Pompa ciepła - korzystna opcja grzewcza
Pompa ciepła może pozyskiwać nawet do 85% energii potrzebnej do ogrzewania domu i przygotowania ciepłej wody użytkowej ze źródeł odnawialnych.
Taki poziom efektywności osiągają głównie pompy gruntowe, jednak w przypadku innych urządzeń, takich jak pompy powietrzne czy solankowe, wskaźnik ten jest tylko nieznacznie niższy. Pozostałe 15% energii jest potrzebne do zasilania sprężarki pompy, która pobiera energię elektryczną, za którą płacimy operatorowi.
Już wcześniej publikowane dane, takie jak kwartalne wyliczenia PORT PC z ostatnich dwóch lat, wskazywały, że od połowy 2022 roku pompy ciepła należą do najkorzystniejszych opcji grzewczych.
Ten fakt potwierdza również Polski Alarm Smogowy*.
Według tej organizacji, po wzroście cen gazu, koszt ogrzewania domu o powierzchni 150 m², o średnim standardzie ocieplenia i zamieszkanego przez czteroosobową rodzinę, przy użyciu kotła gazowego wynosi prawie 9,5 tys. zł rocznie.
Ogrzewanie kotłem olejowym to wydatek niemal 13 tys. zł rocznie, podczas gdy koszty użytkowania pomp ciepła, w zależności od rodzaju urządzenia (gruntowa/powietrzna) i sposobu ogrzewania (podłogówka/grzejniki), wynoszą od 4,6 tys. zł do 7 tys. zł.
Ekspertka zauważa, że taryfy dynamiczne mogą przyczynić się do dalszych obniżek kosztów ogrzewania:
- Bieżąca sytuacja na rynku jest taka, że z rosną ceny gazu i pelletu, a taryfy na energię elektryczną pozostają stabilne. Co więcej, od początku 2024 roku realne koszty energii dla użytkowników pomp ciepła korzystających z taryfy strefowej G12 zmniejszyły się, głównie za sprawą spadku o około 10 proc. cen na giełdzie. Zmiany wprowadzone od lipca powinny przyczynić się do obniżenia kosztów eksploatacji pomp, o kolejne kilka procent. Korzystanie z taryf dynamicznych dawałoby szansę na dalsze obniżki kosztów ogrzewania – wskazuje Wioletta Walczak, inżynier wsparcia projektowego w Stiebel Eltron.
Różnica między dotychczasowymi taryfami a taryfami dynamicznymi polega na częstotliwości ustalania cen. W tradycyjnych taryfach cena energii jest z góry ustalona i nie zmienia się w zależności od pory dnia czy godziny.
W taryfach dynamicznych cena jest kalkulowana na bieżąco, w oparciu o zapotrzebowanie energetyczne w całym kraju. Obecnie cena ustalana jest co godzinę, jednak docelowo ma być aktualizowana co kwadrans.
Wahania cen mogą być znaczące – na przykład podczas silnych wiatrów, gdy elektrownie wiatrowe pracują na pełnej mocy, ceny energii spadają. Podobnie dzieje się w słoneczne dni, gdy fotowoltaika produkuje dużo energii. W przypadku nadpodaży energii na rynku, ceny mogą nawet osiągać wartości ujemne.
Czy prąd może być za darmo?
Wybór nowej taryfy jest dobrowolny, a warunkiem jej skorzystania jest posiadanie inteligentnego licznika energii elektrycznej, który umożliwia zdalny odczyt. Proces wymiany liczników trwa w całej Polsce i ma zostać zakończony do 2030 roku.
Każdy dostawca energii zamieszcza na swojej stronie internetowej szczegółowe cenniki taryf dynamicznych. Oferty różnią się pod względem minimalnych i maksymalnych cen, opłat handlowych, marż, a także w zakresie uwzględniania, bądź nie, ujemnych cen energii na RDN (Rynku Dnia Następnego).
Ekspertka podkreśla konieczność świadomego korzystania z taryf dynamicznych:
- Taryfy dynamiczne są rozwiązaniem, które może być korzystne dla świadomych konsumentów, którzy potrafią i mogą dostosować zużycie energii w swoim gospodarstwie do określonej godziny. Czyli będą włączać urządzenia elektryczne typu pralki, grzejniki, ładowarki samochodów elektrycznych lub magazyny energii wtedy, kiedy prąd jest najtańszy. Dzięki temu będzie można oszczędzić na ładowaniu magazynu energii, lub korzystaniu z urządzeń elektrycznych, a w najlepszym przypadku robić to za darmo - wskazuje Adam Korpalski, ze Stiebel Eltron, producenta urządzeń grzewczych i wentylacyjnych.
Niezbędny jest interfejs SG Ready
Taki system przynosi korzyści nie tylko użytkownikom, ale także polskiemu systemowi energetycznemu, ponieważ udział wielu gospodarstw domowych w dynamicznych taryfach może przyczynić się do stabilizacji sieci.
Operatorzy energetyczni wprowadzili odpowiednie oferty i udostępniają ceny z jednodniowym wyprzedzeniem na swoich stronach internetowych.
Kluczowym elementem korzystania z taryf dynamicznych jest możliwość zewnętrznego sterowania pracą pompy ciepła, np. za pomocą styku SG Ready lub harmonogramu czasowego.
Ekspert szacuje, że rozwiązanie Smart Grid Ready może przynieść oszczędności na poziomie kilkuset procent:
– Użytkownicy pomp ciepła wyposażonych w interfejs SG Ready (Smart Grid Ready), który w pompach Stiebel Eltron jest w standardzie, mogli już wcześniej przy odpowiednim ustawianiu parametrów optymalizować autokonsumpcję energii elektrycznej z PV. Przy taryfach dynamicznych oszczędności zależą od cen energii, możliwe są oszczędności do kilkunastu procent – szacuje Rafał Rechnio, ze Stiebel Eltron.
Aby pompa ciepła mogła uzyskać etykietę SG Ready, musi być wyposażona w regulator, który dostosowuje jej działanie do odpowiedniej taryfy i modelu użytkowego. Wymagana jest także zgodność z czterema stanami roboczymi pompy, zgodnie z obowiązującymi normami.
Urządzenie posiada przekaźniki, które odbierają sygnały z falownika (jeśli posiadamy instalację fotowoltaiczną) lub od dostawcy energii. Na tej podstawie pompa ciepła przełącza się w jeden z czterech trybów: normalny, blokady, podwyższony lub wymuszony.
W przypadku korzystania z taryf dynamicznych, po zaprogramowaniu, działanie pompy staje się w pełni automatyczne. Użytkownik musi jedynie pamiętać o regularnych przeglądach serwisowych.
Ekspert zwraca również uwagę na możliwość magazynowania tańszej energii:
– Jeśli będziemy znać godzinowe ceny energii w taryfie dynamicznej, możemy zaprogramować pompę, aby w przypadku niskich lub ujemnych cen włączała się ogrzewając instalację CO i wodę w zasobniku CWU do zadanej, wyższej temperatury. W ten sposób możemy „magazynować” tańszą energię i znacząco zaoszczędzić na rachunkach - mówi Adam Korpalski
Optymalizator zużycia energii da szansę na większe oszczędności
W przyszłości użytkownicy pomp ciepła będą mogli oddać zarządzania pracą swojej pompy ciepła firmom zajmującym się optymalizacją ich pracy.
Ekspert szacuje oszczędności na 20-30 procent:
- Bez wątpienia dynamiczne ceny energii mogą okazać się korzystne dla świadomych użytkowników. Póki co moglibyśmy oczekiwać oszczędności na poziomie ok. 10 proc., lecz jeśli na polski rynek wejdą optymalizatory zużycia energii sterowane internetowo, jak np. Octopus Energy w Wielkiej Brytanii, to pojawiłyby się szanse na oszczędności nawet 20-30 proc. Działający w oparciu o optymalizatory system na bieżąco analizuje ceny giełdowe energii i odpowiednio reaguje, co podnosi efektywność z perspektywy użytkownika - podsumowuje Adam Korpalski, ze Stiebel Eltron.
* PAS: Wzrosła opłacalność pomp ciepła, ogrzewanie gazem droższe (teraz-srodowisko.pl)
Źródło i zdjęcia: Stiebel Eltron Polska
Komentarze