2020-05-25 06:36:39 
- Jakie wymagania trzeba spełnić planując montaż ogrzewania podłogowego?
- Jakie są podstawowe zasady projektowania instalacji?
- Jak wykonać montaż ogrzewania podłogowego?
- Jak działa system ogrzewania podłogowego?
Jakie wymagania trzeba spełnić planując montaż ogrzewania podłogowego?
Ogrzewanie podłogowe może być montowane w pomieszczeniach o stosunkowo niskim zapotrzebowaniu na ciepło (nie większym niż ok. 70 W/²), ale przy zasilaniu z kotłów kondensacyjnych, czy pompy ciepła ciepłochronność powinna być nawet wyższa, a straty nie większe niż 50 W/m², gdyż tylko wtedy można uzyskać najbardziej efektywną pracę tych źródeł ciepła, gdy będą pracować przy niskich temperaturach czynnika grzewczego.
Temperatura powierzchniowa podłogi ogrzewanej nie powinna przekraczać 26 ºC i jedynie w łazience i tzw. strefie brzegowej (pod oknami), może dochodzić do 34 °C. Istotny jest rodzaj pokrycia podłogowego, które musi zapewniać dobre przewodzenie ciepła, od tego bowiem zależy również efektywność ogrzewania.
Zatem nie należy planować układania na niej grubego parkietu czy wykładziny podłogowej. Musimy też brać pod uwagę sposób aranżacji pomieszczenia, gdyż niskie meble ograniczają emisję ciepła i w praktyce wyłączają tę część podłogi z efektywnego ogrzewania.
Jakie są podstawowe zasady projektowania instalacji?
Wodne ogrzewanie podłogowe tworzą pętle rur grzewczych, podłączone do rozdzielacza zasilanego ze źródła ciepła. Układ rur powinien wynikać ze szczegółowego projektu instalacji, uwzględniającego m.in. miejscowe straty ciepła, co wymaga odpowiedniego zagęszczenia rozstawu ich ułożenia. Na większych powierzchniach układa się kilka pętli grzewczych, tak aby długość pojedynczych odcinków nie przekraczała 100 m, a rozstaw rur wynosi 10-25 cm, zależnie od wymaganej grzewczej mocy powierzchniowej.
Stosowane są dwa sposoby układania rur – ślimakowy zapewniający większą równomierność temperatury powierzchni podłogi oraz wężykowy, wygodniejszy do ułożenia. Każdy obieg grzewczy musi być zabezpieczony przed nadmiernym wzrostem temperatury (dopuszczalna temperatura zasilania to 50-55 °C), a sposób ograniczenia przed przegrzaniem zależy od systemu ogrzewania i formy współpracy (pośredniej lub bezpośredniej) ze źródłem ciepła.
Przy niezależnym obiegu ogrzewania podłogowego, montuje się z reguły układ zmieszania pompowego zamontowany bezpośrednio w skrzynce rozdzielaczowej.
Czynnik grzejny krąży stale w obiegu ogrzewania podłogowego, przy czym w zależności od aktualnego zapotrzebowania na ciepło, zawór termostatyczny otwiera lub zamyka dopływ ciepłej wody z instalacji grzewczej, regulując w ten sposób temperaturę wody w rurach grzejnych.
Przy niewielkich powierzchniach (do ok. 15 m²) i mieszanej instalacji z grzejnikiem tradycyjnym można zamontować układ wyposażony w zawór RTL, który funkcjonuje jako ogranicznik temperatury wody powrotnej na pętli ogrzewania podłogowego. Zamknie on samoczynnie przepływ w tej części układu, gdy temperatura przepływającej wody przekroczy nastawioną graniczną wartość (np. 45 – 50 °C).
Jak wykonać montaż ogrzewania podłogowego?
Rury tworzywowe (najczęściej warstwowe PEX-Al-PE) o średnicy 16x2 mm, układane są na izolacji cieplnej, a następnie pokrywane jastrychem cementowym lub anhydrytowym o grubości przynajmniej 55-65 mm. W przypadku jastrychu cementowego do zaprawy powinien być dodany preparat plastyfikujący, co ogranicza skurcz wylewki i zapewnia lepsze otulenie rur grzewczych.
Efektywność ogrzewania podłogowego zależy w dużym stopniu od zapewnienia dostatecznej izolacji cieplnej od strony podłoża. Ma to szczególnie znaczenie w podłogach na gruncie, gdzie grubość izolacji nie powinna być mniejsza niż 15 cm.
