą powierzchnię o jednobarwnej bądź cieniowanej kolorystyce. Dodatkowa warstwa polerowanego wosku nadaje lustrzany połysk i chroni przed trwałym zabrudzeniem.

Tynki japońskie, nazywane też płynną tapetą, tworzą barwną, „puszystą” powłokę o różnych kolorach i strukturze utworzonej przez włókna jedwabiu. Nietypową cecha takiego pokrycia jest możliwość wielokrotnego użycia - powłokę po namoczeniu można łatwo usunąć, a zdjęty materiał po zarobieniu wodą ponownie nałożyć w innym miejscu.

Nakładanie tynku japońskiego jest dość łatwe - po zagruntowaniu podłoża specjalnym preparatem, wstępnie narzuconą warstwę wyrównuje się wałkiem uzyskując cienką, równomierną powłoki.

Dekoracyjne pokrycia klejone

Tapetowanie jest jednym z najstarszych i niezwykle dekoracyjnych sposobów na wykończenie ścian. Obecnie produkowane tapety można praktycznie układać w każdym pomieszczeniu, dobierając jedynie odpowiedni ich rodzaj. 

Najtańsze, ale i najmniej trwałe są tapety papierowe przeznaczone do pomieszczeń mieszkalnych - zwłaszcza pokoi dziecięcych - gdy musimy się liczyć z koniecznością częstej ich zmiany.

Różnorodne zastosowanie mają tapety winylowe na podkładzie papierowym lub z fizeliny, których poszczególne odmiany różniące pod względem zdobniczym i użytkowym, nadają się do ułożenia w pokojach, kuchni czy łazience.

Przyklejanie tapety fot. Fotolia dla budujemydom.pl
Przyklejanie tapety fot. Fotolia dla budujemydom.pl

Możemy zdecydować się też na ułożenie tapet przeznaczonych do malowania - tzw. raufazy, grubej tapety o ziarnistej strukturze bądź z włókna szklanego charakteryzującej się dużą odpornością na uszkodzenia i wzmacniającą powierzchnię, np. tynków gipsowych czy płyt g-k.

Otynkowana ściana przeznaczona do tapetowania nie musi być idealnie gładka, jedynie powierzchnie pod cienkie fototapety nie powinny być chropowate. Istotna natomiast jest równość podłoża, gdyż większe odchylenia od płaszczyzny mogą utrudnić estetyczne ułożenie tapet łączonych na styk.

Dopuszczalne nierówności na powierzchni tynku przeznaczonego do tapetowania nie powinny przekraczać 2 mm po przyłożeniu łaty o długości 2 m. Sposób tapetowania zależy od rodzaju układanych tapet i wymaga użycia odpowiednich klejów.

Kleje do tapet. fot. Grupa Pronicel
Kleje do tapet. fot. Grupa Pronicel

Tapety na podłożu papierowym wymagają naniesienia kleju na spodnią ich powierzchnię i odczekania aż materiał nasiąknie i zmięknie. Natomiast tapety na podkładzie fizelinowym i z włókna szklanego układa się bezpośrednio na pokrytej klejem ścianie.

Specjalną formą klejonych pokryć ściennych są wykładziny PVC przeznaczone do układania w pomieszczeniach mokrych, np. łazienkach lub wymagających utrzymania wysokich standardów higienicznych.

Materiał ten powszechnie wykorzystywany jako pokrycie podłogowe, w specjalnych odmianach homogenicznych i heterogenicznych, przy sprzyjających warunkach jakościowych pokrywanych przegród ściennych pozwala na bezspoinowe rozwinięcie i przyklejenie pokrycia na całym obwodzie wykańczanego pomieszczenia - długość wstęgi wykładziny sięga 35 m.

Okładziny na surowe podłoże

Jednym z tańszych sposobów na wykończenie ścian wewnętrznych będzie ułożenie okładzin w formie paneli czy boazerii.

W taki przypadku praktycznie nie jest istotny stan podłoża i może być nawet nieotynkowane, co znacząco zmniejsza koszty. Wystarczy usunąć reszki zaprawy, odkurzyć powierzchnię i zagruntować, co zapobiegnie pyleniu.

Panel ścienny WAll DESIGN z rdzeniem z płyty MDF. SWISS KRONO
Panel ścienny WAll DESIGN z rdzeniem z płyty MDF. SWISS KRONO

Do wyboru mamy bogate wzornictwo paneli z MDF pokrytych folią dekoracyjną, panele z PVC lub boazerię z naturalnego drewna. Panele MDF i drewniane można montować w pomieszczeniach nienarażonych na wilgoć, natomiast z PVC nadają się nawet do łazienki czy pralni.

Montaż takich okładzin jest bardzo prosty i polega na przykręceniu do ściany drewnianych listew w rozstawieniu co 40-50 cm, do których mocuje poszczególne panele za pomocą klamerek. W narożach, pod sufitem oraz przy podłodze przybija się listwy maskujące w kolorze całego pokrycia, a boazeria drewniana wymaga jeszcze pomalowania lakierem bezbarwnym lub lakierobejcą przeznaczoną do zastosowań wewnątrz pomieszczeń.

Autor: Cezary Jankowski

Opracowanie: Aleksander Rembisz

Zdjęcia: Knauf, Rigips, Sto, Agrekom, Magnat, Metpol, Grupa Pronicel, fotolia dla budujemydom.pl, SWISS KRONO

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT