2019-03-07 09:08:50 
Co warto wymienić?
Prace modernizacyjne można ograniczyć jedynie do wymiany samego kotła, np. przystosowanego do innego rodzaju paliwa lub też obejmować kompleksową wymianę całej instalacji grzewczej. Zakres robót zależeć będzie od celu, jaki chcemy osiągnąć (np. obniżenie kosztów, poprawa komfortu użytkowania, estetyki) i stanu technicznego istniejącej instalacji. Z reguły prace te wymagać będą mniejszych lub większych przeróbek nie tylko elementów związanych z instalacją grzewczą, ale również robót murarskich, tynkarskich itp.
Jeśli decydujemy się jedynie na wymianę istniejącego kotła na nowszy, sprawniejszy, można liczyć orientacyjnie na zmniejszenie zużycia paliwa o 15-20%, ale gdy stary kocioł był mocno zużyty, zanieczyszczony, oszczędności mogą być nawet wyższe.
Również zastosowanie nowoczesnej automatyki regulacyjnej pozwoli dodatkowo zaoszczędzić 5-10% energii, zwiększając jednocześnie komfort cieplny pomieszczeń.
Jednak taka wymiana najczęściej nie ogranicza się jedynie do zastąpienia starego kotła nowym, ale wymaga również dostosowania przynajmniej niektórych elementów instalacji do nowych warunków. Oprócz zainstalowania nowego kotła, modernizacja instalacji grzewczej może obejmować wymianę rur i grzejników.
W zasadzie na taki zakres robót decydujemy się w przypadku, gdy instalacja jest w złym stanie technicznym (przecieki, zamulenie, korozja) lub wygląda nieestetycznie - stare grzejniki i rury prowadzone po wierzchu ścian po prostu szpecą - ale nie można spodziewać się odczuwalnych oszczędności w kosztach ogrzewania wynikających z wymiany tylko tych elementów instalacji.
Wymiana lub przynajmniej termoizolacja rur - zwłaszcza tych o dużej średnicy - prowadzonych przez nieogrzewane pomieszczenia lub w ścianach zewnętrznych przyniesie oszczędności. Jeśli dotychczasowa instalacja pracowała w systemie otwartym, przy jej wymianie należy wykonać ją jako typu zamkniętego, niezależnie od rodzaju kotła.
Dzięki temu będzie można zamontować dowolny rodzaj grzejników (w tym popularne płytowe, które nie powinny pracować w instalacjach otwartych) i efektywnie korzystać z kotłów na paliwo stałe, które łączy się z instalacją grzewczą za pośrednictwem wymiennika ciepła.
Rodzaj rur i sposób ich prowadzenia nie ma większego znaczenia dla funkcjonowania instalacji i przy ich wyborze najczęściej decyduje łatwość montażu w warunkach remontowych.
Przy prowadzeniu na wierzchu ścian najwygodniej wykorzystać rury miedziane, których przebieg łatwo dostosować do skomplikowanej trasu ich przebiegu (można je ułożyć, np. za maskującymi listwami przypodłogowymi). Z technologii zgrzewnych rur PP lub warstwowych PEX-Al-PE korzysta się głównie wtedy, gdy instalacja prowadzona będzie w bruzdach pod tynkiem, ściankach instalacyjnych czy szachtach.
Wybór grzejników
Grzejniki pełnią rolę "przekaźnika" energii cieplnej dostarczanej przez kocioł i system rur rozprowadzających. Ich wielkość, rodzaj i miejsce zamontowania mają znaczący wpływ na efektywność ogrzewania, czyli decydują, czy w pomieszczeniu uzyska się zadowalającą temperaturę nie tylko w ich pobliżu, ale również na całej powierzchni.
Pośrednio w pewnym stopniu ma to też wpływ na zużycie energii - przy źle dobranych i zlokalizowanych grzejnikach niekomfortowy rozkład temperatur może wymuszać konieczność dostarczania większej ilości energii niż wynika to z rzeczywistych potrzeb cieplnych pomieszczenia.
Dobór grzejników powinien uwzględniać nie tylko obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło, ale również umożliwiać uzyskania możliwie jednakowej temperatury powietrza w całym pomieszczeniu. Wielkość grzejników dobierana jest z uwzględnieniem strat cieplnych pomieszczenia oraz parametrów pracy instalacji grzewczej.
Jeśli nie przeprowadzono żadnych prac termomodernizacyjnych (ocieplenia ścian, wymiany okien) ani wymiany kotła, to nowy grzejnik może mieć moc zbliżoną do poprzedniego. W przypadku starych grzejników żeliwnych można przyjąć, że jedno żeberko o wysokości 60 cm odpowiadało mocy ok. 100 W (dla parametrów 90/70/20). Jeśli dom został ocieplony i ma nowe okna, to potrzebną moc grzewczą można oszacować na poziomie 40-50 W na m² powierzchni pomieszczenia.
