Jaką wybrać konstrukcję tarasu?
Tarasy na gruncie budowane są jako konstrukcje ziemne, drewniane albo z płytą betonową spoczywającą bezpośredni na podłożu lub opartą na podmurówce. Wybór rozwiązania zależeć będzie przede wszystkim od wysokości wyniesienia jego podłogi względem podłoża, przy czym trzeba również uwzględnić poziom „zerowy” przylegającego do tarasu pomieszczenia.
Przy nieznacznym podwyższeniu jego powierzchni (do ok. 20 cm) jego konstrukcja będzie podobna jak nawierzchni np. ścieżek ogrodowych, podjazdów z uwzględnieniem sposobu odwodnienia oraz przewidywanych obciążeń.
Przy większych wysokościach tarasy ziemne tworzone są w na nasypie z kruszywa z obramowaniem lub z ziemi z ukształtowaną skarpą. Mogą tez spoczywać na konstrukcji szkieletowej z dostępną lub zamkniętą przestrzenią podtarasową i z pokryciem drewnianym.
Niezależnie od zastosowanego sposobu budowy tarasu trzeba zapewnić dostateczne obniżenie jego powierzchni o 5-10 cm względem podłogi pomieszczenia, co zmniejszy zagrożenie np. przenikaniem przez próg wody z topniejącego śniegu zalegającego przy drzwiach tarasowych.
Jego konstrukcja nie powinna być połączona „na sztywno” z budynkiem, który ma inną stabilność posadowienia na gruncie niż taras. Tarasy spoczywające na podłożu gruntowym lub z kruszywa pokrywane są nawierzchnią z kostki betonowej lub kamiennej, płyt, żwiru bądź kloców drewnianych, tworząc pokrycie przepuszczalne dla wody opadowej czy topniejącego śniegu.
Przy prawidłowym wykonaniu nie stwarzaj problemów nawet po wieloletnim użytkowaniu, a w razie potrzeby łatwo można je naprawić czy zmodyfikować. Tworzone są w dwóch zasadniczych odmianach - jako ograniczone skarpą lub z obramowaniem np. z żelbetowych albo betonowych prefabrykatów bądź murowanych pustaków ozdobnych.
Tarasy drewniane są konstrukcjami szkieletowymi, w których drewniana nawierzchnia z desek z naturalnego drewna krajowego lub egzotycznego mocuje się do belek nośnych spoczywających na betonowych słupkach fundamentowych lub kotwach gruntowych.
Duża popularnością cieszą się też pokrycia z kompozytowych paneli tarasowych dostępne jako element systemu zawierający elementy, nośne, mocujące i wykończeniowe. Trwałość takich pokryć zależy m. in. od gatunku i skuteczności zabezpieczenia drewna przed korozja biologiczna jak uszkodzeniami mechanicznymi.
Tarasy betonowe, które nadal cieszą się duża popularnością są jednocześnie najbardziej narażone na niszczące oddziaływanie warunków atmosferycznych. Szczególnie szybko uszkodzeniom ulega ich nawierzchnia wykonywana z płytek ceramicznych, choć alternatywnie można jako pokrycie pierwotne lub renowacyjne wykorzystać panele kompozytowe.
Zniszczeniu może ulec również sama konstrukcja tarasu narażona na cykliczne zamarzanie i rozmarzanie, parcie gruntu, czy przenikanie wilgoci gruntowej. Ich remont wymaga nierzadko przebudowania całej konstrukcji, gdyż naprawy jedynie nawierzchni przynoszą krótkotrwały efekt.
Optymalny taras ziemny
Budowę ogrodowego tarasu ziemnego można uznać za optymalne rozwiązanie zapewniające nie tylko wysoką trwałość, ale również szerokie możliwości dostosowania jego wyglądu do elewacji i architektury domu. W domach niepodpiwniczonych wysokość podłogi parteru z reguły nie przekracza 60 cm nad poziomem gruntu, co pozwala na łatwe wykonanie muru oporowego zabezpieczającego taki taras przed deformacją.
Do jego utworzenia nawet na większą wysokość można użyć prefabrykowanych ścianek oporowych typu L-ka o gładkiej powierzchni betonu architektonicznego. Inne rozwiązanie to użycie zasypowych, ozdobnych pustaków betonowych, w których w razie potrzeby można wstawić zbrojenia poprawiając stabilność tak utworzonego muru oporowego. Formą wzmocnienia tarasu będzie też skarpa ziemną z ustabilizowanym np. roślinnością pokryciem, której nachylenie nie powinno przekraczać 30%.
