Instalacja grzewcza - uwaga na błędy

Projektowanie instalacji grzewczej dopiero po postawieniu murów.

Rodzi to wiele problemów, najczęściej związanych z budową lub przeróbką kominów oraz zabudową kotłowni. Ta ostatnia okazuje się często zbyt mała w stosunku do potrzeb wynikających z dostępności paliw innych, niż przyjęto w projekcie domu.

Nieuwzględnienie opcji przyszłej rozbudowy systemu grzewczego.

Gazowy kocioł wiszący można bez problemu zamontować w pralni o powierzchni kilku metrów kwadratowych, ale już zainstalowanie w niej dużego zbiornika wody do instalacji solarnej czy też powietrznej pompy ciepła do c.w.u. może okazać się niemożliwe. Zanim zrezygnujemy z wydzielenia w domu kotłowni o rozsądnych rozmiarach, należy zastanowić się, czy rzeczywiście wykluczamy rozbudowę i unowocześnianie systemu grzewczego w przyszłości.

Niedowymiarowanie bądź przewymiarowanie kotła (źródeł ciepła).

Skutki zakupu kotła o zbyt niskiej mocy grzewczej są oczywiste. Natomiast kocioł zbyt duży w stosunku do rzeczywistego zapotrzebowania na ciepło będzie generował większe straty, a w przypadku kotłów stałopalnych - niemal zawsze pracował w warunkach zdławienia, ze szkodą dla środowiska i portfela użytkownika. Pomocnicze (awaryjne) źródło ciepła, w tym przede wszystkim kominek, może być świadomie niedowymiarowane, bo wtedy w okresie umiarkowanego zapotrzebowania na ciepło (czyli przez większą część sezonu grzewczego) będzie pracować z większą sprawnością.

Nieprawidłowe, bezpośrednie połączenie kotła na paliwo stałe i kotła gazowego (olejowego).

Kotły na paliwo stałe przeznaczone są zasadniczo do pracy w układach otwartych (z przelewowym naczyniem wzbiorczym), natomiast wszystkie nowoczesne kotły gazowe należy przyłączać do układu zamkniętego (z przeponowym naczyniem wzbiorczym). Do układu zamkniętego kocioł na paliwo stałe (oraz kominek) należy przyłączyć za pośrednictwem wymiennika ciepła.

Wprawdzie prawo pozwala już na pracę kotłów na paliwo stałe w układzie zamkniętym, ale dotyczy to tylko specjalnie przeznaczonych do tego urządzeń, i to przy zachowaniu kilku dodatkowych warunków. W praktyce lepiej i bezpieczniej użyć sprawdzonego rozwiązania z wymiennikiem.

Montaż kotła dwufunkcyjnego w zbyt dużym budynku.

Powoduje to, że czas oczekiwania na ciepłą wodę w oddalonych punktach poboru staje się denerwująco długi i jest powodem niepotrzebnego zużycia wody.

Zakup kotła przeznaczonego z zasady do obsługi jednego obiegu grzewczego do domu, który powinien mieć instalację grzewczą podzieloną na kilka obiegów.

Producenci prowadzą rozmaitą politykę w tym zakresie, ale generalna zasada jest taka, że na rozbudowę sterownika kotła o automatykę do prawidłowej obsługi wielu obiegów grzewczych pozwalają tylko droższe modele. Jeśli jej brak, niemal zawsze występują problemy z niedogrzewaniem lub przegrzewaniem części pomieszczeń.

Nieuwzględnienie problemu podgrzewu ciepłej wody użytkowej podczas projektowania instalacji grzewczej i kotłowni.

Należy odpowiednio wcześnie przewidzieć miejsce na zasobnik c.w.u. oraz określić sposób podgrzewania wody poza sezonem grzewczym, szczególnie w przypadku, gdy głównym źródłem ciepła w domu jest kocioł na paliwo stałe, z którego poza sezonem grzewczym się nie korzysta. Nieprzemyślenie problemu prowadzi zwykle do ogrzewania wody energią elektryczną, co jest najdroższym z możliwych rozwiązań.

Montowanie kotła z otwartą komorą spalania w łazience lub w kuchni.

Do spalenia 1 m³ gazu potrzeba aż 10 m³ powietrza! Pracujący w pomieszczeniu mieszkalnym kocioł z otwartą komorą spalania zasysa powietrze z pomieszczenia, w którym został zamontowany, co powoduje, że z zewnątrz napływa zimne powietrze, które wychładza mieszkanie. Jeśli, wykonany zgodnie z wymogami prawa, otwór nawiewny zostanie zatkany szmatą albo zamurowany (co zresztą często się spotyka), to kocioł, aby pracować, będzie zasysał powietrze skąd tylko się da - z pomieszczeń sąsiednich albo nawet kanałami wentylacyjnymi (paraliżując działanie wentylacji grawitacyjnej).

W ostateczności odmówi pracy, sygnalizując np. błąd związany ze złym działaniem przewodu kominowego. Ponadto przez pracujący w kuchni kocioł typu otwartego przepływa masa powietrza nasyconego oparami kuchennymi, co po kilku latach sprawia, że komora spalania zostaje zarzucona osadami przypominającymi przypalony na patelni tłuszcz.

Traktowanie kominka jako elementu wystroju wnętrza.

Wielu inwestorów przypomina sobie o nim dopiero na etapie prac wykończeniowych. Tymczasem, nawet jeśli pełnić ma głównie rolę dekoracyjną, powinien być uwzględniony w projekcie systemu grzewczego budynku. Wymagany jest przede wszystkim odpowiedni kanał do odprowadzania dymu, a w przypadku nowoczesnych kominków - także doprowadzenie powietrza do spalania. Na etapie prac projektowych stosunkowo nietrudno zapewnić, aby kominek znalazł się na ścianie oddzielającej salon od kotłowni albo nad kotłownią urządzoną w piwnicy, co sprawi, że jego połączenie z instalacją grzewczą będzie bezproblemowe i tanie.

Adam Jamiołkowski
fot. Junkers