Dlaczego tarasy niszczeją?
Główną przyczyną uszkodzeń nawierzchni tarasu jest woda wnikająca pod pokrycie. Długotrwałemu zawilgoceniu tarasu sprzyja utrudniony jej spływ z niemal poziomej powierzchni, jak również mikropęknięcia czy nieszczelności spoin między płytkami, dylatacjami czy obróbek brzegów pokrycia. Woda, która dostała się pod pokrycie, jeśli zamarznie zwiększa swoja objętość, co w efekcie spowoduje destrukcję nawierzchni i podłoża.
Z kolei przy wysokich temperaturach pod nagrzaną nawierzchnią woda zamienia się w parę i przy utrudnionym odpływie na zewnątrz wywiera znaczne parcie na płytki powodując ich odrywanie się. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym niszczeniu tarasu są odkształcenia spowodowane niestabilną jego konstrukcją. W efekcie na powierzchni pojawiają się pęknięcia, a nawet szersze szczeliny, co z reguły prowadzi do zniszczenie izolacji i ułatwia wnikanie wody do głębszych warstw tarasowych.
Zanim rozpoczniemy remont tarasu
Decydując się na remont tarasu w pierwszej kolejności musimy ustalić, jaki jest zasięg uszkodzeń. Zniszczenia mogą występować na ograniczonej lub całej powierzchni i obejmować jedynie nawierzchnię lub też i głębiej położone warstwy tarasowe.
Młotek w dłoń i do dzieła
Większość uszkodzeń widoczna będzie gołym okiem (odspajanie się płytek, ich kruszenie się, pęknięcia), ale warto też sprawdzić pozornie nieuszkodzone fragmenty ostukując powierzchnie drewnianym młotkiem. Głuchy odgłos będzie świadczył o słabym związaniu nawierzchni z podłożem i w takich miejscach również konieczny jest remont.
Pęknięcia nawierzchni mogą być spowodowane naprężeniami występującymi w nawierzchni na skutek braku dylatacji lub zbyt wąskich spoin między płytkami, złą jakością samych płytek jak też uszkodzeniami warstw podposadzkowych, a długie szczeliny o nieregularnej linii przebiegające przez niemal całą długość tarasu świadczą o niestabilności konstrukcji.
Kruszenie się płytek spowodowane jest niedostateczną ich mrozoodpornością, a odspajanie to skutek zastosowania niewłaściwych zapraw klejowych, złego ich nałożenia oraz braku podpłytkowej izolacji przeciwwilgociowej.
Zwróćmy uwagę na przecieki zanim zerwiemy płytki
Jednoznaczna ocena przyczyn nie zawsze będzie możliwa bez zerwania przynajmniej części posadzki, bo dopiero wtedy można ocenić jak głęboko sięgają uszkodzenia. W przypadku tarasów nad pomieszczeniami musimy zwrócić uwagę, czy na suficie lub ścianach nie pojawiły się zacieki, co wskazywałoby na nieszczelności izolacji przeciwwodnej, pęknięcia w konstrukcji płyty tarasowej.
Jednak podobne objawy mogą być spowodowane przeciekaniem wody na źle uszczelnione krawędzie tarasu lub na styku ze ścianą budynku. Ponieważ zakres prac remontowych przy takiej przyczynie będzie znacznie mniejszy niż w przypadku uszkodzenia izolacji podposadzkowej, warto dokładnie sprawdzić czy właśnie w strefach brzegowych nie występują przecieki.
Ustalenie zakresu prac remontowych tarasu
Zakres prac remontowych - zależnie od stwierdzonych uszkodzeń - może obejmować jedynie wymianę samej nawierzchni bądź trzeba będzie również usunąć i ułożyć na nowo warstwy podkładowe i izolacyjne, a niekiedy także naprawić samą konstrukcję tarasową.
Zmiana nawierzchni tarasu
Remont ograniczony do zmiany nawierzchni tarasu wykonujemy wtedy, gdy pozostałe warstwy tarasowe są prawidłowo wykonane i w dobrym stanie lub chcemy zmienić wygląd posadzki, gdy np. stare płytki uległy powierzchniowemu wytarciu.
Przy takim remoncie albo zrywamy stare pokrycie lub - po odpowiednim przygotowaniu powierzchni - układamy nową warstwę nawierzchniową. Renowacja nawierzchni metodą „płytki na płytki” może być wykonywana jedynie wtedy, gdy nie wykazują one tendencji do odspajania się w jakimkolwiek miejscu, a ewentualne pęknięcia dotyczą pojedynczych płytek i nie są związane z odkształceniami konstrukcji tarasowej.
Jeśli stan nawierzchni wymaga jej zerwania to po usunięciu płytek należy również usunąć skruszałe fragmenty podkładu metodą skuwania lub szlifowania całej powierzchni. Z reguły przy większych ubytkach konieczne będzie nałożenie warstwy wyrównującej z odpowiednich mrozoodpornych zapraw podłogowych, dobranych z uwzględnieniem wymaganej grubości i sposobu przygotowania powierzchni.
Remont warstw podposadzkowych
Tarasy nad powierzchniami użytkowymi muszą posiadać izolację przeciwwodną, a gdy są to pomieszczenia ogrzewane również izolacje cieplną. Izolacje przeciwwodne mogą z czasem utracić szczelność na skutek pęknięć w podłożu, długotrwałego kontaktu z wodą czy też starzenia się materiału. Zasadniczą ochronę przeciwwodną tarasów nad pomieszczeniami zapewnia izolacja układana na warstwie spadkowej płyty nośnej o nachyleniu ok. 2%.
Izolacja przeciwwodna
Izolację przeciwwodną wykonujemy jako dwuwarstwową, najczęściej z papy, przy czym między warstwami tworzy się posypkę poślizgową. Innym rozwiązaniem jest układ, w którym pierwszą warstwę stanowi papa, a drugą specjalna folia tłoczona. Takie zestawienie pozwala na skuteczną ochronę przed wnikaniem wody i jednocześnie umożliwia odprowadzenie ewentualnych przecieków dzięki kanalikom utworzony między papą i folią.
Izolacje przeciwwodne oraz cieplne muszą być dociążone warstwą dociskową z betonu o grubości co najmniej 4 cm zbrojonego siatką przeciwprężną. Do betonu warto dodać preparat uszczelniający, co zmniejszy jego nasiąkliwość i podwyższy mrozoodporność. Betonowa płyta dociskowa musi być oddylatowana od ściany za pomocą wkładki np.: ze styropianu lub taśmy dylatacyjnej. Nie zapomnijmy też o dylatacjach pośrednich dzielących powierzchnie tarasu na pola nie większe niż 3x3 m
Układanie płytek na tarasie
Płytki układa się na równym podłożu po nałożeniu izolacji podpłytowej z tzw. szlamu - zaprawy wodoszczelnej - lub płynnej foli do zastosowań zewnętrznych. Płytki ceramiczne na tarasie można układać używając do tego celu wyłącznie elastycznej zaprawy klejowej. Powinna być ona nakładana w taki sposób, aby pod płytkami nie tworzyły się puste przestrzenie, gdzie ewentualnie mogłaby zatrzymywać się woda.
W tym celu klej nakłada się pacą zębatą nie tylko na podłoże, ale również na płytkę. Układ pasków zaprawy przy mocowaniu powinien być wzajemnie prostopadły, co zapewnia równomierne rozłożenie się kleju pod płytką.
Innym sposobem szczególnie przydatnym przy układaniu płytek o dużych rozmiarach jest użycie specjalnej zaprawy upłynnionej, która po dociśnięciu równomiernie rozpływa się pod płytką. Przy prawidłowo montowanych płytkach po ich dociśnięciu powinno wystąpić wyciśnięcie zaprawy na całym obwodzie, a jej nadmiar usunięty szpachelką.
