2025-12-15 14:17:30 
Gospodarka ściekowa w zabudowie jednorodzinnej od kilku lat znajduje się pod szczególnym nadzorem samorządów. Gminy realizują ustawowy obowiązek kontroli nieruchomości niepodłączonych do kanalizacji zbiorczej, a działania te przestały mieć charakter wyłącznie formalny. W praktyce oznacza to szczegółowe sprawdzanie umów, rachunków oraz zgodności eksploatacji instalacji z przepisami prawa.
Problem braku umowy na wywóz nieczystości płynnych dotyczy zarówno właścicieli tradycyjnych zbiorników bezodpływowych, jak i użytkowników przydomowych oczyszczalni ścieków, którzy często błędnie zakładają, że nowoczesna technologia zwalnia z obowiązków administracyjnych.
Tymczasem przepisy jasno wskazują, że każda nieruchomość musi mieć zapewniony legalny i udokumentowany sposób zagospodarowania ścieków. Brak spełnienia tych wymogów jest traktowany jako naruszenie prawa i może skutkować karą finansową, a w skrajnych przypadkach również odpowiedzialnością karną.
Obowiązki właścicieli nieruchomości
Każda nieruchomość, która nie została podłączona do sieci kanalizacyjnej, podlega obowiązkowi zapewnienia regularnego odbioru nieczystości ciekłych. Wynika to wprost z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a także z przepisów prawa wodnego.
Kluczowym wymogiem jest posiadanie ważnej umowy z uprawnioną firmą asenizacyjną oraz przechowywanie dokumentów potwierdzających wykonanie usługi.
Brak umowy lub brak rachunków jest przez organy kontrolne interpretowany jednoznacznie. Urzędnicy przyjmują wówczas, że ścieki nie są odbierane w sposób prawidłowy lub regularny, niezależnie od deklaracji właściciela. W praktyce oznacza to wszczęcie postępowania administracyjnego i możliwość nałożenia kary finansowej.
W przypadku przydomowych oczyszczalni ścieków obowiązki właściciela są mniej uciążliwe, ale nie znikają całkowicie. Prawo nie zwalnia użytkowników tych instalacji z odpowiedzialności za sposób zagospodarowania osadów ściekowych, które powstają w trakcie eksploatacji systemu.
Dokumentacja potwierdzająca okresowy odbiór osadów jest wymagana i podlega kontroli na takich samych zasadach jak w przypadku szamb.
Różnica polega na częstotliwości wywozu. W nowoczesnych oczyszczalniach biologicznych i biologiczno-chemicznych osady gromadzą się wolniej, dlatego ich odbiór odbywa się znacznie rzadziej i generuje niższe koszty.
Podczas kontroli wystarczające może być przedstawienie rachunku sprzed dwóch lub nawet trzech lat, o ile częstotliwość opróżniania osadnika jest zgodna z zaleceniami producenta i parametrami technicznymi instalacji. Kluczowe znaczenie ma tu zgodność eksploatacji z dokumentacją techniczną.
Kontrola gminna – kiedy i jak przebiega
Gminy mają obowiązek przeprowadzać kontrole co najmniej raz na dwa lata. W praktyce częstotliwość ta bywa wyższa, zwłaszcza na terenach, gdzie wcześniej stwierdzono nieprawidłowości lub gdzie występuje duża liczba nieruchomości z indywidualnymi systemami odprowadzania ścieków.
Zakres kontroli obejmuje weryfikację umów na wywóz nieczystości ciekłych, sprawdzenie rachunków, ocenę stanu technicznego zbiornika lub oczyszczalni oraz ustalenie, czy budynek został podłączony do kanalizacji tam, gdzie istniała taka możliwość. Kontrolujący mogą również ocenić sposób użytkowania instalacji pod kątem zagrożeń dla środowiska i wód gruntowych.
Przepisy nie nakładają na gminę obowiązku każdorazowego wcześniejszego informowania o kontroli. W przypadku działań interwencyjnych urzędnicy mogą pojawić się bez zapowiedzi, działając na podstawie upoważnienia.
Dlaczego regularny wywóz ścieków ma znaczenie?
Przepełnione lub nieszczelne zbiorniki bezodpływowe stanowią realne zagrożenie dla gleby, wód gruntowych oraz ujęć wody pitnej. Skażenie środowiska na skutek niekontrolowanego wycieku ścieków to problem trudny do usunięcia i obciążony wysokimi kosztami.
W skrajnych przypadkach może prowadzić do zagrożenia zdrowia mieszkańców i długotrwałego wyłączenia studni z użytkowania. Z tego powodu przepisy są egzekwowane coraz konsekwentniej, a kontrole mają charakter nie tylko administracyjny, ale również prewencyjny.
Kary za brak umowy na wywóz nieczystości płynnych
Brak umowy z firmą asenizacyjną jest traktowany jako bezpośrednie naruszenie przepisów. Właściciel nieruchomości może zostać ukarany karą administracyjną, której wysokość zależy od regulaminu danej gminy. W praktyce kary zaczynają się od kilkuset złotych, a w niektórych przypadkach sięgają kilku tysięcy.
Równie poważnie traktowany jest brak rachunków potwierdzających wywóz. Nawet jeśli umowa została zawarta, brak dokumentacji jest interpretowany jako niewywiązywanie się z obowiązku odbioru ścieków.
W sytuacjach skrajnych, gdy dojdzie do nielegalnego zrzutu nieczystości, właściciel może zostać objęty postępowaniem karnym na podstawie przepisów prawa wodnego. Po stwierdzeniu nieprawidłowości gmina może wydać nakaz natychmiastowego opróżnienia zbiornika, podpisania umowy oraz przedstawienia dokumentów potwierdzających wykonanie usługi.
EKO-BIO – legalne i bezpieczne rozwiązania
Firma EKO-BIO specjalizuje się w kompleksowych rozwiązaniach z zakresu indywidualnej gospodarki ściekowej, dostosowanych do aktualnych przepisów i warunków lokalnych.
Oferta obejmuje projektowanie oraz montaż przydomowych oczyszczalni ścieków biologicznych i biologiczno-chemicznych, sprzedaż nowoczesnych zbiorników bezodpływowych, w tym szamb plastikowych i ekologicznych, a także fachowe doradztwo technologiczne.
Istotnym elementem współpracy jest przygotowanie pełnej dokumentacji technicznej i powykonawczej, niezbędnej podczas odbiorów i kontroli gminnych. Rozwiązania stosowane przez EKO-BIO pozwalają uporządkować kwestie formalne, obniżyć koszty eksploatacji i uniknąć problemów podczas kontroli administracyjnych.
Źródło: Eko-Bio Oczyszczalnie Sp. z o.o. Sp.k.
Fot. otwierająca: Adobe Stock
Komentarze