Lekkie pokrycia dachowe - charakterystyka i koszty

W przeciwieństwie do pokryć ciężkich, które należy układać tylko na odpowiednio wytrzymałych więźbach, materiały lekkie można dobierać z pełną swobodą. Co nie znaczy, że bez namysłu, bo różnice pomiędzy rodzajami pokryć blaszanych i bitumicznych są znaczące.

Lekkie pokrycia dachowe - charakterystyka i koszty

SKĄD POPULARNOŚĆ BLACHODACHÓWKI?

Do lekkich pokryć dachowych zaliczamy takie materiały, jak blachodachówka, blachy płaskie, papy, płyty i gonty bitumiczne, a także gonty drewniane. Zgodnie z nazewnictwem, ich wspólnym mianownikiem jest niewielka waga - 1 m² nie przekracza 13 kg (nieco cięższe mogą być tylko gonty drewniane). To przynajmniej 2-3-krotnie mniej, niż ważą pokrycia ciężkie. Co za tym idzie, można je układać praktycznie na każdej konstrukcji dachowej, bez obawy, że nie udźwignie ciężaru.

Inną przyczyną popularności pokryć lekkich jest łatwy i szybki montaż. Poza tym koszty wykonania i pokrycia dachu tego typu materiałami są zazwyczaj nieco niższe niż w przypadku dachówki, łupka kamiennego i strzechy.

Blachodachówkę produkuje się w postaci przetłoczonych arkuszy blachy z rdzeniem stalowym lub aluminiowym, który nadaje im formę dachówki (stąd ich nazwa). Im głębsze jest przetłoczenie, tym sztywniejszy jest arkusz.

Na etapie produkcji blachy stalowe pokrywane są obustronnie warstwą cynku naniesionego ogniowo, powłoką pasywacyjną, gruntującą oraz nawierzchniową (jednostronnie). Arkusze pokrywa się również zewnętrznymi powłokami dekoracyjno-ochronnymi, które wpływają na trwałość, wygląd i cenę tego materiału. Zazwyczaj jest to poliester, choć coraz częściej stosowana jest blachodachówka z posypką (kruszywem skalnym, barwionym piaskiem kwarcowym) przypominająca z wyglądu gont drewniany lub łupek kamienny.

Blachodachówka
Nowoczesne blachodachówki charakteryzują się stosunkowo długą trwałością. Producenci dają na nie nawet 50 lat gwarancji. (fot. Budmat)

Blachodachówka cieszy się dużą popularnością z kilku powodów. Przede wszystkim charakteryzuje się stosunkowo długą trwałością, szacowaną na 30-50 lat. Ponadto ma przystępną cenę i niską wagę. Oferowana jest w szerokiej gamie kolorystycznej, z rozmaitymi profilami. Do tego blachodachówka jest łatwa w obróbce i montażu, szczególnie na dachach o nieskomplikowanych kształtach.

Układa się ją na ruszcie z łat i kontrłat, zaczynając od okapu do kalenicy. Do mocowania arkuszy przeznaczone są wkręty samonawiercające (farmerskie) z gumową podkładką. Podczas prac dekarskich należy zachować ostrożność, aby nie uszkodzić blachy. Po ułożonym pokryciu można chodzić tylko w miękkim obuwiu, a do cięcia arkuszy nie wolno używać szlifierki kątowej, ponieważ wytworzone podczas pracy iskry mogłyby zniszczyć powłokę ochronną blachy. Skutkowałoby to powstawaniem ognisk korozji.

Układanie blachodachówki
Układanie blachodachówki.

Uwaga! Kupując blachodachówkę należy zwrócić uwagę na wielkość arkusza blachy. Producenci podają dwie wartości: całkowitą i efektywna. Ta druga uwzględnia szerokość zakładów potrzebnych do poprawnego pokrycia połaci, jest więc dla inwestora istotniejsza.

Cięcie blachodachówki
Blachodachówkę należy ciąć specjalnymi nożycami. Zastosowanie na dachu szlifierki kątowej mogłoby skutkować uszkodzeniem powłoki pokrycia. (fot. Blachy Pruszyński)

CZYM CHARAKTERYZUJĄ SIĘ BLACHY PŁASKIE?

Tego typu pokrycia wytwarza się przede wszystkim ze stali i aluminium. Miedziane i ze stopu cynkowo-tytanowego są znacznie droższe, a przez to mniej popularne. Arkusze mogą być łączone w różny sposób. Obecnie najbardziej rozpowszechniony jest tzw. rąbek stojący. Podobnie jak blachodachówka, pokrywane są rozmaitymi warstwami ochronnymi, które wpływają na trwałość materiału.

Największą zaletą blach płaskich jest niewielka waga. Blacha aluminiowa waży zaledwie ok. 2,5 kg/m², a stalowa powlekana ok. 5 kg/m². Trzeba jednak pamiętać, że tego typu materiały wymagają pełnego deskowania (np. z płyt mfp lub OSB), co zwiększa ciężar pokrycia. Do atutów należy również zaliczyć szybkość i łatwość montażu, zarówno na dachach płaskich, jak i stromych. Wada jest taka sama jak w przypadku blachodachówek, czyli słaba izolacyjność akustyczna.

Montuje się je również na wkręty farmerskie, a do cięcia nie wolno używać szlifierki kątowej.

Układanie blachy na rąbek stojący
Sposób układania blachy płaskiej łączonej na tzw. rąbek stojący.
Blacha płaska
Blachy płaskie to jedne z najlżejszych pokryć dachowych. Można je więc układać praktycznie na każdej konstrukcji, bez obaw, że zanadto ją obciążą. (fot. Ruukki)
Blachodachówka płaska
Blachodachówka płaska wpisuje się w minimalistyczny trend w architekturze. (fot. Blachy Pruszyński)
Gont blaszany
Dach pokryty gontem blaszanym, nawiązującym do tradycyjnego gontu drewnianego. (fot. Blachotrapez)

JAKIE POKRYCIA BITUMICZNE MAMY DO WYBORU?

Pokrycia bitumiczne są lekkie, charakteryzują się dobrą hydroizolacyjnością i elastycznością, dzięki czemu łatwo dopasowują się do wszelkich nierówności podłoża.

Najprostszym i najtańszym typem pokryć z tej grupy jest papa bitumiczna. To materiał na osnowie z nasyconej asfaltem tektury lub tkaniny z włókna szklanego, z obustronną powłoką bitumiczną. Jego wierzchnia warstwa pokryta jest drobnym piaskiem lub talkiem, co zapobiega sklejaniu się materiału w rolce.

Tego typu pokrycie układa się zazwyczaj dwuwarstwowo: najpierw papę podkładową, później wierzchniego krycia.

Papy stosuje się przeważnie na dachach płaskich oraz przy naprawach starych konstrukcji. Obecnie często pełnią rolę tymczasowego pokrycia.

Znacznie częściej stosowane są gonty bitumiczne. Materiał ten, produkowany z włókniny nasycanej bitumem, składa się z dwóch warstw. Spodnia jest samoprzylepna, a na wierzchu znajdują się różne posypki, np. mineralne lub ceramiczne. Wpływają one na wygląd gontów. Mogą np. imitować naturalny łupek, gont drewniany.

Gont bitumiczny
Dach pokryty gontem bitumicznym.

Gonty można układać zarówno na prostych konstrukcjach, jak i na dachach o bardziej skomplikowanych kształtach. Są lekkie (5-13 kg/m²), stosunkowo trwałe, a także łatwe w obróbce i montażu. Polega on na przybiciu ocynkowanymi gwoździami papowymi pasów pokrycia do deskowania.

Kolejnym typem pokryć bitumicznych są płyty faliste. Są dość sztywne, dlatego na dachach o większym kącie nachylenia (pow. 15°) można je układać na ołaceniu zamiast na deskowaniu. Ich pozostałe cechy są podobne jak w przypadku gontów. Również układa się je łatwo i szybko, a niewielki wymiar elementów (zazwyczaj 1 × 2 m) pozwala prowadzić prace dekarskie praktycznie bez odpadów.

Gont bitumiczny na dachu
Gonty bitumiczne dopasowują się do każdego kształtu dachu. Ponadto są łatwe w montażu i stosunkowo niedrogie. (fot. Stema)

CZYM SĄ GONTY DREWNIANE?

Ten naturalny rodzaj pokrycia ma formę deszczułek w kształcie klina. Elementy te mają najczęściej długość 40-60 cm, szerokość 6-10 cm i grubość 1,5 cm. Formowane są z drewna sosny, świerku, jodły, dębu, modrzewia bądź cedru. Budulec może być pocięty mechanicznie(gonty cięte) lub łupany ręcznie (gonty łupane). Ta druga metoda jest bardziej pracochłonna, ale dzięki temu, że nie dochodzi do przecinania włókien drewna, gonty są mniej nasiąkliwe.

Przed ułożeniem gont należy zaimpregnować. W ten sposób można wydłużyć jego żywotność, chroniąc przed ogniem, grzybami i owadami.

Wadą tego mało popularnego pokrycia jest dość czasochłonny montaż. Polega na przybiciu elementów gwoździami do sztywnego podłoża - papy na deskowaniu. W przypadku średniej wielkości dachu prace mogą trwać ok. dwóch tygodni. Trzeba mieć też na uwadze, że w układaniu gontów drewnianych specjalizuje się niewielu dekarzy. Może być więc problem ze znalezieniem doświadczonej ekipy.

Uwaga! Zastosowanie tego typu pokrycia wiąże się z koniecznością zamontowania na dachu piorunochronu.

Gont drewniany
Gonty drewniane wyglądają bardzo efektownie, zwłaszcza na budynkach o tradycyjnej architekturze. Trudno jednak znaleźć ekipę specjalizującą się w układaniu takiego pokrycia, ponieważ nie jest ono zbyt popularne. (fot. Ahi Roofing)

ILE ZAPŁACIMY ZA LEKKIE POKRYCIE?

Jak wspomniano, jedną z zalet pokryć lekkich jest ich atrakcyjna cena, wyraźnie niższa od materiałów ciężkich. Najmniej zapłacimy za pokrycia bitumiczne, które można nabyć już za 25-30 zł/m² (cena nie obejmuje robocizny; stawki są zróżnicowane w zależności od regiony kraju). Najtańszą blachę płaską na rąbek stojący i blachodachówkę kupimy za 30 zł/m². Droższe odmiany tego drugiego pokrycia, z posypką mineralną, kosztują już prawie trzykrotnie więcej. Za 1 m² najtańszego gontu drewnianego zapłacimy ok. 50 zł.

Akcesoria dachowe
Niezbędnym elementem każdego dachu są akcesoria dachowe, przeznaczone do chodzenia po konstrukcji czy zatrzymywania na połaci śniegu. (fot. Ruukki)
Lekkie pokrycia dachowe
Jedną z zalet lekkich pokryć dachowych jest przystępna cena, wyraźnie niższa niż materiałów ciężkich. (fot. Ruukki)

Norbert Skupiński
fot. otwierająca: Blachotrapez

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT