2022-12-23 14:48:10 
Wykopy pod fundamenty
Roboty ziemne zaczynamy od usunięcia powierzchniowej warstwy roślinnej nazywanej też humusową, której grubość może sięgać nawet ponad 30 cm, ale grunt przeznaczony pod budowę może też być całkowicie jałowy.
Warstwę uprawną w obszarze o ok. 2 m szerszym niż wymiary powierzchni zabudowy z reguły zdejmuje się za pomocą koparko-spycharki i składuje w miejscu nieutrudniającym budowę do wykorzystania przy zagospodarowaniu terenu.
Wykop pod fundamenty domu niepodpiwniczonego może być jako wąski, wykonywany przez koparkę jedynie w linii ich przebiegu lub metodą „odkrywkową” do głębokości planowanego wierzchu ław fundamentowy przy fundamentowaniu domów o małej powierzchni zabudowy.
Wydobyte masy ziemne, zależnie od formy i głębokości wykopu składowane są w jego pobliżu, ładowane na ciężarówkę lub przemieszczane na terenie działki w celu późniejszego wykorzystania .
Ponieważ ziemia z wykopu używana jest najczęściej do późniejszej obsypki fundamentów, należy wstępnie określić ilość pozostawianej ziemi na ten cel. Przy optymalnym poziomie zaprojektowanej wysokości posadowienia domu ponad poziomem terenu, trzeba też uwzględnić materiał gruntowy niezbędny do utworzenia nachylenia otoczenia wokół ścian domu.
Podkłady podłogowe na gruncie
Po zakończeniu budowy ścian fundamentowych lub piwnicznych wewnątrz domu powinna być ułożona warstwa podkładowa pod podłogę na gruncie. W domach bez piwnicy - zależnie od wyniesienia poziomu „zero” ponad otaczający teren - konieczne będzie uzupełnienie brakującego wypełnienia materiałem podsypkowym.
Do tego celu wykorzystuje się najczęściej pospółkę, ale można również użyć keramzytu, który jednocześnie stanie się warstwą termoizolacyjną podłogi na gruncie.
Wybór technologii zależeć będzie od grubości wymaganego wypełnienia, przy czym trzeba uwzględnić konieczne warstwy termoizolacji, posadzki i podkładu podłogowego.
Przy „odkrywkowej” formie tworzenia fundamentu grubość wymaganego wypełnienia może sięgać nawet ponad 1 m i w takich przypadkach część podkładu można zastąpić zagęszczoną ziemią rodzimą pozostawiając ok. 30 cm wysokości na warstwę podkładową z pospółki.
Przy ustalaniu grubości poszczególnych warstw podpodłogowych orientacyjnie można przyjmować:
- posadzka wraz z jastrychem podłogowy: 6-8cm
- izolacja termiczna ze styropianu: 10-15 cm
- betonowa warstwa stabilizująca tzw. chudy beton: 8-10 cm
lub
- posadzka wraz jastrychem podłogowym: 10-12 cm
- termoizolacja z keramzytu: 30-45 cm
Uwzględniając te wartości, możemy określić grubość wymaganego podsypu pod podłogę, ustalając odległość między planowaną powierzchnią wykończonej podłogi, a aktualnym poziomem rodzimego gruntu.
Przykładowo - jeśli odległość ta wynosi 1,2 m to zależnie od przyjętej formy warstw podpodłogowych grubość warstwy wyrównawczej wyniesie 87-96 cm (120 cm minus 24 cm do 33 cm przy ociepleniu styropianem) lub 63-80 cm (120 cm minus 57 cm do 40 cm przy podkładzie z keramzytu).
W domach podpiwniczonych wyrównanie podłogi na gruncie wymaga z reguły niewielkiej warstwy materiału wypełniającego z użyciem pospółki, a nawet ułożenia betonowego podkładu podłogowego bezpośrednio na gruncie.
