Obuwie ochronne stanowi środek ochrony indywidualnej pracownika. Tuż obok innych produktów BHP, takich jak spodnie robocze, kamizelki ostrzegawcze, kaski czy rękawice, powinno zostać zapewnione pracownikom działającym w warunkach narażenia zdrowia na różne czynniki niebezpieczne.
Warto przy tym pamiętać, że obuwie ochronne nie jest dokładnie tym samym, co obuwie robocze BHP. O ile bowiem za buty robocze można uznać każde obuwie przeznaczone do pracy, o tyle obuwie ochronne męskie i damskie musi posiadać klasy ochronności.
W wielu branżach zapewnienie pracownikom odzieży i obuwia bezpiecznego jest wymagane przepisami prawa, a obowiązek ich noszenia nakładają na zatrudnionych regulaminy pracy.
Klasy obuwia ochronnego
Zacznijmy od podstawowego podziału, czyli pierwszej literki znajdującej się na obuwiu ochronnym BHP:
- Klasa S, czyli „Safety” to obuwie bezpieczne. Chroni palce dzięki wyposażeniu w podnoski, które przeszły testy wytrzymałościowe polegające na uderzeniu z energią 200 J.
- Klasa P, czyli „Protective” to obuwie ochronne. Również wyposażone w podnoski, jednak po nieco łagodniejszych testach wytrzymałościowych. Z powodzeniem wytrzymuje uderzenia z energią 100 J.
- Klasa O, czyli „Occupational” to obuwie zawodowe, nazywane też obuwiem roboczym BHP bez podnoska. Chroni stopy przed urazami, na które narażony jest pracownik w miejscu pracy. Sprawdza się jednak w miejscach, gdzie nie ma ryzyka uderzenia palców, nie posiadają bowiem podnosków.
Podział ze względu na cechy ochronne
Za pierwszą literką w oznaczeniu obuwia ochronnego znajdujemy literkę „B” lub cyferkę. Symbole te dają już konkretne informacje na temat właściwości, jakie posiada dany model butów BHP:
SB: obuwie ochronne męskie i damskie spełniające wymagania podstawowe:
- podnosek testowany na uderzenia do 200
- odporność wierzchu na benzynę, oleje i rozpuszczalniki organiczne
S1: właściwości butów roboczych SB oraz dodatkowo:
- właściwości antyelektrostatyczne
- zabudowana pięta
- absorpcja energii w części piętowej
- antypoślizgowa podeszwa
S2: właściwości obuwia ochronnego S1 oraz dodatkowo:
- wodoodporny wierzch – nie przepuszcza wilgoci przez minimum godzinę
S3: właściwości obuwia BHP S2 oraz dodatkowo:
- odporność na przebicie podeszwy i wkładki
- urzeźbiona podeszwa
S4: właściwości obuwia ochronnego S1 oraz dodatkowo:
- wodoszczelność
- podeszwa antypoślizgowa
S5: właściwości obuwia BHP S4 oraz dodatkowo:
- odporna na przebicie podpodeszwa lub wkładka
- urzeźbiona podeszwa
S6: właściwości butów ochronnych BHP S2 oraz dodatkowo:
- wodoodporność całego obuwia
S7: właściwości obuwia ochronnego S3 oraz dodatkowo:
- wodoodporność całego obuwia SBH: właściwości obuwia bezpiecznego hybrydowego
Klasy butów ochronnych to nie wszystko
Europejskie normy wyznaczają też szereg innych oznaczeń, które pojawiają się za główną klasą ochrony, czyli SB, S1 itd. Część z nich stosowana jest wyłącznie w obuwiu bezpiecznym dedykowanym konkretnym grupom zawodowym, np. strażakom.
W używanych powszechnie polskich zakładach produkcyjnych, warsztatach, budowach itp. obuwiu BHP najczęściej znajdziesz oznaczenia takie jak:
- P: Odporność na przekłucie – wkładka z metalu
- PL lub PS: Odporność na przekłucie – wkładka niemetalowa
- A: Obuwie antyelektrostatyczne
- HI: Obuwie ochronne z izolacją spodu od ciepła
- WR: Odporność na wodę
- HRO: Odporność spodów na kontakt z gorącym podłożem
- SRA: Obuwie BHP odporne na poślizg na podłożu ceramicznym pokrytym substancją czynną mydła
- SRB: Obuwie ochronne BHP odporne na poślizg na podłożu ze stali pokrytym glicerolem
- SRC: Łączy cechy SRA i SRB
Na przykład buty ochronne męskie Dosse marki Högert Workwear posiadają klasę ochronności S1P SRC.
Przy sprawdzaniu nazwy obuwia od razu wiadomo, że są to buty z podnoskiem kompozytowym, wierzchem odpornym m.in. na oleje, zabudowaną piętą, właściwościami elektrostatycznymi, zapewniające absorpcję energii w części piętowej, a także odporne na poślizg.
Mamy tu do czynienia z normą SRC, co oznacza, że pozytywnie przeszły testy z substancją czynną mydła i glicerolem.
Natomiast różniące się wyglądem obuwie ochronne męskie EFZE Högert Workwear posiada klasę S5 SRA. W porównaniu do opisanego wcześniej modelu Dosse, buty te dodatkowo wykazują wodoszczelność oraz odporność na przebicie. Za to przeszły wyłącznie testy antypoślizgowe z substancją czynną mydła.
Z obu opisanych przypadkach ochrona nóg jest zapewniona. Jednak te dwa różne modele sprawdzą się w różnych branżach.
Pierwsze producent zaleca do prac remontowych i budowlanych, logistyki, transportu i przemysłu samochodowego. Natomiast obuwie BHP EFZE dzięki swoim właściwościom dodatkowo jest szczególnie polecane do prac w warunkach zewnętrznych.
Bezpieczne obuwie BHP dla pracowników
Oczywiście obuwie ochronne to szereg modeli podzielonych na różne kategorie: półbuty, trzewiki, a nawet kalosze. Komfort pracy zostanie zapewniony wyłącznie wtedy, gdy rodzaj butów roboczych BHP będzie dostosowany do pory roku i warunków pracy.
Jeśli zatrudniasz wielu pracowników, pamiętaj o zapewnieniu wyposażenia odpowiedniego do ich potrzeb. Zebranie informacji m.in. o rozmiarze obuwia może wiązać się z pewną dodatkową pracą, jednak pozwoli uniknąć konieczności późniejszej zamiany produktów czy niezadowolenia pracownika, zmuszonego do używania o numer za dużych butów.
Wielu przedsiębiorców przekonało się o praktyczności wyposażenia pracowników w odzież, obuwie ochronne, okulary i inne akcesoria BHP od jednego producenta. W Högert Workwear znajdziesz wszystkie te produkty.
Źródło i zdjęcie: Högert Technik
Komentarze