Wiercenie otworów w ceramice i kamieniu

Materiały okładzinowe układane na powierzchniach podłóg i ścian - zwłaszcza tzw. pomieszczeniach mokrych - to najczęściej różne odmiany płytek ceramicznych oraz kamienia naturalnego bądź konglomeratu. Zamocowanie wyposażenia na takich podłożach wymaga wywiercenia otworów w ustalonych precyzyjnie miejscach, co przy dużej twardości, a przy tym znacznej kruchości takich powierzchni wymaga użycia specjalistycznych narzędzi.

Wiercenie otworów w ceramice i kamieniu

W każdym przypadku niezbędne będzie korzystanie z elektronarzędzi takich jak: wiertarki, młotowiertarki lub wiertarki udarowej, a niekiedy przyda się też szlifierka kątowa lub przecinarka do gresu.

Ciecie na sucho/na mokro twardych płytek gresowych. fot. Rubi Polska
Ciecie na sucho/na mokro twardych płytek gresowych. fot. Rubi Polska

Zależnie od rodzaju materiału potrzebne będą odpowiednie wiertła z ostrzami widiowymi bądź z nasypem wolframowym albo diamentowym o wymaganych średnicach jak i sprzęt pomocniczy służący do wyznaczania miejsca wiercenia.

Zestaw wierteł do płytek HEX-9 Ceramic. fot. Bosch Elektronarzędzia
Zestaw wierteł do płytek HEX-9 Ceramic. fot. Bosch Professional

Etapy przygotowania do wiercenia w różnych okładzinach

O jakości i efektywności ich przeprowadzenia decyduje przede wszystkim dobór odpowiednich narzędzi roboczych i maszyn, ale również precyzja trasowania, stabilność zamocowania czy odpowiednie posługiwanie się urządzeniami roboczymi.

W pierwszej kolejności należy ustalić rodzaj materiału pokrywającego powierzchnię ściany czy podłogi, zwłaszcza pod kątem jego twardości, rodzaju podłoża oraz wymaganej średnicy otworu.

Umożliwi to dobranie właściwego narzędzia roboczego jak i napędzającego je elektronarzędzia. Płytki pokryciowe - ze względu na stosowaną w nich technologię wiercenia - można wyróżnić jako ścienne nazywane glazurą oraz podłogowe, głównie w postaci gresu, a także z kamienia naturalnego.

Płytki glazury mają jedynie twardą, szkliwioną powierzchnię zewnętrzną, a tzw. czerep to ceramika o stosunkowo niewielkiej twardości. W standardowych otworach o średnicy do ok. 16 mm możemy posłużyć się wiertłem widiowym, dwu- lub czteroostrzowym i zależnie od rodzaju podłoża użyć wiertarki lub wiertaki udarowej.

Przy większych średnicach wykorzystujemy wiertła koronowe z nasypem wolframowym i wiertłem pilotującym.

Ceramika gresowa to z reguły materiał o dużej twardości i przy wykonywaniu otworów najlepiej posłużyć się narzędziami z nasypem diamentowy choć małe otwory do ok. 12 mm można niekiedy z mozołem utworzyć przy użyciu wiertła widiowego. Również w kamieniu najłatwiej wierci się narzędziami diamentowymi, ale w konglomeratach można użyć wierteł widiowych czy wolframowych.

Ponieważ okładziny mogą być układane na różnych podłożach, to przy znacznej ich twardości, przy pogłębianiu konieczne będzie wykorzystanie udaru.

Na większości okładzin początkowe wiercenie powinno przebiegać bez funkcji udarowej - zwłaszcza z użyciem młotowiertaki - ale dalszy etap wiercenia np. w betonie można będzie wykonywać z udarem.

Przed rozpoczęciem wiercenia należy precyzyjnie ustalić punkty wykonania otworów, a także zapewnić stabilne rozpoczęcie wiercenia w tych miejscach. Przy pojedynczych, jednopunktowych zamocowaniach niewielkie odchylenia od założonego lokalizacji wiercenia z reguły nie stanowią problemu, ale przy wielopunktowym osadzeniu elementów mocujących rozmieszczonych z dużą dokładnością i trzeba zapewnić niewielka tolerancję ich wykonywania.