Wzdłuż krawędzi tarasu musimy przewidzieć obramowanie zabezpieczające przed rozjeżdżaniem się nawierzchni, a jednocześnie pełniące funkcję dekoracyjną ponad powierzchnią gruntu. Zależnie od wysokości wyniesienia i sposobu oporowania tarasu, do obramowania wykorzystuje się ozdobne krawężniki, tralki osadzone w podłożu lub połączone z konstrukcją oporowa. Jako warstwę nośną pod pokrycie powierzchni trasu najlepiej nadaje się kruszywo drogowe o uziarnieniu 0-31,5 mm zagęszczane warstwami grubości 10-15 cm.
Podłożem pod płyty czy kostkę będzie warstwa gruboziarnistego piasku o grubości 5-6 cm zmieszana z niewielkim dodatkiem cementu, wyrównana i zagęszczona. Na tym etapie trzeba też osadzić uchwyty przeznaczone do zamocowania wyposażenia tarasu np. tuleje pod parasole, a płyty układa się z zachowaniem ok. 5 mm szczelin. Po ułożeniu nawierzchni posypuje się ją drobnym piaskiem wmiatanym w fugi.
Płyty betonowe warto zaimpregnować, co ożywia ich barwę i uodparnia na zabrudzenie. Jeśli chcemy zachować odkryte spoiny płyty układamy na tzw. zaprawie drenującej, której struktura zapewnia swobodne odprowadzenie wody z powierzchni w głąb podłoża.
Samodzielne wykonanie tarasu drewnianego lub z kompozytu drewna
Konstrukcja nośna tarasu oparta na słupkach wymaga utworzenia rusztu krzyżowego składającego się z belek i prostopadle mocowanych do nich legarów. Przy rozstawie słupków w zakresie 1,0 x 1,0m - 1,2 x1,2 m przekroje elementów konstrukcyjnych z drewna sosnowego i przy przeciętnym obciążeniu użytkowym tarasu nie mogą być mniejsze niż 8x10 cm dla belek i 5x7 cm dla legarów. Układ rusztu dostosowujemy do pożądanego przebiegu desek pokrycia – najczęściej mocujemy je prostopadle do drzwi tarasowych, zatem w tym samym kierunku kładziemy belki nośne.
Z wytyczonego obszaru pod budowę tarasu musimy usunąć warstwę roślinną gleby na głębokość 15-20 cm zależnie od rodzaju gruntu. Wykopy pod słupki w rozstawie nie większej niż 1,2 x 1,2m, robimy na głębokość ok. 30 cm na gruntach niewysadzinowych lub ok. 60 cm na pozostałych, posługując się świdrem do gleby o średnicy ok. 25-30 cm. Do utworzenia słupków z betonu C16/20 wykorzystamy szalunki tracone przycięte z rur do betonowania.
Precyzyjne rozmieszczenie kotew pod belki montażowe uzyskamy po wyznaczeniu miejsc ich osadzenia za pomocą rozciągniętego sznura, wywierceniu otworów i osadzeniu wsporników na zaprawie montażowej, a ich wypoziomowanie umożliwia regulacja na połączeniu śrubowym. Montaż rusztu krzyżowego na słupkach rozpoczynamy od zamocowania belek nośnych w uchwytach i ostateczne ustalenia spadku na zewnątrz ok. 1,5%. Na zamocowanych belkach, mocujemy długimi wkrętami legary w rozstawieniu nie większym niż 50 cm.
Deski tarasowe mocuje się do legarów za pomocą wkrętów przechodzących przez wierzch pokrycia lub spinkami, gdy montujemy deski kompozytowe. Do mocowania wkrętami należy użyć wyrobów ze stali nierdzewnej lub mosiądzu, gdyż zwykłe ocynkowane szybko pokryją się rdzą, a przy kontakcie z drewnem egzotycznym wokół nich mogą pojawić się nieestetyczne plamy, przebarwienia. Deski mocuje się w dwóch miejscach do każdego legara w odległości, co najmniej 1,5 cm od krawędzi deski i po uprzednim jej nawierceniu.
Desek nie układa się na styk, lecz pozostawia 3-5 mm szczelinę, co zapobiegnie deformacji pokrycia na skutek pęcznienia i kurczenia się drewna. Wykorzystując pokrycie z paneli kompozytowych osadzonych na systemowym stelażu sposób montażu przeprowadzamy zgodnie z zaleceniami producenta.
Forma wykończenia krawędzi tarasu zależeć będzie od jego wysokości ponad terenem oraz rodzaju pokrycia. Przy nieznacznym wyniesieniu nad gruntem, obramowanie utworzą pionowo przykręcone deski do brzegów pokrycia, a przy profilach kompozytowych systemowe zaślepki i listwy brzegowe.
autor: Redakcja BudownicwaB2B
opracowanie: Aleksander Rembisz
zdjęcia: SPolbruk, EkoTeak, JAF, Lilianna Jampolska
film: EkoTeak
Komentarze