Wyobraź sobie dom z elewacją w głębokim, antracytowym odcieniu. Nowoczesny, elegancki, przyciągający spojrzenia. Jednak zanim wrzucisz ciemną farbę do koszyka i zaczniesz planować malowanie, warto zatrzymać się na chwilę. Dlaczego? Bo ciemne kolory to nie tylko kwestia estetyki – to przede wszystkim wyzwanie technologiczne.
Niewłaściwie dobrany odcień może spowodować, że Twoja piękna fasada zacznie pękać, łuszczyć się, a w najgorszym przypadku – wymagać kosztownej naprawy. Ale spokojnie, nie musisz z tego rezygnować.
Wyjaśniamy, jak bezpiecznie stosować ciemne kolory na ocieplonych elewacjach i na co szczególnie uważać, jeśli chcesz, by Twój dom wyglądał świetnie – nie tylko zaraz po malowaniu, ale i wiele lat później.
Ciepło kontra elewacja – kto wygra to starcie?
Systemy ETICS, czyli zespolone systemy ociepleń, muszą radzić sobie z ogromnymi różnicami temperatur. W upalne dni powierzchnia elewacji nagrzewa się jak patelnia. Zwłaszcza jeśli pokryjesz ją ciemnym kolorem.
Ciemny kolor chłonie więcej promieniowania słonecznego, co przekłada się na wysokie naprężenia termiczne w warstwach wykończeniowych. Efekt? Rysy, spękania, odspojenia tynku… czyli same problemy.
Aby tego uniknąć, projektanci stosują specjalne wytyczne. Jedna z nich mówi jasno: wartość współczynnika odbicia światła HBW powinna wynosić minimum 20. To właśnie HBW (ang. Hellbezugswert) określa, ile światła odbija dany kolor – im niższy wskaźnik, tym ciemniejszy i bardziej "grzejący się" odcień. Ale uwaga – HBW ma swoje ograniczenia.
Dlaczego HBW to za mało?
Można by pomyśleć, że skoro HBW 20 to granica, to wystarczy jej przestrzegać. Niestety, sprawa nie jest taka prosta. HBW bierze pod uwagę tylko światło widzialne, czyli zakres długości fal od 400 do 700 nanometrów.
A co z resztą? Promieniowanie podczerwone, które stanowi ponad połowę energii słonecznej, w ogóle nie jest brane pod uwagę. A to właśnie ono odpowiada za największe nagrzewanie się powierzchni elewacji. Tu wkracza do gry inny współczynnik – TSR.
TSR – sprzymierzeniec w walce z przegrzewaniem
Całkowity współczynnik odbicia promieniowania słonecznego TSR (Total Solar Reflectance) obejmuje pełne spektrum promieniowania: światło widzialne, ultrafiolet oraz podczerwień. To właśnie TSR mówi nam, jak dużo energii słonecznej rzeczywiście zostanie odbite, a co za tym idzie – jak bardzo nagrzeje się powierzchnia elewacji. Średnio:
- 3% energii pochodzi z promieniowania UV
- 39% to światło widzialne
- aż 58% to promieniowanie podczerwone!
Im wyższy TSR, tym chłodniejsza będzie elewacja. I właśnie dlatego TSR jest dziś kluczowym parametrem przy wyborze ciemnych kolorów na systemach ETICS.
Czy da się zastosować bardzo ciemny kolor?
Odpowiedź brzmi: tak, ale trzeba wiedzieć, co się robi. Dzięki odpowiednio dobranym pigmentom – odbijającym nie tylko światło widzialne, ale też bliską podczerwień – możliwe jest tworzenie ciemnych odcieni, które nie będą się nadmiernie nagrzewały. W efekcie temperatura elewacji może być zaskakująco niska – nawet przy bardzo głębokim kolorze.
Zasada? Jeśli HBW jest poniżej 20, musimy sprawdzić wartość TSR. Przy TSR ≥ 25, kolor można uznać za termicznie bezpieczny i stosować go bez obaw – pod warunkiem, że producent to potwierdzi.
Caparol CoolProtect – jak to działa w praktyce?
Na rynku pojawiły się już produkty, które spełniają wszystkie te wymagania. Jednym z nich jest farba Caparol CoolProtect, oparta na bazie żywicy silikonowej. To specjalistyczne rozwiązanie dla osób, które chcą mieć ciemną elewację – ale nie chcą płacić za to spękaniami i naprawami.
Co ją wyróżnia? Farba Caparol CoolProtect jest barwiona fabrycznie i dostępna w szerokiej palecie kolorów – nawet tych naprawdę ciemnych. Co ważne, każdy odcień ma przypisaną wartość HBW, a dla kolorów poniżej HBW 10 – można uzyskać również wartość TSR bezpośrednio od producenta.
Farba ta działa jak tarcza – odbija znaczną część promieniowania podczerwonego, co znacznie zmniejsza nagrzewanie się powierzchni. A im chłodniejsza elewacja, tym mniejsze ryzyko uszkodzeń.
Wybór ciemnej farby na ETICS – o czym pamiętać?
Jeśli decydujesz się na ciemną elewację z Caparol CoolProtect, weź pod uwagę kilka rzeczy, które mają kluczowe znaczenie dla trwałości systemu:
- Grubość warstwy zbrojonej musi wynosić minimum 4 mm. To daje większą odporność na naprężenia.
- Farba najlepiej sprawdza się na tynkach organicznych – są elastyczne i lepiej znoszą zmiany temperatury. Unikaj tynków mineralnych – są kruche i podatne na spękania.
- Farbę należy nakładać w dwóch warstwach, zgodnie z zaleceniami producenta – tylko wtedy osiągniesz pełne właściwości ochronne.
Podsumowanie
Wybór koloru elewacji to nie tylko kwestia gustu. To decyzja techniczna, która wpływa na trwałość i bezpieczeństwo całego systemu ociepleń. Stosowanie ciemnych barw na elewacji to kuszące rozwiązanie, ale tylko pod warunkiem, że robisz to świadomie.
Dzięki odpowiednim produktom i zrozumieniu parametrów takich jak HBW i TSR, możesz połączyć efekt "wow" z trwałością na lata. W przeciwnym razie, nawet najpiękniejsza elewacja może szybko zamienić się w kosztowny błąd.
Chcesz, żeby Twój dom wyglądał nowocześnie i elegancko? Nie rezygnuj z ciemnych kolorów – ale chroń swoją elewację z głową.
Źródło i zdjęcia: Caparol
Komentarze