Zawory mieszające - uniwersalne zasady doboru i montażu

Stosunkowo „uniwersalne” zastosowanie zaworów mieszających wynika z ich właściwości i parametrów. Na przykład zawory ESBE serii VRG 130 mogą pracować zarówno w bardzo niskich temperaturach medium chłodniczego (do -10°C), jak i bardzo wysokich temperaturach medium grzewczego (chwilowo nawet do -130°C).

Są one odporne na korozję, przez co niezwykle rzadko wymagają serwisowania. Zawieradło jest dobrze spasowane z korpusem a materiał, z którego jest wykonane, cechuje się wysoką odpornością na ścieranie.

Należy trzymać się kilku podstawowych zasad związanych z doborem i montażem zaworów mieszających, postępować zgodnie z ich instrukcją obsługi oraz ogólnymi przepisami.

Warto pamiętać, że w ogrzewaniu podłogowym zawór mieszający, który współpracuje z siłownikiem lub sterownikiem, dodatkowo „zabezpiecza” obieg przed zbyt wysoką temperaturą ciepłej wody z kotła.

System grzewczy z obiegiem grzejnikowym i ogrzewaniem podłogowym (schemat ideowy); 1-zawór mieszający, 2/3-sterownik (różne modele), 4-zawór mieszający z siłownikiem.

Zawór mieszający należy zawsze dobierać w oparciu o Kvs (m³/h), a także inne parametry (np. wielkość DN, wielkość i rodzaj przyłącza). Częstym błędem jest przewymiarowanie zaworu mieszającego.

Porównaniu różnych wartości Kvs w zaworach mieszających o takiej samej wielkości przyłączy.

Niewielka zmiana położenia zawieradła powoduje wówczas duże zmiany ilości przepływającego medium grzewczego, a w konsekwencji znaczne zmiany parametrów wody mieszanej (ciężko uzyskać pożądaną temperaturę wody).

Na korpusie zaworu mieszającego znajdują się oznaczenia w postaci:

• kwadratu (np. wylot zmieszanej wody),
• kółka (np. podmieszanie zimnej wody wracającej),
• trójkąta (np. wlot ciepłej wody).

Zawór można zamontować też w nieco innej „konfiguracji” oznaczeń, jednak zawsze powinno być to  zgodne z instrukcją obsługi zaworu ESBE serii VRG.

Dwa z kilku przykładów montażu zaworu ESBE serii VRG.

Zawór mieszający zawsze powinien zostać zamontowany z odpowiednio dobranym sterownikiem, a w przypadku mniejszego budżetu inwestora – siłownikiem 3-punktowym lub proporcjonalnym.

Praca sterownika lub siłownika obrotowego pozwala zmienić pozycję zawieradła. Rodzaj sterownika (czas obrotu, rodzaj zasilania) zależy m.in. od oczekiwań i potrzeb grzewczych inwestora. Urządzenie takie jak zintegrowany sterownik z siłownikiem może być wyposażony w czujnik stałotemperaturowy lub pracować np. w oparciu o temperaturę wewnętrzną i zewnętrzną.

Zawory mieszające są dostępne w wersji 3-drogowej, 4-drogowej oraz 4-drogowej biwalentnej. Regulacja za pomocą zaworów 4-drogowych biwalentnej pozwala ustawić priorytet dla obiegu grzejnikowego lub dla podłogówki.

Schemat ideowy instalacji z dwoma różnymi odbiornikami może różnić się od „klasycznych” przykładów.  Warto również wiedzieć, że zawory biwalentne cechują się podobną odpornością na korozję i temperaturę jak zawory ESBE serii VRG.

Alternatywnym rozwiązaniem dla zaworów mieszających z siłownikami lub sterownikami w „podłogówce” są termostatyczne zawory mieszające. Podczas montażu należy postępować zgodnie z załączoną instrukcją obsługi.

źródło i zdjęcia: ESBE