Ze względu na wygodę prowadzenia dalszych prac budowlanych, podłoże w piwnicy warto możliwie szybko utwardzić, co umożliwi np. stabilne oparcie podpór podtrzymujących deskowanie stropu.
Obsypywanie fundamentów od zewnątrz
Zależnie od tego czy budynek jest podpiwniczony czy też nie obsypywanie fundamentów od strony zewnętrznej przeprowadza się na różnych etapach budowy.
Zasadniczo jako materiał wypełniający wykorzystywany jest grunt rodzimy pozyskany podczas robót ziemnych prowadzonych początkowej fazy budowy, ale uzupełniany też kruszywem filtracyjnym w przypadku przykrywania drenażu opaskowego w domu podpiwniczonym.
Oczywiście w przypadku tzw. trudnych gruntów (torfowisk, nasypowych z zanieczyszczeniami czy gliniastych) do wypełnienia wykopu wokół fundamentów wykorzystuje się stabilny grunt dowieziony lub poddany uzdatnieniu np. poprzez domieszanie piasku do gruntu rodzimego.
Dość często popełnianym błędem jest obsypywanie fundamentów piaskiem lub pospółką w przypadku lokalizacji domu na gruntach zwięzłych, nieprzepuszczalnych. Wtedy warstwa obsypki staje się „magazynem” wody opadowej i topniejącego śniegu - z nasiąkniętego złoża piaskowego woda słabo wsiąka w grunt rodzimy - utrzymując stałe zawilgocenie fundamentu.
Obsypanie fundamentu w domu niepodpiwniczonym najlepiej przeprowadzić równocześnie z wypełnieniem wyrównującym poziom pod podłogę wewnątrz domu, zwłaszcza, gdy wymaga to ułożenia tam grubej warstwy materiału.
Dzięki temu zrównoważymy naciski wywierane przy wypełnienia od strony zewnętrznej i wewnętrznej ograniczając w ten sposób ewentualne odkształcenie ściany fundamentowej pod niesymetrycznym naporem gruntu, jak i potencjalnym jego pękaniem, gdy będzie prowadzone zagęszczanie podłoża.
Oczywiście prace te prowadzi się po zabezpieczeniu fundamentu warstwą izolacji przeciwwilgociowej i ociepleniu. Sposób przeprowadzenia osypki zależeć będzie od naszych możliwości technicznych.
Można to zrobić wykorzystując sprzęt zmechanizowany np. spycharkę czy ładowarkę lub pracowicie przemieszczać grunt łopatą.
Wypełnienie wykopu przeprowadza się etapami układając i zagęszczając kolejno warstwy po 20-30 cm z użyciem tzw. skoczka. Stopień zagęszczenia powinien być zbliżony do struktury sąsiadującego gruntu rodzimego, a w przypadku gruntów sypkich można nawet zrezygnować z tego zabiegu.
Wysokość obsypki ustala się do poziomu izolacji ścian fundamentowych, ale w wyniku osiadania z czasem z pewnością się obniży. Jest to korzystne ze względu na ułatwienie ułożenia opaski wokół ścian domu np. z kostki betonowej czy ze żwiru.
W domach podpiwniczonych proces obsypywania przebiega podobnie jak w budynkach bez piwnicy, ale można go przeprowadzić dopiero po ułożeniu stropu nad piwnicą. Łącznie z wieńcem stropowym usztywni on ściany podziemia, co zapewni dostateczną ich stabilność zapobiegającą odkształceniu pod naporem gruntu w czasie zasypywania wykopu.
W przypadku układania drenażu opaskowego na poziomie ławy fundamentowej, standardowo rurę drenarską obsypuje się warstwą filtracyjną z frakcjonowanego żwiru, który zabezpiecza geowłóknina chroniącą przed możliwością zmieszania z gruntem. Tak przygotowany ciąg drenarski - po zamontowaniu studzienek rewizyjnych - można już zasypać ziemią rodzimą.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: budujemydom.pl, URSA
Film: TV Budujemy Dom
Komentarze