2010-09-27 05:13:08 
Projekt Ustawy o efektywności energetycznej przewiduje wzorcową rolę sektora publicznego w podnoszeniu efektywności energetycznej. Ustawa ma wymusić na sektorze publicznym - a więc także na samorządach lokalnych - działania na rzecz oszczędzania energii. Przymus wydaje się konieczny, bo zachęty najwyraźniej nie wystarczają. Miasta i gminy generalnie nie inwestują w efektywność energetyczną, zasłaniając się brakiem środków lub pilniejszymi potrzebami. Często jednak chodzi o brak świadomości, że publiczne pieniądze zainwestowane w oszczędzanie energii elektrycznej ciepła zwracają się szybko, a zaoszczędzone w przyszłości środki można wydawać na inne cele.
Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne, prezydent miasta opracowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Projekt taki powinien określać m.in. przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych. Duża część samorządów takich programów nie przygotowała, a wiele z tych, które takie opracowanie posiada, go nie realizuje. Wyjątkiem należącym do krajowej czołówki, jeśli chodzi o skuteczność lokalnej polityki energetycznej, jest Częstochowa.
Kształtowanie i realizacja lokalnej polityki energetycznej stanowi niezwykle ważną składową w procesie zrównoważonego rozwoju gminy. Efektywność, energia, edukacja, ekologia i ekonomia to elementy polityki energetycznej, którą każde miasto powinno realizować w oparciu o funkcjonujący stan prawny i z przekonaniem, że jest partnerem dla przedsiębiorstw energetycznych, który zna swoje obowiązki, ale przede wszystkim korzysta z przysługujących mu uprawnień - mówi Bożena Herbuś, inżynier miejski w Częstochowie, podkreślając, jak bardzo istotna jest współpraca i porozumienie między wszystkimi uczestnikami rynku energii, mającymi wpływ na realizację lokalnej polityki energetycznej.
W Częstochowie od roku 2003 realizowany jest program zarządzania energią i środowiskiem w obiektach użyteczności publicznej, którego głównymi celami jest poprawa efektywności energetycznej, ograniczenie zużycia energii elektrycznej i ciepła oraz zmniejszenie kosztów ich zakupu. W mieście realizuje się również zadania termomodernizacyjne, modernizacje węzłów cieplnych, przebudowy kotłowni indywidualnych na paliwa bardziej ekologiczne. Efekty są znaczące. W 2009 r. w 121 obiektach oświatowych zużycie paliw i energii wyniosło 54 190 MWh i było mniejsze o 18 500 MWh (ponad 25 proc.) niż w roku 2003. Przyjmując średnie ceny paliw i energii za lata 2004-09, ograniczenie wydatkowania środków w 121 obiektach oświatowych w tym okresie wynosi łącznie ok. 15 mln zł. Samorząd Częstochowy jest jednym z nielicznych, który kupuje energię elektryczną, wykorzystując zasadę TPA. Pierwszy przetarg na zakup energii elektrycznej dla budynku Urzędu Miasta odbył się w roku 2008 i od 1 stycznia do 31 grudnia 2009 r. energia kupowana była od nowego sprzedawcy.
W listopadzie 2009 r. został rozstrzygnięty kolejny przetarg zorganizowany na zakup energii elektrycznej dla ośmiu wydziałów Urzędu Miasta Częstochowy i 36 placówek miejskich. Oszczędności z tytułu zmiany sprzedawcy w porównaniu z rozliczeniem przed zmianą sprzedawcy (tj. według aktualnych cen jednostkowych energii stosowanych przez lokalnego sprzedawcę energii, obowiązujących od 1.01.2009 r.) wyniosą w 2010 roku łącznie ok. 1266 tys. zł brutto.
Dziedzin i obszarów, gdzie samorządy, często we współpracy z przedsiębiorstwami energetycznymi, mogą prowadzić działania oszczędnościowe, jest wiele. Jednym z nich jest np. modernizacja oświetlenia ulicznego. Taki program, którego celem jest unowocześnienie systemu oświetlenia ulicznego na Śląsku, prowadzi Vattenfall.
Do roku 2011 Vattenfall chce na ten cel przeznaczyć ok. 70 mln zł. W roku 2010 w czterech miastach zmodernizowanych zostanie blisko 16 tys. punktów świetlnych. Szacunkowe koszty realizowanych projektów to 10,5 mln zł. Udanym przykładem modernizacji oświetlenia ulicznego jest Rybnik.
Od początku listopada 2008 r. do połowy stycznia 2009 r. w tym mieście zmodernizowano oświetlenie uliczne. Na terenie gminy wymieniono 75 proc. wszystkich lamp oświetleniowych (7339 sztuk), w miejsce których zainstalowano bardziej efektywne urządzenia. Całkowity koszt przedsięwzięcia to 5,2 mln zł. Po ukończeniu inwestycji rachunki za energię elektryczną wykorzystywaną do oświetlania ulic Rybnika spadły o 35 proc. Dzięki tym oszczędnościom w ciągu 44 miesięcy gmina spłaci całą inwestycję.
Duże oszczędności finansowe i ekologiczne można osiągnąć poprzez rozwój systemów ciepłowniczych. Przedstawiciele firm ciepłowniczych zapewniają, że w przypadku korzystania z centralnej sieci znacznie łatwiej określić z wyprzedzeniem ceny ciepła, ponieważ podwyżki cen z miejskich sieci są stabilne, w granicach 2-4 proc. rocznie. W przypadku ogrzewania gazowego, olejowego czy węglowego podwyżki mogą wynieść natomiast kilkanaście procent w skali roku.
Jedne z największych w Polsce programów rozwoju ciepła sieciowego realizuje w Poznaniu firma ciepłownicza we współpracy z władzami miasta. Od 2005 r. Dalkia Poznań prowadzi projekty "Czyste Jeżyce" i "Czysty Łazarz". Łazarz, zabytkowa dzielnica Poznania, to pierwsze miejsce, gdzie Dalkia przeprowadziła kosztowne inwestycje, polegające m.in. na modernizacji i rozbudowie sieci ciepłowniczej, co umożliwiło podłączenie do sieci każdego budynku.
Możliwość podłączenia się do sieci ciepłowniczej cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem. Realizacja programu pozwoliła mieszkańcom na podłączenie się do sieci po niższych kosztach, ponieważ każdy odbiorca nie musiał płacić opłaty przyłączeniowej za całość wykonanej sieci, tylko za krótkie przyłącze od ulicy do swojego budynku - mówi Beata Biała z Dalkii Poznań.
Na terenie Łazarza w większości główne sieci są już wykonane, co umożliwiło likwidację kotłowni olejowych i węglowych. Dzięki temu udało się ograniczyć tzw. niską emisję. W przypadku Łazarza założyliśmy, że pozyskamy klientów, którzy łącznie będą odbierać minimum 10 MW. Ten cel zrealizowaliśmy po trzech latach - przekonuje Beata Biała.
W roku 2008 rozpoczęto realizację programu likwidacji niskiej emisji na Jeżycach. W tej dzielnicy w dużym zakresie sieć ciepłownicza już istniała, w związku z czym nie było potrzeby jej znaczącej rozbudowy. Także w roku 2008 rozpoczęto wdrażanie takiego programu na Wildzie. Tego typu działania Dalkia prowadzi także na Śródce. Władze miasta objęły tę najstarszą część Poznania pilotażowym etapem programu rewitalizacji centrum. Jednym z elementów rewitalizacji będzie podłączenie budynków do sieci ciepłowniczej.
Dalkia Poznań razem z Politechniką Poznańską prowadzi identyfikację potrzeb mieszkańców w pozostałych rejonach Poznania, gdzie sieć cieplna nie jest jeszcze znacząco rozbudowana. W oparciu o te badania zostanie podjęta decyzja, czy w tamte rejony będzie doprowadzana sieć ciepłownicza. Podobny program uciepłownienia miasta prowadzi Stołeczne Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (SPEC) w Warszawie.
Spółka opracowuje koncepcje tras nowych sieci ciepłowniczych do obszarów rozwojowych i przyłączenie nowych odbiorców ciepła do warszawskiego systemu ciepłowniczego. SPEC działa również na rzecz migracji na ciepło systemowe tych odbiorców, którzy są w zasięgu sieci spółki, ale korzystają z kotłowni lokalnych.
źródło i zdjęcie: wnp.pl
Komentarze