2024-01-06 22:51:22 
Przyczyny zapchań w instalacji kanalizacyjnej
Funkcjonowanie wewnętrznej instalacji kanalizacyjnej z reguły polega na wywołanym grawitacją samoczynnym spływem ścieków od poszczególnych przyborów poprzez nachylone podejścia rurowe, podłączone do pionu odprowadzającego je do sieci zewnętrznej.
Prawidłowe działanie takiej instalacji zależy m.in. od dobrania odpowiedniego przekroju rur, zapewnienia dostatecznego ich nachylenia w kierunku odpływu, co ogranicza spiętrzanie się ścieków przy zmianie kierunku ich przepływu, a także zapewnia wystarczającą ich prędkość, która umożliwia - w pewnym zakresie - samoczynne oczyszczanie orurowania.
Z reguły płynne składniki ścieków nie przyczyniają się bezpośrednio do ograniczenia przepływu, ale np. tłuszcze mogą nawarstwiać się na ściankach rur, tworząc gęstą maź zatrzymującą drobne zanieczyszczenia stałe, co zmniejsza przekrój rur i sprzyja powstawaniu zatorów.
Istotny problem sprawiają też składniki włókniste odprowadzane ze ściekami - szczególnie uciążliwe są włosy - które w wyniki splątania i zahaczania bardzo często są przyczyną niedrożności w odpływach z umywalek i wanien. Takie awarie występują głównie w podejściach do pionów i z reguły dość łatwo je usunąć prostymi metodami.
Natomiast szczególnie trudne do usunięcia mogą być zapchania w pionach i na odprowadzeniu do kanalizacji zewnętrznej powstające najczęściej na skutek przypadkowego wpadnięcia jakiegoś przedmiotu do miski ustępowej lub np. przedostania się do instalacji gałązek nanoszonych przez ptaki przygotowujące gniazdo na wylocie napowietrzenia instalacji kanalizacyjnej.
Gałęzie, liście czy inne zanieczyszczenia spłukiwane z dachu czy, z powierzchni gruntu mogą z kolei blokować odpływ z instalacji odwadniającej wokół domu, co będzie szczególnie uciążliwe jeśli rury z orynnowania wprowadzone są bezpośrednio do takiego systemu.
Problemy z odpływem ścieków bytowych pojawia się również w przypadku funkcjonowania ciśnieniowej instalacji kanalizacyjnej i choć najczęściej spowodowane są awarią pomp, ale skutki będą identyczne jak w przypadku zapchań i wymagają najczęściej kłopotliwego opróżnienia instalacji zwłaszcza z zalegających fekalii.
Lokalizacja zapchań
Ustalenie miejsca, w którym nastąpiło zablokowanie odpływy z zasady rozpoczyna sprawdzenie drożności syfonu, do czego z reguły nie trzeba użyć narzędzi - elementy można rozkręcić ręką.
Często - zwłaszcza przy udrażnianiu odpływu ze zlewozmywaka - wystarczy nawet samo przepchanie odprowadzenia przy pomocy gumowej, dzwonowej przepychaczki bądź pompki.
Jeśli działania te nie spowodują przywrócenia odpływu, wstępnie można spróbować ustalić miejsce jego zablokowania wprowadzając spiralę kanalizacyjną przez wlot po zdemontowanym syfonie.
W najprostszej formie jest to sprężysty przewód wyposażony w korbę, co pozwala na jego obrót i ułatwia wprowadzenie na zakrętach orurowania i ewentualne zahaczenie za materiał blokujący przepływ.
W wersji profesjonalnej sprężyna taka umieszczona jest w tarczowym pojemniku, a jej obrót zapewnia sieciowy bądź akumulatorowy silnik elektryczny, co znacznie ułatwia proces udrażniania.
Wprowadzenie sprężyny pozwala też na orientacyjne umiejscowienie zapchania, co można określić poprzez zmierzenie jej długości do miejsca napotkania oporu, ale w ten sposób nie określimy rodzaju zapchania, co ewentualnie utrudni dobór odpowiedniego narzędzia dostosowanego do przyczyny zablokowania przepływu.