Pomocne w tym będzie wykorzystanie gotowego, dostarczanego z urządzeniem lub samodzielnie wykonanego szablonu, bądź wiercenie przez otwory w mocowanym elemencie i wykorzystanie kołków do szybkiego montażu, które osadza się bezpośrednio w otworach instalowanego urządzenia.

W miejscach wyznaczonych do wiercenia (oprócz wariantu z wykorzystaniem prowadnicy) należy wykonać wgłębienie przy użyciu np. punktaka lub cienkiego wiertła, ale najlepiej do tego nadaje się miniaturowy frez z nasypem diamentowym zamocowany w mini-wiertarce szybkoobrotowej.

Wybór narzędzi do wiercenia

Wiertła do wiercenia w produktach ceramicznych czy w betonie przystosowane są najczęściej do pracy udarowej, gdy podczas obrotu narzędzia występuje również przesuw wzdłużny o dużej częstotliwości, generowany w wiertarkach udarowych lub mocne uderzenia przy pracy z młotowiertarką.

Popularne narzędzie do wiercenia otworów o niewielkiej średnicy do ok., 20 mm to wiertła widiowe z częścią chwytną przystosowaną do osadzenia w standardowym uchwycie wiertarskim , która ma przekrój okrągły, trójkątny lub sześciokątny.

Efektywność pracy tych wierteł będzie zadawalająca przy zagłębianiu się w niezbyt twardych materiałach ściennych np., cegle wymaga wywierania dość dużego nacisku poosiowego, a zamocowanie wiertła często też się luzują - zwłaszcza z uchwytem walcowym.

Przy wykorzystaniu do wiercenia młotowiertarki współpracujące w nią wiertła mają specjalna budowę części mocującej typu SDS plus, co pozwala na zatrzaskowe zamocowanie o zawsze takiej samej średnicy części chwytnej, niezależnie od ich nominalnego rozmiaru. Ten tym uchwytu zapewnia stabilne zamocowanie bez efektu luzowania się połączenia, a także szybka wymianę wiertła.

Zestaw otwornic diamentowych M14 5-12 mm PROLINE 27270. fot. PROFIX
Zestaw wierteł diamentowych M14 5-12 mm PROLINE 27270. fot. PROFIX

Do wiercenia dużych otworów np. pod puszki instalacyjne czy wyprowadzenia dla rur wykorzystuje się otwornice z nasypem widiowym lub wolframowym. Są one przeznaczone do pracy bezudarowej i używane do wiercenia w płytkach już przyklejonych lub przed ich montażem.

Technika wiercenia otworów o różnych średnicach

Wiercenie otworów o niewielkiej średnicy na zamocowanych płytkach z reguły nie stwarza problemów, a podczas pracy - po przejściu przez okładzinę - można włączyć udar i okresowo wycofywać wiertło w celu usunięcia zwiercin.

Otwory o dużej średnicy można również wykonać na przymocowanych płytkach pod warunkiem, że otwornica ma wiertło pilotujące lub do pracy wykorzysta się prowadnicę stosowaną przy otwornicach diamentowych.

Niekiedy konieczne będzie wycięcie otworu w luźnej płytce np. w miejscu wyprowadzenia rury grzewczej. W przypadku braku możliwości nałożenia płytki z otworem na rurę, wykonuje się przecięcie płytki w miejscu przebiegu osi rury, a wymagane dwa „pół-otwory” wycina się tarczą diamentową zamocowaną na szlifierce kątowej wzdłuż zaznaczonego zarysu.

Zestaw koronek diamentowych DRYGRES do wiercenia na sucho otworów średnicy do 68 mm. fot. Rubi Polska
Zestaw koronek diamentowych DRYGRES z prowadnicą do wiercenia na sucho otworów średnicy do 68 mm. fot. Rubi Polska

Natomiast wiercąc pełny otwór w nieprzyklejonej płytce powinniśmy skorzystać z wiertarki stacjonarnej a płytkę umieścić na miękkim podłożu np. ze styropianu i wywierać niewielki nacisk na otwornicę.

W przypadku otwornic diamentowych wiercenie przeprowadzę na mokro lub na sucho, a do utworzenia bardzo dużych otworów wykorzystuje się frez diamentowy prowadzony po obrysie planowanego otworu z wykorzystaniem szablonu.

Autor: Cezary Jankowski

Opracowanie: Aleksander Rembisz

Zdjęcia: Rubi Polska, PROFIX, Bosch Professional

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT