2020-04-15 11:58:27 
- Z czego można wykonać taras?
- Jak wykonać taras z betonowej płyty wykończonej płytkami?
- Jak stworzyć taras z kostki lub płyt na podbudowie?
Taras, czyli przedsionek ogrodu
Taras stale narażony jest na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Często pada na niego deszcz, a zimą śnieg. Powierzchnia wtedy na przemian zamarza i odmarza. Z kolei latem nagrzewa się do kilkudziesięciu °C. W takich warunkach często pojawiają się defekty, zwłaszcza gdy podczas budowy popełniono błędy.
Nic zatem dziwnego, że po krótszym lub dłuższym okresie użytkowania niemal każdy taras wymaga remontu. Zakres prac i sposób naprawy zależą od jego konstrukcji i rodzaju usterek. Gdy są poważne, a remont mógłby pochłonąć wiele czasu i środków, może się okazać, że łatwiej i taniej będzie wybudować nowy.
Poniżej zajmiemy się sposobami naprawy trzech najpopularniejszych typów tarasów na gruncie: konstrukcji na betonowej płycie wykończonej płytkami ceramicznymi, wykonanego z kostki brukowej albo płyt, tarasu drewnianego.
Taras z betonowej płyty wykończonej płytkami
To od lat jeden z najpopularniejszych rodzajów konstrukcji tarasowych w naszym kraju. Mimo że technologia budowy jest bardzo dobrze znana wykonawcom, często zdarza się, że na takich tarasach już nawet po kilku latach użytkowania wykruszają się fugi albo uszkadzają się płytki. Zazwyczaj jest to następstwem niedokładnego rozprowadzenia zaprawy klejowej pod płytkami i wykruszenia się fug.
W wyniku tego błędu w szczeliny wnika woda, która po zamarznięciu zwiększa swoją objętość, co prowadzi do uszkodzenia (odspojenia lub pękania) wierzchniej warstwy. Wykruszone fugi można dość łatwo naprawić. Trzeba oczyścić powierzchnię, usunąć luźne fragmenty i wypełnić szczeliny elastyczną zaprawą spoinową – o ile uda się dobrać fugę w pasującym kolorze.
Nieszczelności na styku tarasu i ściany budynku oraz wokół słupków balustrady uzupełnia się natomiast silikonem. W przypadku uszkodzonych płytek, zakres prac zależy od skali zniszczeń. Pojedyncze płytki dość łatwo wymienić. Należy usunąć zniszczony element, zwracając uwagę, aby nie uszkodzić zarówno sąsiednich elementów nawierzchni, jak i warstw izolacyjnych. Tu również wyzwaniem jest znalezienie zamiennika o odpowiedniej barwie i fakturze.
Gorzej, gdy pęknięte i odspojone są nie pojedyncze płytki, ale znaczna część posadzki. W takiej sytuacji zakres prac będzie szerszy – trzeba zerwać całą starą nawierzchnię i ułożyć nową. Pierwszym krokiem jest usunięcie wszystkich luźnych elementów, skucie pozostałych płytek i – w razie potrzeby – podkładu.
Następnie należy odkurzyć nawierzchnię i ułożyć na niej warstwę izolacji podpłytkowej z zaprawy wodoszczelnej lub płynnej folii. Jej zadaniem jest ochrona betonowego podłoża przed wnikaniem przez spoiny i mikropęknięcia wody, a także zapobieganie przenikania pod płytki wilgoci z gruntu. Kolejny krok to układanie płytek. Trzeba uniknąć często popełnianego błędu i użyć nie zwykłej, a elastycznej zaprawy klejowej. Dzięki temu zminimalizujemy ryzyko, że płytki będą pękały na skutek wahań temperatury.
Z tego samego powodu elastyczną zaprawę stosuje się do fugowania (szerokość spoin to min. 0,5 cm). Jak wspomniano, jedną z przyczyn odspajania się płytek od podłoża jest nierównomierne rozprowadzenie zaprawy klejowej. Ten etap prac wymaga więc szczególnej staranności – zaprawę nakłada się pacą zębatą zarówno na podłoże, jak i na płytki. Po ich dociśnięciu zaprawa wydostanie się na powierzchnię, a jej nadmiar usuwa się szpachelką.
Ważnym elementem takiej posadzki są szczeliny dylatacyjne, które również pozwalają niwelować naprężenia konstrukcji powstające na skutek zmian temperatury. Dylatacje o szerokości przynajmniej 0,5 cm, wypełnione specjalnym silikonem, powinny dzielić powierzchnię tarasu na pola o długości boku 3–4 m. Szczelinę o szerokości 1–2 cm, wypełnioną elastycznym materiałem (np. paskiem styropianu), tworzy się również pomiędzy tarasem a ścianą budynku.
Kolejną istotną kwestią jest dobór odpowiednich płytek ceramicznych. Muszą być mrozoodporne i nienasiąkliwe, a ze względu na wygodę użytkowania – trudno ścieralne i antypoślizgowe. Najlepiej sprawdzają się elementy o niezbyt dużych rozmiarach (np. o boku 20–30 cm), które lepiej znoszą naprężenia. Zdarza się, że zniszczona jest tylko posadzka, ale także konstrukcja tarasu. Jest to zazwyczaj skutkiem użycia do budowy niewłaściwych materiałów albo niestarannego zagęszczenia podłoża.
W takiej sytuacji nie ma innego wyjścia, trzeba rozebrać konstrukcję i wykonać ją od nowa. Po usunięciu wszystkich warstw, usypuje się warstwę piasku. Trzeba go dokładnie zagęścić, następnie wylać betonową płytę o grubości ok. 10 cm. Beton powinien mieć klasę co najmniej C12/15. Pomiędzy budynkiem a płytą trzeba utworzyć dylatację brzegową o szerokości 2 cm.
Na płycie układa się hydroizolację, a na niej rozprowadza warstwę betonu lub masy posadzkowej o grubości min. 4 cm. Trzeba pamiętać, że każdy taras musi mieć ok. 2% spadek w kierunku od budynku. Kolejne kroki wyglądają podobnie, jak w przypadku wyżej opisanego remontu. Układa się elastyczną zaprawę uszczelniającą, równomierne rozprowadza elastyczny klej, układa się płytki i fuguje.
Do wykańczania brzegów tarasu przeznaczone są specjalne profile tarasowe – czołowe i narożnikowe. Jeżeli taras jest wyniesiony więcej niż 30–40 cm ponad grunt, warto pomyśleć o balustradzie. Element ten powinien być solidnie umocowany. Minimalna wysokość barierki to 90 cm, a maksymalny odstęp pomiędzy tralkami – 15 cm (dzięki temu dziecko nie będzie się mogło między nimi przecisnąć).
W przypadku takich konstrukcji niezbędne mogą się okazać schody. Wykonuje się je np. jako wylewane z betonu albo z kostki. Wygodną komunikację zapewnią stopnie o maksymalnej wysokości 17 cm i głębokości przynajmniej 25 cm.
Jak stworzyć taras z kostki lub płyt na podbudowie?
Jak widać, prawidłowe wykonanie tarasu na płycie jest pracochłonne i czasochłonne. Z tego względu w ostatnich latach inwestorzy częściej decydują się na konstrukcje wznoszone bezpośrednio na gruncie, wykończone kostką betonową albo płytami tarasowymi. Są tańsze, łatwiejsze i szybsze w budowie, a wierzchnia powierzchnia tarasu jest mniej podatna na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych.
Nie znaczy to, że takie konstrukcje są wolne od defektów. Najłatwiej poradzić sobie ze skutkami niewłaściwego użytkowania i braku pielęgnacji tarasu. Plamy z tłuszczu usuwa się myjką ciśnieniową lub gąbką, używając wody z dodatkiem detergentu rozpuszczającego tłuszcz, np. płynu do mycia naczyń, albo specjalnego preparatu do czyszczenia kostki. Świeżą plamę można też posypać piaskiem, w który wsiąknie tłuszcz. Po kilkunastu minutach trzeba go zmieść, a nawierzchnię przemyć wodą z detergentem.
Inny problem to porastające kostkę mchy i zielone naloty. Mogą powstawać w miejscach wilgotnych i zacienionych, np. tam, gdzie z dachu spływa niewłaściwie odprowadzana deszczówka. Do czyszczenia przeznaczone są preparaty do usuwania mchu, które aplikuje się zgodnie z zaleceniami producenta – pędzlem, metodą natryskową, albo przy użyciu myjki.
Na tarasie z kostki lub płyt rzadko dochodzi do poważniejszych uszkodzeń. Materiały te są bowiem bardzo wytrzymałe, co gwarantuje długotrwałe użytkowanie bez „niespodzianek”. Te niestety mogą się pojawić, gdy podczas budowy popełniono błędy na etapie wykonywania podbudowy. Najczęściej spotykanym jest niedokładne zagęszczenie kolejnych warstw. Efektem jest zapadanie się kostki lub płyt. W takiej sytuacji trzeba rozebrać całą konstrukcję i wykonać od nowa.
Po usunięciu starych warstw, na utwardzonym, ale przepuszczalnym podłożu układa się pasy geowłókniny, które oddzielą grunt rodzimy od podbudowy. Kolejnym krokiem jest usypanie warstwy żwiru lub kruszywa łamanego (frakcja 4–31 mm) o grubości 20 cm. Następna warstwa to podsypka piaskowa o grubości 5 cm.
Trzeba ją wyrównać i dokładnie zagęścić. Dopiero potem można przystąpić do układania betonowej kostki lub płyt tarasowych. Jeżeli elementy nie zostały zaimpregnowane fabrycznie, należy to zrobić na budowie. Ostatnim krokiem jest wypełnienie fug drobnym piaskiem.
Budowa tarasu drewnianego
Inny popularny typ tarasu to konstrukcja drewniana. Wykonuje się ją najczęściej na gruncie, rzadziej na betonowej płycie. Drewno to materiał żywotny, ale jeśli nie został poddany impregnacji, może dochodzić do jego butwienia. Wymiana pojedynczych uszkodzonych elementów nie powinna stanowić problemu, ale gdy zniszczeniu uległa cała drewniana konstrukcja, trzeba ją rozebrać i wykonać nową.
Na stabilnym i równym podłożu ustawia się bloczki fundamentowe – ich rozstaw nie powinien przekraczać 1–1,5 m. Kolejny krok to ułożenie na nich papy albo metalowych kątowników, do których przymocowane będą legary. Dzięki temu drewno nie będzie się stykać z wilgotnym betonem, co wyeliminuje ryzyko biologicznej degradacji tego naturalnego materiału.
Na legarach układa się deski o maksymalnej szerokości 15 cm – najlepiej wzdłuż spadku, aby łatwiej spływała po nich woda opadowa. Z tego samego powodu desek nie mocuje się na ścisk, ale z zachowaniem szczelin o szerokości min. 0,5 cm. Dzięki temu drewno będzie lepiej wentylowane. Wpływ na żywotność tarasu z drewna ma nie tylko, czy zostało ono zaimpregnowane. Wiele zależy też od rodzaju zastosowanego budulca. Najdłużej posłużą gatunki egzotyczne, jak bangkirai, tek czy lapacho.
Są trwalsze od rodzimych i bardziej odporne na wilgoć, ponieważ są gęstsze i zawierają dużo naturalnych substancji impregnujących. Niestety, zapłacimy za nie sporo więcej. W ostatnich latach dużą popularność zyskują panele kompozytowe, które mogą zastąpić drewno. Wykonane są przeważnie z mieszanki tego materiału i PVC, dzięki czemu przypominają deski, ale są od nich znacznie trwalsze.
W przeciwieństwie do drewna, nie ulegają zniekształceniom i są odporne na promieniowanie słoneczne. Zazwyczaj układa się je na betonowej płycie albo na terenie wyłożonym kostką. Do wykonania konstrukcji można jednak wykorzystać słupki spod zniszczonego drewnianego tarasu. Trzeba tylko zamocować na nich legary, a wierzchnią warstwę utworzyć z kompozytu.
Panele sprzedawane są w zestawach do samodzielnego montażu, dzięki czemu ich ułożenie jest bardzo proste. W legarach mocuje się klipsy montażowe, w które wpina się profile. Do wykończenia tarasu służą systemowe zaślepki i listwy.
Autor: Norbert Skupiński
Zdjęcie otwierające: Libet
Komentarze