Jak przygotować się do tynkowania domu?

Inwestorzy często nie przywiązują dużej wagi do etapu tynkowania, postrzegając go jako prostą kwestię wyrównania ścian i zakrycia niedoskonałości. Jednakże, czy to tynki, a nie farby, panele czy meble, mają kluczowe znaczenie dla ostatecznego wyglądu? Odpowiedzi na to i inne pytania przedstawię z perspektywy zarówno wykonawcy, jak i indywidualnego inwestora.

Jaki tynk wybrać?

Jeżeli zaliczasz się do coraz większej grupy inwestorów indywidualnych realizujących swoją inwestycję systemem gospodarczym, to pierwszy stres dotyczący ważnych decyzji masz już za sobą. Z pewnością masz rozeznanie w lokalnym rynku dostawców materiałów budowlanych i wykonawców w różnych specjalnościach.

Masz o tyle łatwiej, że z procesem zamówienia i dostawy materiału nie będziesz miał większego problemu.

Decyzji dotyczącej doboru odpowiedniego materiału tynkarskiego nie odkładaj na przysłowiową „ostatnią chwilę”. Masz czas, aby zastanowić się nad własnymi priorytetami (w końcu to Twój wymarzony dom, w którym chcesz czuć się komfortowo).

Większość projektów budowlanych budynków jednorodzinnych nie wnosi zbyt wiele w kwestiach wykończenia ścian i sufitów. Zawarte w nim ogólnikowe informacje mogą sprawiać wrażenie, że dobór odpowiedniego materiału tynkarskiego to temat drugorzędny, choć wcale tak nie jest.

Gdzie szukać informacji o rodzaju tynku?

• internet - strony internetowe producentów, dokumentacja techniczna produktów, różne poradniki, których coraz więcej w sieci,
• rodzina, znajomi, którzy te decyzje mają już za sobą i są na etapie użytkowania domu,
• wykonawcy - opowiedzą o najczęstszych wyborach swoich dotychczasowych klientów.

Wybrane tynki z oferty Dolina Nidy.

Przygotowanie terenu budowy

Przygotowanie terenu budowy ogranicza się najczęściej do wskazania lub przygotowania miejsca do złożenia materiału. W zdecydowanej większości materiał transportowany jest samochodem z HDS, dlatego należy zapewnić odpowiedni dojazd do budynku i miejsce do złożenia palet z materiałem.

Należy chronić materiał przed działaniem wilgoci, dlatego ważne, aby nie stał w zastoinach wody, błocie itp.

Każdy agregat tynkarski wymaga systematycznego czyszczenia układu mieszającego oraz węży transportowych. Te czynności prowadzone są przez tynkarzy przynajmniej jeden raz każdego dnia roboczego. Podczas procesu czyszczenia urządzenia powstaje kilkanaście litrów odpadu/szlamu, którego nigdzie nie można wykorzystać.

W trakcie prac tynkarskich powstaje również pewna ilość odpadu materiału, dlatego warto przygotować i uzgodnić z wykonawcą miejsce, gdzie takie odpady będzie mógł odkładać – w szczególności, kiedy porządek na placu budowy ma dla Ciebie istotne znaczenie.

Warto pamiętać o przygotowaniu miejsca do składowania pustych opakowań po tynkach. Przygotuj dla wykonawcy pojemne worki na śmieci oraz ustalcie miejsce, w którym puste, zużyte opakowania bezpiecznie przechowacie do momentu przekazania ich do utylizacji.

Przygotowanie pomieszczeń do tynkowania

Tynkowanie przeciętnego domu jednorodzinnego to proces, który średnio trwa od tygodnia do dwóch w zależności od komplikowania geometrii budynku i rodzaju materiału. Z powodu szybkiego postępu prac, ważne jest wcześniejsze uporządkowanie całego udostępnionego obiektu.

Tynkarze nie będą mieli czasu na to, aby przenosić z pokoju do pokoju wszystkie materiały, narzędzia i inne rzeczy, które pozostały po realizacji poprzednich etapów prac. To bardzo ważne, aby udostępnić uporządkowany budynek.

Może zdarzyć się sytuacja, gdy równocześnie będą prowadzone prace w kilku pomieszczeniach (np. prace przygotowawcze, tynkowanie sufitu, tynkowanie ścian itp.). Należy zwrócić uwagę na fakt, że tynkarze również pracują na drabinach i rusztowaniach, które ciągle muszą przestawiać - dlatego potrzebują dużo uporządkowanej przestrzeni.

Sprzęt tynkarski pozostawiany w obiekcie ma pewną wartość materialną, stąd warto zapewnić odpowiednie zabezpieczenie budowy przed ewentualną kradzieżą.

Agregat tynkarski to urządzenie łączące 3 podstawowe układy: wodny, elektryczny i powietrzny (pneumatyczny). Choć ogólna zasada pracy agregatu jest dosyć prosta do wyjaśnienia, to dla prawidłowej pracy maszyny muszą zostać spełnione podstawowe wymagania.

Prąd – z reguły większość agregatów tynkarskich to urządzenia oparte na układach trójfazowych. Do podłączenia i prawidłowej pracy większości agregatów należy doprowadzić zasilenie trójfazowe z zabezpieczeniem min C20 (optymalnie C25) oraz gniazdo „siłowe” 32A. Przyłącze budowlane musi zostać wykonane przez elektryka z odpowiednimi uprawnieniami.

Woda – woda przeznaczona do wykonywania tynków musi spełniać podstawowe wymagania dot. wody zarobowej zgodnej z wymaganiami PN-EN 1008. Generalnie każda woda przeznaczona do spożycia spełnia wymagania stawiane wodzie zarobowej, dlatego najlepszym i najwygodniejszym dla wykonawców rozwiązanie jest doprowadzenie bieżącej wody wodociągowej.

Zdecydowanie poprawia to komfort pracy pod względem stabilności ciśnienia, jak również samych parametrów dostarczonej wody. W sytuacji, gdy na budowie jeszcze nie zrealizowano przyłącza, można dostarczyć wodę w zbiorniku.

Ważne, aby zarówno woda, jak i zbiornik były czyste, pozbawione zanieczyszczeń mechanicznych, które mają istotny wpływ na pracę agregatu. Ważne, aby wykonawcę wcześniej powiadomić o dostępności przyłącza bądź jego braku – w przypadku czerpania wody ze zbiornika może wystąpić konieczność zastosowania dodatkowej pompy podbijającej i stabilizującej ciśnienie.

Na jakim etapie budowy wykonywać tynki?

Choć harmonogram prac budowlanych założony na początku długiej i krętej drogi realizacji często mija się z rzeczywistością, to prace tynkarskie należy wykonać na odpowiednim etapie.

• Stolarka okienna - nie warto planować wykonywania tynków w momencie, gdy otwory okienne pozostają ciągle otwarte. Przeciągi podczas wykonywania prac tynkarskich, jak również w okresie wiązania i dojrzewania tynków nie są wskazane. Problemem będą również niewykończone ościeżnice okienne, które najlepiej i najwygodniej wykończyć równolegle z bieżącymi robotami tynkarskimi.
• Instalacje elektryczne - ten etap prac budowlanych warto maksymalnie dokończyć, dopracować. Odnajdywanie przewodów oraz późniejsze ewentualne przeróbki będą zdecydowanie trudniejsze po wykonaniu wypraw tynkarskich. Warto zabezpieczyć wszystkie puszki elektryczne przeznaczone do oprawiania włączników i gniazdek – np. stosując systemowe pokrywy sygnalizacyjne do puszek elektrycznych. Wszystkie przewody rozprowadzone „po podłodze” należy odpowiednio zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi. Ze względów bezpieczeństwa należy pamiętać o wcześniejszym odłączeniu instalacji od energii elektrycznej (wyłączenie wszystkich bezpieczników).
• Hydraulika oraz C.O. - zdecydowana większość instalacji hydraulicznych i centralnego ogrzewania rozprowadzona jest „po posadzce”, stąd warto te prace wykonywać po zakończeniu robót tynkarskich - zdecydowanie poprawi to komfort pracy podczas tynkowania, jak również nie naraża na uszkodzenia mechaniczne, których skutki mogą uwidocznić się dopiero po zamieszkaniu.
• Ocieplenie poddasza i sucha zabudowa - te czynności zdecydowanie odłóżmy na później. W mieszance tynkarskiej zawarta jest znaczna ilość wody zarobowej, która w trakcie dojrzewania wyprawy zostaje oddawana do otoczenia. Dlatego tak ważnym etapem prawidłowo wykonanych tynków jest utrzymywanie optymalnych warunków do dojrzewania, tj. systematyczna wentylacja pomieszczeń w celu osuszania świeżych tynków i odprowadzania wilgoci na zewnątrz. Nie należy doprowadzać do sytuacji, w której ta wilgoć mogłaby wnikać i zagnieżdżać się w wełnie mineralnej (nadal najczęściej stosowaną izolację termiczną poddaszy).
• Wylewki – choć teoretycznie wcześniejsze wykonanie wylewek (jastrychów) nie powinno mieć wpływu na prace tynkarskie, to praktyka wykonawcza wskazuje inaczej – szczególnie mając na względzie komfort pracy wykonawcy. Gotowe, gładkie jastrychy bardzo łatwo zabrudzić - wymaga to dodatkowego starannego zabezpieczania oraz uwagi podczas tynkowania. Pod wpływem wilgoci kartonowe zabezpieczenie bardzo łatwo uszkodzić. W dodatku zdecydowanie trudniej wykończyć powierzchnie styku ścian i wylewki. Biorąc pod uwagę powyższe, zdecydowanie lepiej poczekać z jastrychami do momentu wykonania tynków.

Nakładanie tynku maszynowego wewnątrz pomieszczeń.

Inwentaryzacja prac elektrycznych

To ostatni moment, aby zinwentaryzować przebieg instalacji elektrycznej/teletechnicznej. Warto o tym pamiętać. Choć w chwili obecnej mamy dostęp do różnego typu detektorów umożliwiających odtworzenie przebiegu przewodów w ścianach i sufitach, to urządzenia te są dosyć kosztowne i zawsze pozostaje pewien margines tolerancji.

Biorąc pod uwagę bardzo łatwy dostęp do fotografii cyfrowej (telefony, tablety itp.) to dodatkowa dokumentacja instalacji elektrycznej w postaci serii zdjęć może bardzo przydać się w niedalekiej przyszłości - podczas dalszych etapów prac wykończeniowych.

Reasumując, prace tynkarskie to stosunkowo krótki etap w całym procesie budowlanym, jednakże niezwykle istotny. Wszelkie ustalenia z wykonawcą najlepiej dograć przed rozpoczęciem prac, a dla dobrej atmosfery i owocnej współpracy warto prace prowadzić w sposób uporządkowany.

Źródło i zdjęcia: Dolina Nidy

Autor: Damian Spaczyński, Kierownik ds. Wsparcia Technicznego i Szkoleń DN

Fot. otwierająca: Adobe Stock