Jak zapobiegać powstaniu syndromu chorego budynku?

Według statystyk człowiek przez około 80% swojego życia przebywa w zamkniętych pomieszczeniach, w tym około 50% tego czasu spędza w pomieszczeniu mieszkalnym. Warto więc zadbać o odpowiednią jakość powietrza w domu.

Idealna ilość tlenu w powietrzu powinna wynosić ok. 21%.

Bardzo niski poziom tlenu w domowym powietrzu może zmniejszać komfort domowników, a nawet zagrażać ich zdrowiu. Najprostszym sposobem zmiany jakości powietrza w pomieszczeniu jest otwarcie okna i przewietrzenie wnętrza.

Niekorzystny stan powietrza, czyli smog i wietrzenie domu

Kiedy stan jakości powietrza na zewnątrz jest korzystny, bez obaw można otworzyć okno i przewietrzyć wnętrze. Sytuacja zmienia się, kiedy na zewnątrz jest smog. Do pomieszczeń zamkniętych z zewnątrz przenoszone są pyły PM10 (szkodliwe dla zdrowia toksyczne substancje, które mogą przenikać do górnych dróg oddechowych i płuc).

Większość pyłów dostaje się do wnętrza przez nieszczelności w budynku, w tym przez wentylację grawitacyjną i otwarte okna.

Aby uniknąć wnikania smogu i innych zanieczyszczeń do wnętrza mieszkalnego, teoretycznie wystarczy zadbać o szczelność powietrzną budynku. W praktyce takie rozwiązanie może rzeczywiście wpłynąć na zmniejszenie poziomu smogu wewnątrz domu, ale również doprowadzi do wystąpienia syndromu chorego budynku.

Czym jest syndrom chorego budynku?

Syndrom chorego budynku w 1982 roku zdefiniowała WHO i uznała go za realny problem zagrażający zdrowiu człowieka. Za chory budynek uważa się takie miejsce, w którym ponad ⅓ regularnie przebywających w nim osób skarży się na niekorzystny mikroklimat i wynikające z niego dolegliwości m.in.

• bóle i zawroty głowy,
• omdlenia,
• zmęczenie,
• objawy alergiczne,
• negatywne zmiany samopoczucia,
• przesuszenie skóry.

Początkowo pojęcie to stosowano jedynie do budynków biurowych, później również mieszkalnych.

Szereg czynników może wpływać na jakość powietrza wewnątrz pomieszczenia, a tym samym na powstawanie syndromu chorego budynku. Najczęściej jednak wymienia się cztery najpopularniejsze przyczyny:

• zanieczyszczenia chemiczne emitowane przez elementy znajdujące się wewnątrz pomieszczenia, np. materiały budowlane, wyposażenie, elektronikę czy środki czystości;
• zanieczyszczenia chemiczne napływające z zewnątrz budynku, np. spaliny czy smog;
• zanieczyszczenia biologiczne, czyli np. pyłki roślin, bakterie lub pleśń;
• nieodpowiednia wentylacja budynku, przekładająca się na zmniejszenie dopływu świeżego powietrza.

To właśnie odpowiedni przepływ powietrza wewnątrz pomieszczenia jest głównym czynnikiem obniżającym ryzyko powstawania syndromu chorego budynku.

Odpowiedni system wentylacji budynku

Wietrzenie pomieszczenia przy pomocy wentylacji naturalnej nie zawsze jest jednak najlepszym rozwiązaniem. W okresie wysokiego poziomu smogu bywa ryzykowne, a dodatkowo zimą zwiększa koszty ogrzewania budynku i obniża komfort cieplny domowników.

Ekologiczną i energooszczędną metodą stosowaną w nowym budownictwie jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (rekuperacja).

Podstawową funkcją takiej wentylacji jest dostarczanie do budynku odpowiedniej ilości świeżego powietrza i usuwanie zużytego powietrza na zewnątrz. To szczególnie korzystne rozwiązanie przy złych warunkach powietrza atmosferycznego - napływające powietrze zewnętrzne jest filtrowane, co chroni domowników przed smogiem.

Najczęściej wentylację mechaniczną montuje się na etapie budowy domu, ale istnieją też systemy, które można zamontować w już zamieszkałych budynkach. Takim systemem jest recoVAIR VAR 60 marki Vaillant, który nie wymaga układania specjalnych przewodów powietrznych.

Urządzenie jest przeznaczone do wbudowania w ścianę zewnętrzną budynku i bezpośredniego przyłączenia do instalacji elektrycznej. Trybem pracy systemu wentylacji Vaillant można sterować za pomocą pilota.

Jakie są korzyści zastosowania wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła?

Do najczęściej wymienianych przez użytkowników zalet tego typu wentylacji należą:

• brak wychładzania się budynku, jak w przypadku wentylacji grawitacyjnej - przy zastosowaniu wentylacji mechanicznej z rekuperacją ciepła powietrze jest nawiewane przez cały czas, a jego temperatura jest tylko nieznacznie niższa niż temperatura powietrza już znajdującego się w pomieszczeniu;
• wyższa jakość powietrza w pomieszczeniach - stała wentylacja mechaniczna wpływa na poprawę jakości powietrza i eliminację niepożądanych zapachów, np. po gotowaniu;
• mniejszy poziom wilgoci w pomieszczeniu - wentylacja mechaniczna sprawia, że pranie schnie szybciej, a okna w łazience czy kuchni nie zaparowują;
• mniejsze zanieczyszczenie wewnątrz budynku - do budynku z wentylacją mechaniczną trafia przefiltrowane powietrze, co sprawdza się szczególnie w sytuacjach, gdy dom znajduje się blisko ulicy, w sąsiedztwie fabryk lub domów ogrzewanych kotłami na paliwa stałe. Jest to też szczególnie korzystne dla alergików;
• brak konieczności otwierania okien - a tym samym brak hałasu z zewnątrz i przedostających się do wnętrza domu owadów;
• brak konieczności budowania komina - jeśli zdecydujesz się na etapie projektowania domu na montaż pompy ciepła lub kotła z zamkniętą komorą spalania oraz systemu wentylacji mechanicznej z rekuperacją, możesz zrezygnować z budowy komina. Wpływa to na niższy koszt budowy domu i większą szczelność dachu.

Więcej informacji o rekuperacji znajdziesz na stronie www.vaillant.pl.

Źródło i zdjęcia: Vaillant