Jak wybrać farby do wnętrz?

Farby sprzedawane są w puszkach o pojemnościach 1; 2,5; 5 i 10 litrów lub w wiaderkach. Na sklepowych półkach nie brak farb białych oraz rozmaitych wyrobów różnokolorowych. Droższy jest zakup farby z usługą barwienia. Barwić można białą farbę na kolor z palety danego producenta, a ta zawiera tysiące możliwych barw i odcieni. W sklepach znajdują się mieszalniki – specjalne komputerowo sterowane urządzenia dozujące porcje pigmentów, niezbędnych do osiągnięcia danego koloru. Każdy kolor ma swoja nazwę i kod, więc łatwo dorobić dodatkową porcję farby w wybranej barwie, nawet po wielu latach. Nowoczesne farby do malowania ścian i sufitów, nazywane tiksotropowymi, mają gęstą konsystencję. Łatwiej się nimi maluje, bo mniej się przy tym rozpryskują.

Rodzaje farb do wnętrz

• Farby akrylowe – najpopularniejsze. Nadają się do malowania ścian i sufitów w różnych pomieszczeniach. Da się też nimi malować powierzchnie drewniane. Tworzą trwałe, elastyczne powłoki. Dostępne są w bogatej kolorystyce. To farby wodorozcieńczalne, czyli mówiąc inaczej dyspersyjne lub emulsyjne.
• Farby lateksowe – w dużej mierze również dyspersyjne farby akrylowe, z tym że zawierające większą ilość spoiwa akrylowego. Trudno ocenić, które farby rzeczywiście zawierają w składzie lateks i w jakich proporcjach, bo większość producentów utrzymuje to w tajemnicy. Niemniej jednak farby lateksowe zawsze są lepszej jakości niż akrylowe, co przejawia się także w ich wyższej cenie. Są odporniejsze na szorowanie, wilgoć i naprężenia powstające w podłożu. Tworzą powłoki o bardzo dużej elastyczności. Dostępne są w tej samej gamie barw, co farby akrylowe.
• Farby ftalowe – zwane też alkidowymi. Stosowane są głównie do malowania lamperii lub pewnych fragmentów ścian. Mają zazwyczaj fakturę błyszczącą lub półmatową. Są bardzo odporne na ścieranie i szorowanie. Niegroźne są im także wilgoć i woda. Mogą być barwione na te same kolory, co farby akrylowe i lateksowe.
• Farby na plamy – specjalne, białe farby podkładowe do zamalowywania szczególnie uporczywych zabrudzeń powierzchni. Są drogie i sprzedawane w małych opakowaniach (1–3 l). Bardziej się jednak opłaca zneutralizować plamy na podłożu przy ich użyciu niż nakładać od czterech do pięciu warstw normalnej farby aż do momentu, gdy brud przestanie przebijać spod spodu.
• Farby podkładowe – zazwyczaj kolorowe farby ujednolicające barwę, maskujące przebarwienia oraz zabrudzenia podłoża i poprawiające przyczepność farby do tak zwanych podłoży trudnych. Są tańsze od farb dekoracyjnych.
• Farby strukturalne – farby do malowania dekoracyjnego. Pozwalają uzyskać powierzchnie o przestrzennej strukturze. Rodzaj tej struktury zależy i od rodzaju farby, i od techniki jej nanoszenia.
• Lazury – półprzezroczyste farby do efektów dekoracyjnych. Maluje się nimi powierzchnie, na których już znajduje się jakiś kolor. Często pozwalają uzyskać powierzchnie o połysku perłowym lub metalicznym.

Malowanie ozdobne

Stosuje się je zwykle na fragmentach ścian. Wszystkie zabiegi zdobnicze należy wykonywać po całkowitym wyschnięciu podstawowej warstwy farby.

Stemplowanie. Do ścian przykłada się stempel z cienką warstwą farby. Należy to wykonywać tym staranniej, im większy jest wzór. Drobne niedociągnięcia można potem poprawić pędzelkiem. Stemple z wzorami można kupić w sklepach z akcesoriami malarskimi.

Pieczątkowanie pędzlem. Końcówkę pędzla – najlepiej okrągłego – zanurza się w farbie, którą nanosi się na ścianę przez przyciskanie pędzla.

Zdobienie wałkiem ze strukturą lub wzorami. Zwilżony farbą wałek przesuwa się wyznaczonymi pasami po ścianie i w ten sposób nakłada dekoracje.

Przecierki. Farbę – nieco rozcieńczoną wodą – nakłada się nieregularnie, cienką warstwą. Dodatkowo można ją przetrzeć wilgotnym pędzlem, szmatką lub gąbką, tak by zwiększyć prześwitywanie warstwy podstawowej.

Szczotkowanie. Farbę nabiera się całą powierzchnią szczotki, np. ryżowej, i nanosi na ścianę ruchami kolistymi, pionowymi, poziomymi lub ukośnymi, w zależności od pożądanego efektu. Farba może być tego samego koloru, co podstawowa, lub innego, dzięki czemu otrzymujemy wtedy efekt przenikania.

Szablony. Po przyłożeniu lub przyklejeniu do ściany szablonu wypełnia się go wewnątrz farbą lub obrysowuje się go wzdłuż krawędzi. Przy tego typu dekoracjach należy ostrożnie nanosić farbę, tak by nie została ona wtłoczona pod szablon. Najpóźniej po kilkunastu minutach szablon należy usunąć ze ściany, aby nie uszkodzić tworzącej się powłoki.

Farby strukturalne. W zależności od rodzaju użytych narzędzi i techniki malowania, farby takie mogą nadać ścianom różne faktury. Można nimi pokrywać nierówne tynki, jednak warto pamiętać, że najlepiej wyglądają ozdobione w ten sposób pojedyncze ściany – na przykład w pokoju dziennym czy holu.

Wybór koloru i faktury

W dobrym sklepie z farbami, oprócz wzorników kolorów i urządzeń do mieszania farby znajdzie się też stanowisko z komputerem, na monitorze którego można zobaczyć wnętrze i wirtualnie sprawdzić, jak zmienia się jego wygląd po pomalowaniu poszczególnych ścian i sufitu farbami o różnych kolorach. To ułatwia podjęcie ostatecznej decyzji. Dobre sklepy dysponują ponadto urządzeniami umożliwiającymi ocenę danego koloru w świetle dziennym lub sztucznym. Jeśli to za mało, można kupić próbkę farby i sprawdzić samemu, jak dany kolor będzie pasował do elementów wyposażenia wnętrz.

Oprócz barwy liczy się tez faktura. Farby mogą dawać powierzchnię błyszczącą, półmatową (satynową) albo matową. Trzeba wiedzieć, że farby matowe są najmniej odporne na częste szorowanie i podatniejsze na brudzenie.

autor: Marek Radosławski
oprac. Agnieszka Zygmunt
zdjęcia: Śnieżka, Dulux