Jak uniknąć zawilgocenia w nowym lub remontowanym domu?

Zasiedlenie nowego domu lub użytkowanego po poważniejszym remoncie wymaga sprawdzenia, czy w wyniku prowadzonych robót poziom wilgotności pomieszczeń nie przekracza dopuszczalnych wartości. Możliwość nadmiernego zawilgocenia pojawia się zwłaszcza w okresie późnej jesieni, jeśli budynek nie był profilaktycznie ogrzewany i wietrzony.

Jak uniknąć zawilgocenia w nowym lub remontowanym domu?

Skąd bierze się wilgoć wewnątrz nowego domu?

W budowanych lub remontowanych domach wiele robót prowadzonych jest w technologii mokrej, a duża powierzchnia ścian i podłóg pokrywanych mokrymi zaprawami wprowadza do wnętrza dużo wody, która podczas twardnienia musi również odparować. Orientacyjnie utworzone pokrycia grubości 1 cm na ścianach lub podłodze zawiera ok. 2,5-3 litrów wody na każdy metr kwadratowy powierzchni. Pewna jej cześć wchodzi we reakcję chemiczną ze spoiwem, ale znaczna ilość musi odparować zapewniając wymagane wysuszenie podłoża.

W nowych domach dodatkowe zawilgocenie powodowane jest również wodą zawartą w elementach konstrukcyjnych (ścianach, stropach) pochodząca z procesu technologicznego (murowania, betonowania) jak i często z opadów atmosferycznych, które wystąpiły przed „zamknięciem” budynku dachem i oknami. W efekcie wewnątrz domu wilgotność względna powietrza może sięgać nawet 100% i wykraplać się na wszystkich elementach.

Zjawisku temu sprzyja również pogoda - zwłaszcza w jesienią - gdy występują dość znaczne różnice temperatur w dzień i w nocy, co prowadzi do wystąpienia zjawiska rosy, gdy ciepłe powietrze zewnętrzne wniknie do wychłodzonego wnętrza.

Pozostawienie zawilgoconego wnętrza na dłuższy czas grozi poważnymi uszkodzeniami - nawet gdy wnętrze nie jest w pełni wyposażone - szczególnie, gdy nastąpi skażenie np. tynków zarodnikami pleśni lub nadejdą mrozy. Dlatego jako zasadę należy przyjąć konieczność ogrzewania i wietrzenia nowego domu aż do czasu jego zasiedlenia.

Jakie są objawy zawilgocenia wnętrza?

Jednoznaczną ocenę stanu wilgotności zapewnia jedynie przeprowadzenie odpowiednich pomiarów, ale już na podstawie subiektywnych wrażeń możemy ocenić czy wewnątrz jest dostatecznie sucho. Wysoką wilgotność dość łatwo ocenić poprzez receptory węchu i smaku, choć wynik zależy od indywidualnych predyspozycji.

Grzyb na ścianie w zawilgoconym domu. fot Grupa ATLAS
Grzyb na ścianie w zawilgoconym domu. fot. Grupa ATLS

Często w wilgotnych pomieszczeniach pojawia się charakterystyczny zapach, a odór stęchlizny świadczy o pojawieniu się już pleśni. Nadmierna wilgoć spowoduje tez roszenie okularów, mięknięcie papieru, pojawienie się plam na powierzchni tynku. Wilgotne plamy wystąpią również, gdy odsłonimy przykryty folią czy kubłem fragment podłogi.

Miarodajna informacje o wilgotności wnętrza uzyskamy mierząc wilgotnościomierzem stan powietrza, wymaga to jednak przeprowadzenia obserwacji przez dłuższy czas w połączeniu z okresowym wietrzeniem. Przy ocenie należy uwzględnić szybkość zmian wilgotności na skutek wietrzenia - szybki wzrost wartości po wywietrzeniu wskazuje na dużą wilgotność elementów domu.

Jak dokładnie zmierzyć wilgotność przegród?

Rzetelna diagnostyka stanu jak i zasięgu zawilgocenia wymaga sprawdzenia zawartości wilgoci wewnątrz przegród. W warunkach domowych możemy to zrobić z dużą dokładnością posługując się metodą suszarkową, z wykorzystaniem piekarnika oraz elektronicznej wagi kuchennej.

Metoda pomiaru polega na pobraniu próbek podłoża, ich zważeniu a następnie wysuszeniu do stałej masy. Próbki do oceny ze ściany czy jastrychu podłogowego najwygodniej będzie pobrać przy użyciu diamentowego wiertła koronowego, pracując na małych obrotach, co ograniczy parowanie w wyniku nagrzewania podczas wiercenia. Próbki pobieramy w kilku miejscach, a także na różnej głębokości, co pozwoli na wyznaczenie rozkładu wilgoci w przekroju przegrody. Próbki powinny być możliwie duże, dzięki czemu zwiększa się dokładność pomiaru, np. z użyciem wiertła średnicy co najmniej 50 mm. Pobrany materiał ważymy i umieszczamy np. w piekarniku nastawionym na temperaturę 105 stopni Celsjusza.

Co pewien czas ponownie ważymy suszącą się próbkę, aż do czasu ustalenia się stałej masy, co będzie świadczyć o odparowaniu całej wilgoci. Różnica ciężaru próbki „mokrej” i po jej wysuszeniu podzielona przez ciężar próbki suchej określi procentowa zawartość wody w pobranym materiale. Przykładowo jeśli waga pobranej próbki to 70 gram, a po wysuszeniu 60 gram zatem różnica 10 gram(70-60 g) podzielona przez 60g (10g/60g = 0,167) daje wynik 0,167 czyli 16,7 %, co jest wartością znacznie przekraczającą dopuszczalne 5-6 % dla osuszonej ściany.

Sposoby na osuszanie przegród

Dobór metody osuszania oraz czas jej trwania zależeć będą od rodzaju znajdującego się w dyspozycji sprzętu jak i materiału, z jakiego zbudowane są przegrody. Oczywiście w sprzyjających warunkach ściany wysychają też samorzutnie, ale proces ten może trwać nawet wiele lat bez gwarancji dostatecznego obniżenia wilgotności, zwłaszcza w części podziemnej budynku. W ten sposób można jedynie wysuszyć nieznaczne zawilgocenia, zapewniając intensywny przepływ powietrza (wentylację) i utrzymywanie możliwie wysokiej temperatury w pomieszczeniu.

Nagrzewnice wentylatorowe

Inny sposób to zastosowanie nagrzewnic wentylatorowych, przy czym temperatura w pomieszczeniach podczas osuszania nie powinna przekraczać 35 st C. Czas osuszania może wynosić nawet kilka tygodni i zależy głównie od rodzaju materiału, z jakiego zbudowane są ściany.

Nagrzewnica elektryczna MASTER B 15, fot. Dantherm
Nagrzewnica elektryczna MASTER B 15, fot. Dantherm

Osuszanie kondensacyjne

Popularną metodą obniżenia wilgotności przegród zarówno z tzw. wilgoci technologicznej, jak i w sytuacjach awaryjnych jest osuszanie kondensacyjne. Mechanizm osuszania polega na obniżaniu wilgotności cyrkulującego powietrza w wyniku jego ochłodzenia w agregacie pracującym na zasadzie klimatyzatora - można wykorzystać więc klimatyzatory przenośne z funkcją osuszania.

Skroplona na parowniku agregatu woda spływa do zbiornika, a suche i nagrzane wychodzące powietrze przejmuje parę wodną z osuszanej przegrody. Warunkiem skuteczności osuszania jest zamknięcie obiegu powietrza w pomieszczeniu poprzez jego uszczelnienie.

Osuszanie absorpcyjne

Inną metodą jest osuszanie absorpcyjne funkcjonujące podobne do kondensacyjnego, z tym, że rolę pochłaniacza wilgoci” pełni absorber (materiał o dużej chłonności). Przepływające przez niego powietrze oddaje zawartą w nim wodę, a po podgrzaniu wraca do pomieszczenia i suszy przegrody.

Osuszanie mikrofalowe

Przy znacznym i głębokim zawilgoceniu stosuje się osuszanie mikrofalowe , które pracuje na zasadzie wgłębnego podgrzewania wody zawartej w murze powodując jej odparowanie i dyfuzję w kierunku powierzchni. Mikrofale mogą być wysyłane z urządzeń powierzchniowych lub wgłębnych, co wymaga już wiercenia otworów w przegrodzie. Intensywność odparowania zwiększają instalowane powierzchniowo termowentylatory, które mogą pracować również niezależnie od generatorów mikrofalowych.

Pomieszczenie osuszane w ten sposób musi być dobrze wentylowane i niekiedy instalowane są dodatkowe osuszacze powietrza na jego dolocie. Efektywność osuszenia sprawdza się powierzchniowo miernikiem wilgotności podłoża, a także wgłębnie metodą karbidową lub suszarkową pobierając próbki odwiertu z różnych głębokości. Dostateczne wysuszenie osiąga się przy wilgotności wagowej 3-6 % zależnie od materiału podłoża.

Ochrona przed wtórnym zagrzybieniem

Osuszenie ścian i stropów nie gwarantuje, że w przypadku wcześniejszego pojawienia się ognisk pleśni, ich zarodniki nie uaktywnią się ponownie przy wzroście wilgotności powietrza. Zjawisko takie pojawia się często w remontowanych, uprzednio zaniedbanych domach po np. ociepleniu zawilgoconych murów. Takich sytuacjach wskazane będzie przeprowadzenie zabiegów niszczących zarodniki oraz zastosowanie fungicydów o długim okresie oddziaływania.

Łatwą i stosunkowo tanią metodą dezynfekcji i usunięcia zapachu stęchlizny jest ozonowanie. Parametry ozonowania - stężenia oraz czas - dobiera się indywidualnie, zależnie od skażenia i kubatury pomieszczenia. Podobną, ale znacznie dłuższą dezynfekcję można przeprowadzić przy użyciu lamp ultrafioletowych, których działanie również powoduje wytwarzanie ozonu.

Remmers BFA - środek kompozytowy do czyszczenia i gruntowania zanieczyszczonych i zagrożonych zanieczyszczeniem biologicznym materiałów budowlanych. fot. Remmers
Remmers BFA - środek kompozytowy do czyszczenia i gruntowania zanieczyszczonych i zagrożonych zanieczyszczeniem biologicznym materiałów budowlanych. fot. Remmers

Jednak ozonowanie za pomocą generatorów lub lamp ultrafioletowych ma działanie krótkotrwałe i z reguły konieczne jest zastosowanie chemicznych środków grzybobójczych nakładanych na podłoża. Ze względu na ich toksyczność preparaty te mogą być stosowane w dwóch formach - jako powłoki nakładane na surowy mur i następnie tynkowane lub aplikowane na tynku pod powłoki malarskie, a dobór preparatu zależeć będzie od stanu i głębokości zagrzybienia podłoża.

autor: Redakcja BudownicwaB2B

opracowanie: Aleksander Rembisz

zdjęcia: Ultrament (zdjęcie główne), Grupa ATLAS, Dantherm, Remmers

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT