Termin podłoga obejmuje układ kilku warstw umieszczonych na gruncie lub stropie, są to: izolacja, podkład, warstwa wyrównująca i warstwa wierzchnia, czyli posadzka. Jeśli posadzka uległa zniszczeniu lub po prostu nam się znudziła, ale jest w miarę równa, nie ugina się, dobrze trzyma się podłoża i nie ma ognisk zgnilizny, możemy ułożyć na niej nowe pokrycie.
Planując remont posadzki, trzeba oczywiście sprawdzić także stan pozostałych warstw podłogi - jeżeli wymagają remontu, przygotujmy się na to, że modernizowane pomieszczenia na dłuższy czas zostaną wyłączone z użytkowania.
Jeśli remont posadzki będzie dotyczył tylko niektórych pomieszczeń na danej kondygnacji, pamiętajmy o zachowaniu jednakowego poziomu podłogi na całej powierzchni (ewentualne progi nie powinny być wyższe niż 2 cm). Grubość pokryć podłogowych, łącznie z warstwą mocującą, wynosi od 3 do 25 mm (warto o tym wiedzieć, gdy nową posadzkę chcemy ułożyć na starej). Trzeba też wziąć pod uwagę ewentualne wyrównywanie podłoża, bo znacząco może podnieść poziom podłogi. Jeśli zdecydujemy się na ocieplenie lub wyciszenie podłogi, to jej grubość zwiększy się o co najmniej 7-8 cm (przy ociepleniu podłogi na gruncie - o minimum 20 cm).
Nowa posadzka na starej
Panele laminowane, deski warstwowe i wykładziny dywanowe możemy ułożyć na każdym rodzaju starej posadzki (pod warunkiem że jest stabilna). Parkiet lub mozaikę klejone do podłoża można ułożyć na starych deszczułkach, natomiast możliwość pokrycia parkietem starych płytek ceramicznych zależy od tego, czy użyty klej zapewni wystarczającą przyczepność do szkliwionej powierzchni (powinna o tym informować instrukcja jego użycia). Ewentualnie można przeszlifować płytki szlifierką do kamienia i po odpyleniu przystąpić do układania parkietu.
Najlepszym podłożem pod płytki ceramiczne będą stare kafelki. Dość ryzykowne może być natomiast ułożenie ich na posadzce z desek lub na parkiecie, gdyż drewno "pracuje" i nie jest w pełni stabilnym podłożem. Na podłogach drewnianych nie można kłaść wykładzin z PVC, gdyż uniemożliwiają one odparowanie wilgoci, co w przypadku przedostania się wody pod wykładzinę skutkuje gniciem drewna.
Gdy trzeba wymienić podłoże
Gdy wymiany wymaga jedynie posadzka (warstwy podposadzkowe są w dobrym stanie), zwróćmy uwagę, aby po jej zerwaniu na podłożu nie pozostał klej. W przypadku wymiany starej posadzki mocowanej do podłoża lepikiem poważnym problemem jest usunięcie warstwy bitumicznej. Nie może ona bowiem stanowić podkładu pod obecnie stosowane kleje do parkietu i musi być całkowicie usunięta z podłoża. Jedyną skuteczną metodą pozbycia się lepiku jest użycie specjalistycznej szlifierki usuwającej go w sposób bezpieczny dla otoczenia wraz z warstewką jastrychu.
To, czy podłoga wymaga drobnej naprawy, czy gruntownego remontu, widać dopiero po zerwaniu posadzki. Sposób przeprowadzania prac będzie zależał od konstrukcji istniejącej podłogi i planowanej modernizacji.
Podłoga na parterze domu bez podpiwniczenia
Podłoga taka musi chronić przed przenikaniem wilgoci z ziemi oraz zapewniać dobrą izolację cieplną.
Na legarach. W bardzo starych domach podłogi parteru układane były na legarach opartych na murowanych lub betonowanych słupkach zafundamentowanych w gruncie. Usunięcie takiej konstrukcji nie jest kłopotliwe, a odległość od gruntu do poziomu podłogi wystarczy na ułożenie niezbędnych warstw podłogowych, jeśli wynosi przynajmniej 20-25 cm.
Na podkładzie betonowym. Kłopotliwe jest ocieplenie podłogi na podkładzie betonowym - wymaga skucia całego podkładu i usunięcia podłoża na głębokość co najmniej 20 cm. Trzeba przy tym zwrócić uwagę na to, by nie naruszyć stabilności ścianek działowych, które z reguły stawiane były bezpośrednio na betonowym podkładzie. Aby nie doszło do zawalenia ścianek, beton w ich sąsiedztwie usuwa się odcinkami o długości nie większej niż 1 m i tworzy pod nimi betonowe oparcie w postaci ławy sięgającej do poziomu warstwy stabilizującej grunt. Na ławach należy ułożyć izolację przeciwwilgociową chroniącą przed podciąganiem kapilarnym wilgoci z gruntu. Izolację wykonuje się z dwóch warstw papy podkładowej sklejonej lepikiem na zimno.
Po usunięciu starego podkładu, podłoże gruntowe należy wyrównać, a następnie utwardzić przynajmniej 5 cm warstwą chudego betonu (B 10) zatartego na gładko. Następnie na takim podkładzie układa się izolację przeciwwilgociową, która powinna sięgać aż do poziomu izolacji poziomej na ścianach fundamentowych. Do tego celu można użyć grubszej folii budowlanej lub papy podkładowej. Na izolacji przeciwwilgociowej kładziemy płyty ociepleniowe grubości 10-15 cm ze styropianu odmiany EPS 100 lub polistyrenu ekstrudowanego XPS - droższego, ale o lepszej ciepłochronności i wytrzymałości.
Płyty izolacji cieplnej warto ułożyć dwuwarstwowo (dwie warstwy o mniejszych grubościach) w taki sposób, aby ich styki mijały się w poszczególnych warstwach. Na warstwie ociepleniowej kładziemy folię budowlaną, która zapobiegnie wnikaniu wylewki betonowej w szczeliny między płytami ociepleniowymi.
Następnie wylewany jastrych cementowy (podkład podłogowy) o grubości co najmniej 4 cm. Powinien być oddylatowany od ścian domu wkładkami z pasków styropianu o grubości 1-2 cm lub przy użyciu specjalnej taśmy brzegowej. Wylewkę trzeba zazbroić siatką przeciwprężną z drutu o średnicy 3-4 mm, o oczkach 10 × 10 cm. Zwiększy to stabilność podkładu i zapobiegnie jego pękaniu.
Jastrych można układać ręcznie, dowożąc mieszankę taczką, ale coraz częściej wykorzystuje się do tego celu mieszalniki z pompą - tzw. miksokrety, oraz zacieraczki mechaniczne. Pozwalają one uzyskać równą i gładką powierzchnię podkładu podłogowego. Podczas twardnienia jastrychu należy go regularnie nawilżać, aby pod wpływem skurczu zaprawy nie powstały pęknięcia.
Podkład powinien schnąć przynajmniej przez miesiąc - aż wilgotność podłoża spadnie poniżej 3%. Jest to szczególnie ważne, gdy planujemy wykonanie posadzki z drewna lub materiałów drewnopochodnych (parkiet, mozaika, panele podłogowe), gdyż wilgoć zawarta w podłożu może doprowadzić do ich uszkodzenia.
Podłoga na piętrze
Na stropie żelbetowym. Podłogi na piętrze układane są najczęściej na stropie żelbetowym i ich remont zazwyczaj ogranicza się do usunięcia starej posadzki i po wyrównaniu podłoża - ułożenia nowej. Jeśli stara podłoga układana była na niskich legarach (najczęściej ma to miejsce w przypadku podłogi z desek), możemy ją dodatkowo wyciszyć.
Jeżeli do wyrównania podłoża lub utworzenia warstwy podkładowej użyjemy zwykłych zapraw cementowych, musimy pamiętać o utworzeniu odpowiedniej grubości warstwy - zbyt cienka popęka i nie zagwarantuje wystarczającej przyczepności do podłoża. Grubość warstwy wyrównującej, nakładanej bezpośrednio na betonowe podłoże, w najcieńszych miejscach nie może być mniejsza niż 2,5 cm.
Jeśli podkład układany jest na warstwie oddzielającej (papie, folii), jego grubość nie może być mniejsza niż 3,5 cm. Natomiast w przypadku pokrywania materiałów odkształcalnych (izolacje akustyczne i cieplne ze styropianu, wełny mineralnej, pianki polietylenowej) warstwa podkładowa musi mieć grubość co najmniej 5 cm. Problem z uzyskaniem odpowiednich grubości warstw wyrównujących rozwiązuje zastosowanie specjalnych, przygotowanych fabrycznie mieszanek do wykonywania podkładów podłogowych. Dostępne są one w dwóch grupach asortymentowych: do wykonywania samorozlewnych podkładów wyrównujących o grubości 5-20 mm oraz jako podkłady układane w tradycyjny sposób, o grubości 1,5-8 cm.
Skuteczność podłogowej izolacji akustycznej zależy w dużym stopniu od tzw. masy izolowanej, czyli ciężaru warstwy spoczywającej na elastycznej warstwie izolacyjnej. Wysoką skuteczność (a także stabilność podłoża) zapewnia więc warstwa jastrychu cementowego o grubości ok. 5 cm ułożona na płytach z wełny mineralnej, specjalnej odmianie styropianu miękkiego o grubości 3-4 cm lub na 2 cm warstwie pianki polietylenowej. W efekcie tego poziom podłogi podwyższy się o co najmniej 7-8 cm, co mniej więcej odpowiada grubości usuniętych (remontowanych) warstw podłogowych.
Na legarach. To podłogi na drewnianych belkach (do których przybija się następnie podkłady lub deski podłogowe) najczęściej były wykonywane na stropach spoczywających na belkach stalowych lub drewnianych.
Strop na belkach stalowych. Stropy takie budowano z belek o przekroju dwuteowym w rozstawie 90–120 cm, pomiędzy którymi znajdowało się wypełnienie w formie: płyty Kleina (cegły ze zbrojeniem bednarką), żelbetowej wylewki w deskowaniu podwieszanym lub prefabrykowanych płyt międzybelkowych WPS. Podłogę na takim stropie wykonywano często jako tzw. polepę (sieczka lub wióry zmieszane z wapnem i gliną), w formie cienkiej wylewki betonowej przykrywającej ocieplenie z żużlu. Alternatywnym rozwiązaniem było wykonanie podłogi na legarach (układanych poprzecznie do belek stropowych) - do legarów mocowano deski, a przestrzeń pod nimi wypełniano różnorodnym materiałem pełniącym funkcje ocieplenia, np. gruzem bądź sieczką zmieszaną z wapnem. Remont takiej podłogi na legarach polega na usunięciu wszystkich warstw podłogowych i utworzeniu nowego podłoża umożliwiającego ułożenie dowolnego rodzaju posadzki.
Stropy na belkach stalowych charakteryzują się wystającymi "żebrami", a więc ułożenie betonowego podkładu wymaga wyrównania powierzchni stropu, co można osiągnąć poprzez wypełnienie przestrzeni międzybelkowych podsypką z kruszywa keramzytowego lub ułożenie w nich płyt styropianowych odmiany EPS 100.
Jeśli grubość podsypki z keramzytu musi być większa niż 3 cm, przed rozsypaniem warto zmieszać ją na mokro z cementem (ok. 5 kg cementu na 40 l keramzytu). W ten sposób powstanie w miarę wytrzymałe podłoże, po którym będzie można chodzić podczas układania kolejnych warstw podłogowych. Godne polecenia jest też zastosowanie metody mieszanej - najpierw przestrzenie między belkami wypełniamy 2-3 cm warstwą keramzytu, a następnie kładziemy na nim styropianowe płyty.
Podkład podłogowy można wykonać w dwojaki sposób: układając suchy jastrych z płyt gipsowo-włóknowych lub wykonując betonową wylewkę o grubości przynajmniej 5 cm. Wylewkę należy oddylatować od ścian np. paskami styropianu o grubości 1-2 cm, tworząc w ten sposób tzw. podkład pływający.
Strop na belkach drewnianych. Stropu o konstrukcji drewnianej nie należy nadmiernie obciążać warstwami podłogowymi, dlatego zamiast tworzyć nowe podłoże, legary pozostawia się, a w razie daleko posuniętego zniszczenia - wymienia na nowe. Jako podkład, zamiast desek podłogowych mocowanych do legarów, kładziemy teraz płytę OSB o grubości 22 mm łączoną na stykach wzdłużnych klamerkami, a przy większym rozstawie legarów i większych obciążeniach - kładziemy dwuwarstwowo płyty o grubości 15 i 18 mm.
Alternatywnym sposobem na stworzenie podkładu będzie ułożenie jastrychowych płyt gipsowo-włóknowych na cieńszych - 15 mm płytach OSB. Płyty gipsowo-włóknowe mają grubość 25 mm i łączone są ze sobą na zakładkę wzmocnioną klejem i wkrętami. Taki wariant warto przyjąć, gdy na części podłogi zamierzamy ułożyć płytki ceramiczne.
Przy okazji remontu możemy poprawić akustykę stropu. W tym celu między legarami układamy wełnę mineralną, a w miejscach mocowania płyty OSB do legarów kładziemy taśmy elastyczne zapobiegające skrzypieniu podłogi.
Mocowanie posadzek
Płytki ceramiczne
Mocuje się je za pomocą zaprawy klejowej, przy czym w zależności od rodzaju podłoża i charakteru pomieszczenia, stosuje się jedną z trzech rodzajów zapraw:
- zwykła - może być stosowana jedynie w przypadku stabilnych podłoży betonowych nienarażonych na znaczne zmiany temperatury;
- uelastyczniona - stosowana, gdy podłożem są płyty OSB, gipsowo-kartonowe, gipsowo-włóknowe lub jastrychy anhydrytowe;
- elastyczna - używana jest podczas mocowania płytek do tzw. podłoży krytycznych (podłoża drewniane, stare płytki ceramiczne) oraz na ogrzewanie podłogowe.
Podczas układania płytek trzeba pamiętać, że:
- podłoża o dużej nasiąkliwości przed ułożeniem płytek należy zagruntować, aby woda z zaprawy nie była zbyt szybko odciągana;
- w tzw. pomieszczeniach mokrych pod płytkami należy wykonać izolację przeciwwodną, np. z 2-3 warstw płynnej folii, na której bezpośrednio można przyklejać płytki;
- podczas przyklejania płytek nie wolno wyrównywać podłoża za pomocą kleju - grubsza warstwa kleju po związaniu mocno się skurczy, w efekcie czego podłoga będzie nierówna;
- pamiętajmy o odpowiedniej szerokości fug w stosunku do wymiarów płytek oraz o odstępach dylatacyjnych od ściany;
- podłogę z płytek ceramicznych można użytkować po 2-3 dniach od zaspoinowania.
Panele laminowane
Można je układać praktycznie na każdym równym podłożu - zawsze jako posadzkę pływającą, czyli swobodnie leżącą na warstwie z elastycznej pianki bądź maty. Obecnie produkowane są głównie panele łączone na zatrzaski, bez użycia kleju, a ich ułożenie jest bardzo proste, więc bez problemu można to zrobić samodzielnie.
Najpierw kładziemy folię paroizolacyjną zapobiegającą zawilgoceniu posadzki od spodu. Na niej rozkładamy piankę lub matę wyrównującą. Jako podkładu można też użyć specjalnych miękkich płyt pilśniowych, które pozwalają na wyrównanie większych nierówności podłoża i zapewniają lepszą izolację akustyczną.
Podłoga z paneli musi być oddylatowana na całym obwodzie od takich elementów pomieszczenia, jak ściany czy słupy, ze względu na rozszerzanie się pokrycia pod wpływem zmian wilgotności. W taki sam sposób jak panele można układać panelowe deski warstwowe, jeśli nie chcemy przyklejać ich do podłoża.
Parkiet, mozaika, deski warstwowe
Posadzki z tych materiałów układamy jako klejone do podłoża. Można je przyklejać do suchego jastrychu betonowego o wilgotności nie większej niż 3%, do płyt wiórowych i OSB oraz do suchych jastrychów gipsowych.
Przed nałożeniem kleju podłoże trzeba odkurzyć i zagruntować preparatem wchodzącym w skład zestawu do przyklejania parkietów. Należy używać specjalistycznego kleju do parkietów (wszelkie zastępcze produkty z reguły nie zapewniają właściwego zamocowania). Klej najłatwiej rozprowadzić pacą zębatą. Pokrywamy nim taką powierzchnię, abyśmy zdążyli ułożyć na niej deszczułki przed stwardnieniem kleju. Parkiet oraz mozaikę po przyklejeniu należy oszlifować specjalną cykliniarką, a następnie pokryć lakierem lub woskiem, natomiast desek warstwowych się nie szlifuje (precyzyjnie wykonane pióra i wpusty zapewniają uzyskanie gładkiej powierzchni posadzki).
Wykładziny dywanowe i z PVC
Wymagają bardzo gładkiego podłoża, gdyż wszelkie nierówności uwidocznią się na ich powierzchni - zwłaszcza przy cienkich wykładzinach z PVC. Przy renowacji podłogi pod takie pokrycia najlepiej więc wykonać wylewkę samorozlewną lub podkład z płyt gipsowo-włóknowych bądź OSB.
Wykładziny te, w zależności od wielkości pomieszczenia i intensywności jego użytkowania, układamy bez przyklejania, jako klejone (na całej powierzchni albo pasmowo), bądź metodą napinania (zapewnia ona najlepszy efekt i długotrwałe użytkowanie bez fałdowania, ale jest droga, bo wymaga użycia specjalistycznego oprzyrządowania). Miejsca łączeń wykładziny wyglądają nieefektownie, więc ewentualne łączenia należy zaplanować w miejscach jak najmniej widocznych.
opr.: Redakcja BudownicwaB2B
zdjęcie wprowadzające: Atlas
Komentarze