Dokładną lokalizację i optyczną kontrolę przyczyny zablokowania przepływu w dowolnym punkcie instalacji umożliwia wziernik endoskopowy zamocowany np. na sprężynie i podłączony do laptopa, a do kontroli profesjonalnej wykorzystuje się kamery inspekcyjne jako urządzenie samojezdne umożliwiające kontrolę na znacznej długości rur i kolektorów kanalizacyjnych.
Własne oświetlenie jak i sterowany obiektyw pozwalają na obserwację pełnego przekroju rury, a wyposażenie w lokalizator zapewnia ustalenie z zewnątrz miejsca zatoru obserwowanego przez kamerę.
Jednak przy wypełnieniu rur ściekami, urządzenia obrazujące przyczynę zapchania można wprowadzić jedynie od przeciwnej strony lub spróbować najpierw - nawet nieznacznie - udrożnić odpływ spuszczając nagromadzone ścieki lub je odpompować, zwłaszcza, gdy wstępna ocena przyczyn zatkania wskazuje na „zamurowanie” odpływu np. gruzem
W przypadku ciśnieniowej instalacji kanalizacyjnej - zwłaszcza obsługującej wiele urządzeń - przyczyną braku odpływu najczęściej jest awaria zespołu przetłaczającego, zatem warto zadbać o łatwe jego opróżnienie np. poprzez zamontowanie odpływu z zaworem umieszczone w jednym z wolnych dopływów.
Ścieki spuszczane są wtedy do podstawionego zbiornika, a pompę można nawet przepłukać czystą wodą.
Jak usunąć poważniejsze awarie kanalizacji?
Dobór metody udrożnienia instalacji kanalizacyjnej zależeć będzie od rodzaju i lokalizacji zatkania, a także dostępnych narzędzia i maszyna.
Na odcinkach podejściowych o średnicy do 50 mm, do udrażniania najczęściej wykorzystuje się sprężynę z końcówką tnącą lub zaczepiającą, co umożliwia rozdrobnienie materiału powodującego zator albo jego wyciągnięcie.
Przy łatwym dostępie do orurowania fragment instalacji można też rozebrać do miejsca, gdzie utworzył się zator.
W przypadku większych przekrojów rur (średnicy 110 mm i 160 mm) i na odprowadzeniu od sedesu dostęp do wnętrza rur umożliwi zdemontowanie miski ustępowej po wcześniejszym sprawdzeniu drożności umieszczonego w niej syfonu.
Wgląd do wnętrza pionów można również uzyskać przez wyprowadzony ponad dach wylot napowietrzenia kanalizacji lub zawory napowietrzające, otwór rewizyjny na wyprowadzeniu do sieci zewnętrznej, a także przez studzienkę zewnętrzną.
Standardowa procedura udrożnienia tych odcinków polega na użyciu przepychacza spiralnego początkowo z małą końcówką wiercącą, co umożliwi ocenę struktury materiału blokującego przepływ i jego grubość.
Stosownie do uzyskanych efektów dobierane są kolejne końcówki robocze, które pozwolą na oczyszczenie pełnego przekroju rury.
Urządzenia te z kompletem spiral długości kilkudziesięciu metrów i zestawem różnorodnych końcówek napędzane są silnikiem elektrycznym o mocy kilkuset wat, który umożliwia obroty spirali w obu kierunkach.
W pewnych przypadkach zatkań np. drobnymi zanieczyszczeniami, do ich usunięcia można użyć wysokociśnieniowych przewodów z końcówkami natryskowymi, które podłącza się do np. do myjki wytwarzającej ciśnienie na poziomie 150 barów, choć główny zakres ich wykorzystania to oczyszczanie wewnętrznych ścianek rur z nagromadzonych osadów.
Jeśli próby mechanicznego udrożnienia instalacji nie przynoszą pozytywnych rezultatów lub nie dysponujemy odpowiednim sprzętem, przy dostępie do zapchanej rury możemy jej fragment wyciąć i wstawić nowy odcinek.
W praktyce wystarczy przeciąć rurę w dwóch dowolnych miejscach i rozłączyć pozostawione końcówki. Po ich udrożnieniu „sztukujemy” wycięty fragment nowym odcinkiem wstawiając jego kielich w odciętą rurę wlotową, a drugi koniec łączymy przy pomocy mufy z odprowadzeniem.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: Stankan. Udrażnianie rur kanalizacyjnych metodą mechaniczną
Komentarze