Brama uchylna czy segmentowa?
W garażach indywidualnych montowane są głównie dwa typy bram – o konstrukcji uchylnej, bądź segmentowej. Bramy uchylne mają dość prosta budowę, przy czym występują w dwóch wariantach – z prowadnicami górnymi lub bez nich. Ma to istotny wpływ na wymagania montażowe, jak i możliwość zautomatyzowania ich działania.
W wariancie bez prowadnic górnych zastosowano mechanizm nożycowy, który jednocześnie unosi i podpiera skrzydło bramy, gdy zostanie całkowicie otwarta. Dzięki takiemu rozwiązaniu można dowolnie wykorzystać przestrzeń pod sufitem garażu i łatwiej przeprowadzić jej montaż, ale nie można wykorzystać w nich typowych mechanizmów do napędu elektrycznego.
W obu wariantach wygodne otwieranie i zamykanie zapewniają sprężyny odciążające, przy czym często łączone są one w pakiety kilku równolegle zamocowanych sprężyn, co zapobiega gwałtownemu opadnięciu skrzydła bramy, w razie pęknięcia pojedynczej sprężyny. Bramy uchylne podczas otwierania wymagają pozostawienia ok. 1 m wolnej przestrzeni od strony zewnętrznej, gdyż dźwigniowy mechanizm podnoszący sprawia, że w czasie otwierania dolna krawędź zatacza łuk, wychodząc poza płaszczyznę frontu.
Może to stwarzać pewną niedogodność, gdy wjazd z drogi na posesję znajduje się bardzo blisko garażu. W podstawowych modelach poszycie wykonane jest z lakierowanej blachy z przetłoczeniami, przy czym pancerz może być ocieplony lub nieocieplony. Dostępne są również warianty z pokryciem listwami drewnianymi, a także wyposażone w dodatkowe drzwi otwierane niezależnie.
Bramy segmentowe otwierają się w pionie, zatem nie trzeba zostawiać wolnego miejsca przed wjazdem. Podczas unoszenia poszczególne segmenty przesuwają się po prowadnicach i układają pod sufitem garażu, równolegle do podłogi. Ciężar bramy równoważony jest sprężynami najczęściej umieszczonymi w poziomym wale, co ułatwia otwieranie.
Zależnie od wysokości nadproża wał ze sprężynami umieszcza się bezpośrednio nad otworem drzwiowym lub na końcu prowadnic poziomych. Zwracając uwagę na wysokość stropu prowadnice górne mocuje się bezpośrednio do sufitu lub za pomocą wysięgników przykręcanych np. do konstrukcji dachowej. Poszycie bramy zbudowane jest z połączonych zawiasowo segmentów warstwowych z ociepleniem i z różnorodnie wykończoną powierzchnią.
Dopasowanie bramy do warunków montażowych
Uchylną bramę garażową o znormalizowanych wymiarach można kupić w składzie budowlanym, a nawet pokusić się o samodzielny jej montaż. Wymaga to jednak sprawdzenia, jaki typ i rozmiar będzie pasował do naszego garażu, musimy więc zmierzyć charakterystyczne wymiary (szerokość i wysokość) nie tylko samego otworu, ale również wysokości nadproża, szerokości ścianek bocznych i rozmiar wolnej przestrzeni pod sufitem.
Uzyskane wyniki trzeba skonfrontować z zaleceniami producenta wybranego typu bramy, zawartymi w instrukcji montażowej. Bramy segmentowej, która z reguły wykonywana są na indywidualne zamówienie, ze względu na bardziej rozbudowaną konstrukcję w porównaniu do bram uchylnych, wymagają aby ostateczne pomiary wykonał przedstawiciel producenta.
Warto jednak wykonać samodzielnie podstawowe pomiary, co przyda się przy wstępnym wyborze odpowiadającego nam modelu oraz porównaniu kosztów. Podczas pomiarów musimy również ustalić, czy i jakie prace budowlane będą jeszcze prowadzone w garażu, zwłaszcza względem pokrycia podłogowego i dojazdu, gdyż wymaga to uwzględnienia grubości dodatkowych warstw podłogowych.
Przygotowania do montażu bramy
Bramy garażowe mogą być instalowane na różnym etapie prac związanych z budową domu, ale najlepiej robić to po wykończeniu podłogi garażu i otynkowaniu ścian wewnętrznych, natomiast wykończenie elewacji nie jest konieczne. Oczywiście przygotowania można ograniczyć do wykończenia fragmentu ścian wokół ościeża i ewentualnie sufitu, co wyeliminuje konieczność późniejszego demontażu prowadnic.
Niekiedy decydujemy się na wymianę starej rozwiernej bramy na nowoczesną i wtedy prace obejmują również zdemontowanie starego obramowania. Montując bramę gotową, musimy dopasować się do wymiarów standardowych, które są stopniowane co 125-250 mm na szerokości i co 50-125 mm na wysokości zależnie od producenta i wielkości bramy.
Jeśli wymiary otworu są większe niż odpowiadająca nam brama, to zależnie od różnicy w wymiarach wystające krawędzie przykryjemy maskownicą, oferowaną przez producentów bram, bądź zamocujemy ją na dodatkowych uchwytach, a ościeże zwęzimy np. nakładając warstwę styropianu pokrytego tynkiem.
Jeśli decydujemy się na samodzielny montaż bramy uchylnej, powinniśmy wykończyć ściany wokół otworu tak wewnątrz, jak i po bokach otworu, zwracając uwagę na równe nałożenie tynku, zwłaszcza w pasie gdzie będą przykręcane prowadnice. Otwory mocujące nie mogą znajdować się bliżej niż 5 cm od krawędzi muru, przy czym w odległość tą nie wliczamy grubości tynku czy innych okładzin.
Bramy uchylne dostarczane są z reguły w stanie zmontowanym, zatem po ich osadzeniu w otworze i przykręceniu prowadnic górnych są gotowe do użytkowania.
Mechanizm napędowy
Bramę segmentową, jak i uchylną można wyposażyć w elektryczny mechanizm napędowy, co znacznie ułatwia jej otwieranie i pozwala na zdalne sterowanie za pośrednictwem pilota. Montaż zespołu napędowego jest stosunkowo prosty i sprowadza się do zamocowania do sufitu prowadnicy oraz sprzęgnięciu z zaczepem poszycia bramy.
Dla zapewnienia sprawnego funkcjonowania napędu, brama musi otwierać się płynnie, bez nadmiernych oporów i drgań. Oprócz montażu mechanicznego, do zespołu napędowego musimy doprowadzić zasilanie elektryczne, a gdy instalujemy również fotokomórki zabezpieczające przed przytrzaśnięciem, to również do nich doprowadzamy przewody z zespołu napędowego.
Warto też zainstalować przyciski sterujące otwieraniem i zamykaniem bramy (wewnątrz garażu), co umożliwi obsługę bramy (oprócz pilota). Podłączony mechanizm napędowy trzeba jeszcze zaprogramować, ustalając skrajne położenia bramy w stanie otwartym i zamknięty.
Zależnie od modelu programowanie przeprowadza się ręcznie, zgodnie z instrukcją obsługi lub przebiega to automatycznie, gdy układ sterujący zapamiętuje punkty, w których następuje skokowy wzrost oporów mechanizmu napędowego.
Uwaga na błędy
Brama wyposażona w automatykę otwierania zamontowana w garażu, bez dostępu z wnętrza domu czy pozbawiona innego wejścia, powinna być wyposażona w układ awaryjnego otwierania, w przypadku zaniku prądu lub uszkodzenia elektrycznego mechanizmu. Bez takiego zabezpieczenia nie dostaniemy się do garażu przy braku zasilania, a w razie uszkodzenia pozostanie jedynie włamanie do własnego garażu.
Najbezpieczniejszym rozwiązanie będzie zamontowanie systemu odblokowywania, uruchamianego z zewnątrz kluczykiem, co umożliwi ręczne podniesienie bramy. Podłoga w miejscu przylegania bramy powinna tworzyć pochylony na zewnątrz próg, co zapobiega gromadzeniu się tam wody.
Przy bramach umieszczonych na spadzistym podjeździe, przed progiem trzeba zamontować kanał odwadniający, którego brak może powodować zalewanie garażu, a także przymarznięcie bramy zimą. Jeśli przed zamontowaniem bramy nie wykończyliśmy posadzki, warto w progu umieścić tymczasową listwę, której wierzch wyznaczy wysokość przyszłej podłogi.
Uchronimy się w ten sposób przed pomyłką przy ustalaniu poziomu posadzki i uzyskamy linię bazową dla reszty powierzchni. Do mocowania prowadnic i ram trzeba użyć kołków rozporowych, dostosowanych do rodzaju materiału ściennego. Elementy mocujące musza przylegać całą powierzchnią do podłoża. Ewentualne nierówności oparcia można korygować podkładkami z twardego drewna lub metalu.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Klaudia Tomaszewska
Zdjęcie otwierające: pixabay
Komentarze