Wymagania formalne
Zgodnie z przepisami prawa budowlanego do budowy wiaty garażowej nie trzeba uzyskiwać pozwolenia ani zgłaszać zamiaru wykonania takiej inwestycji jeśli powierzchnia wiaty nie przekracza 50 m2, a działka jest zabudowana budynkiem mieszkalnym lub przewidziana pod taką zabudowę.
Jednak nie są to jedyne ograniczenia, gdyż pozwolenie na budowę będzie potrzebne do postawienie wiaty przy budynku zabytkowym, a także dodatkowe wymagania dotyczące takiej zabudowy mogą wprowadzić zapisy w prawie miejscowym w formie uchwały rady miasta/gminy zawartej w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP).
Dowolność lokalizacji takiego obiektu ogranicza z kolei Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju „W sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie” opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 1065 z 2019 roku .
W przypadku domów jednorodzinnych i zabudowy siedliskowej zadaszone wiaty postojowe mogą być stawiane w odległości nie mniejszej niż 7 m od okien obiektu mieszkalnego oraz 3 m od granicy działki (z wyjątkiem graniczenia działki z drogą), choć niezadaszone miejsca postojowe mogą przy takich budynkach znajdować się w dowolnej odległości.
W efekcie w wielu przypadkach nie można będzie zadaszyć używanego już miejsca postojowego „pod chmurką”, a na jego postawienie nie jest potrzebne pozwolenie na budowę ani nawet zgłoszenie.
Rozwiązania konstrukcyjne wiaty garażowej
Konstrukcja nośna w postaci opartych na fundamencie słupów pokryta jest pochyłym zadaszeniem, przy czym może być wolnostojącym obiektem lub łączyć się z ścian budynkiem mieszkalnego czy gospodarczego.
Fundament pod konstrukcje nośna wiaty wykonujemy w formie stóp betonowych wylewanych bezpośrednio w gruncie. Przy przeciętnych wymiarach zadaszenia wystarczą trzy stopy fundamentowe wzdłuż każdego dłuższego boku wiaty.
Wykopy o wymiarach ok. 40 x 40 cm powinny sięgać co najmniej 50 cm w głąb gruntu. Nad wykopami ustawiamy ramki zbite z desek i wysokości 10-15 cm pozwalające na "wyprowadzenie" stóp ponad poziom terenu.
Na tym etapie prac musimy również przygotować mocowanie słupów nośnych. Jeśli będą to słupy drewniane to po lekkim stwardnieniu betonu wstawiamy stalowe uchwyty mocujące zwracając uwagę na prostoliniowość ich ustawienia.
Przy konstrukcji stalowej - zależnie od rodzaju użytych profili - słupy wstawiamy bezpośrednio w ciekły beton lub osadzamy płyty mocujące pozwalające na przykręcenie później konstrukcji nośnej. Po 3-4 dniach na stopach fundamentowych można już ustawiać konstrukcje nośną wiaty.
Szkielet konstrukcyjny składa się ze słupów połączonych u góry wieńcem spinającym, który jednocześnie pełni rolę oparcia dla dachu. Najczęściej decydujemy się na konstrukcje drewnianą, łatwą do zamontowania, ale można też wiatę postawić z elementów stalowych.
Do budowy konstrukcji drewnianej można użyć bali o przekroju 8x8 cm lub 10x10 cm z drewna sosnowego. Inne gatunki drewna iglastego są mniej odporne na wpływ warunków atmosferycznych, a drewno drzew liściastych jest trudniej dostępne i droższe.
Bale przed zamontowaniem trzeba ostrugać, dzięki czemu uzyskamy gładką powierzchnię słupów, a po zaimpregnowaniu wyraźne będzie ich usłojenie. Warto też zukosować krawędzie co nie tylko poprawi ich wygląd ale zapobiegnie ewentualnym skaleczeniom o ostre brzegi i wystające drzazgi. Konstrukcje nośną wiaty można też zbudować z bali okrągłych o średnicy ok. 10 cm.
Drewno przed zamontowaniem powinno być zaimpregnowane przynajmniej jednokrotnie, a ostateczne wykończenie możemy zrobić po zmontowaniu konstrukcji.
Do zabezpieczenia najlepiej użyć impregnatów barwiących przeznaczonych do zastosowania na zewnątrz. Poszczególne elementy konstrukcyjne łączy się na tradycyjne złącza ciesielskie lub przy użyciu łączników stalowych mocowanych gwoździami, wkrętami.
Sztywność konstrukcji drewnianej poprawiają zastrzały - skośnie umocowane w narożach krótkie belki, pełniące również role ozdobne.
Konstrukcja stalowa może być wykonana jako spawana z zimnogiętych profili o grubości ścianki 2-3 mm, bądź z rur. Dość kłopotliwe będzie zabezpieczenie powierzchni metalowego szkieletu przed korozją, co wymaga m. in. starannego oczyszczenia z nalotów rdzy i nałożenia 2-3 warstw farby.
Problemów takich unikniemy jeśli zamówimy gotową konstrukcję z elementów ocynkowanych montowaną za pomocą połączeń śrubowych.
Zadaszenie
Zadaszenie wiaty garażowej wykonuje się najczęściej z nośnych elementów drewnianych opartych na oczepie łączącym słupki konstrukcyjne. Można tez użyć profili metalowych, ale trudniej będzie mocować do nich pokrycie dachowe.
W wiatach wolnostojących zadaszenie budujemy jako dwuspadowe o kącie pochylenia 15-20 stopni, natomiast w wiatach przylegających do ściany domu dach będzie jednospadowy o podobnym nachyleniu.
Przy niewielkiej rozpiętości dachu krokwie mogą mieć przekrój ok. 4x10 cm w rozstawieniu co 70-80 cm, a z oczepem łączą się na zaciosy wzmocnione skośnie wbitym gwoździem.
Od spodu krokwi przybijamy skośnie ustawione deski - wiatrownice zapewniające większą sztywność konstrukcji dachowej. W przypadku wiaty przystawionej do ściany budynku pojawia się problem podparcia dachu od tej strony.
Można rozwiązać go w dwojaki sposób - podporą będą słupy ustawione przy ścianie domu lub dach oprzemy na belce zamocowanej do muru budynku. Pierwsze rozwiązanie nie różni sie od konstrukcji wiaty wolnostojącej - jedynie pokrycie dachowe styka się ze ścianą.
Natomiast zamocowanie belki do muru może być kłopotliwe gdy dom jest ocieplony na zewnątrz. W takim przypadki standardowym rozwiązaniem będzie punktowe wycięcie ocieplenia, wstawienie w to miejsce klocków dystansowych i zamocowanie do nich belki.
Klocki powinny mieć grubość nieco większą niż ocieplenie, a do mocowania najlepiej użyć długich kotew przechodzących przez cała grubość ściany nośnej. Jako pokrycie dachowe możemy użyć blachodachówki, falistych płyt bitumicznych lub gontów (na płytach OSB lub deskowaniu) jak też przezroczystych pokryć z płyt poliwęglanowych.
Wszystkie rodzaje pokrycia układane są na łatach biegnących poprzecznie do krokwi, których przekrój i rozstaw należy dostosować do tych materiałów.
Przewidując montaż paneli fotowoltaicznych najlepiej pokrycie dachowe wykonać z blachy trapezowej dostosowując rozstaw łat nośnych do wymagań montażowych fotowoltaiki.
Orynnowanie dachu nie jest konieczne, choć oczywiście można je założyć instalując rynny o najmniejszym przekroju.
W wiatach przylegających do ściany domu szczególną uwagę należy zwrócić na dokładne zabezpieczenie połączenia dachu ze ścianą.
Należy tam zamontować fartuch zachodzący przynajmniej 20 cm na ścianę, co uchroni ją przed zawilgoceniem przez topniejący śnieg.
Krawędź fartucha powinna być zagięta, co umożliwi wciśnięcie jej brzegu w pokrycie ściany, a linię styku warto dodatkowo uszczelnić silikonem dekarskim.
Utwardzenie podłoża na parkingu
Poziom podłoża, na którym stać będzie wiatę powinien być nieznacznie wyniesiony ponad otaczający teren. Zapobiegnie to gromadzeniu się wody w miejscu garażowania samochodu i ułatwi spływ topniejącego śniegu z karoserii i podwozia.
Utwardzenie podłoża można wykonać przy użyciu różnych materiałów wykorzystywanych przy budowie dróg, przy czym nawierzchnia powinna zapewniać dobrą przepuszczalność dla wody. Zależnie od preferencji estetycznych i funkcjonalnych, miejsce garażowania utwardza się kostką brukową, ażurowymi płytami betonowymi tzw. eko, żwirem, kostką drewnianą, kratka trawnikową z polietylenu HDPE.
Nie warto natomiast wybetonować całej powierzchni, gdyż "goły" beton łatwo się ściera i pyli, a także utrudnione będzie wsiąkanie wody ściekającej z pojazdu.
Niezależnie od rodzaju nawierzchni z utwardzanego obszaru należy usunąć wierzchnia warstwę ziemi na głębokość 15-30 cm zależnie od rodzaju gruntu. Na gruntach piaszczystych o dobrej przepuszczalności wody usuwana warstwa może być cieńsza - na gliniastych kopiemy głębiej, a rodzimy grunt zastępujemy paskiem, pospółką, co zapobiega deformacji nawierzchni.
Przy wysokim poziomie wód gruntowych - zwłaszcza w okresie roztopów, warto dno wykopu wyłożyć geowłókniną, co zapobiegnie mieszaniu się i osiadaniu podkładu na gliniastym gruncie. Nawierzchnie z z kostki lub żwirowe wymagają obramowania zapobiegającego ich rozchodzeniu się.
Obrzeża wykonujemy z krawężników chodnikowych lub betonowych tralek zagłębionych ok 30 cm w podłożu.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: Gutta, Jagram-Pro, Semmelrock, L. Jampolska
Komentarze