Odporność ogniowa wyrobów budowlanych

Jedną z najistotniejszych i deklarowanych właściwości wyrobów budowanych jest ognioodporność. Wyroby budowlane produkowane i sprzedawane na obszarze Unii Europejskiej są klasyfikowane według normy PN-EN 13501-1, w której przewidziano siedem podstawowych klas: A1, A2, B, C, D, E, F.

Odporność ogniowa wyrobów budowlanych

Co wpływa na klasyfikację ogniową?

Najważniejsza jest podstawowa klasa wyrobu, która wskazuje jak lub czy wyrób budowlany przyczynia się do rozwoju pożaru, tzn. jak dużo energii materiał dodaje do ognia. Najbezpieczniejsze są wyroby oznaczone klasą A1, a następnie A2 i B. Wyroby znajdujące się w klasach C, D, E oraz F mogą doprowadzać do rozgorzenia, czyli gwałtownego wybuchowego rozprzestrzeniania się ognia, charakteryzującego się skokowym wzrostem temperatury. W związku z tym, ich zastosowanie powinno być w miarę możliwości ograniczone.{logo}

Dodatkowe oznaczenie "s" towarzyszące klasie podstawowej, jakie podaje norma PN-EN 13501-1, oznacza dym (ang. smoke). Dym jest przyczyną śmierci dwóch trzecich wszystkich ofiar pożarów, dlatego dobrze jest unikać wszystkich wyrobów wytwarzających intensywny dym, oznaczonych s2 lub s3. Drugie dodatkowe oznaczenie "d" (ang. droplets) przy klasie podstawowej uwzględnia występowanie płonących kropli lub odpadów. Powstawanie płonących kropli czy też odpadów może prowadzić do przenoszenia pożaru w miejsca odległe od jego źródła.

Ważnym zagadnieniem dla budowli inżynierskiej, analizowanej pod kątem trwałości w obliczu zagrożenia pożarowego jest odporność ogniowa konstrukcji, czy też elementu budynku, rozumiana jako zdolność do zachowania właściwości użytkowych w czasie działania znormalizowanych warunków fizycznych odwzorowujących przebieg pożaru (badania laboratoryjne).

Miarą odporności ogniowej jest czas podawany w [min] od początku badań do chwili osiągnięcia przez element poddany próbie jednego ze stanów granicznych: nośności, szczelności, izolacyjności. Nośność ogniowa (R) jest to zdolność elementu konstrukcji do wytrzymania oddziaływania ognia przy określonych oddziaływaniach mechanicznych, na jedną lub więcej powierzchni, przez określony czas, bez utraty właściwości nośnych (PN-EN 13501-2).

Szczelność ogniowa (E) jest to zdolność elementu konstrukcji, który pełni funkcję oddzielającą, do wytrzymania oddziaływania ognia tylko z jednej strony, bez przeniesienia na stronę nienagrzewaną w wyniku przeniknięcia płomieni lub gorących gazów. Mogą one spowodować zapalenie albo powierzchni nienagrzewanej, albo jakiegokolwiek materiału będącego w sąsiedztwie tej powierzchni (PN-EN 13501-2).

Izolacyjność ogniowa (I) jest to zdolność elementu konstrukcji do wytrzymania oddziaływania ognia tylko z jednej strony, bez przeniesienia ognia w wyniku znaczącego przepływu ciepła ze strony nagrzewanej na stronę nienagrzewaną. Przenoszenie powinno być ograniczone tak, żeby powierzchnia nienagrzewana ani jakikolwiek materiał będący w otoczeniu tej powierzchni nie zapalił się. Element powinien również stanowić barierę dla ciepła, wystarczającą do ochrony ludzi w jego pobliżu (PN-EN 13501-2).

Planując zastosowanie konkretnych wyrobów budowlanych warto również zwrócić uwagę na kryteria pomocnicze:

  • promieniowanie (W), czyli  zdolność elementu konstrukcji do wytrzymania oddziaływania ognia tylko z jednej strony, tak aby ograniczyć prawdopodobieństwo przeniesienia ognia w wyniku znaczącego wypromieniowana ciepła albo przez element, albo z jego powierzchni nienagrzewanej do sąsiadujących materiałów. Od elementu może być również wymagana ochrona ludzi w pobliżu. Uznaje się, że element, który spełnia kryteria izolacyjności ogniowej I, I1 lub I2, spełnia również wymagana W przez ten sam okres (PN-EN 13501-2);
  • odporność na oddziaływanie mechaniczne (M), czyli  zdolność elementu konstrukcji do wytrzymania uderzenia, reprezentującego przypadek, gdy zniszczenie konstrukcji innego elementu składowego w pożarze wywołuje uderzenie w odpowiedni element (PN-EN 13501-2);
  • samoczynne zamykanie (C) -dotyczy drzwi i okien (PN-EN 13501-2);
  • dymoszczelność (S), czyli zdolność elementu do ograniczenia lub eliminacji przemieszczania się spalin (gazów) lub dymu z jednej strony elementu na drugą. (PN-EN 13501-2);
  • odporność na "pożar sadzy" (G) -dotyczy wyrobów kominowych (PN-EN 13501-2);
  • zdolność do zabezpieczenia ognioochronnego (K), czyli zdolność okładziny ściennej lub sufitowej do zapewnienia przez określony czas materiałowi znajdującemu się za wykładziną ochrony przed zapaleniem, zwęgleniem lub innym uszkodzeniem (PN-EN 13501-2);
  • czasy klasyfikacyjne, czyli wszystkie czasy klasyfikacyjne w odniesieniu do dowolnej charakterystyki powinny być deklarowane w minutach, z użyciem jednej z wartości: 10, 15, 20, 30, 45, 60, 90, 120, 180, 240 lub 360.

Jak projektować bezpieczne ściany z elementów murowych?

Zachowanie ścian murowych w warunkach pożarowych zależy między innymi od zastosowania konkretnych elementów murowych (ceramika, silikaty, beton komórkowy, beton zwykły albo kruszywowy lekki, sztuczne kamienie). Istotny jest również dobór typu elementu murowego ( pełny lub z otworami  - rodzaj otworów, udział procentowy uformowanych pustek, grubość ścianek obwodowych i wewnętrznych).

Bardzo ważne jest również zastosowanie odpowiedniej zaprawy (zwykła, do cienkich spoin, lekka). Ponadto, znaczenie dla bezpieczeństwa pożarowego mają: stosunek wartości obliczeniowej obciążenia do nośności obliczeniowej ściany, smukłość ściany, mimośród obciążenia, gęstość elementów murowych, typ konstrukcji ściany, typ i sposobu wykończenia powierzchni ściany.

Załącznik B (normatywny) do normy PN-EN 1996-1-2 zawiera tabelaryczne wartości odporności ogniowej ścian murowanych, w których są umieszczone wartości minimalnych grubości ścian dla spełnienia założeń projektowych, w sytuacjach kombinacji powyżej opisanych zależności wpływających na ognioodporność muru.

Prawidłowym sposobem nadzorowania procesu budowlanego w zakresie ogniochronności murów jest doprecyzowanie oczekiwań na poziomie projektowania oraz nadzorowanie prac wykonawczych, zarówno w zakresie fachowości i staranności wykonania prac, jak również stosowanych materiałów i systemów.

Zdjęcie: Stowarzyszenie Producentów Silikatów "Białe Murowanie"

Komentarze

aru

07 Paź 2020, 12:56

pierwsza z brzegu przykładowa procedura ujawnienia budynku w ewidencji poz.2 - dokumenty, a jak to jest samowola to właśnie zmieniły się przepisy więc masz teraz najlepszy czas aby zalegalizować, bez konsekwencji i nie ma co wtedy kombinować, a mieć wszystko lege artis a ...

07 Paź 2020, 10:24

Orientuje się ktoś jak w praktyce (od strony urzędu) wygląda taka inwentaryzacja? Mam domek, który kiedyś powstał bez pozwolenia ani zgłoszenia, widnieje na mapce zasadniczej ale w kartotece budynków i lokali już nie. Czy jak zrobię inwentaryzacje budynku i geodeta utworzy kartotekę ...

Wiecej na Forum BudujemyDom.pl
FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT