Modernizacja instalacji grzewczej - zakres prac

Nieporozumieniem jest np. niczym nieuzasadnione "wycinanie" poprawnie działających instalacji wykonanych z rur stalowych (wielu inwestorów sądzi, że są one z gruntu nienowoczesne, a tymczasem o popularności plastiku i miedzi zdecydowały głównie względy związane z szybkością prowadzenia robót instalatorskich).

Wymiana rur stalowych jest uzasadniona jedynie wtedy, kiedy są one skorodowane w stopniu nierokującym dalszej dłuższej eksploatacji. Jeśli są tylko zamulone, sprawa staje się co najmniej dyskusyjna, bowiem nowoczesna chemia potrafi czynić cuda, a nawet bardzo pracochłonne płukanie rur będzie mniej uciążliwe niż prucie ścian w celu rozprowadzenia nowych.

Ponadto w przypadku instalacji, które zbudowane zostały jako grawitacyjne, zastosowane w nich duże przekroje rur pozwalają zwykle na uzyskanie odpowiednich przepływów przy obiegu wymuszonym pompą nawet wtedy, gdy są już one mocno zawężone przez osady. Rezygnacja z wymiany instalacji ze stali nie wyklucza przy tym jej przeróbek, np. w celu rozdzielenia obiegów grzewczych (dawniej rzadko praktykowanego) czy zmiany rozmieszczenia grzejników w wybranych wnętrzach.

Nie ma też żadnego problemu z wykonaniem tego przy użyciu nowoczesnych materiałów, np. rur z tworzyw sztucznych. Określenie zakresu prac modernizacyjnych jest najłatwiejsze właśnie w wtedy, gdy chodzi o wymianę elementów zużytych, np. kotła czy skorodowanych rur. Podobnie jest w sytuacji, kiedy chodzi o poprawę estetyki pomieszczeń, np. zastąpienie starych grzejników bardziej estetycznymi albo ukrycie rur szpecących pomieszczenia. W tym drugim przypadku warto już jednak rozważyć, czy przerabiać pion poprowadzony po ścianie do grzejnika na piętrze, czy też może zakryć go ekranem z płyty gipsowo-kartonowej, co będzie prostsze i tańsze.

Zakres prac zmierzający do poprawy komfortu cieplnego w budynku

Zakres prac trudniej określić, gdy chodzi o poprawę komfortu cieplnego w budynku. Np. gdy pewne pomieszczenia są niedogrzane, wielu inwestorów jest przekonanych, że jedyne właściwe rozwiązanie to wymiana zainstalowanych w nich grzejników na większe. Jeśli instalator bez zastanowienia spełni ich życzenie, bardzo często kończy się to tym, że na ścianie wiszą grzejniki większe i jeszcze... chłodniejsze, niż przed remontem, który w żaden sposób nie poprawił sytuacji.

A powód jest prosty - w wielu przypadkach powodem nierównomiernego nagrzewania pomieszczeń jest niewykonanie bądź niewłaściwe przeprowadzenie regulacji hydraulicznej systemu c.o. (skutkujące nierównomiernym przepływem wody przez grzejniki). Służą do tego zawory na grzejnikach i rozdzielaczach, kluczowy jest także odpowiedni dobór i nastawy pomp obiegowych. Często doskonałe rezultaty może przynieść podzielenie instalacji na kilka mniejszych, oddzielnie sterowanych obiegów (pozwala to dodatkowo na niezależną regulację temperatury w kilku strefach). Umożliwiająca to automatyka i osprzęt hydrauliczny są obecnie o wiele tańsze niż jeszcze kilka lat temu.

Komfort cieplny w domu można niekiedy poprawić, instalując ogrzewanie podłogowe. Montaż wodnej podłogówki oznacza jednak nie tylko konieczność wykonania podłóg od nowa. Jest możliwy tylko wtedy, gdy pozwala na to wytrzymałość stropów, wysokość pomieszczeń i wiele innych uwarunkowań. W praktyce inwestorzy decydują się na to rzadko i tylko wtedy, gdy prowadzony jest naprawdę gruntowny remont budynku. Dużo rozsądniejszym sposobem na polepszenie komfortu w wybranych pomieszczeniach, takich jak łazienki czy kuchnia, jest zwykle montaż elektrycznego ogrzewania podłogowego, którego założenie będzie o wiele łatwiejsze i tańsze.

Zakres prac zmierzający do ograniczenia wydatków

Najtrudniejsze są działania modernizacyjne zmierzające do ograniczenia wydatków na ogrzewanie domu, tym bardziej, że zmiany radykalne - np. zmiana wykorzystywanego paliwa - wymagają z reguły o wiele większego zakresu prac niż sama wymiana koła grzewczego (np. niezbędne jest wykonanie nowego komina). Także operacje wydawałoby się proste - np. zastąpienie tradycyjnego kotła gazowego kondensacyjnym - warte są przemyślenia i oszacowania efektów ekonomicznych. Kocioł kondensacyjny ma wprawdzie tzw. średnioroczną sprawność o 10-15% wyższą, ale jeśli będzie współpracował jedynie z grzejnikami, to rzeczywiste oszczędności będą mniejsze.

Trzeba też pamiętać, że w wielu przypadkach większe oszczędności niż wymiana głównego źródła ciepła (kotła) przynieść może rozbudowa jego automatyki (np. montaż regulatora pogodowego) lub też uzupełnienie systemu grzewczego o kominek czy inne źródło ciepła, pozwalające przynajmniej okresowo korzystać z tańszego opału.

Adam Jamiołkowski
fot. Kermi