Z artykułu dowiesz się:
|
Podział pokryć dachowych na lekkie i ciężkie ma bardzo duże znaczenie. Te pierwsze (pokrycia blaszane, gonty) są bowiem nawet kilkukrotnie lżejsze od dachówek, strzechy i łupka. Tymczasem każda więźba dachowa ma określoną - obliczoną przez konstruktora - wytrzymałość na obciążenie. I o ile pokryciami lekkimi można wykańczać wszystkie dachy, materiały ciężkie nadają się tylko na odpowiednio wytrzymałe konstrukcje. Nieprzestrzeganie tej zasady może skutkować ugięciem krokwi, a nawet zniszczeniem całej więźby dachowej.
JAK DOPASOWAĆ POKRYCIE DO DACHU?
Planując pokrycie dachowe pod uwagę należy wziąć nie tylko wytrzymałość więźby dachowej, ale także lokalne uwarunkowania. Może się bowiem okazać, że w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego znajdują się przepisy dopuszczające tylko określony rodzaj materiału i kolorystykę.
Innym ważnym parametrem jest kąt nachylenia połaci. Przyjmuje się, że im jest on mniejszy, tym pokrycie musi być bardziej szczelne. Wynika to z tego, że z mniej stromego dachu woda spływa wolniej, dłużej też zalega na nim topniejący śnieg. W materiałach informacyjnych danego pokrycia znajdziemy dopuszczalny przez producenta kąt nachylenia połaci. W przypadku materiałów ciężkich wynosi on orientacyjnie:
- dachówka ceramiczna i cementowa - 18-75°;
- łupek kamienny - 31-45°;
- strzecha - 40-60°.
Orientacyjna waga 1 m² popularnych pokryć dachowych
Rodzaj pokrycia | |||
Lekkie | Waga [kg/m²] | Ciężkie | Waga [kg/m²] |
Blacha aluminiowa | ok. 2,5 | Łupek kamienny | 30-40 |
Blacha cynkowo-tytanowa | ok. 5 | Dachówka cementowa | 40-60 |
Gont bitumiczny | 5-13 | Strzecha | 40-80 |
Blacha stalowa powlekana | 4-5 | Dachówka ceramiczna | 45-90 |
Kolejny istotny parametr to kształt dachu. O ile na prostszych konstrukcjach sprawdzają się zarówno materiały wielko- jak i drobnoformatowe, to dachy o bardziej skomplikowanym kształcie lepiej kryć mniejszymi elementami, np. dachówkami. To dlatego, że łatwiej dopasować je do połaci, a podczas prac dekarskich z ich użyciem powstaje mniej odpadów. Efektem będą mniejsze nakłady inwestycyjne.
CZYM CHARAKTERYZUJĄ SIĘ DACHÓWKI CERAMICZNE?
Dachówki ceramiczne to najpopularniejszy rodzaj pokrycia dachowego - nie tylko wśród materiałów ciężkich. Z powodzeniem stosowane są od stuleci. Ich największe zalety to naturalny wygląd i wyjątkowa trwałość, szacowana nawet na ponad 100 lat. Oferowane są w zróżnicowanej stylistyce i kolorystyce, dzięki czemu można je dopasować zarówno do budynków o tradycyjnej, jak i nowoczesnej architekturze.
Dachówki bardzo dobrze tłumią dźwięki. Mają niewielkie rozmiary, dlatego można nimi kryć również dachy o skomplikowanych kształtach. Są najcięższe spośród dostępnych na rynku pokryć dachowych, dlatego można je układać tylko na odpowiednio wytrzymałej więźbie dachowej.
Wytwarza się je z gliny i różnych domieszek, takich jak mączka ceglana czy kwarc, które zwiększają ich wytrzymałość. Najpopularniejsze są modele zakładkowe. Mają specjalnie wyprofilowane zamki, które ułatwiają montaż i zapewniają stabilne ułożenie oraz szczelność. Wielu zwolenników ma też tradycyjna karpiówka.
W zależności od rodzaju zastosowanych powłok, dachówki różnią się właściwościami użytkowymi. Obok modeli naturalnych (bez dodatkowych powłok), w sprzedaży są dachówki barwione w masie, na których (podobnie jak na wyrobach pierwszego typu w kolorze czerwieni pochodzącej od wypalonej gliny) nie widać niewielkich uszkodzeń i zarysowań.
Modele glazurowane mają dodatkową powłokę szkliwa, która chroni je przed nasiąkaniem i zwiększa odporność na porosty i zabrudzenia. Odporne na mech są również dachówki angobowane, wykończone glinką szlachetną, która zmienia ich kolor.
