Jakie wymogi powinno spełniać ogrodzenie?
Istotną częścią ogrodzenia jest brama wjazdowa. Obecnie potrzebom inwestorów najbardziej odpowiadają wersje z napędem, które można obsługiwać zdalnie. Co istotne, automatyka daje możliwość integracji różnych systemów i np. obsługiwania jednym pilotem wjazdu na posesję, do garażu czy też oświetlenia na podjeździe. Choć brama powinna współgrać z ogrodzeniem, nie musi być wykonana z tego samego materiału co ono. Dobrze jeśli ma podobną wysokość i stylistykę. Najpopularniejsze są obecnie modele przesuwne ze stali.
Wygląd płotu powinien pasować do klimatu okolicy oraz stylu budynku i ogrodowych budowli. Wybór materiałów i rozwiązań jest dziś naprawdę duży, dlatego każdy może dobrać najbardziej odpowiadający mu wariant. Pamiętajmy jednak, żeby nie przesadzać ze zbyt wyszukaną formą lub krzykliwą kolorystyką. Jeśli mieszkamy w pięknej spokojnej okolicy, warto postawić delikatniejszą, niższą przegrodę. Niestety decyzja o jej rodzaju często jest podyktowana np. sąsiedztwem z rnuchliwą ulicą. W takiej sytuacji lepiej sprawdzi się szczelny płot, zapewniający ochronę przed kurzem i hałasem. Nie zapominajmy również, że poszczególne materiały do budowy ogrodzeń różnią się trwałością i sposobem konserwacji. Zastanówmy się więc, ile czasu będziemy mogli na nią przeznaczyć.
Brama tradycyjna czy wyposażona w napęd - co wybrać?
Najlepiej, gdy brama wjazdowa znajduje się na wysokości garażu i ma ok. 4 m szerokości – zmieści się w niej wtedy samochód dostawczy lub ciężarowy, dowożący opał czy meble. Za minimalną szerokość wjazdu przyjmuje się 2,4 m, ale z takiego mogą korzystać tylko samochody osobowe. Bramy najczęściej produkuje się ze stali. Modele aluminiowe są lżejsze i odporniejsze na korozję, ale też droższe. Ciekawie prezentują się wersje odlewane i kute, lecz ich oferta nie jest duża. Do ogrodzenia drewnianego można dobrać wrota np. w postaci metalowej ramy wypełnionej deskami.
Tradycyjne, rozwierne modele wypierane są obecnie poprzez przesuwne, zwykle jednoskrzydłowe. Poruszają się one wzdłuż ogrodzenia po jego wewnętrznej stronie. Należy zapewnić tam wolne miejsce – tyle, by zmieściło się całe skrzydło wraz z przeciwwagą. Na drodze otwierającej się bramy nie powinno być żadnych przeszkód, roślin ani innych obiektów. Istotne, by furtka znajdowała się po właściwej stronie skrzydła, tak by jej nie zasłaniało. Modele przesuwne dobrze sprawdzają się w przypadku krótkiego podjazdu do garażu, gdzie nie ma miejsca na rozwieranie skrzydeł (otwieranie poza granice działki nie wchodzi w grę). Mogą być samonośne albo poruszać się po szynie. Te pierwsze są mniej kłopotliwe w użytkowaniu. Skrzydło zawieszone na wysięgniku, podczas otwierania nie ma kontaktu z podłożem – nie zachodzi więc ryzyko, że zablokują go liście, piasek czy inne zanieczyszczenia. Sporo waży, ale i tak zwykle jest wyposażone w napęd. Tańsza i prostsza opcja to przesuwna brama szynowa, która porusza się na rolkach po szynie zabetonowanej w gruncie. Należy pamiętać o regularnym usuwaniu z niej ziemi, drobnych kamyków, piasku, a zimą także lodu – w przeciwnym razie może dojść do unieruchomienia lub uszkodzenia urządzenia.
Brama wyposażona w napęd zapewnia domownikom komfort i bezpieczeństwo użytkowania. Najlepiej od razu zdecydować się zakup wrót z automatyką, ponieważ tak jest taniej, a ponadto mamy pewność, że moc urządzenia czy rodzaj siłowników są właściwie dopasowane do gabarytów bramy i częstotliwości jej pracy. W przypadku, gdy odkładamy ten wydatek w czasie, doprowadźmy przynajmniej kabel zasilający do wjazdu na posesję. Aby napęd dobrze działał, nie przysparzał nam problemów ani dodatkowych kosztów, kupujmy urządzenia renomowanych producentów. Mechanizmy pracują bowiem w zmiennych warunkach atmosferycznych i są dość mocno eksploatowane.
