Jakie wymagania powinny spełniać przegrody wewnętrzne?
Formalne wymagania dla ścianek działowych w domach jednorodzinnych dotyczą jedynie zapewnienia odpowiedniej izolacji akustycznej 30 dB dla przegród między pokojami i 35 dB dla ściany oddzielającej łazienkę.
Normy te spełniają praktycznie wszystkie rodzaje ścianek wewnętrznych, ale często spełnienie tych wymogów nie zadawala mieszkańców, gdy chcą utrzymać komfortowe warunki mieszkaniowe.
Zależnie od konstrukcji ściany i użytych materiałów możemy uzyskać tłumienie na poziomie nawet 50-55 dB, przede wszystkim poprzez budowę ścianki warstwowej.
Niekiedy przegrody wewnętrzne powinny również zapewniać odpowiednią odporność na obciążenie zawieszanych przedmiotów i urządzeń, chronić przed przenikaniem wilgoci, uzyskiwać dostateczną termoizolacyjność.
Lokalizacja ścianek, a wytrzymałość podłoża
Istotną cechą, którą trzeba brać pod uwagę przy doborze konstrukcji ścianki działowej jest wytrzymałość podłoża - przede wszystkim stropu - na dodatkowe obciążenie. Jeśli decydujemy się na postawienie jej z materiałów o masie powierzchniowej powyżej 100 kg/m2 konieczne będzie sprawdzenie wytrzymałości i ewentualne wzmocnienie stropu w miejscu jej przebiegu.
W nowobudowanych domach projekt konstrukcyjny przewiduje odpowiednie wzmocnienie stropu w projektowanym miejscu ich postawienia. Jeśli chcemy ściankę przesunąć już po wykonaniu stropu, to powinniśmy taka zmianę skonsultować z projektantem lub zbudować ściankę o mniejszym ciężarze.
Natomiast w już użytkowanych domach nie zawsze można dokładnie ocenić konstrukcję stropową, dlatego lepiej zdecydować się na przegrodę w systemie lekkiej zabudowy
Murowane ścianki działowe
Grubość ścianek zależnie od wymagań akustycznych i wytrzymałościowych waha się w granicach 6-15 cm jednak najczęściej stawiane są ścianki z materiałów o grubości 8 bądź 12 cm. Jeśli w ściance prowadzone będą instalacje rurowe, grubość materiału ściennego powinna uwzględniać ich średnicę (łącznie z otuliną) aby bruzdy nadmiernie jej nie osłabiły.
Do budowy ścianki działowej stawianej w technologii murowanej wykorzystuje się materiały ceramiczne, silikatowe bądź gipsowe, a o wyborze najczęściej decyduje wytrzymałość i i łatwość wykończenia stawianej przegrody.
Ceramiczne i silikatowe przegrody wewnętrzne
Tradycyjne ścianki działowe wykonywane są jako murowane z cegieł ceramicznych pełnych lub dziurawki, pustaków bądź bloczków i cegieł wapienno-piaskowych.
Zależnie od rodzaju użytych materiałów i ich grubości uzyskujemy różną zdolność do tłumienia hałasu - od ok. 35 dB przy otynkowanej ścianie z cegły dziurawki grubości 9,5 cm do 49 dB dla przegrody o grubości 15 cm z pełnych bloczków silikatowych.
Jeśli przewidujemy mocowanie na ścianach ciężkie przedmioty zdecydujmy się raczej na materiały pełne, gdyż zapewni to bezproblemowe stabilne ich zamocowanie. Budowa ścianki z tych materiałów jest zalecana w łazienkach, gdzie będą montowane wiszące przybory sanitarne (miska sedesowa, bidet).
Ścianki murowane powinny być połączone z postawionymi wcześniej ścianami nośnymi. Kotwienie najłatwiej zapewnić osadzając pręty zbrojeniowe średnicy 6 - 8 mm w ścianie nośnej i spoinach ścianki działowej. Kotwy rozmieszczamy w odstępach 30 - 50 cm zależnie od wielkości elementów ściennych.
Cienkie ścianki o grubości 6-7 cm i długości ponad 5 m powinny być dodatkowo zbrojone na całej długości prętami 6 mm, układanymi w co drugiej spoinie. Jeśli w takiej ściance nie będzie montowana zamknięta ościeżnica stalową to pręty wyginamy wzdłuż krawędzi otworu i obrzucamy 2-3 cm warstwą mocnej zaprawy cementowej.
Utworzona w ten sposób „ramka” zapewnia stabilne zamocowanie dla popularnych, cienkościennych ościeżnic drewnopochodnych. W otworach drzwiowych wykonujemy nadproża z 2 -3 prętów o średnicy 8 mm zalanych ok. 5 cm wartwą betonu.
Przegrody z betonu komórkowego
Jest wygodnym materiałem do stawianie ścianek działowych ze względu na duże powierzchnie czołowe - siedem bloczków pokrywa powierzchnie 1 metra kwadratowego- a standardowo wykorzystuje się bloczki o grubości 11,5 cm.
