Do utwierdzenia nawierzchni wybierzmy fachowca
Najwygodniej utwardzenie wszystkich nawierzchni potraktować jako część prac związanych z kompleksową aranżacją ogrodu i powierzyć to architektowi krajobrazu. Nie tylko prawidłowo zaplanuje on wielkość podjazdu oraz przebieg chodników, ale dobierze materiał spełniający oczekiwania inwestorów, pasujący do elewacji i przyszłych nasadzeń.
Odległość od bramy wjazdowej do garażu i miejsca przeznaczonego na parking samochodów może wynosić kilka lub kilkadziesiąt metrów. Długość ta w największym stopniu wpływa na koszt jego utwardzenia. Wygodny podjazd powinien mieć przynajmniej 3 m szerokości. Na małych działkach wytycza się go jako krótki prostokąt, na dużych – prowadzi po łuku, formując zatoczkę bądź rondo.
Na każdej posesji dobrze jest zaplanować też jedno albo dwa miejsca parkingowe na auta gości. Średniej wielkości auto osobowe zajmuje powierzchnię 2,5 × 5 m, a do zawracania potrzebuje przynajmniej 6 × 6 m. Przy wyborze nawierzchni powinno się wziąć pod uwagę przewidywane obciążenia, zwłaszcza jeżeli oprócz samochodów osobowych przejeżdżać po niej będą auta ciężarowe, np. opróżniające szambo.
Uwaga! Przy zamawianiu materiału na nawierzchnie, należy doliczyć kilkuprocentowy zapas. Zaplanowana nadwyżka jest potrzebna na docinki oraz do ewentualnych napraw w kolejnych latach eksploatowania. Dokupienie identycznych elementów bywa niemożliwe, np. nie są już produkowane, kolorystyka różni się od pierwotnej.
Zalety nawierzchni brukowej
Kostka betonowa jest trwała, tania i oferowana w bardzo szerokim wzornictwie, od prostokątów po nieregularne formy imitujące kamień. Podjazdy, po których będą poruszać się auta osobowe można budować z kostki o grubości 6 cm. Przy większych obciążeniach, trzeba użyć elementów 8 lub nawet 10 cm.
Takie samo przeznaczenie ma bruk kamienny - wytrzymalszy od betonowego. Produkowany jest z łupanego, ciętego albo cięto-łupanego granitu, bazaltu albo sjenitu. Najczęściej ma kształt prostopadłościanu. Na podjazdy na samochody osobowe stosuje się elementy o grubości 8 lub 9 cm. Cena kamiennej łupanej kostki brukowej podawana jest na ogół w złotych za tonę, nie w m2.
Bruk klinkierowy, dzięki możliwości wykorzystania dowolnego boku jako licowego, używany jest często do tworzenia żebrowanych nawierzchni na pochyłościach. Ma większą trwałość niż betonowy, ale jest od niego droższy. Nawierzchnia z kostki słabo przepuszcza wodę, ale w przypadku wąskich podjazdów wystarczy jej ukształtowanie z poprzecznym obustronnym nachyleniem. Zapobiega to powstawaniu kałuż przy intensywniejszych opadach.
Na większych obszarach - konieczne jest odwodnienie liniowe albo ułożenie powierzchniowych korytek, odprowadzających wodę poza utwardzoną nawierzchnię. Podjazd brukowany wymaga solidnej podbudowy, czyli ułożenia warstw kruszywa i ubicie ich kolejno za pomocą zagęszczarki wibracyjnej.
W miejscu planowanego bruku, trzeba przygotować wykop - ręcznie lub spycharką - i starannie wyrównać jego dno. Głębokość zagłębienia pod podjazd wynosi 30–40 cm. Zawsze usuwa się całą warstwę ziemi urodzajnej. Po wykończeniu nawierzchnia powinna znajdować się nieco powyżej poziomu gruntu.
Na dnie wykopu należy rozłożyć geowłókninę, która zapobiegnie mieszaniu się gruntu z kruszywem. Następnie umieszcza się 20–30 cm pospółki lub tłucznia, a na niej ok. 5 cm piasku. Grubsze kruszywo pełni rolę warstwy nośnej i filtracyjnej, zaś podsypka piaskowa służy wyrównaniu podłoża pod kostkę.
Kształtuje się w niej odpowiedni spadek, który zapewni szybki spływ wody opadowej. Rodzajem nawierzchni brukowej są też różnej wielkości płyty betonowe, produkowane w taki sam sposób jak kostka. Płyty mają różne kształty, kolory, faktury, mogą imitować kamień, drewno.
Elementy układa się na podobnej podbudowie, jaką wykonuje się przy stosowaniu kostki. Płyty na ogół rozmieszcza się ciasno, dobijając do podłoża za pomocą specjalnego młotka, na koniec stabilizując zagęszczarką z gumową nakładką ochronną. Poziom traktu kontroluje się co jakiś czas poziomicą. Ostatni etap to wypełnienie piaskiem szczelin między płytami. Można również zostawić między nimi szersze odstępy i wypełnić je kruszywem.
Zalety nawierzchni żwirowej
Ten rodzaj materiału układany jest głównie na długiej drodze dojazdowej od bramy do domu. Najprościej i najtaniej jest utworzyć trakt z kilku warstw kruszywa. Niestety, dość łatwo zarasta ono roślinnością, którą powinno się systematycznie usuwać.
Na górną część, grubości minimum 5 cm ułożoną na zagęszczonej podbudowie, wykorzystuje się gruboziarnisty grys łupany ze skał o dużej twardości (granit, sjenit), dzięki czemu nawierzchnia nie kruszy się i nie pyli. Nie zaleca się używania otoczaków, gdyż nie formują one zwartej struktury i na takiej drodze szybko pojawią się koleiny. W miarę potrzeby należy dosypywać tego materiału, a wiosną ubijać nawierzchnię.
Na podjeździe tego typu nie zbiera się woda, lecz podczas długotrwałych opadów i roztopów mogą one rozmiękać. Konieczne bywa okresowe wyrównanie i zagęszczenie powierzchni, jeśli miejscami żwir zostanie wypłukany przez intensywne opady deszczu.
Bardzo często kruszywo łączy się z innym rodzajem nawierzchni, traktując je jako dekoracyjne urozmaicenie albo do polepszenia jego stabilności stosuje się plastikowe kratownice.
Dzięki nim powierzchnia dzielona jest na mniejsze pola, wypełnione kruszywem, które pod obciążeniem przejeżdżającego samochodu się nie przemieszcza. W miejscu podjazdu wykonuje się wykop o głębokości 30–40 cm i tworzy grubszą podbudowę z kilku warstw materiału o różnym uziarnieniu - im wyżej, tym drobniejszy.
Na dnie dołu warto rozłożyć geowłókninę i dopiero potem ułożyć tłuczeń (ok. 20 cm), gruby żwir lub grys (ok. 10 cm) oraz ok. 5 cm miału kamiennego lub żwiru (np. dekoracyjnego) na wierzchu. Każdą z warstw należy zagęścić mechanicznie.
Zalety nawierzchni ażurowej
Takie nawierzchnie sprawdzają się na długich podjazdach i na miejscach parkingowych, ale nie są wygodna dla pieszych. Umożliwiają przesiąkanie wody opadowej do podłoża i minimalizują ryzyko poślizgu.
Do ich budowy wykorzystuje się prefabrykowane betonowe płyty otworowe albo kratki z tworzyw sztucznych. Otwory w płytach wypełnia się grysem ozdobnym lub sieje się w nich trawę, ale przy częstych przejazdach i braku systematycznego nawadniania taka murawa jest bardzo trudna do utrzymania (słabo rośnie). Po zdecydowaniu się na nawierzchnię betonowo-trawiastą, warto wybrać mieszankę nasion na trawniki rzadko nawożone i koszone. Nasiona przykrywa się cienką warstwą piasku.
W okresie kiełkowania trzeba dbać, by podłoże było stale wilgotne. Przez kilka pierwszych tygodni od siewu, należy ograniczyć do minimum użytkowanie takiej nawierzchni.
W przypadku samochodów osobowych wystarczą płyty betonowe w kształcie plastra miodu o grubości 8 albo 10 cm. Nadają się na nawierzchnie pasmowe o szerokości 2 x 60 cm, gdyż nie wymagają osadzania krawężników. W przypadku konieczności zapewnienia dojazdu na posesję samochodów ciężarowych podłoża ażurowe układa się ze zbrojonych płyt otworowych o grubości 12,5 cm.
Podczas budowy nawierzchni z ażurowych płyt betonowych trzeba pamiętać o solidnej warstwy nośnej z tłucznia. Jeżeli płyty będą wypełniane kruszywem, ok. 5 cm warstwę podkładową należy utworzyć z piasku lub mieszanki piasku i żwiru.
Jeśli zaś planujemy wysiać trawę, podkład powinna stanowić mieszanka kompostu i piasku, a wypełnienie krat - żyzne, przepuszczalne podłoże. Elementy należy układać ciasno, a po wypełnieniu kruszywem bądź ziemią, ustabilizować mechanicznie. Można też wykorzystać plastikowe kratki drogowe wypełniane kruszywem.
Wytrzymałość na nacisk zapewnia konstrukcja przypominająca plaster miodu. Na stabilnym podłożu mogą być nawet ustawione bezpośrednio na gruncie (po usunięciu warstwy roślinnej).
Na ogół jednak w wykopie umieszcza się żwir, geowłókninę, piasek lub piasek z kompostem. Kratki mają różną grubość - na podjazdach samochodów osobowych powinna ona wynosić przynajmniej 10 cm.
źródło i zdjęcia: Bruk-Bet
Budujemy Dom - budownictwo ogólne
19 Mar 2021, 11:59
Myślę, że dobrym pomysłem są płyty ażurowe jako alternatywa dla pełnej kostki betonowej. To już ni tylko kwestia gustu a ilości wielkości powierzchni zielonej na działce w stosunku do tej zabudowanej. W dobie podatku od deszczu ażurowe nawierzchnie pozwalają na wzrost traw ...
Gość Janek
19 Mar 2021, 11:45
U siebie mam bruk klinkierowy, i mimo iż ma już kilkanaście lat wygląda super, no może poza miejscami gdzie jedzie samochód, bo kolor się wytarł :( ale podobno to dlatego że wybrałem tzw angobowany