Szerokość fug zależy od wielkości płytek i powinna stanowić ok. 2-3% ich wymiaru. Do spoinowania należy użyć elastycznej zaprawy spoinującej, a w miejscach gdzie przebiegają dylatacje, spoiny wypełniamy specjalnym silikonem.
Prawidłowe wykonanie wszystkich warstw na tarasie nie zawsze jest gwarancją...
Prawidłowe wykonanie wszystkich warstw na tarasie nie gwarantuje jednak, że z czasem nie pojawia się uszkodzenia, jeśli nie zadbamy o staranne wykończenie krawędzi, osadzenie barierek i uszczelnienie wzdłuż ścian domu. Brzegi tarasu powinny być zawsze zakończone okapnikiem w postaci fartucha z blachy wystającego ok. 3-5 cm poza krawędź płyty tarasowej. Zabezpiecza on nie tylko przed powstawaniem zacieków na ścianie lub cokole, ale przede wszystkim chroni przed wnikaniem wody pod płytki nawierzchniowe.
Układ warstw: 1. Płyta konstrukcyjna, 2. Emulsja bitumiczna do izolacji i gruntowania ALPOL AH 740, 3. Papa termozgrzewalna podkładowa lub bitumiczna masa uszczelniająca ALPOL AH 741(dwie warstwy), 4. Styropian ekstrudowany, 5. Folia polietylenowa, 6. Posadzka podkładowa ALPOL AP 400, 7. Grunt krzemianowo-polimerowy do podłoży mineralnych ALPOL AG 707, 8. Zaprawa wodoszczelna na tarasy i balkony ALPOL AH 752 (dwie warstwy), 9. Klej upłynniony szybkowiążący cienkowarstwowy ALPOL AK 516 lub klej upłynniony szybkowiążący średniowarstwowy ALPOL AK 517, 10. Płytka ceramiczna, 11. Spoina elastyczna ALPOL ELITE AS E50-E69
Dlaczego taras przecieka?
Częstą przyczyną przecieków tarasu jest niewłaściwe osadzenie słupków balustrady. Ze względu na wytrzymałość powinny być osadzone w płycie tarasowej, a więc przerywają ciągłość izolacji przeciwwodnej. W miejscu osadzenia słupków konieczne będzie nałożenie warstwy uszczelniającej z silikonu w formie stożkowego pierścienia otaczającego słupek. Alternatywnym rozwiązaniem jest mocowanie słupków nie do wierzchu płyty tarasowej, ale od spodu lub na krawędzi czołowej.
Połączenie warstw tarasowych ze ścianą budynku
Istotne znaczenie dla szczelności i trwałości tarasu ma prawidłowe wykonanie połączenia warstw tarasowych ze ścianą budynku. Podstawowym warunkiem jest wywinięcie izolacji przeciwwilgociowej na ścianę domu do wysokości 15-20 cm.
Jeśli podczas remontu układamy izolacje przeciwwodną z papy ułożonej na warstwie spadkowej, należy ją wywinąć również na ścianę, przy czym w narożniku trzeba utworzyć skośne wypełnienie pozwalające na łagodne zagięcie izolacji, tzw. fasetę. Natomiast w przypadku izolacji podpłytkowej wklejamy wkładkę z taśmy izolacyjnej, a na ścianę nakładamy warstwę płynnej folii.
Ze względu na ochronę przed zabrudzeniem jak i dodatkowe zabezpieczenie przede wnikaniem wody, pas ściany przy podłodze tarasu warto pokryć płytkami ceramicznymi. Nie mogą one stykać się bezpośrednio z nawierzchnią tarasu - pozostawiamy przerwę dylatacyjną wypełnioną sznurem dylatacyjnym osłoniętym warstwą silikonu. Górną krawędź płytek cokołowych również zabezpieczamy silikonem lub masą akrylową.
autor: Redakcja BudownicwaB2B
opracowanie: Aleksander Rembisz
zdjęcia: Janusz Werner (zdjęcie główne), Botament Systembaustoffe, Piotrowice II (marka Alpol), Mira Polska, Kresiel
film: TV Budujemy Dom dla firmy KABEX
Komentarze