Beton komórkowy nie jest dobrym izolatorem akustycznym (tłumienie na poziomie 35 dB) a do budowy należy używać cięższych odmian - 600 kg/m3 lub 700 kg/m3 - nie gwarantuje też stabilnego zamocowanie ciężkich przedmiotów, zwłaszcza przy obciążeniach wyrywających.
Ze względu na dużą nasiąkliwość i długotrwałe wysychanie nie jest polecany do zabudowy miejsc narażonych na zamoczenie np. w łazience.
Przy stawianiu ścian z betonu komórkowego obowiązują takie same zasady jak przy murowaniu z cegieł czy pustaków.
Monolityczne przegrody z płyt gipsowych
Płyty, a w zasadzie bloczki gipsowe można wykorzystać do stawiania przegrody wewnętrznej o grubości 6 cm, 8 cm lub 10 cm.
Bloczki są dość duże, o wymiarach 50 x 66 cm i na postawienie 1 m2 przegrody wystarczą tylko trzy płyty. Ich ciężar powierzchniowy wynosi ok. 70 kg/m2 przy grubości 8 cm. Produkowane są w dwóch odmianach - zwykłe przeznaczone do pomieszczeń suchych i impregnowane stosowane w pomieszczeniach o podwyższonej okresowo wilgotności (łazienki, pralnie, kuchnie).
Ukształtowane po bokach pióra i wpusty umożliwiają precyzyjne ich połączenie i uzyskanie równej płaszczyzny ścianki, dzięki temu nie wymagają tynkowania - wystarczy szpachlowanie uszkodzeń i ewentualne naciągnięcie cienkiej warstwy gładzi.
Podstawową ich zaletą jest ograniczenie do minimum tzw. prac mokrych i szybkość budowania.
Pod względem izolacyjności akustycznej mają podobne własności jak cięższe i otynkowane odmiany betonu komórkowego - ścianka o grubości 8 cm charakteryzuje się tłumieniem dźwięków na poziomie 38 dB.
Lekkie przegrody szkieletowe
To obecnie jednym z najczęściej wykorzystywanych systemów zabudowy wnętrz. Pozwala bowiem na łatwe modyfikowanie parametrów przegrody (jej grubości, własności wytrzymałościowych i akustycznych), jak też zarysu nie tylko po linii prostej ale i łukowej.
Ścianki takie są lekkie - masa powierzchniowa przy jednowarstwowym opłytowaniu nie przekracza 30kg/m2, a ich montaż nie wymaga prowadzenia uciążliwych prac na mokro.
Podstawowy zestaw elementów zawiera stalowe profile w trzech szerokościach 50 mm, 75 mm i 100 mm, które dobiera się w zależności od pożądanej izolacyjności akustyczne i sztywności konstrukcji.
Przestrzeń między płytami wypełnia się wełną mineralną pełniącą role izolacji akustycznej. Wewnątrz ścianki łatwo jest poprowadzić różne instalacje - nacięcia w profilach słupkowych pozwalają na przeciągniecie rur czy przewodów.
Wykończenie powierzchni ściany ogranicza się do zaszpachlowania i przeszlifowania złączy i wstawienia kątowników ochronnych na narożnikach zewnętrznych.
Ścianki ruchome
To specjalna forma przegród wewnętrznych pozwalająca na wygodną zmianę aranżacji wnętrza, zależnie od aktualnych potrzeb.
Ze względów technicznych, ścianki takie stanowią z reguły jedynie część przegrody między pomieszczeniami - w stanie rozsuniętym muszą się bowiem gdzieś „schować”, choć są również warianty składane, segmentowe zajmujące niewiele miejsca.
Konstrukcja ścianki opracowywana jest indywidualnie z uwzględnieniem szerokości i wysokości otwarcia, rodzaju poszycia i mechanizmu przesuwu.
W przypadku konstrukcji prostych mogą być one jedno lub dwuskrzydłowe, a w stanie rozsunięcia zachodzą na ściankę stałą lub chowają się w jej wnętrzu. Istotnym elementem są szyny nośne i prowadzące. Najczęściej obciążenie przenoszone jest przez szynę górna, natomiast w podłodze umieszcza się jedynie prowadnicę stabilizującą.
Pokrycie ścianki np. z płyt drewnopochodnych o różnym wykończeniu powierzchni mocuje się do aluminiowej ramy, a wnętrze może być wypełnione materiałem dźwiękochłonnym.
W przypadku chowania się części przesuwnej w ściankę stałą, przynajmniej jedną jej połowę wykonuje się jako szkieletowa z pokryciem płytami gipsowo-kartonowymi.
Umożliwia to wygodny montaż szyn jak i ułatwia przeprowadzenie ewentualnych napraw.
Ścianki segmentowe w pozycji złożonej zajmują niewiele miejsca i układają się prostopadle do zamykanego otworu.
Szerokość segmentów wynosi od 50-150 cm, można więc dobrać ich wymiar do miejsca zajmowanego podczas parkowania. Segmenty podwieszane są do szyny nośnej i nie wymagają zamontowania prowadnicy w podłodze, a rozpieracze blokują je w pozycji rozłożenia.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: Xella Polska, Wienrberger Ceramika Budowlana, Isover, Rigips, Lafarge
Komentarze