Izolację układa się z twardych płyt styropianowych (najlepiej w dwóch warstwach) i przykrywa folią przeciwwilgociową lub specjalną folią z powłoką aluminiową i naniesionym rastrem ułatwiającym równomierne rozmieszczenie rur. Natomiast w podłogach układanych na stropie nad pomieszczeniami ogrzewanymi trzeba przyjąć zasadę, że opór cieplny w kierunku podłogi powinien być przynajmniej 10 razy mniejszy niż w kierunku podłoża.
Dlatego grubszą izolację powinniśmy położyć, gdy planujemy pokrycie podłogi parkietem czy panelami drewnianymi. Ułożenie rur powinno odpowiadać założeniom projektowym, a ich zamocowanie do podłoża wykonuje się za pomocą szyn montażowych lub spinek wciskanych w styropian.
Zalecane jest uniesienie rur o ok. 1 cm nad podłoże, co zapewnia lepsze ich otulenie i przekazywanie ciepła. Rury, przy tworzeniu pętli, wygina się o odpowiednim dla danego materiału promieniu (najczęściej promień gięcia nie może być mniejszy niż pięciokrotność średnicy rury) - niedopuszczalne są ostre załamania zmniejszające przepływ i wytrzymałość ścianek.
Na doprowadzeniu do rozdzielacza, rury umieszcza się w osłonie z tzw. peszla – zabezpieczenie takie zakłada się również w miejscach przebiegu dylatacji na odcinku ok. 0,5 m. Przed przystąpieniem do ułożenia wylewki, rury wypełnia się wodą pod ciśnieniem ok. 0,3 MPa, co zmniejsza ryzyko ich deformacji i umożliwia wykrycie powstałych w toku dalszych prac nieszczelności. Wylewkę cementową najlepiej wykonać przy użyciu agregatu tłoczącego, dzięki czemu uniknie się możliwości uszkodzenia rur przy transporcie mieszanki np. taczkami – wtedy musimy ustawić podesty umożliwiające bezpieczny dowóz materiału.
Jeśli powierzchnia ogrzewania podłogowego przekracza 40 m² lub jeden z boków ma długość powyżej 8 m, w wylewce powinny być utworzone dylatacje dzielące podłogę na mniejsze pola. Dylatacje nie będą konieczne, jeśli zdecydujemy się na wylewkę anhydrytową, charakteryzującą się znikomym skurczem podczas twardnienia. Niemniej niezależnie od rodzaju wylewki należy wykonać dylatacje brzegowe (przy ścianach i innych stałych elementach pomieszczenia oraz np. w przejściach między nimi).
Uruchomienie i system regulacji
Do uruchomienia ogrzewania podłogowego pozna przystąpić po upływie 20 dni, w przypadku wylewki cementowej lub 7 dni, gdy wykonana została z anhydrytu. Początkowa temperatura zasilania nie powinna przekraczać 25 °C i należy utrzymać ją przez przynajmniej 3 dni, a następnie stopniowo podnosić w tempie 5 °C dziennie, aż do osiągnięcia temperatury maksymalnej.
Po wstępnym rozruchu można przystąpić do ułożenia ostatecznego pokrycia podłogowego, przy czym w przypadku montowania posadzek drewnianych, trzeba również skontrolować wilgotność podłoża, która nie może przekraczać 3% dla jastrychu cementowego i 0,5% dla anhydrytowego.
Sterowanie temperaturą w pomieszczeniach z ogrzewaniem podłogowym może ograniczać się do ręcznego ustawienia temperatury wody zasilającej i ewentualnie regulacji wydajności pompy obiegowej, jak też składać się z rozbudowanego systemu automatycznej regulacji, z czujnikami temperatury pomieszczenia, regulatorem pogodowym czy sterownikiem kotła.
W nowej instalacji (zwłaszcza z rozbudowanym systemem sterowania) trzeba wykonać tzw. regulację wstępną dostosowującą parametry pracy, do założeń projektowych obejmującą m.in. dostosowanie przepływów w poszczególnych pętlach grzewczych, ustawienie temperatury zadziałania zaworów termostatycznych, zaprogramowania układów elektronicznych.
Wymaga to fachowej wiedzy i z reguły przeprowadza te prace doświadczony instalator, niemniej często niezbędne będzie przeprowadzenie korekty nastaw, dostosowującej system ogrzewania do konkretnych warunków użytkowania.
Trzeba też pamiętać, że ogrzewanie podłogowe charakteryzuje się dużą bezwładnością cieplną i nawet przy pewnej zdolności do samoregulacji, nie zawsze nadąża za szybkimi zmianami temperatury panującej w pomieszczeniu, co może skutkować krótkotrwałym przegrzaniem lub niedogrzaniem.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Klaudia Tomaszewska
Zdjęcie otwierające: Oventrop
Komentarze