Choć brama z napędem kojarzy się przede wszystkim z tą przesuwną, zautomatyzować można także tradycyjną rozwierną. Jej napęd nazywany jest siłownikiem. Dwuskrzydłowa wymaga dwóch takich urządzeń. Siłownik przytwierdza się do słupka oraz do skrzydła za pomocą specjalnych uchwytów.
Siłowniki (czyli silniki) bram przesuwnych na ogół mają postać małych skrzynek montowanych z boku skrzydła, od strony posesji. Skrzydło porusza się dzięki zazębianiu koła zębatego, osadzonego na obracającym się wale siłownika, i listwy zębatej, znajdującej się wzdłuż dolnej krawędzi bramy. Rozwiązanie takie nie jest skomplikowane. Napęd też dość łatwo jest zamontować i wyregulować. Siłownik umieszcza się na niewielkim podwyższeniu (np. na fundamencie betonowym), aby zminimalizować ryzyko jego podtopienia. W sprzedaży znajdziemy również napędy przeznaczone do montażu pod powierzchnią ziemi w hermetycznej skrzynce.
Rodzaje ogrodzeń metalowych
Ogrodzenia metalowe to przede wszystkim stalowe przęsła z kształtowników, prętów albo rur. Mogą mieć nowoczesny charakter i elementy ułożone poziomo, bądź tradycyjny wygląd, niczym kute w zakładach kowalstwa artystycznego. To też jedna z opcji – niektórzy zamawiają wyroby kute ręcznie ze stali, choć takie kosztują bardzo dużo i najlepiej prezentują się w otoczeniu rezydencji. Często są bogato zdobione i wykonywane według indywidualnego projektu. Mniej kosztują ich odpowiedniki w odlewane z żeliwa. Większość ogrodzeń metalowych oferowanych jest w komplecie ze słupkami – możemy kupić cały system, obejmujący także akcesoria niezbędne do montażu
Na rynku znajdziemy również panele z siatki, czyli z cienkich drutów zgrzewanych punktowo i tworzących prostokątne oczka. Takie przęsła mogą być płaskie albo z wyprofilowanymi prętami. Są dość przezierne, dlatego producenci oferują do nich specjalne taśmy z tworzywa sztucznego w różnych kolorach, które przeplata się pomiędzy pionowymi drutami, aby ogrodzenie lepiej izolowało.
Z kolei siatka kupowana w rolce, rozpinana na słupkach, to najtańszy sposób na wykonanie płotu. Na rynku są wyroby różnej wysokości, z drutu plecionego albo zgrzewanego. Im średnica drutu i gęstość siatki jest większa, tym przegroda sztywniejsza.
Ogrodzenia stalowe z kształtowników czy prętów oraz siatki zabezpieczane są fabrycznie przed wpywem warunków atmosferycznych poprzez:
- cynkowanie ogniowe,
- powlekanie PVC lub polietylenem,
- lakierowanie proszkowe.
Produkty pokryte tworzywem (np. siatka), rzadziej wymagaj ą konserwacji niż tylko ocynkowane (cynk po kilku latach si ę utlenia, co otwiera drogę korozji). Pamiętajmy jednak, że po kilku sezonach i tak może dojść do łuszczenia się zewnętrznej powłoki oraz do rdzewienia, zwłaszcza w punktach łączeń spawów. Wtedy należy przystąpić do renowacji.
Czy są gabiony i gdzie się je stosuje?
Kosze z drutu stalowego, wypełnione np. kawałkami granitu, służą zaś do budowy nowoczesnych przegród o surowej formie. Ogrodzenia najczęściej buduje się z paneli gabionowych o grubości ok. 15 cm, a więc wyraźnie cieńszych niż kosze przeznaczone na murki oporowe. Sprawdzają się one także na mniejszych działkach. Konstrukcja taka powstaje z połączenia panelu przedniego, tylnego i bocznych przy u życiu specjalnych łączników znajdujących się w zestawie. Panele zwykle mocuje się na słupkach betonowanych w podłożu. Budowa takiego ogrodzenia wymaga do świadczenia, dlatego prace warto zlecić wyspecjalizowanej firmie (zwłaszcza że wraz z kamiennym wypełnieniem może ono ważyć kilka ton). Gabiony nadają się na posesje położone przy ruchliwej ulicy, bowiem posiadają właściwości dźwiękoszczelne.
Wygląd konstrukcji w dużej mierze zależy od rodzaju materiału wypełniającego, a może być on właściwie dowolny. Oprócz granitu stosuje się:
- marmur,
- piaskowiec,
- otoczaki,
- tłuczeń,
- kostkę brukową,
- szkło z recyklingu,
- korę,
- zgrabione liście,
- łupiny orzecha kokosowego,
- łodygi bambusa
- gruz pozostały z budowy domu.
Gęsta siatka pozwoli na użycie drobnej frakcji.
Ogrodzenia drewniane - zalety i zastosowanie
Mają naturalny charakter, a przez to sporo zwolenników. Jako budulca używa się drewna sosny, świerku, dębu, buka, jesionu, olszy czy robinii. Przęsła produkowane są ze sztachet prostych bądź profilowanych. Mogą być bardziej lub mniej przezierne zależnie od szerokości i rozstawu desek.
Panele drewniane – bardzo popularne w ostatnich latach – pozwalają na budowę lekkiego, niezbyt solidnego ogrodzenia. Najlepiej sprawdzają się do wydzielania stref w ogrodzie albo osłaniania tarasu. Konfiguracja lameli bywa rozmaita – panele mogą być szczelne lub ażurowe, nawet w formie kraty, która będzie stanowić dobrą podporę dla pnączy. W marketach budowlanych znajdziemy wiele wersji. Płoty w tradycyjnym sielskim stylu wykonuje się z bali albo surowych desek. Wariant taki pasuje przede wszystkim do działek wiejskich, leśnych czy gospodarstw agroturystycznych.
Niestety drewno to materiał, który dość szybko niszczeje i trzeba liczyć się z koniecznością jego regularnej konserwacji. Nie zabezpieczone przed wpływem wilgoci i grzybów szybko ulega korozji biologicznej. Na stanowiskach mocno zacienionych porasta mchem i glonami, zaś wskutek działania promieni UV traci kolor. Kupić możemy zaimpregnowane przęsła i panele, jednak warto je dodatkowo pomalować lakierem lub emulsją. Później należy regularnie kontrolować stan budulca. Z reguły raz na kilka lat konieczna jest jego renowacja.
Czy warto wybrać ogrodzenie ceglane?
Aby postawić solidne ogrodzenie, na ogół osadza się wybrany rodzaj przęseł na murowanej podmurówce i słupkach (wysoka jednolita ściana wyglądałaby zbyt ciężko). Do wznoszenia takich budowli można wykorzystać różnego typu cegły. Wyroby klinkierowe, ceramiczne elewacyjne i silikatowe (inaczej wapienno-piaskowe), w odróżnieniu od zwykłych ceramicznych, nie wymagają wykańczania tynkiem, ani okładziną z płytek. Powstaje z nich estetyczny mur. Klinkier to bardzo solidny budulec, którego nie trzeba impregnować z uwagi na niewielką nasiąkliwość. Wyroby silikatowe warto zabezpieczyć preparatem hydrofobizującym, ponieważ łatwo ulegają zabrudzeniu – zwłaszcza, gdy ogrodzenie znajduje się w sąsiedztwie ruchliwej ulicy. Zabieg impregnacji pogłębia barwę materiału oraz zmniejsza jego nasiąkliwość, a tym samym podatność na zabrudzenie.
Ogrodzenie z kamienia i bloczków
Część inwestorów preferuje kamień, jako materiał solidny, ponadczasowy i wznosi ogrodzenia z bloków ciosanych albo łupanych (o regularnych kształtach). Do najtrwalszych skał stosowanych w ogrodach należą:
- granit,
- bazalt,
- kwarcyt,
- porfir
- sjenit.
Nie wymagają one impregnacji ani większych zabiegów pielęgnacyjnych. Z biegiem lat nabierają charakteru. Mniejszą trwałością, ale za to dużymi walorami dekoracyjnymi wyróżnia się natomiast porowaty piaskowiec. Ma jasną ciepłą barwę oraz przyjemną chropowatą powierzchnię. Warto zabezpieczać go specjalnymi preparatami, w przeciwnym razie będzie łatwo porastał glonami i dość szybko ulegnie erozji.
Nowocześniejsze ogrodzenia murowane powstają z bloczków silikatowych i betonowych o fakturze przypominającej kamień. Omawiane wyroby mogą mieć różny sposób wykończenia powierzchni, fakturę, barwę. Są szybkie i łatwe w montażu, ponieważ nie wymagają zastosowania zaprawy murarskiej. Powstają z nich tzw. mury suche. Bloczki łączy się za pomocą wyprofilowanych zamków, zbroi prętami stalowymi i wypełnia betonem.
Małgorzata Kolmus
Fot. Semmelrock/Joniec/Beninca/progress eco/LHL Klinkier/Jedynka/Konsport
Komentarze