Można zdecydować się na postawienie trwalej, zadaszonej konstrukcji lub ograniczyć modernizację do zamontowania markizy w formie zwijanej osłony z tkaniny. Konstrukcję zabudowy tarasu zamawiamy najczęściej w wyspecjalizowanych firmach pod konkretne wymiary, ale możemy również przy wykorzystaniu typowych elementów zbudować ją samodzielnie.
Dopasowane zadaszenie tarasu
Zadaszenie tarasu odbiegające formą architektoniczną od dachu budynku, może niekiedy wyglądać niezbyt estetycznie, zwłaszcza w domach parterowych, gdy pokrycie dachowe dominuje nad elewacją. Również szerokie i nisko schodzące okapy utrudniają uzyskanie dostatecznej wysokości planowanego zadaszenia. W takich sytuacjach często decydujemy się na wkomponowanie przykrycia nad tarasem w bryłę budynku z wykorzystaniem takiego samego materiału jak na dachu domu.
Wymaga to modyfikacji konstrukcji dachowej polegającej na zmianie kąta pochylenia dolnej części połaci i jej przedłużeniu. Oczywiście przeróbka powinna być skonsultowana z architektem, a konstruktor budowlany musi dobrać odpowiednie przekroje elementów nośnych.
Trzeba też dostosować nowe orynnowanie zapewniające skuteczne odprowadzenie wody opadowej z części głównego dachu. Nieprzezroczyste zadaszenie tarasu ograniczy dopływ światła dziennego do przylegających pomieszczeń, ale można temu zaradzić wstawiając, np. przezroczyste panele bądź kopułkowe naświetla.
Lekka zabudowa tarasu
Samodzielne wykonanie zadaszenia z pokryciem lekkimi, przezroczystymi płytami, np. z poliwęglanu nie będzie trudne, jeśli zakupimy gotowy do montażu zestaw elementów. Oczywiście budowę zadaszenia możemy zlecić wyspecjalizowanej firmie, zwłaszcza, gdy planujemy wykonanie konstrukcji o skomplikowanym kształcie.
Szkielet konstrukcyjny z elementów drewnianych możemy zestawić z ostruganych krawędziaków, a łączenia najłatwiej wykonać przy użyciu stalowych złączy ciesielskich z użyciem gwoździ bądź wkrętów. Przed montażem elementy drewniane powinny być zaimpregnowane preparatem owado- i grzybobójczym i pomalowane dwukrotnie, np. lakierobejcą.
Do zamontowania zadaszenia konieczne będzie przygotowania tarasu i ściany domu do osadzenia wsporników i elementów mocujących. Zewnętrzne podpory zadaszenia w postaci drewnianych słupków zamocujemy przy pomocy stalowych, ocynkowanych „nóżek” utworzonych, np. z kątowników i osadzonych za pomocą kołków rozporowych w betonowym podłożu.
Zmocowanie powinny zapewniać ok. 1-2 centymetrowe uniesienie słupka ponad podłogę, co uchroni końcówkę drewna przed zamakaniem. Zamocowanie konstrukcji nośnej zadaszenia do ściany domu musi zapewnić przenoszenie dodatkowych, dość znacznych obciążeń wiatrem czy śniegiem. W ścianach ocieplanych od zewnątrz grubą warstwą styropianu nie zapewniają stabilnego mocowania, co może doprowadzić do wgniecenia w elewacji czy wyrwania konstrukcji ze ściany.
Konieczne jest więc utworzenie sztywnych podpór dystansowych przylegających bezpośrednio do muru nośnego. Umożliwi to wycięcie kanału w warstwie ociepleniowej i wstawienie w tym miejscu drewnianej belki.
Inny wariant to rozmieszczenie w termoizolacji klocków dystansowych, do których zamocowana będzie zewnętrzna belka podtrzymująca zadaszenie. Dach powinien mieć spadek przynajmniej 15%, co zapewni szybki spływ wody opadowej i samooczyszczanie, a jego okap sięgać poza krawędź tarasu.
Jako zadaszenie układamy najczęściej poliwęglanowe płyty komorowe, ale można też użyć płyt litych falistych, poliestrowych czy z nieprzezroczystego PCW. Najłatwiej mocuje się płyty faliste przy pomocy wkrętów z kapturkami osadzonymi w wierzchu fali. Zakłady poprzeczne muszą obejmować przynajmniej 1 pełną falę (grzbiet na grzbiecie), a wzdłużne o szerokości nie mniejszej niż 20 cm.
Płyty z tworzywa sztucznego charakteryzują się dużą rozszerzalnością cieplną i ich mocowanie musi umożliwiać swobodne ruchy termiczne, co zabezpiecza przed do ich odkształceniem i pękaniem.
Komorowe płyty poliwęglanowe można mocować przy użyciu wkrętów ze specjalnymi podkładkami grzybkowymi, ale trwalsze zamocowanie zapewni użycie specjalnych listew profilowych z uszczelkami, które pełnią jednocześnie rolę łączników poprzecznych. W płytach komorowych konieczne jest zamknięcie kanałów od strony ściany i w okapie.
Do tego celu wykorzystuje się specjalne profile aluminiowe oraz taśmy ochronne - paroszczelną przyklejaną od strony muru, a paroprzepuszczalną w okapie. Do ściany domu z przylegającym zadaszeniem tarasu trzeba zamocować fartuch ochronny, np. z blachy chroniący mur przed zachlapaniem i podciekaniem wody pod pokrycie.
Podczas montażu należy zwrócić uwagę na oznaczenia na folii ochronnej określające stronę z powłoką odporna na UV - powinna znaleźć się na zewnątrz - a po zamocowaniu płyt pamiętać o zerwaniu tej folii, aby trwale nie skleiła się z podłożem.
Zwijane zadaszenie - markizy i pergole
Zamontowanie zwijanego zadaszenia w postaci barwnej markizy zapewni zacienione miejsce do letniego wypoczynku na tarasie, a tekstylne pokrycie jest wytrzymałe i odporne na promieniowanie słoneczne. Długość takiego zadaszenia sięga 7 m a wysięg dochodzi do 4 m, zatem pojedyncza markiza może osłonić powierzchnie niemal 30 m2.
Standardowo mocujemy ją do ściany domu, ale można też zamontować ją do powierzchni poziomej, np. stropu loggii czy spodu balkonu. Rozkładanie i składanie markizy następuje w wyniku działania mechanizmu nożycowego łączącego belkę przyścienną i czołową, natomiast tkanina rozwija się lub nawija na bęben dzięki sprężynom napinającym. W najprostszych modelach sterowanie odbywa się przy pomocy korby, ale bardziej rozbudowane wersje wyposażone są w napęd elektryczny.
W stanie zwiniętym powłoka może być osłonięta od góry bądź w całości chować się do zamkniętej kasety, co chroni ją przed wpływem warunków atmosferycznych. Jako dodatkowe wyposażenie instalowane są czujniki słońca i deszczu, które sterują samoczynnym rozkładaniem markizy, gdy wzrośnie nasłonecznienie lub pojawią się opady. W stanie rozłożonym można regulować kąt nachylenia markizy, dostosowując w ten sposób zacienienie zależnie od kąta padania promieni słonecznych.
Ze względu na dużą powierzchnię pokrycia istotne jest zabezpieczenie markizy przed zniszczeniem przez porywisty wiatr - wspornikowe, jednostronne zamocowanie nie chroni przed poderwaniem i deformacją konstrukcji czy wyrwaniem z muru.
Przed takim zagrożeniem zabezpiecza czujnik wiatru reagujący na drgania belki czołowej bądź mierzący prędkość wiatru, który inicjuje złożenie markizy. Stabilność podczas wiatru zapewniają też podpory teleskopowe mocujące belkę czołową do podłoża.
Osłony w formie pergoli
Zadaszenia zwijane montowane są również w konstrukcjach pergoli jako gotowy zestaw elementów lub uzupełnienie własnej konstrukcji nośnej. W odróżnieniu od markiz pergole opierają się zawsze na 4 słupkach podpierających, a powłoka osłaniająca może rozwijać się nawet do podłoża. Umożliwia to osłonięcie większej powierzchni i zmniejsza ryzyko uszkodzenia przez wiatr.
Gotowe pergole składają się z dwóch ram bocznych z prowadnicami oraz poprzecznych belek dystansowych, które jednocześnie podtrzymują pokrycie. Podobnie jak w markizach powłoka rozwija się z bębna ciągnięta przez listwę czołową połączoną z cięgnami napędowymi.
Sterowanie pracą odbywa się przyciskami zamontowanymi w ścianie domu lub za pomocą pilota. Inny rodzaj osłon przystosowanych do zamontowania na dowolnej pergoli składa się z dwóch lub większej liczby prowadnic z umieszczonymi w nich cięgnami, które przesuwając się rozsuwają lub składają złożoną w harmonijkę powłokę tekstylną. Dzięki usztywniającym listwom poprzecznym pokrycie nie trzepocze nawet przy silnym wietrze. Nieznacznie poprzeczne pochylenie pokrycia ułatwia spływ wody na boki pergoli.
Autor: Cezary Jankowski
Zdjęcie otwierające: T. Jasieński - przedstawiciel Warema
Komentarze