W przypadku wymiany kotła na niskotemperaturowy przy doborze wielkości grzejnika trzeba uwzględnić korektę mocy przy innych niż katalogowe parametrach pracy (temperatury wody zasilającej i powrotnej). Producenci grzejników publikują tabele przeliczeniowe dotyczące konkretnych typowymiarów.
Przykładowo grzejnik, który przy parametrach pracy instalacji 90/70/20 uzyskuje moc 1000 W, w instalacji pracującej w reżimie 70/60/20 uzyska moc jedynie 690 W, a w trybie niskotemperaturowym 40/35/20 już tylko 200 W.
Trzeba jednak pamiętać, że nominalna moc grzejników przyjmowana jest dla najniższych temperatur zewnętrznych (z reguły - 20ºC), zatem przez większość sezonu i tak pracują one ze znacznie mniejszą mocą, wystarczającą do utrzymania pożądanej temperatury.
Jaki i gdzie zamontować grzejnik?
Wybór grzejnika dostosowanego do wymagań estetycznych musi też uwzględnić jego wielkość wynikającą z wymaganej mocy grzewczej dla określonego pomieszczenia i możliwości zamontowania (wymiary) i możliwości jego podłączenia do istniejącej instalacji i układu rur. Oczywiście przy remoncie całej instalacji przebieg rur możemy dostosować do rodzaju i sposobu podłączenia grzejnika oraz zmienić jego lokalizację.
Przy wyborze lokalizacji grzejnika należy kierować się zasadą montowania go w pobliżu miejsca, w którym występują największe straty ciepła, a więc pod oknami, przy drzwiach zewnętrznych.
Dzięki temu uzyskuje się równomierny rozkład temperatury wewnątrz pomieszczenia, wywołany korzystną cyrkulacją ciepłego powietrza.
Równie ważny jest sposób przekazywania ciepła przez grzejnik - zależnie od jego rodzaju dominujące może być przekazywanie ciepła przez promieniowanie lub przez konwekcję (unoszenie). W większości przypadków korzystniejsze jest montowanie grzejników o dużym udziale ciepła oddawanego przez promieniowanie, gdyż konwekcja powoduje tworzenie się "poduszki" ciepłego powietrza pod sufitem, a jednocześnie utrzymywanie dość niskiej temperatury przy podłodze.
Zjawisko to jest szczególnie niekorzystne, gdy pomieszczenie jest "otwarte" u góry, np. salon, nad którym znajduje się antresola prowadząca do pomieszczeń na poddaszu.
Najpopularniejsze są grzejniki płytowe o gładkiej powierzchni czołowej, produkowane w bogatym asortymencie wymiarów i typów. Płaska konstrukcja nie zajmuje wiele miejsca, ułatwia utrzymanie w czystości i zapewnia przekazywanie znacznej ilości ciepła na drodze promieniowania.
Zależnie od typu grzejniki te mogą być jedno-, dwu - lub trzypłytowe wyposażone w wewnętrzny radiator lub bez niego.
Umożliwiają podłączanie w tradycyjny sposób (tzw. gałązkami doprowadzonymi z boku grzejnika) lub od podłogi, co zapewnia całkowite ukrycie rur przyłączeniowych. W taki sposób można podłączyć grzejnik, jeśli rury instalacyjne prowadzone są w podłodze. Do podłączenia wykorzystuje się tzw. konsole przyłączeniowe z wbudowanymi zaworami odcinającymi na zasilaniu i powrocie, jednak aby uniknąć wystających rur z podłogi (kłopotliwe ułożenie posadzki i sprzątanie) montuje się konsolę kątową, a rury wyprowadza u dołu ściany.
Często instalowane są również aluminiowe grzejniki żeberkowe, zwłaszcza, gdy wymienia się stare grzejniki żeliwne bez modernizacji orurowania w instalacji c.o. Grzejniki te dostosowane są do połączeń bocznych, choć istnieje możliwość wykonania podłączenia dolnego przy użyciu specjalnego zestawu przyłączeniowego.
Mogą być łączone w zestawy o wymaganej liczbie żeberek i do kompletu z reguły wymagają dokupienia uchwytów montażowych, korków przyłączeniowych, odpowietrznika.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa
Zdjęcie otwierające: Kermi
Zdjęcia w tekście: Thermosthal, Ferro, Pipelife, Rettig Heating, Regulus, Convector, Kermi, Grupa SBS
Film w tekście: TV Budujemy Dom dla Rettig Heating
Komentarze