Odpowiednie zabezpieczenia muszą być wykonane na poszczególnych etapach prac budowlanych z użyciem materiałów i technologii dostosowanych do warunków lokalnych i rozwiązań konstrukcyjno-użytkowych.
Przy pracach remontowych wybór sposobu ich przeprowadzenia powinien być poprzedzony dokładną analizą przyczyn skutkujących przeciekami czy zawilgoceniem.
Wodoszczelna struktura betonu
Konstrukcyjne materiały budowlane, które są narażone na stały kontakt z woda gruntową czy wykorzystywane do budowy studni lub zbiorników wodnych powinny zapewniać szczelność strukturalną, co gwarantuje brak przenikanie wody w postaci przecieków, wykropleń, jak i podsiąkania kapilarnego.
W praktyce zapewnienie wodoszczelności konstrukcji betonowej uzyskuje się poprzez dodanie do mieszanki dodatków, które zmniejszają absorpcję kapilarną stwardniałego betonu, przez co utrudniają penetrację i przepływ wody w materiale. jednocześnie poprawiają urabialność i plastyczność oraz znacząco zwiększają mrozoodporność.
Działają one fizycznie oraz chemicznie. Domieszki o działaniu fizycznym powodują zmniejszenie przekroju porów i kapilar i działają głównie uszczelniająco. Domieszki o działaniu chemicznym wchodzą w reakcję z niektórymi składnikami cementu, tworząc związki nierozpuszczalne, które wypełniają puste przestrzenie w strukturze betonu.
Betony wodoszczelne wykorzystuje się głównie w częściach podziemnych budynków -zwłaszcza na obszarach narażonych na napór hydrostatyczny wody gruntowej oraz w konstrukcjach wymagających redukcji przesiąkliwości cieczy występującej pod ciśnieniem dodatnim lub ujemnym. które muszą utrzymać wodę np. w basenach, zbiornikach wodnych czy szambowych.
Typowe mieszanki betonu wodoszczelnego zestawiane są z odpowiedniej ilości cementu czystego, portlandzkiego (bez dodatków), kruszywa o ustalonej granulacji -najczęściej 0-31 mm lub 0-16 mm i zmniejszonej ilości wody według wskaźnika c/w ok. 2:1 (wagowo). Własności wodoszczelne taka mieszanka uzyskuje po dodaniu preparatu uszczelniającego w proporcji 0,5 1-1,5 % w stosunku do masy cementu.
Orientacyjnie parametry wytworzonego według tej receptury betony uzyskują wytrzymałość ok. 30 MPa i wodoszczelność przy naporze wody do 5 barów. W przypadku kontaktu betonu ze środowiskiem chemicznie agresywnym powierzchnie betonu wodoszczelnego dodatkowo pokrywa się powłoką bitumiczną.
Hydroizolacje powłokowe
To najczęściej wykorzystywana forma ochrony przed przenikaniem wody gruntowej i opadowej w podziemnych i nadziemnych częściach domu.
Szczególnie istotne jest staranne zabezpieczenie podziemia w budynkach podpiwniczonych gdyż przecieki czy trwałe zawilgocenie uniemożliwiają z reguły korzystanie z tej części domu zgodnie z planowanym sposobem użytkowania.
Do izolacji podziemnej części budynku wykorzystuje się głównie materiały bitumiczne, folie z PCW oraz polimerowe zaprawy wodoszczelne. Dobór i konfiguracja powłok hydroizolacyjnych zależą od zagrożenia wnikaniem wody wynikającego z warunków wodno-gruntowych.
Materiały hydroizolacyjne układane są z reguły od strony napływu wody, a więc na zewnętrznej stronie przegrody i dociskane do podłoża.
Przy braku takiej możliwości powłoki wodoszczelne nakładane są od środka, co pozwala na uniknięcie odkopywania budynku po jego zewnętrznym obwodzie, ale nie chronią samego muru przed zawilgoceniem.
Elementarną ochronę podpiwniczenia zapewniają emulsje asfaltowo-kauczukowe. Są to materiały wodorozcieńczalne wykorzystywane do impregnacji podłoży zmniejszające ich nasiąkliwość, a w wersji zagęszczonej mogą pełnić rolę samodzielnej ochrony przed wnikaniem wilgoci.
Do skuteczniejszego zabezpieczenie przed wodą wykorzystuje się masy KMB. Są to modyfikowane materiały bitumiczne, które w odmianach grubowarstwowych zawierają włókna bądź inne wypełniacze zwiększające wytrzymałość pokrycia.
Mimo dobrych własności hydroizolacyjnych powłok bitumicznych, nie mogą być bezpośrednio pokrywane klejonymi materiałami pokryciowymi np. płytkami ceramicznymi, co wyklucza ich zastosowanie na powierzchniach wymagających dekoracyjnego wykończenia.
W takich sytuacjach wodoszczelność pokrycia uzyskuje się nakładając powłoki z modyfikowanych zapraw cementowych lub polimerów tzw. płynnych folii.
Zaprawy te nazywane również szlamem hydroizolacyjnym wykorzystywane są do uszczelnień podłoży - głównie pochodzenia mineralnego - które, mogą charakteryzować się pewna niestabilnością np. wykazują ruchy termiczne lub nieznacznie odkształcają się pod obciążeniem.
Produkty te oferowane są w dwóch wersjach, jako jedno - lub dwu-składnikowe, choć obie odmiany różnią się głównie formą substancji zapewniającego przyczepność i elastyczność powłoki, w postaci suchej bądź płynnej żywicy polimerowej.
Niemniej zaprawy dwuskładnikowe uznawane są za bardziej uniwersalne charakteryzujące się większą zdolnością krycia rys na niestabilnym podłożu, zwłaszcza, gdy zawierają zbrojenie w postaci włókien rozproszonych.
Główny obszar wykorzystania tych zapraw to przede wszystkim powierzchnie zewnętrzne i podziemne budynku, które wymagają ułożenia hydroizolacji podpłytowej.
Zaprawy wodoszczelne w odmianie dwu-składnikowej wykorzystywane są standardowo do wykonywania izolacji podpłytkowej na tarasach, balkonach, schodach zewnętrznych zarówno przy układaniu nowych pokryć jak i przy pracach remontowych.
Przygotowaną według zaleceń producenta zaprawę nakłada się za pomocą pędzla, pacy bądź metodą natrysku hydrodynamicznego w przynajmniej 2 cyklach. Łączna grubość warstwy powinna wynosić 2-2,5 mm.
Szczególnymi cechami i charakteryzują się odmiany tych zapraw o własnościach krystalizujących. Zapewniają one skuteczną ochronę przed przenikaniem wody z naporem negatywnym, gdy powłoka ochronna odrywana jest od podłoża.
Dzięki specjalnym składnikom nie tylko tworzą powłokę nawierzchniową, ale dodatkowo krystalizują również w strukturze podłoża. Wytworzone w jej wyniku sole wnikają w przestrzeń porów kapilarnych betonu, gdzie powstają tzw. jądra krystalizacji.
Stopniowo dochodzi do narastania kryształów, aż do zamknięcia przekroju kapilar, co w efekcie powoduje zablokowanie przenikania wody w obydwu kierunkach.
Ochronę przeciwwodną z zapraw krystalizujących stosuje się przy pracach remontowych na konstrukcjach żelbetowych, betonowych i murowanych , a także powierzchniach tynków cementowych. jako izolacja balkonów, cokołów, podziemnych części budowli np. ścian piwnic.
Aplikację tych zapraw wykonuje się poprzez 2-3 krotne naniesienie powłoki przy pomocy pędzla lub pacy warstwą o łącznej grubości 2-5 mm
Płynne folie
Płynne folie wykorzystywane jako izolacje przeciwwodne i przeciwwilgociowe tworzą powłokę z wodnej dyspersji polimerowej, nakładanej głównie wewnątrz pomieszczeń na ścianach i podłogach łazienki, kuchni czy pralni.
Niektóra odmiany tej hydroizolacji można wykorzystywać również do tworzenia powłok ochronnych na zewnątrz budynku - np. jako ochrona przed pociąganiem kapilarnym klinkierowych ogrodzeń, jeśli producent dopuszcza takie zastosowanie.
Produkty te mogą zawierać tzw. zbrojenie rozproszone w postaci włókien z tworzywa sztucznego, co zwiększa wytrzymałość powłoki na podłożu „pracującym” pod wpływem zmian temperatury (np. balkony, ogrzewanie podłogowe czy ścienne).
Powłoki nakłada się przy pomocy pędzla, wałka lub szpachlą na suche i odkurzone podłoże najczęściej w dwóch warstwach aplikowanych odstępach, co 1-2 godziny. Zależnie od wymaganej odporności na przenikanie wody powłoki mają grubość od 1-3 mm.
Uszczelnienia miejscowe
Nieszczelności podłoża powodujące stałe lub okresowe przecieki wody przez wyraźnie widoczne miejsca, przy jej wypływie uniemożliwiają zatamowanie przy użyciu typowych materiałów uszczelniających, co wymaga zastosowania mechanicznego „zakorkowania” wypływu lub wykorzystanie szybkowiążących zapraw cementowych.
Awaryjnie wyciek taki można zatrzymać wykonując plombę ze specjalnego cementu w formie zaprawy o bardzo gęstej konsystencji. Dociśnięcie takiego zaczynu ręką lub pacą i przytrzymanie go, po kilku minutach zahamuje wyciek.
Rozwiązanie takie z powodzeniem wykorzystuje się również w studni np., przy uszczelnianiu kręgów, co zahamuje napływ zanieczyszczonej wody powierzchniowej przez złącza kręgowe.
Przy rozleglejszych nieszczelnościach, zwłaszcza w postaci liniowych pęknięć, do ich naprawy w okresach suchych używane są taśmy samopęczniejące i materiały bentonitowe bądź aplikowane ciśnieniowo zaprawy cementowo-żywiczne.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: Botament (zdjęcie główne), Schomburg, Weber, Agrekom, Knauf, Sika
Komentarze