2023-04-14 13:46:22 
Objawy i przyczyny zapowietrzenia instalacji
Powietrze przedostające się do zamkniętej instalacji grzejnej gromadzi się najczęściej w grzejnikach znajdujących się na najwyższym poziomie względem miejsca zasilania z kotła. Choć teoretycznie instalacja taka powinna być całkowicie hermetyczna, to jednak w praktyce niemal zawsze występują mniejsze lub większe nieszczelności, a także sam czynnik grzewczy - zwłaszcza w nowych instalacjach - może wytwarzać gazy w wyniku reakcji chemicznych różnych materiałów znajdujących się w obiegu grzewczym.
Najłatwiej dostrzegalnym objawem zapowietrzenia instalacji będzie znacznie zróżnicowana temperatura powierzchni grzejnika, gdy jego górna część stanie się znacznie chłodniejsza od dolnej. Często towarzyszą temu odgłosy przepływającej wody słyszalne zwłaszcza przy króćcu zasilającym.
Efekt zapowietrzenia może również pojawiać się i w innych częściach instalacji skutkując niekiedy całkowitym wychłodzeniem grzejnika, a nawet części instalacji, co uzależnione jest od konfiguracji rozmieszczenia grzejników i orurowania.
Oczywiście zapowietrzenie może pojawić się przypadkowo, np. w wyniku prac remontowych czy modernizacyjnych, ale również na skutek starzenia się i zużycia elementów instalacji doprowadzającej do jej rozszczelnienia.
Ze względów użytkowych istotna jest częstotliwość i zakres pojawiania się objawów zapowietrzenia, gdyż przy stosunkowo niewielkiej uciążliwości rzadko występującej usterki, można będzie ograniczyć działanie do okresowo przeprowadzanego odpowietrzania, rezygnując z poważniejszego remontu.
Jak odpowietrzyć instalację centralnego ogrzewania?
Usunięcie powietrza nagromadzonego w instalacji będzie możliwe, jeśli zostanie ona wyposażona w odpowiednio rozmieszczone zaworki - odpowietrzniki, a plan ich lokalizacji dostosowujemy - między innymi - do przebiegu orurowania, systemu podłączenia grzejników i ogrzewania podłogowego czy rodzaju źródła ciepła.
Co do zasady - powietrze zawsze gromadzi się w górnej części obiegu zatem odpowietrzniki powinny być montowane możliwie wysoko na poszczególnych odgałęzieniach, ale również w miejscach, gdzie może następować zasyfonowanie obiegu.
Rodzaje odpowietrzników i miejsce ich montażu
W typowych, niezbyt rozbudowanych instalacjach grzewczych odpowietrzenie umieszczane jest przynajmniej przy pompie obiegowej, naczyniu przeponowym, rozdzielaczach oraz profilaktycznie przy wszystkich grzejnikach, a w klasycznym układzie orurowania również na zakończeniu pionów.
Wszystkie typy grzejników przystosowane są do zamocowania odpowietrzników w postaci korka ½ cala z odkręcanym ręcznie zaworkiem, ale można go również zastąpić podobnie wyglądającym hydroaktywnym zaworkiem automatycznym.
Działają one na zasadzie pęcznienia uszczelnień w stanie nawilżenia i kurczenia się po wyschnięciu. Jeśli woda nie sięga do poziomu odpowietrznika, to uszczelka wysycha wypuszczając nagromadzone powietrze do momentu aż podniesie się poziom wody nawilżając uszczelnienie.
W praktyce taki odpowietrzanie może okazać się dość niepewne w działaniu powodując np. minimalny wyciek wody lub zablokowanie wypuszczania powietrza, ale z reguły awaryjnie można użyć wbudowanego pokrętła regulacyjnego.
Znacznie pewniejsze w działaniu i skuteczniejsze są odpowietrzniki pływakowe, w których pływak połączony z grzybkiem zaworu steruje wypływem powietrza gdy poziom wody w obudowie opadnie i spowoduje jego otwarcie. Jednak ze względu na znaczne wymiary przeznaczone są one do montowania na zabudowanych lub technicznych odcinkach instalacji.
Choć zawór taki przez wiele lat może działać bezawaryjnie, to przy okazji przeglądu instalacji warto sprawdzić jego funkcjonowanie naciskając przez otwór wylotowy pływak za pomocą np. cienkiego drutu. Wypływ wody i jej zamkniecie po zakończeniu nacisku świadczą o sprawności zaworu, a dłuższy wydmuch powietrza sygnalizuje jego niedomaganie.
Odpowietrzające zawory grzejnikowe ręczne lub hydroaktywne montowane są w górnym otworze przyłączeniowym po przeciwnej stronie niż rura zasilająca. Przy napełnianiu instalacji można je poluzować, co zapewni szybki i równomierny wypływ zalegającego powietrza.
W przypadku klasycznego podłączenia z boku, gdy rury poprowadzone są ze spadkiem, dobrym rozwiązanie będzie zamontowanie odpowietrznika pływakowego (musi on stać pionowo) w najwyższym punkcie gałązki zasilającej i można go nawet ukryć umieszczonej w ścianie kasetce przyłączeniowej.
Ręczne odpowietrzniki grzejnikowe trzeba w razie potrzeby odkręcić przy użyciu klucza lub wkrętaka, a pod wylot podstawić naczynie na wypływająca wodę. Początkowo wypływ może być burzliwy, pryskający, ale po skutecznym odpowietrzeniu powinien nastąpić stabilny wyciek wody.
W przypadku zasilania grzejników w układzie rozdzielaczowym w belce zasilającej montowany jest odpowietrznik automatyczny, pływakowy, a w zestawach przyłączeniowych do podłogówki również na belce powrotnej, co zabezpiecza pompę cyrkulacyjna przed zapowietrzeniem i praca na sucho. Z reguły po każdym odpowietrzaniu konieczna będzie korekta ciśnienia w instalacji grzejnej.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: petr73 / pl.depositphotos.com)
Komentarze