Jak dobrać i układać folie dachowe?

Powszechne przystosowanie poddaszy domów jednorodzinnych do celów użytkowych sprawia, że przykrywające je połacie dachów spadzistych wymagają ocieplenia, co powoduje zmianę warunków cieplno-wilgotnościowych takiej przegrody zewnętrznej. W efekcie, najczęściej wykorzystywana termoizolacja z wełny mineralnej, wymaga ułożenia również materiałów chroniących przed jej zawilgoceniem.

Jak dobrać i układać folie dachowe?
Z artykułu dowiesz się:
  • Jakie funkcje spełniają folie dachowe?
  • Dlaczego samo deskowanie nie jest wystarczające?
  • Jakie właściwości mają folie paroprzepuszczalne?
  • Jak dobrać folię dachową?
  • Co wyróżnia folie paroizolacyjne?

Funkcje folii dachowych

W przegrodzie oddzielającej pomieszczenie ogrzewane od zimnego powietrza atmosferycznego zachodzi zjawisko dyfuzji (przenikania) pary wodnej, która w określonych warunkach może zamienić się w wodę - ulec skropleniu.

W przypadku ocieplonego dachu funkcje przegrody termicznej pełni najczęściej wełna mineralna charakteryzująca się znikomym oporem dyfuzyjnym, zatem z łatwością przechodzi przez nią duża ilość pary wodnej.

Ocieplenie wełną mineralną
Przez ocieplenie z wełny mineralnej z łatwością przechodzi duża ilość pary wodnej. Fot. Rockwool.

Przy znacznej różnicy temperatur po obu stronach ocieplenia w obszarze chłodnej zewnętrznej powierzchni nastąpi jej kondensacja, skutkująca zawilgoceniem wełny i utratą jej własności ciepłochronnych, gniciem konstrukcji dachowej czy pojawieniem się zacieków.

Zjawisko to nie wystąpi, jeśli ograniczymy napływ pary wodnej od strony pomieszczenia i jednocześnie zapewnimy możliwości odparowania wilgoci od strony zewnętrznej poprzez ułożenie od strony wewnętrznej ocieplenia folii paroizolacyjnej, a na zewnątrz pokryjemy folią o własnościach paroprzepuszczalnych.

Dodatkowym warunkiem skuteczności takiego zabezpieczenia jest zapewnienie wentylacji - przepływu powietrza pod poszyciem, co umożliwi odprowadzenie wilgoci.

Folia a deskowanie

Często na konstrukcji dachowej układane jest pełne deskowanie z pokryciem papowym, a na nim zaprojektowano montaż gontów, dachówek bądź blach profilowanych. Przy dachach ocieplonych takie pokrycie wymaga utworzenia szczeliny wentylacyjnej pod poszyciem.

Jednak dość powszechne są błędy wykonawców, którzy traktują deskowanie jako wystarczającą osłonę dla przylegającego bezpośrednio ocieplenia, nie zapewniając przez to możliwości odprowadzenia wilgoci. Skutkiem tego może być postępujące zawilgocenie desek i konstrukcji dachowej, co prowadzi do rozwoju zagrzybienia i niszczenia warstw podpokryciowych.

Prawidłowo przygotowany do ocieplenia dach odeskowany powinien zawierać również warstwę folii paroprzepuszczalnej ułożonej bezpośrednio na krokwiach oraz kontrłaty o grubości ok. 3 cm, na których dopiero przybija się deskowanie.

Dach odeskowany
Warstwa folii paroprzepuszczalnej powinna być elementem dachu odeskowanego. Fot. T. Rybarczyk.

Takie rozwiązanie gwarantuje wydajną wentylację podpokryciową jednocześnie chroniąc ocieplenie przed ewentualnymi przeciekami i wydmuchiwaniem włókien wełny. Oczywiście skuteczne odprowadzenie wilgoci nad warstwą ocieplenia będzie możliwe jedynie w przypadku zapewnienia przepływu powietrza od okapu aż do kalenicy.

Nawiew w okapie realizowany jest przez wloty okapowe, natomiast wywiew w kalenicy zapewniają grzebienie wentylacyjne montowane pod gąsiorami lub kominki wentylacyjne przechodzące przez deskowanie.

Alternatywnym rozwiązaniem na dachach odeskowanych będzie ułożenie zamiast papy wysoko-dyfuzyjnej membrany dachowej. Poszycie układane jest wtedy z niewielkimi szczelinami, a folia musi mieć rekomendację producenta do takiego zastosowania.

Własności folii paroprzepuszczalnej

Folie dachowe nazywane również foliami wstępnego krycia (FWK) lub membranami dachowymi, układamy na każdym dachu, którego poddasze będzie ocieplane - bezpośrednio nad warstwą ocieplenia. Warto również stosować je na nieużytkowych strychach, jeśli jako pokrycia dachu zamierzamy użyć blachodachówki, dachówki ceramicznej lub cementowej - zabezpieczają wtedy przed skapywaniem wody wykraplającej się na spodzie pokrycia.

Przekrój dachu izolowanego folią wstępnego krycia
Schemat dachu izolowanego folią wstępnego krycia FWK.
Sklejanie taśmą pasów folii wstępnego krycia
Pasy folii wstępnego krycia skleja się ze sobą taśmą po przymocowaniu zszywkami do więźby dachowej. Fot. Dörken Delta Folie.

Folie - montowane na dachach ocieplanych - pełnią kilka istotnych funkcji: mogą stanowić tymczasowe pokrycie dachu (do 3-4 miesięcy), chronią przed przeciekami, umożliwiają odparowanie wilgoci z warstwy ociepleniowej, zapobiegają wydmuchiwaniu włókien z ocieplenia przez wiatr.

Największe znaczenia dla zapewnienia prawidłowego odprowadzenia wilgoci z warstw podpokryciowych ma dobór odpowiedniej folii paroprzepuszczalnej i staranność jej ułożenia. Powinny być wykorzystywane wyłącznie folie tzw. wysokoparoprzepuszczalne o paroprzepuszczalności podawanej przez producentów na poziomie przynajmniej 3000 g/(m²x 24h) lub określonej względnym oporem dyfuzyjnym Sd nie większym niż 0,05 m.

Przy układaniu folii paroprzepuszczalnej pod deskowaniem mniejsze znaczenie ma jej wytrzymałość mechaniczna, więc można stosować tańsze folie z grupy tzw. wiatroizolacyjnych.

Przy doborze folii dachowej należy również uwzględnić jej wytrzymałość mechaniczną, zwłaszcza, gdy docelowe pokrycie zamierzamy wykonać dopiero po pewnym czasie. Trzeba wówczas zastosować folię o dużej wytrzymałości na rozrywanie (powyżej 300 N dla próbki o szerokości 5 cm).

Jak dobrać folię dachową?

Folie wstępnego krycia produkowane są w wielu odmianach, różniących się parametrami użytkowymi i zakresem zastosowania. Są wyrobami wielowarstwowymi (3-5 warstw), a każda z nich odpowiada za określone własności techniczne, takie jak paroprzepuszczalność, wytrzymałość na rozerwanie, odporność na promieniowanie UV, wodoszczelność. Parametry te powinny być zamieszczone w karcie technicznej każdego wyrobu, co umożliwi porównanie różnych produktów.

Najpopularniejsze folie o podstawowym zastosowaniu pochodzące od różnych producentów charakteryzują się zbliżonymi własnościami w zakresie paprzepuszczalności (Sd w granicach 0,02-0,05 m), wodoszczelnością w klasie W1, a na cenę produktu wpływa głównie gramatura folii (ciężar powierzchniowy) i związana z tym większa lub mniejsza wytrzymałość na rozrywanie.

Coraz większą popularność zdobywają folie refleksyjne, w których na powierzchni zewnętrznej naniesiona jest powłoka z aluminium odbijająca promieniowanie cieplne. Dzięki temu pomieszczenia pod dachem latem nagrzewają się w mniejszym stopniu, a efekt działania będzie szczególnie odczuwalny, gdy folia kładziona jest bezpośrednio pod pokrycie z dachówki ceramicznej, cementowej czy blachodachówki.

Powłoka refleksyjna wpływa nieco na zmniejszenie paroprzepuszczalności, ale przy prawidłowym układzie pozostałych warstw nie wpłynie to niekorzystnie na trwałość dachu.

Kliknij w obrazek i zobacz porównanie folii dachowych

Folie paroizolacyjne

Ich zadaniem jest ograniczenie przenikania pary wodnej z pomieszczeń do warstwy termoizolacyjnej dachu. Dostępne są w trzech wariantach - podstawowym, refleksyjnym i aktywnym.

Standardowe folie z polietylenu różnią się grubością, mogą tez być zbrojone siatką polipropylenową, co zwiększa ich wytrzymałość na uszkodzenia. Charakteryzują się współczynnikiem Sd na poziomie 40 m, co znacznie przewyższa wymagania w typowych warunkach użytkowania.

Folia paroizolacyjna
Standardowa folia paroizolacyjna z warstwą polipropylenu. Fot. Marma Polskie Folie.

Efekt odbicia promieniowania cieplnego i jeszcze większą paroszczelność osiągają tzw. folie refleksyjne z powłoką aluminiową skierowaną do wewnątrz. Efekt odbicia i zmniejszenie strat cieplnych jest jednak w praktyce niewielkie, gdyż z reguły folia styka się bezpośrednio z pokryciem z płyt gipsowo-kartonowych, co niweluje skuteczne odbicie promieni cieplnych.

Folia paroizolacyjna refleksyjna
Folia paroizolacyjna refleksyjna. Fot. Marma Polskie Folie.

Paroizolacyjne folie aktywne charakteryzują się zmiennym oporem dyfuzyjnym, zależnym od wilgotności otoczenia i kierunku przepływu pary wodnej. Dzięki temu w pewnym stopniu pełnią rolę przepony umożliwiającej wsteczny przepływ wilgoci (z ocieplenia do wnętrza pomieszczenia).

Umożliwia to „suszenie” przestrzeni poddachowej w okresie letnim, gdy znacznie chłodniejsze wnętrze domu niż powierzchni dachu utrudnia odprowadzenie wilgoci na zewnątrz. Podobne właściwości mają specjalne folie paroizolacyjne przeznaczone do prac renowacyjnych, gdy nie chcemy niszczyć wewnętrznego pokrycia połaci, a zmieniamy pokrycie dachowe i ocieplamy.

Dzięki zmiennej paroprzepuszczalności w zakresie współczynnika Sd = 0,2-5 m regulują one przepływ wilgoci zależnie od aktualnych warunków.

Autor: Cezary Jankowski
Zdjęcie otwierające: Dörken Delta Folie

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT