2022-03-16 17:58:41 
Ocena stanu elewacji
Stan powierzchni elewacyjnej wynika nie tylko z naturalnego starzenia się materiałów okładzinowych czy tynków pod wpływem warunków atmosferycznych, ale uszkodzenia powodowane są również przez awarie innych elementów budynku lub w wyniku niewłaściwego użytkowania.
Większość ścian zewnętrznych domów jednorodzinnych pokrytych jest tynkiem, który może przylegać bezpośrednio do muru - zwłaszcza w starych budynkach - lub osłaniać bezpośrednio ocieplenie cienką warstwą.
Zależnie od warunków otoczenia na jego powierzchni powstają różne szpecące zabrudzenia, a zdarzają się też pęknięcia i wybrzuszenia spowodowane, np. osiadaniem budynku jak i długotrwałym zawilgoceniem na styku muru i tynku lub warstwy ocieplenia.
W przypadku pojawienia się na elewacji takich objawów przed podjęciem prac związanych z jej odnowieniem należy dokładnie przeanalizować powody ich pojawienia się i usunąć przyczyny.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na stan i szczelność rynien i rur spustowych, jak też obróbek blacharskich na balkonach i tarasach, szczelność osadzenia parapetów, gdyż spływająca po elewacji woda opadowa może przenikać pod warstwę ocieplenia powodując zawilgocenie muru jak i warstwy tynku, przenosząc jednocześnie spłukiwane zanieczyszczenia.
Często spotykaną wadą uwidoczniającą się na tynku elewacyjnym jest zawilgocenie ścian od wewnątrz spowodowane złą wentylacją pomieszczeń, brakiem hydroizolacji ściany zewnętrznej w łazience, co przyczynia się do kondensacji pary wodnej w murze i przenikania wilgoci do elewacji.
Przyleganie tynku - oprócz widocznych gołym okiem odprysków i wybrzuszeń - trzeba też sprawdzić metoda opukiwania, gdy nałożony jest na podłożu murowym np. w ścianie jedno – lub trójwarstwowej. Charakterystyczny głuchy odgłos świadczy o tym, że tynk odstaje od podłoża i trzeba będzie go usunąć.
Drobne pęknięcia powierzchniowe najczęściej nie dyskwalifikują tynku i po ich wypełnieniu można prowadzić dalsze prace remontowe.
Na ścianach zewnętrznych mogą osadzać się różne zanieczyszczenia, tak organiczne jak i nieorganiczne, które przed renowacją powinny zostać usunięte. Naloty organiczne najczęściej pokrywające ściany od strony północnej, to głównie glony i porosty.
Ich wyeliminowanie wymaga zastosowania odpowiednich preparatów chemicznych, a także mechanicznego usunięcia przy pomocy myjki wysokociśnieniowej.
Malowanie renowacyjne elewacji
Najłatwiejszym sposobem na odnowienie elewacji będzie jej pomalowanie, ale oczywiście stary tynk na murze lub ociepleniu musi być w dobrym stanie.
Niewielki ubytki uzupełnia się zaprawą tynkarską bądź tynkiem cienkowarstwowym starając się nadać fakturę zbliżoną do reszty powierzchni.
Niezwykle istotny jest dobór właściwej farby, gdyż nie tylko wpływa to na odporność na zabrudzenie i trwałość koloru, ale musi również zapewniać dostateczną przyczepność do starego pokrycia.
Do dyspozycji mamy cztery zasadnicze typu farb elewacyjnych - mineralne, akrylowe, silikonowe i silikatowe zwane tez krzemianowymi różniące się własnościami użytkowymi jak i możliwości malowania tynku pokrytego innym rodzajem farby. Ogólną zasada jest bowiem unikanie malowania podłoży akrylowych i silikonowych farbami krzemianowymi, które charakteryzują się m.in. agresywnym oddziaływaniem na podłoże.
Jednak decydujący wpływ na zakres zastosowania konkretnej farby mają zalecenia producenta zawarte w karcie technicznej wyrobu, gdyż produkty są w różny sposób modyfikowane np. w postaci farby silikono-silikatowej.
Farba elewacyjna powinna charakteryzować się wysoką paroprzepuszczalnością, zwłaszcza gdy tynk nałożony został na ociepleniu z wełny mineralnej lub muru są grube i stare, a każda kolejna powłoka malarska ogranicza przenikanie pary wodnej.
Własności takie mają farby mineralne, ale ich trwałość jest stosunkowo niewielka, łatwo się brudzą i umożliwiają barwiewnie w niewielkiej palecie kolorów. Wysoka paroprzepuszczalność zapewniają też farb krzemianowe lub mieszaniny z silikonowymi.
Głównym ich składnikiem jest szkło wodne, które ma własności żrące i przy aplikacji należy stosować osłony (zwłaszcza na elementach szklanych) oraz środki ochrony osobistej. Ich szczególną zaletą jest odporność na zanieczyszczenia organiczne (nie porastają mchem i glonami), co jest bardzo pożądane zwłaszcza na terenach zadrzewionych.
Również korzystnymi własnościami charakteryzują się farby silikonowe zapewniając wysoką trwałość barw i pewną zdolność do samooczyszczania pod wpływem deszczu (tworzą powłokę hydrofobowa), ale w niskich budynkach jednorodzinnych jest to działanie z reguły mało skuteczne.
Natomiast standardowe, względnie tanie powłoki malarskie na elewacje tworzone są najczęściej z farb akrylowych o dość niskiej paroprzepuszczalności (co przy ociepleniu styropianem nie ma istotnego znaczenia) i podatne na zabrudzenia, ale w rejonach o niewielkim zanieczyszczeniu powietrza zapewniają estetyczny wygląd przez co najmniej 10-15 lat, a okresowo można je też zmywać.
Elewacja z aplikacjami
Podstawową renowację elewacji ograniczoną do jej naprawy i przemalowania można rozszerzyć o nadanie bryle budynku atrakcyjniejszej formy poprzez dołożenie elementów ozdobnych jak i poprawiających własności samego domu.
Zakres przeprowadzenia modyfikacji może obejmować wkomponowanie w istniejące podłoże odpowiednich aplikacji lub utworzenie nowego pokrycia na znacznej powierzchni np. w postaci cokołu w strefie przyziemia.
Do ochrony cokołowej części domu wykorzystywane są pokrycia tynkarskie, okładziny z ceramiki, kamienia czy dekoracyjnego betonu
Dawniej, popularnym sposobem wykończenia cokołu było nałożenie płukanej obrzutki cementowej zawierającej grys kamienny. Pokrycie takie dawało szorstką powierzchnię odporną na zamakanie, ale trudną do utrzymania w czystości i o ograniczonych walorach zdobniczych.
Obecnie tradycyjne pokrycie zastępowane jest przez polimerowe tynki mozaikowe, dostępnego w bogatej gamie kolorystycznej, a także zróżnicowanej ziarnistości.
Tynk ten można nakładać na surową ścianę z betonu, ceramiki czy silikatów (po uprzednim wyrównaniu) jak i na odpowiednio przygotowane ocieplenie styropianowe. Technologia nakładania tynku mozaikowego polega na równomiernym naciągnięciu masy tynkarskiej o grubości kilka milimetrów przy pomocy stalowej pacy.
Alternatywne rozwiązanie wykończenia cokołu domu to pokrycie z wykorzystaniem płytek ceramicznych (gres, klinkier), kamiennych bądź betonowych. Okładziny cienkie o grubości do 2,5 cm można układać metodą klejenia. natomiast grubsze wymagają utworzenia oparcia (wspornika) i mocowania za pomocą kotew.
Płytki gresowe mają grubość do 10 mm można je więc przyklejać zarówno na surowym murze jak i na warstwie ociepleniowej. Styropian powinien być (oprócz klejenia) mocowany mechanicznie przy użyciu 6 kołków/m2, przechodzących również przez wtopioną siatkę zbrojącą.
Do przyklejania należy używać kleju elastycznego, przy czym trzeba nakładać go zarówno na płytkę jak i na podłoże. Płytki kamienne i betonowe imitujące naturalny kamień - jeśli mają grubość nie większą niż 2,5 cm - mogą być układane metoda klejenia podobnie jak płytki gresowe i klinkierowe.
Przy układaniu na warstwie ociepleniowej podłoże należy pokryć siatką zbrojącą w dwóch warstwach a liczbę kołków mocujących zwiększyć do 8 szt./m2. Przy wysokości cokołu przekraczającej 1 m pierwszy rząd powinien opierać się na listwie startowej (konsoli).
Kamienie porowate (wapienie i piaskowce) trzeba zaimpregnować środkiem hydrofobizującym, zabezpieczającym przed zabrudzeniem jak i wietrzeniem pod wpływem zanieczyszczeń z powietrza.
Wielkowymiarowe płyty kamienne o grubości od 4 cm wymagają montażu przy użyciu specjalnych kotew montażowych podtrzymujących je dzięki rowkom uformowanym w bokach płyt.
Przy mocowaniu do ściany z ociepleniem z reguły konieczne będzie wykonanie systemowej podkonstrukcji wsporczej. Wymiary płyt najczęściej odpowiadają wysokości cokołu, co pozwala na ułożenie ich w jednym rzędzie
Klejone aplikacje - bonie, gzymsy, fasety, pilastry
Monotonna elewację domu możemy łatwo urozmaicić poprzez utworzenie boni, gzymsów, faset czy pilastrów. Takie elementy dekoracyjne tworzymy np. w narożnikach, wokół okien i drzwi, w zwieńczeniu balkonów.
Są to profile wykonane z twardego styropianu pokrytego warstwą utwardzającą jego powierzchnię, a mocowanie odbywa się na klej do płytek ceramicznych z dodatkiem emulsji zwiększającej przyczepność i elastyczność.
Proste bonie można też wykonać kształtując odpowiednio styropianiowe płyty ociepleniowe przyklejone na powierzchni odnawianego tynku poprzez wstawienie specjalnych listew dystansowych.
Tak ukształtowane ocieplenie pokrywamy następnie zaprawą klejową i wtapiamy w nią siatkę z wywinięciem na zewnątrz. o szerokości ok. 10 cm. Pokrycie tynkiem o odmiennej strukturze i pomalowanie na inny kolor uwydatni takie elementy na elewacji domu.
Autor: Cezary Jankowski
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcia: budujemydom.pl, Agrekom, Fasada System, KREISEL, Lilianna Jampolska, forum.budujemydom.pl
Film: Greinplast
Komentarze