CO WYRÓŻNIA DACHÓWKI CEMENTOWE?
Dachówki cementowe produkowane są z mieszaniny cementu, piasku kwarcowego, wody i pigmentu nadającego barwę. Mimo zupełnie innej technologii wytwarzania, na dachu trudno odróżnić je od wyrobów ceramicznych. Są jednak od nich nieco większe i trochę lżejsze. Na ich korzyść przemawia niższa cena.
Innym atutem jest wysoka odporność na porastanie mchem. To dzięki powłoce z farby, jaką takie dachówki pokrywane są z zewnątrz. Ich inne właściwości są podobne jak w przypadku modeli ceramicznych. To dobra izolacyjność akustyczna, wysoka mrozoodporność i niska nasiąkliwość.
CZY WARTO WYBRAĆ ŁUPEK KAMIENNY?
Ten rodzaj pokryć wybierają inwestorzy ceniący naturalność, z bardziej zasobnym portfelem. Należy on bowiem do najdroższych materiałów wykończeniowych. Jest stosowany od setek lat. Wygląda bardzo elegancko, można go dopasować niemal do każdego kształtu dachu. Jest łatwy do utrzymania w czystości i całkowicie odporny na działanie ognia.
Jednak jego największą zaletą jest trwałość - szacuje się, że może posłużyć 200, a nawet 300 lat. Wadą, poza wspomnianą ceną, jest to, że na rynku nie ma zbyt wielu ekip specjalizujących się w jego układaniu.
Łupek uzyskuje się przez cięcie skał warstwowych na wąskie płytki o szerokości ok. 5 mm. W zależności od pochodzenia skały, materiał może być czarny, szary, w odcieniu brązu lub zieleni. Można zdecydować się na płytki o nieregularnym, naturalnym kształcie, jak też na elementy o obrysie prostokąta bądź łuski.
JAKIE ZALETY I WADY MA STRZECHA?
To kolejna propozycja dla inwestorów ceniących naturalne rozwiązania. Strzecha również znana jest od stuleci, a ostatnio przeżywa renesans. Ta stosowana obecnie wykonywana jest nie ze słomy, jak kiedyś, ale z trzciny. Wygląda oryginalnie, świetnie prezentuje się na domach o tradycyjnej architekturze, szczególnie na połaciach o dużym nachyleniu.
Materiał ten ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne - zimą skutecznie chroni dom przed ucieczkami ciepła, a latem przed przegrzewaniem. Dzięki porowatej strukturze, strzecha doskonale chroni przed hałasem. Nowoczesne impregnaty zapewniają zaś wyższą niż dawniej odporność na ogień.
Mankamentem strzechy jest wysoka cena i duża waga, dlatego można ją układać tylko na solidnych konstrukcjach dachowych. Co kilka lat wymaga konserwacji - zaimpregnowania przed ogniem i usunięcia mchu. Ze względu na trudności z uszczelnieniem, na dachu krytym strzechą lepiej nie planować okien połaciowych. Podobnie jak w przypadku łupka, do krycia strzechą należy zatrudnić wyspecjalizowaną i sprawdzoną firmę, których na rynku niestety nie ma zbyt wiele.
Uwaga! Dach kryty strzechą należy wyposażyć w instalację odgromową.
CIĘŻKIE POKRYCIA DACHOWE - ILE KOSZTUJĄ?
Ceny ciężkich pokryć dachowych są bardzo zróżnicowane. Najmniej zapłacimy za dachówkę cementową. Najtańsze wyroby z tej grupy kupimy już za 30-35 zł/m². Nieco droższa jest dachówka ceramiczna - 1 m² kosztuje przynajmniej 35-40 zł. Do tego dochodzi koszt wykonania podkładu.
20-40 zł/m² zapłacimy za ołacenie z membraną dachową, a 40-50 zł/m² za sztywne poszycie z płyt drewnopochodnych lub desek. Podkład może być też wliczony do kosztorysu wykonania konstrukcji dachowej.
Jeżeli nie jest wliczone do niego ułożenie dachówek, trzeba się liczyć z kosztem ok. 60 zł/m², przy czym stawki robocizny są bardzo orientacyjne i zależą od regionu kraju, w jakim prowadzona jest inwestycja.
Opisane wyżej pokrycia naturalne kosztują znacznie więcej. Za strzechę, wraz z ułożeniem, zapłacimy 150-250 zł. Łupek jest jeszcze droższy - 1 m² to wydatek rzędu ok. 300 zł.
Norbert Skupiński
Fot. otwierająca: Wienerberger
Komentarze