2022-06-09 09:50:14 
Tynki cementowo-wapienne
To najpopularniejszy rodzaj tynku, stosowany we wszystkich pomieszczeniach, również w tych o podwyższonej wilgotności (kuchnie, łazienki, pralnie), jako podłoże przewidziane do malowania lub tapetowania oraz jako podkład pod płytki ceramiczne. Jakość powierzchni przy starannym wykonawstwie i przy użyciu drobnoziarnistych zapraw nie odbiega od tynków gipsowych, choć - ze względu na większą pracochłonność - z reguły są one droższe. Wadą takich tynków jest długi czas schnięcia - ok. 4 tygodnie, zaletą - uniwersalność i możliwość stosowania w pomieszczeniach mokrych.
Tynki cementowo-wapienne nakładane są z gotowych mieszanek, gwarantujących wysoką jakość pokrycia, jak i dobór własności do konkretnych zastosowań. Takie tynki można nakładać ręcznie lub agregatem tynkarskim na podłoża o maksymalnej wilgotności 3%. Zależnie od rodzaju podłoża (ceramika, beton), tynkowanie odbywa się w jednym lub dwóch cyklach technologicznych - cienka obrzutka i narzut. Przeciętna grubość tynku wynosi 15-20 mm, przy czym, w razie konieczności, można dodać warstwę po związaniu poprzedniej.
Poszczególne odmiany zapraw cementowo-wapiennych różnią się granulacją i rodzajem kruszywa (piasek bądź perlit) oraz dodatkami poprawiającymi urabialność i przyczepność do podłoża.Przy przeznaczeniu jako podłoże pod płytki ceramiczne, tynki nie powinny być zacierane na gładko - wystarczy wyrównanie powierzchni.
Zwolennicy rozwiązań tradycyjnych i właściciele zabytkowych kamienic mogą zdecydować się na nałożenie tynku wapiennego o mniejszej odporności na uszkodzenia, niż tynk cementowo-wapienny, ale zapewniający wysoki poziom dyfuzji pary wodnej (oddychanie). Tynk ten nakłada się dwuwarstwowo - warstwa zewnętrzna uzyskuje szorstką fakturę, którą wygładza się powłoką wapienną z domieszką mączki marmurowej grubości do 1 mm.
Tynki gipsowe
Tego rodzaju tynki przewidziane są do wykańczania ścian i sufitów we wszystkich pomieszczeniach - oprócz tych, w których wilgotność utrzymuje się stale na wysokim poziomie (kuchnie, łazienki, pralnie). Przy użyciu tynków gipsowych uzyskuje się najbardziej gładkie powierzchnie. Takie tynki są dobrym podłożem pod powłoki malarskie i tapety. Ważną zaletą gipsu jest krótki czas schnięcia. Już po 10-14 dniach, zależnie od grubości nałożonej warstwy, temperatury i wilgotności w pomieszczeniu, tynki są całkowicie suche.
Głównymi składnikami tynków gipsowych są przede wszystkim wysokiej jakości gips, kruszywo kalibrowane i wiele uszlachetniających dodatków, takich jak wapno i plastyfikatory. Do wyboru jest kilka odmian produktów różniących się przeznaczeniem, technologią nakładania, gładkością powierzchni oraz odpornością na uszkodzenia.
Do aplikowania na dużych powierzchniach wykorzystuje się najczęściej tynki maszynowe, nanoszone agregatem tynkarskim. Przy mniejszym zakresie robót lub przy remontach, stosowane są głównie tynki do nakładania ręcznego, o wydłużonym czasie wiązania przy zwiększonej gęstości. W miejscach narażonych na uszkodzenia mechaniczne, warto nakładać tynk o podwyższonej twardości, natomiast odmiany zawierające kruszywo lekkie mają większą wydajność i lepszą ciepłochłonność.
Wielkość użytego kruszywa w tynku gipsowym ma zasadniczy wpływ na gładkość otrzymanej powierzchni. Standardowo uziarnienie wynosi 1-1,2 mm. Dla uzyskania większej gładkości wybiera się zaprawy tynkarskie z drobnym ziarnem (0,2-0,5 mm).
Nie należy nakładać tynku w zbyt cienkich warstwach - minimalna dopuszczalna grubość tynku maszynowego to 8 mm, a nakładanego ręcznie - 5 mm. Natomiast maksymalna grubość tynku na ścianach nie może przekroczyć 25 mm, a na stropach - 15 mm. Na starannie wymurowanych gładkich i równych podłożach można nanosić tynki cienkowarstwowe (o grubości od 3 mm). Jednak praktycznie ich użycie ogranicza się do powierzchni, po których nie prowadzi się instalacji elektrycznej (przewody trzeba wówczas ukryć w bruzdach ściennych).
Tynki gipsowe można nakładać na podłoża, których wilgotność nie przekracza 3%, a temperatura w pomieszczeniach nie jest niższa niż 5°C. Nie można ich stosować w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności.
Tynk układany zarówno na ścianie, jak i na stropie musi mieć odpowiednią konsystencję - zapewniającą natychmiastową przyczepność materiału do podłoża i dalszą obróbkę. W czasie układania tynków należy unikać przeciągów. Nie nakłada się tynku dwuwarstwowo. Jeśli istnieje konieczność pogrubienia jego warstwy, to zawsze należy się starać postępować wg zasady "mokry na mokry". Jeśli ułożony materiał wysechł, wówczas konieczne jest zagruntowanie podłoża odpowiednim środkiem gruntującym.
W czasie wysychania i dojrzewania ułożonego tynku gipsowego, trzeba zapewnić swobodną cyrkulację powietrza we wnętrzach oraz temperaturę powietrza powyżej 5°C. Po wyschnięciu tynku, najwcześniej po 14 dniach (w zależności od warunków pogodowych) i zagruntowaniu odpowiednim środkiem, można jego powierzchnię poddać dalszej obróbce: malować, tapetować, okładać płytkami ceramicznymi, kamiennymi itp.
Gładzie tynkarskie
Idealnie gładką powierzchnie ściany można osiągnąć, nakładając na dowolny tynk cienką warstwę gładzi tynkarskiej. Materiały te zawierają dodatki regulujące szybkość wiązania, zwiększające przyczepność i wytrzymałość powłoki, wyrównujących jej barwę oraz ułatwiające szlifowanie.
Na rynku dostępne są gładzie gipsowe, anhydrytowe i polimerowe.
Każda z nich charakteryzuje się nieco innymi własnościami użytkowymi. Najwygodniejsze do nakładania są gotowe gładzie polimerowe - wysychają one wolniej od pozostałych, ale lepiej przylegają do podłoża.
Podłoże pod gładzie to suche tynki cementowo-wapienne i gipsowe. Z reguły nie należy używać ich do wyrównywania powierzchni, gdy odchylenia od płaszczyzny przekraczają 5 mm, gdyż mogą się łuszczyć. W takim przypadku koniecznie jest wstępne wyrównanie ścian masą szpachlową i dopiero na taką powierzchnię naciągnięcie gipsu.
Gładzie rozprowadza się szeroką pacą, warstewką nie grubszą niż 2 mm. Z reguły ściany po wstępnym wygładzeniu wymagają przeszlifowania i ponownego naciągnięcia warstwy wygładzającej. Produkowane są także gładzie do wyrównywania na mokro, co eliminuje uciążliwe zapylenie pomieszczeń podczas szlifowania. Ostateczne wygładzenie utrzymuje się po nawilżeniu wstępnie stwardniałej powierzchni przy pomocy pacy.
Suche tynki
Innym sposobem na wykończenie ścian wewnętrznych, zapewniającym uzyskanie idealnie gładkiej powierzchni i jednoczesne skrócenie prac wykończeniowych, są suche tynki z płyt gipsowo-kartonowych. Zamiast nakładania tynku, do surowej ściany mocowane są płyty, pod którymi można ukryć instalacje elektryczne czy cienkie rury. Zależnie od tego, jak bardzo równe są murowane ściany i w jakim stopniu konieczna jest korekta odchyleń podłoża, płyty mocowane są do ścian bezpośrednio na plackach kleju lub na dodatkowych pasach korygujących.
Do suchych tynków stosuje się kleje gipsowe, które mogą być używane wyłącznie wewnątrz pomieszczeń, na stabilnych i nośnych podłożach (np. z cegieł ceramicznych, wapienno-piaskowych i betonu komórkowego), nie narażonych na bezpośredni wpływ wilgoci. Przed montażem płyt, ściany należy oczyścić z kurzu. Podłoża chłonne trzeba pomalować emulsją gruntującą. Przed przystąpieniem do przyklejania, wszystkie elementy stalowe, stykające się z klejem, powinny być zabezpieczone antykorozyjnie.
Podłoże równe. Gdy powierzchnia ścian jest równa i trzyma pion, płyty mocuje się na klej o grubości 1,5-2 cm. Klej na płytę nakłada się punktowo, w postaci placków (o średnicy 10 cm) w rozstawie 30-40 cm, zarówno w pionie, jak i w poziomie. Przyklejanie i korygowanie ułożenia płyt powinno nastąpić nie później, niż po 15-20 minutach od sporządzenia masy klejowej.
Podłoże wymagające wyrównania. W przypadku nierównych ścian lub konieczności korekty ich pionu, płyty klei się do pasów kierunkowych, utworzonych z pasków płyty (o szerokości 8 cm) i przyklejonych w odległości 60 cm. Klej nanosi się na pasy pacą zębatą, co zapewnia równomierną jego grubość na całej powierzchni mocowania.
Autor: Cezary Jankowski
fot. Cedat
Komentarze